1 / 75

H KM N A IKLANMASININ GERI BIRAKILMASI CMK m. 231 FAHRETTIN DEMIRAG

lam
Download Presentation

H KM N A IKLANMASININ GERI BIRAKILMASI CMK m. 231 FAHRETTIN DEMIRAG

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

    1. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERI BIRAKILMASI (CMK m. 231) FAHRETTIN DEMIRAG

    4. HÜKÜM CMK m. 223 Durusmanin sona erdigi açiklandiktan sonra hüküm verilir Türk Ceza Kanununda ve diger özel ceza kanunlarinda SUÇ olarak düzenlenen eylemler bakimindan yapilan yargilama sonucu verilen kararlari ifade eder. Hüküm, yargilama makaminin dava konusu asil uyusmazligi dogrudan veya dolayli olarak çözen kararidir Hüküm, yargilama makaminin dava konusu asil uyusmazligi dogrudan veya dolayli olarak çözen kararidir

    5. HÜKÜM TÜRLERI CMK m. 223/1 Beraat Ceza verilmesine yer olmadigi Mahkumiyet Güvenlik tedbirine hükmedilmesi Davanin reddi Davanin düsmesi

    6. MAHKUMIYET HÜKMÜ VE AÇIKLANMASI Yüklenen suçu islediginin sabit olmasi halinde, sanik hakkinda mahkumiyet karari verilir (m.223/5) Durusma sonunda, durusma tutanagina geçirilen hüküm fikrasi okunarak açiklanir (CMK m. 231/1)

    7. MAHKUMIYET HÜKMÜ TCK’nun 61 inci maddesine göre önce temel ceza tayin edilir. Cezayi artiran ve azaltan nedenler dikkate alinarak sonuç ceza belirlenir. Seçenek yaptirimlara çevirme ve erteleme konulari degerlendirilir. Mahkumiyet hükmü verildiginde; TCK’nun 61 inci maddesine göre önce temel ceza tayin edilir. Daha sonra cezayi artiran ve azaltan nedenler dikkate alinarak sonuç ceza belirlenir. Bu asamadan sonra, seçenek yaptirimlara çevirme ve erteleme konulari degerlendirilir. Mahkumiyet hükmü verildiginde; TCK’nun 61 inci maddesine göre önce temel ceza tayin edilir. Daha sonra cezayi artiran ve azaltan nedenler dikkate alinarak sonuç ceza belirlenir. Bu asamadan sonra, seçenek yaptirimlara çevirme ve erteleme konulari degerlendirilir.

    8. KISILESTIRME NEDENLERI NELERDIR?

    9. 5237 SAYILI TÜRK CEZA KANUNUN ÖNGÖRDÜGÜ KISILESTIRME NEDENLERI VE UYGULANMASI Para cezasina çevirme Tedbire dönüstürme Erteleme

    10. ERTLEME: ÖNCEKI TCK’DA VE 647 SAYILI KANUNDA Kosullu atifet kurumu niteligi tasiyordu: Deneme süresi içinde yeni bir suç islenmemesi halinde “mahkumiyet vaki olmamis” sayiliyordu Sadece hapis cezasinin degil para cezasinin da ertelenmesi mümkün idi

    11. 5237 SAYILI TCK’DA ERTELEME Sadece hapis cezasina özgü bir infaz sistemi olarak düzenlenmistir. Diger yaptirimlarda erteleme kabul edilmemistir Hükümlü yükümlülüklere uygun davrandigi takdirde “hapis cezasi infaz edilmis” sayilacaktir

    12. CMK’NUN KABUL ETTIGI DIGER KURUMLAR SORUSTURMA EVRESINDE: Kamu davasinin açilmasinin ertelenmesi (CMK m. 171) KOVUSTURMA EVRESINDE: Hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi (CMK m. 231)

    13. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERI BIRAKILMASI KAVRAM Mahkûmiyet hükmünün açiklanmasinin, kosullu olarak belirli bir süreyle ertelenmesi Hükmün bu süre içinde askida kalmasi Hükmün ortadan kaldirilarak sanik hakkinda hukuki bir sonuç dogurmamasi Sanik hakkinda kurulan mahkumiyet hükmünün açiklanmasinin, belirli bir süreyle ve öngörülecek kosullara bagli olarak ertelenmesini, yani hükmün belirli bir süre askida kalmasini ve bu süre içinde konulan yükümlülüklere uyulmasi halinde, sanik hakkinda hukuki bir sonuç dogurmamasini ifade eder.Sanik hakkinda kurulan mahkumiyet hükmünün açiklanmasinin, belirli bir süreyle ve öngörülecek kosullara bagli olarak ertelenmesini, yani hükmün belirli bir süre askida kalmasini ve bu süre içinde konulan yükümlülüklere uyulmasi halinde, sanik hakkinda hukuki bir sonuç dogurmamasini ifade eder.

