BİREY HAKKINDA BİLGİ TOPLAMA YOLLARI

3. BİREY HAKKINDA BİLGİ TOPLAMA YOLLARI Testler Test dışı teknikler • Tipik davranış testleri • Kişilik testleri • İlgi ölçekleri • Tutum ölçekleri Maksimum yeterlilik testleri Gözlem Soruşturma (Biyografi) Bireyin kendisi hakkında bilgi vermesi (Otobiyografi) • Başarı testleri • Standart testler • Öğretmen yapımı testler • Yetenek testleri • Genel yetenek testleri • Özel yetenek testleri

4. TESTLERİN SINIFLANDIRILMASI • Uygulama zamanının uzunluğuna göre • Hız testleri • Güç testleri • Hazırlanma biçimine göre • Öğretmen yapımı testler • Standart testler • Öğrencilerin cevap verme şekline göre • Yazmayı gerektiren testler • Seçmeyi gerektiren testler • Sözlü ifadeyi gerektiren testler • Puanlama biçimine göre • Objektif testler • Subjektif testler

12. Analitik Rubric (Süreçle ilgilidir) Rubric Holistik Rubric (Sonuçla ilgilidir) • Rubric Puanlama (Puanlama Yönergesi-Puanlama Anahtarı) • Değerlendirmeye hem öğrenci hem de öğretmen katılımı vardır. • Öğretmenin değerlendirmede kullanacağı ölçütler belirlenmiştir. • Öğrenci değerlendirme ölçütlerini bilir ve etkinliklerini buna göre düzenler. • Öğrenci nasıl değerlendirildiğini görür (Değerlendirmede şeffaflık). • Değerlendirme sürece ve sonuca yayılmıştır.

13. Ölçme Aracına Soru Hazırlarken Dikkat Edilecek Noktalar Sorular net, açık ve anlaşılır olmalıdır. Soru hazırlamada belirtke tablosu kullanılmalıdır. Her hedef davranışı temsil eden sorulardan oluşan soru bankası kurulmalıdır. Bir maddeyle birden fazla bilgi yoklanmamalıdır. Madde cümlesi bir kaynaktan (kitaptan ya da derste anlatıldığı gibi) olduğu gibi alınmamalıdır. Maddeler her sınavda değiştirilmeli, aynı sorular sorulmamalıdır. Maddelerde ipucu bulunmamalıdır. Puanlamanın objektifliği sağlanmalıdır. Soru sayısı sınavın amacına göre yeterli sayıda olmalıdır. Sınav süresi yeterli olmalıdır. Sorular öğrencinin gelişimini ve öğrenme düzeyini belirleyecek şekilde seviyelerine uygun ve uygun dönütlerin verileceği düzeyde olmalıdır.

14. ÖLÇME ARAÇLARININ (SINAV) TÜRLERİ • Yazılı Sınavlar • Kısa Cevaplı (Boşluk Doldurmalı) Sınavlar • Doğru-Yanlış Türü Sınavlar • Çoktan Seçmeli Sınavlar • Sözlü Sınavlar • Eşleştirme Sınavları

15. Yazılı Sınavlar Kısa Cevaplı Sınavlar Doğru-Yanlış Türü Sınavlar Çoktan Seçmeli Sınavlar Sözlü Sınavlar Eşleştirme Sınavları • Yazılı Sınavlarında Dikkat Edilecek Noktalar • Çok genel sorular sorulmamalı, • Sorular çok, cevaplar kısa olmalı, • Öğrencilerin farklı bilgilere sahip olduğu düşünülerek seçmeli sorulara yer verilmeli, • Sorular açık ve anlaşılır olmalı, yoruma açık olmamalı, • Puanlama anahtarı hazırlanarak, her sorunun kaç puan olduğu belirtilmeli, • Üst düzeyde bilgi gerektiren sorulara yüksek puan verilmeli, • Öğretmenin cevap anahtarında olmayan orijinal cevaplara puan verilmeli, • Öğrenci bir sorunun cevabını, bir başka sorunun cevabı içinde veriyorsa puan kırılmalı, • Dersin amaçları içinde olmadığı sürece imla, yazı güzelliği gibi durumlara puan verilmemeli • Yazılı kağıdı okunurken, öğrencinin isminin olduğu bölüm kapatılmalı, yani objektif olunmalı, • En uygun okuma şekli olarak bütün kağıtlardaki aynı sorular okunmalıdır.

