TOLERANCJA IMMUNOLOGICZNA

1. TOLERANCJA IMMUNOLOGICZNA Jan Żeromski

2. PODSTAWOWE FAKTY DOTYCZĄCE TOLERANCJI • Tolerancja – stan braku swoistej odpowiedzi na dany antygen • Indukowana przez wczesną ekspozycję na dany antygen • Własna tolerancja – zabezpieczenie przed wytworzeniem odpowiedzi przez układ immunologiczny przeciw własnym tkankom • Mechanizmy aktywnej tolerancji zabezpieczają przed zapalnymi reakcjami na wziewne i pokarmowe antygeny występujące na błonach śluzowych

3. WAŻNE CZYNNIKI W INDUKCJI TOLERANCJI • Stan zróżnicowania limfocytów w chwili zetknięcia z antygenem • Miejsce zetknięcia z antygenem • Komórki prezentujące antygen • Liczba limfocytów zdolnych do odpowiedzi • Mikrośrodowisko wokół komórki (ekspresja cząsteczek adhezji, wpływ cytokin itd.)

4. TOLERANCJA – OGÓLNE WŁAŚCIWOŚCI • Tolerancja na własne antygeny jest wrodzona a nie nabyta • Niedojrzałe lub dojrzewające limfocyty są bardziej podatne na indukcję tolerancji niż dojrzałe • Tolerancja na obce antygeny jest indukowana nawet u dojrzałych limfocytów przy spełnianiu specjalnych warunków • Tolerancja limfocytów T jest szczególnie efektywna w utrzymaniu długotrwałego braku odpowiedzi na własne antygeny

5. CENTRALNA Dla limf. T odbywa się w grasicy Dla limf. B odbywa się w szpiku kostnym Mechanizm: delecja klonalna OBWODOWA Odbywa się w całym organizmie Dotyczy zarówno limf. B i T Mechanizm:anergia, apoptoza, dewiacja immunologiczna PODZIAŁ TOLERANCJI

6. IGNORANCJA WŁASNYCH ANTYGENÓW • Jest to bierna forma tolerancji immunologicznej • Zachodzi gdy: • Limf. T nie mogą zetknąć się z własnym antygenem, • Własny antygen występuje w małych ilościach, • Antygen znajduje się na komórce, która ma mało lub nie ma cząsteczek MHC, • Nie ma wystarczającej ilości limf. T, • Nie ma kostymulacji.

7. CECHY TOLERANCJI LIMF. B • Wiązanie rozpuszczalnych własnych antygenów pobudza tolerancję limf. B, • Niedojrzałe limf. B napotykające własny antygen ulegają aborcji klonalnej, • Los autoreaktywnych limf. B zależy od powinowactwa BCR i natury antygenu, • Edytowanie receptorów: autoreaktywne limf. B unikają anergii lub delecji przez rearanżację genów dla immunoglobulin.

8. SZTUCZNA INDUKCJA TOLERANCJI • Chimeryzm – u gospodarza z zaburzeniami odporności, wstrzyknięcie komórek allogenicznych • Przeciwciała przeciwko koreceptorom limf. T, • Injekcja rozpuszczalnych antygenów, • Doustna podaż antygenu, • Wyczerpanie klonalne indukowane powtarzaną immunizacją określonym antygenem, • Przeciwciała antyidiotypowe – działa na limf. B.

9. NIEPEŁNA TOLERANCJA

10. MIEJSCA IMMUNOLOGICZNIE UPRZYWILEJOWANE • Miejsca w organizmie gdzie obce antygeny lub przeszczepy tkankowe nie wywołuje odpowiedzi immunologicznej • Te antygeny reagują z limf. T ale zamiast destrukcyjnej odpowiedzi immunologicznej indukują tolerancję lub nieszkodliwą odpoweidź na daną tkankę • Cytokiny immunosupresyjne np. TGF-beta wydają się być odpowiedzialne za tak nietypową odpowiedź • Do tych miejsc należą: mózg, oko, jądra, macica (płód)