    14. “Hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi” müessesesi objektif kosullarin varligi ve sanigin karsi çikmamasi halinde, diger kisisellestirme hükümlerinden önce degerlendirilir, Uygulanmasi yönünde kanaate ulasildigi takdirde, öncelikle uygulanir Kosullarinin bulunmadigi veya uygulanmamasi yönünde kanaate ulasildigi taktirde ise diger kisisellestirme nedenleri degerlendirilebilir.

    15. UYGULANMA SEKLI Avrupa ülkelerinde: Suçlulugu tespit edilen sanik hakkinda ceza hükmü kurulmasi ertelenmektedir. Türkiye’de: Ceza hükmü belirlenmekte, fakat bunun açiklanmasi ertelenmektedir.

    16. MEVZUATIMIZA GIRISI a. 03.07.2005- 5395 sayili Kanun (RG: 15.07.2005) b. 6.12.2006- 5560 sayili Kanun (RG: 19.12.2006) - Bir yil veya daha az süreli hapis veya adli para cezasi - Sikayete tabi suçlar bakimindan - Çocuklar ile yetiskinler ayni kosullara tabi (denetim süresi hariç) Çocuklar hakkinda üç yila kadar hapis veya adli para cezasi Çocuklar hakkinda üç yila kadar hapis veya adli para cezasi

    17. HAGB KONUSUNDA YAPILAN YASA DEGISIKLIKLERI a. 23.01.2008- 5728 sayili Kanun (RG: 08.02.2008) - Hapis cezasinin üst siniri iki yila çikarildi - Inkilap kanunlarinda yer alan suçlar disinda kalan tüm suçlar HAGB kapsamina alindi

    18. b. 26.02.2008- 5739 sayili Kanunla Yapilan Degisiklikler (RG: 01.03.2008) - TMK m. 13: Terörle Mücadele Kanununu kapsamina giren suçlarla ilgili olarak HAGB karari verilemez (Onbes yasini tamamlamamis olanlar hariç) - AsCK Ek m. 10: Askeri suçlarla ilgili olarak HAGB karari verilemez - DMK m. 63/2:Disiplin suçlarinda CMK m. 231/5- 14 uygulanmaz

    19. c. 22.07.2010- 6008 sayili Kanunla Yapilan Degisiklikler (RG: 25.07.2010) - Sanigin HAGB kabul etmeme hakki (CMK m. 231 f. 6) - Çocugun isledigi TMK yazili suçlar, HAGB kapsamina alindi (3713/m.13) - Kesinlesmis HAGB kararlarinin 15 gün içinde basvuruda bulunulmasi sartina bagli olarak ele alinip yeniden hüküm kurulmasi imkani getirildi (6008/Geçici 2. madde)

    20. HUKUKI MAHIYETI DOGURDUGU SONUÇLAR ITIBARIYLE KARMA BIR ÖZELLIGE SAHIPTIR 1. Cezanin sahsilestirme sebebi 2. Kosullu bir düsme karari: “Sanik ile devlet arasindaki cezai nitelikteki iliskiyi sona erdiren düsme nedenlerinden biri” 3. Muhakeme hukuku açisindan durusmada hüküm kurulmasindan sonra, sanigin iradesine bagli olarak verilebilen yeni bir karar türü 4. Zamanasimini durduran usul islemi

    21. KOSULLARI (CMK m. 231 f. 6) a) Suç HAGB karari verilemeyecek suçlardan olmamali b) Sonuç ceza “iki yil veya daha az süreli hapis veya adlî para cezasi” olmali c) Sanigin daha önce kasitli bir suçtan mahkum olmamis bulunmasi, d) Mahkemece, sanigin yeniden suç islemeyecegi hususunda kanaate varilmasi, e) Suçun islenmesiyle magdurun veya kamunun ugradigi zararin, tamamen giderilmesi, f) Sanigin HAGB karari verilmesine karsi çikmamis olmasi,