16. Yazılı Sınavlar Kısa Cevaplı Sınavlar Doğru-Yanlış Türü Sınavlar Çoktan Seçmeli Sınavlar Sözlü Sınavlar Eşleştirme Sınavları • Yazılı Yoklamanın Yararlı Yönleri • Öğrencilerin, analiz, sentez ve değerlendirme düzeyindeki bilgilerini ölçmek için uygun bir sınavdır. • Öğrencilerin, konuyu derinlemesine kavrayıp kavramadıklarını öğrenmek için uygundur. • Öğrencilerin yanlış bilgileri kolayca tespit edilir. • Soruların hazırlanması ve uygulanması fazla zaman almaz. • Yazılı Yoklamanın Sınırlı Yönleri • Soruların okunması ve puanlaması için uzun zamana ihtiyaç vardır. • Puanlamada, objektif olmak oldukça güçtür. • Cevabın sınırlarını belirlemek kolay değildir. Yoruma açık sorularda öğrenciler düşüncelerini yazacaklarından gerçekten fazla şişmiş bilgi olabilir. • Soru sayısı çok tutulduğunda çok zaman alırken, az tutulduğunda güvenirliği ve geçerliği düşürür.

17. Yazılı Sınavlar Kısa Cevaplı Sınavlar Doğru-Yanlış Türü Sınavlar Çoktan Seçmeli Sınavlar Sözlü Sınavlar Eşleştirme Sınavları Kısa cevaplı (Boşluk Doldurmalı) Sınavlarda Dikkat Edilecek Noktalar • Soruların cevaplarının bir cümleyi geçmemesi gerekir. • Tek doğru cevabı olan sorular sorulmalıdır. • Yorum sorusu sorulmamalıdır. • Sorunun içinde cevabın ipuçları yer almamalıdır. • Cevapların cümlenin sonunda olması tercih edilmelidir. • Bir soruda birden fazla bilgi yoklanmamalıdır.

18. Yazılı Sınavlar Kısa Cevaplı Sınavlar Doğru-Yanlış Türü Sınavlar Çoktan Seçmeli Sınavlar Sözlü Sınavlar Eşleştirme Sınavları • Kısa Cevaplı Sınavların Yararlı Yönleri • Cevaplar kısa olduğundan çok soru sorularak fazla bilgi yoklama imkanı vardır. Bu da sınavın kapsam geçerliliğini yükseltir. • Puanlama yazılı sınava oranla daha objektiftir. • İmla, yazı güzelliği gibi etkenlerin puanlamaya katılmasını engeller • Cevaplamada şans faktörü yok denilecek kadar azdır. • Kısa Cevaplı Sınavların Sınırlı Yönleri • Deneyimi olmayan kişiler için bu tür soruları hazırlamak zordur. • Bu tür sınavlarda üst düzey (uygulama-analiz-sentez-değerlendirme) bilgileri ölçmek güçtür. • Soruların güçlük düzeylerini ayarlamak zaman alır. • Cevaplar ayrıntı gerektirmediğinden öğrenciler yüksek not alabilirler.

19. Yazılı Sınavlar Kısa Cevaplı Sınavlar Doğru-Yanlış Türü Sınavlar Çoktan Seçmeli Sınavlar Sözlü Sınavlar Eşleştirme Sınavları • Doğru-Yanlış Türü Sınavlarda Dikkat Edilecek Noktalar • Bu tür testlerde cümle (soru) sayısı en az 50 olmalıdır. • Soruların % 50'si doğru, % 50'si yanlış olarak hazırlanmalıdır. • Doğru ve yanlış cümleler belli bir simetrikle dizilmemelidir. Yani peş peşe doğru veya yanlış gelmemelidir. Örneğin; 2 doğru 3 yanlış, 3 doğru 2 yanlış gibi olmalıdır. • Sorular dilbilgisi yönünden doğru olmalıdır. • Bir (1) yanlışın bir (1) doğruyu götürdüğü söylenmelidir. • Sorular ayrıntılı bilgi yerine kesin bilgi içermelidir. • Sorular kısa olmalıdır. • Sorularda olumsuz ifade kullanılmamasına özen gösterilmelidir. • Sorular birbirinin cevabını verir nitelikte olmamalıdır. • Testin başına mutlaka bir açıklama ve örnek konulmalıdır. • Öğrencilerden cevabından emin oldukları soruları cevaplamaları istenmelidir.

