170 likes | 326 Views
İ STAT İ ST İ K. A. G E N E L B İ L G İ. A. G E N E L B İ L G İ. İ statistik, elde edilen bir grup verinin belli hesaplama y ö ntemiyle objektif de ğ erlendirilmesidir. Hedef - anlam vermek - baglant ı n ı n tespiti - fark ı n tespiti.
E N D
İSTATİSTİK A. G E N E L B İ L G İ
A. G E N E L B İ L G İ • İstatistik, elde edilen bir grup verinin belli hesaplama yöntemiyle objektif değerlendirilmesidir. • Hedef - anlam vermek - baglantının tespiti - farkın tespiti
A. G E N E L B İ L G İ • Değerlendirilmesi gereken grubun belirlenmesi - rast gele - sınırlı rast gele - sistemli
B. MERKEZİ MEYİL VE DAGILIM • Merkezi meyil - ortalama - median - mod • Dağılım - yaygınlık (range) - frekans dağılımı - standart sapma
Merkezi meyil • Ortalama (mean) - bir grup verinin averaj göstergesidir. M = ΣX/N, yani veri serisinin toplamı (ΣX) veri serisindeki veri sayısıyla (N) bölünerek bulunur.
Ortalama Orn.: 6, 5, 10, 2, 5, 8, 5, 1 ve 3 veri serisinin ortalaması(M) = M = (6+5+10+...)/9 = 45/9 =5.
MEDİAN • Araştırma esnasında elde edilen veri serisinin en küçükten en büyük rakama kadar sıralaması sonrası sıranın ortasında yerleşerek veri serisini iki eşit bölüme ayıran rakamdır.
MEDİAN • Örn. 1: Aşağıdaki 1, 2, 3, 5, 5, 5, 6, 8, 46 veri serisi için median = 5.
MEDİAN • Örn. 2: 1,2,3,4 veri serisi için median = 2+3=5, 5/2=2,5
MOD • Veri serisinde en sık tekrarlanan rakamdır. • Yukarıdaki örnekte (1, 2, 3, 5, 5, 5, 6, 8, 46) mod = 5, çünki üç kez rastlanmaktadır.
%68 -3s -2s -1s M +1s +2s +3s
OLASILIK (PROBABİLİTE) • p olarak simgelenmektedir • 0.05 (%5) veya 0.01 (%1) olabilir • α – alfa – araştırmalarda kabul olabilecek şans olasılığı (genelde %5 veya %1’dir) • Tip I yanlışlığın kontrolü için kullanılır • β – beta – Tip 2 yanlışlığın kontrolü içindir
İSTATİSTİKTEKİ DOĞRU VE YANLIŞ SONUÇLARIN GRAFİK PREZENTASYONU
Etki boyutu (effect size) • Saptanmış ortalamalar arasındaki standartize farklılığı (farkın anlamlı olduğunu) tespit eder. • ES = (M1 – M2)/s M1-bir grup veri ortalaması M2 –diğer grup veri ortalaması s-standart sapma ES ≥ 0,8 farkın büyük ölçüde ANLAMLI olması, ES 0,5 civarında olduğunda farkın KISMEN ANLAM taşıdığını ve ES ≤ 0,2 olması farkın büyük ölçüde anlam taşımadığına işaret etmektedir
Etki boyutu (effect size) • Örnek: Gr. 1 Gr.2 • Ort. koşu mesafesi M1=3km M2=2,5km • Standart sapma s1=0,114km s2=0,103km • Katılımcı sayısı n1=15 n2=15 s = [ s12(n1 – 1) + s22 (n2 – 1)] / (n1 + n2 – 2) =109 ES= (3000 – 2500)/109 = 4,6, yani ES≥0,8