20. Yazılı Sınavlar Kısa Cevaplı Sınavlar Doğru-Yanlış Türü Sınavlar Çoktan Seçmeli Sınavlar Sözlü Sınavlar Eşleştirme Sınavları • Doğru-Yanlış Türü Sınavların Yararlı Yönleri • Hazırlanması ve planlanması kolaydır. • Puanlaması kolay ve objektiftir. • Öğrencinin cevaplaması kolaydır. • Öğrencilerin istenen cevabı verme ihtimali yüksektir. • Doğru-Yanlış Türü Sınavların Sınırlı Yönleri • Üst düzey bilgiler yoklanamaz. • Bilgi ve kavrama basamağındaki bilgileri ölçer. • En az 50 sorudan oluştuğu için hazırlanması fazla zaman alır.

21. Yazılı Sınavlar Kısa Cevaplı Sınavlar Doğru-Yanlış Türü Sınavlar Çoktan Seçmeli Sınavlar Sözlü Sınavlar Eşleştirme Sınavları • Çoktan Seçmeli Sınavlarda Dikkat Edilecek Noktalar • Soru kökünün ve muhtemel cevapların açık kesin bilgiler içermesi gerekir. • Soru kökünün ve seçeneklerin dilbilgisine ve imla kurallarına uygun olması gerekir. • Seçeneklerden sadece bir tanesinin doğru olması gerekir. • Soru kökünün olumsuz olması anlama güçlüğü yaratacağından fazla kullanılmamalıdır. Mutlaka kullanılması gerekiyorsa altının çizilmesi gerekir. • Cevap sorunun içinde ima edilmemelidir. • Her sorunun seçenek sayısı eşit olmalıdır. • Hepsi-Hiçbiri gibi seçenekler çoğunlukla tercih edilmemelidir. • Rakam kullanılan seçenekler büyükten küçüğe veya tersi sıralı bir şekilde verilmelidir. • Soru kağıtları A-B-C gibi gruplara ayrılarak öğrencilerin kopya çekmesi engellenmelidir. • Cevaplar soru kağıdı üzerine değil, cevap formuna işaretlenmelidir. • Düzeltme formülü uygulanarak şans faktörü azaltılmalıdır.

22. Yazılı Sınavlar Kısa Cevaplı Sınavlar Doğru-Yanlış Türü Sınavlar Çoktan Seçmeli Sınavlar Sözlü Sınavlar Eşleştirme Sınavları • Çoktan Seçmeli Sınavların Yararlı Yönleri • Değerlendirilmesi en objektif sınav türüdür. • Cevaplama ve puanlama süresi kısa olduğundan avantajlıdır. • Her türlü bilgiyi ölçer (bilgi-kavrama- uygulama-analiz-sentez değerlendirme) • Çok sorudan oluştuğu için kapsamı geniş, geçerliliği ve güvenirliliği yüksek bir sınavdır. • Bu sınav türünde elde edilen verilerle birçok istatistiksel işlem yapılabilir. • İlköğretimden üniversiteye kadar tüm öğretim kademelerinde kullanılır. • Çoktan Seçmeli Sınavların Sınırlı Yönleri • Hazırlanması zordur ve uzun zaman alır. • Soruların güçlük derecesini hazırlamak uzmanlık gerektirir. • Soruların farklı gruplar halinde hazırlanmaması durumunda kopya çekme ihtimali vardır. • Öğrencilerin kendi yorumlarını katması için uygun değildir.

23. Yazılı Sınavlar Kısa Cevaplı Sınavlar Doğru-Yanlış Türü Sınavlar Çoktan Seçmeli Sınavlar Sözlü Sınavlar Eşleştirme Sınavları • Sözlü Sınavlarda Dikkat Edilecek Noktalar • Sözlü sınav yapılmadan önce sorular hazırlanmalıdır. • Sözlü sınavda her öğrenciye aynı soru sorulmamalıdır. • Sözlü sınava katılacak öğrenci birden fazla ise aynı düzeyde sorular hazırlanmalıdır. • Sınav yapacak öğretmenin, sınava girecek öğrenci ile aynı ortamda olması gerekir. • Sınav tek kişiye yapılacaksa öğrencinin ne tür alt yapı bilgisine sahip olduğu bilinmelidir. • Sınavda sorulacak soruların cevapları önceden listelenmeli, muhtemel cevaplar çıkartılarak, kaç puan verileceği önceden tespit edilmelidir. • Öğretmen sıcaklık-ışık gibi fiziksel özelliklere dikkat etmelidir. • Soruyu sormadan önce öğrencilerin psikolojik olarak rahatlayacağı ortam hazırlanmalıdır. • Sorulan soruyu cevaplamaları için öğrencilerin düşünmelerine fırsat verilmelidir. • Öğrencilere kitaptaki ifadeleri ezbere söyleyeceği türden sorular sorulmamalıdır. • Daha çok analiz-sentez-değerlendirmebasamağında sorular sorulmalıdır. • Öğrencilerin dünya görüşünü, özel yaşamını ön plana çıkaracak sorulardan kaçınılmalıdır.

24. Yazılı Sınavlar Kısa Cevaplı Sınavlar Doğru-Yanlış Türü Sınavlar Çoktan Seçmeli Sınavlar Sözlü Sınavlar Eşleştirme Sınavları • Sözlü Sınavların Yararlı Yönleri • Öğrencilerin kısa sürede cevap vermesi gerektiğinden hazırcevaplığı ve yaratıcılığı ön plana çıkarır. • Öğretmen deneyimli ise soru hazırlamada ve puanlamada fazla zaman harcamaz. • Küçük yaştaki öğrencilerin yazı yazma becerileri tam olarak gelişmediğinden sözlü sınavlar yapmak daha uygundur. • Öğrencilerin bilgi ve kavram yanlışlığını anında belirleme imkanının olduğu tek sınavdır. • Sözlü Sınavların Sınırlı Yönleri • Az soru sorulduğunda sınavın geçerliliği düşüktür. • Her öğrenciye aynı seviyede soru hazırlamak güçtür. • Çekingen ve içine kapanık öğrenciler gerçek bilgilerini yansıtmayabilirler. • Sözlü cevap verildiğinden cevabı kontrol etme imkanı yoktur. • Öğrencilerin kılık-kıyafet ve sözel becerisi işe karışabilir. Öğretmen buna dikkat etmelidir. • Puanlara hata karıştığı için güvenirliği ve geçerliği düşüktür.

25. Yazılı Sınavlar Kısa Cevaplı Sınavlar Doğru-Yanlış Türü Sınavlar Çoktan Seçmeli Sınavlar Sözlü Sınavlar Eşleştirme Sınavları • Eşleştirme Sınavlarında Dikkat Edilecek Noktalar • İfadelerin ve cevapların açık anlaşılır ve kesin bilgiyi yoklayıcı özellikte olması gerekir. • İfadelerin ve cevaplardan birinin diğerinden fazla olması gerekir. • Bir eşleştirmeli maddeler grubundaki madde sayısı en az 6 en çok 15 olmalıdır. • Bir eşleştirme takımındaki ifadelerin ve cevapların eşit olmaması gerekir. • İfadeler (öncüller) uzun, cevaplar kısa olmalıdır. • İfadeler (öncüller) sayfanın sol tarafında, cevaplar sağ tarafında olmalıdır. • Her iki sütunda yer alan ifade ve cevapların aynı konuya ait olmasına dikkat edilmelidir. • Puanlamanın kolay olması açısından cevap boşlukları ifadelerin (öncüllerin) solunda yer almalıdır. • Bir eşleştirme takımını oluşturan maddelerin hepsi aynı sayfada bulunmalıdır. • İfadelerin (öncüllerin) ve cevapların işaretlerin farklı hazırlanması gerekir. • Yönergede eşleştirmenin neye göre yapılacağı, cevapların nasıl işaretleneceği açık ve anlaşılır bir dille belirtilmelidir. • Rakam, harf ve tarihler sıralı bir şekilde yerleştirilmelidir.

26. Yazılı Sınavlar Kısa Cevaplı Sınavlar Doğru-Yanlış Türü Sınavlar Çoktan Seçmeli Sınavlar Sözlü Sınavlar Eşleştirme Sınavları • Eşleştirme Sınavlarının Yararlı Yönleri • Ölçme ve puanlama işlemi kolaydır. • Fazla zaman almaz • Seçenek sayısı fazla olduğundan şans faktörü azdır. • Öğrencilerin üst düzey bilgilerini yoklamaya uygundur. • Konu hakkında bilgisi olan öğretmenler için soruların hazırlanması kolaydır. • Eşleştirme Sınavlarının Sınırlı Yönleri • Deneyimsiz kişiler için soruların hazırlanması zordur ve zaman alır. • Bu testi her konuya uyarlamak mümkün değildir. • Soruların güçlük düzeyini belirlemek zordur.

27. Yazılı Sınavlar Kısa Cevaplı Sınavlar Doğru-Yanlış Türü Sınavlar Çoktan Seçmeli Sınavlar Sözlü Sınavlar Eşleştirme Sınavları