    22. KOSULLARI SUÇA ILISKIN KOSULLAR CEZAYA ILISKIN KOSUL SANIGA ILISKIN KOSULLAR Saniga yüklenen suç, HAGB karari verilemeyecek suçlardan olmamalidir. Hükmolunan ceza “iki yil veya daha az süreli hapis veya adlî para cezasi” olmalidir. a. Daha önce kasitli bir suçtan mahkûm olmamis bulunmasi b. Magdurun veya kamunun ugradigi zararin tamamen giderilmis olmasi c. Mahkemece, sanigin yeniden suç islemeyecegi hususunda kanaate varilmasi d. Sanigin HAGB karari verilmesine karsi çikmamasi Saniga yüklenen suç, HAGB karari verilemeyecek suçlardan olmamalidir. Hükmolunan ceza “iki yil veya daha az süreli hapis veya adlî para cezasi” olmalidir. a. Daha önce kasitli bir suçtan mahkûm olmamis bulunmasi b. Magdurun veya kamunun ugradigi zararin tamamen giderilmis olmasi c. Mahkemece, sanigin yeniden suç islemeyecegi hususunda kanaate varilmasi d. Sanigin HAGB karari verilmesine karsi çikmamasi

    23. SUÇA ILISKIN KOSULLAR 1. Suç asagidaki suçlardan olmamalidir a. Inkilap Kanunlarinda yer alan suçlar: Bu kosul CMK m. 231 f. 14’te yer almistir. b. Terörle Mücadele Kanununda yer alan suçlar (çocuklarin isledikleri suçlar hariç): 3713 m. 13 c. Askeri Ceza Kanununda yer alan suçlar ASCK Ek m. 10 (5739 ile) d. 477 sayili DMK da yazili suçlar (m. 63/2)

    24. INKILAP KANUNLARI (AY. 174) 1. 3 Mart 1340 tarihli ve 430 sayili Tevhidi Tedrisat Kanunu; 2. 25 Tesrinisani 1341 tarihli ve 671 sayili Sapka Iktisâsi Hakkinda Kanun; 3. 30 Tesrinisani 1341 tarihli ve 677 sayili Tekke ve Zaviyelerle Türbelerin Seddine ve Türbedarliklar ile Bir Takim Unvanlarin Men ve Ilgasina Dair Kanun; 4. 17 Subat 1926 tarihli ve 743 sayili Türk Kanunu Medenisiyle kabul edilen, evlenme akdinin evlendirme memuru önünde yapilacagina dair medenî nikâh esasi ile ayni kanunun 110 uncu maddesi hükmü; 5. 20 Mayis 1928 tarihli ve 1288 sayili Beynelmilel Erkamin Kabulü Hakkinda Kanun; 6. 1 Tesrinisani 1928 tarihli ve 1353 sayili Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkinda Kanun; 7. 26 Tesrinisani 1934 tarihli ve 2590 sayili Efendi, Bey, Pasa Gibi Lâkap ve Unvanlarin Kaldirildigina Dair Kanun; 8. 3 Kânunuevvel 1934 tarihli ve 2596 sayili Bazi Kisvelerin Giyilemeyecegine Dair Kanun”.

    25. 30.11.1925 tarih ve 677 sayili Tekke Ve Zaviyelerle Türbelerin Seddine Ve Türbedarliklar Ile Bir Takim Unvanlarin Men Ve Ilgasina Dair Kanun Bu Kanunla tekke ve zaviyelerle türbeler kapatilmis olup bunlari açmak veya yeniden kurmak suç sayilmistir. Kanunda, bu fiiller Üç aydan az olmamak üzere hapis ve 50 liradan asagi olmamak üzere para cezasi öngörülmüstür Adli para cezasi, 5252 sayili Yasanin 4 ve 5. maddesi uyarinca 450 Liradan az olamaz

    26. A- 25.11.1925 tarih ve 671 sayili Sapka Iktisasi Hakkinda Kanun ve B- 1.11.1928 tarihli ve 1353 sayili Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkinda Kanun Bu Kanunlar dogrudan ceza hükmü öngörmemektedir. Bunlar, 5271 sayili TCK’nun 222 nci maddesi ile koruma altina alinmistir.

    27. 03.03.1340 (1924) tarih ve 430 sayili Tevhidi Tedrisat Kanunu Bu Kanun, ve buna dayali olarak 14.06.1973 tarihinde kabul edilen 1739 sayili Milli Egitim Temel Kanunu Türkiye’deki tüm egitim ve ögretim kurumlarini Milli Egitim Bakanligina baglamakta ve askeri okullar ile din egitim ve ögretiminin de bu bakanliga bagli olarak sürdürülmesinin gerekliligine isaret etmekte olup ceza hükmü içermemektedir. Bu Kanun, TCK’nun 263 üncü maddesi ile korunmaktadir. Bu hükme göre; Kanuna aykiri olarak egitim kurumu açan veya isleten kisi, üç aydan bir yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.

    28. 19 Subat 1926 tarihli ve 743 sayili Türk Medeni Kanununun evlenme akdinin evlendirme memuru önünde yapilacagina iliskin medeni nikah esasi ile 110. maddesi hükmü Yürürlükten kaldirilan 743 sayili Türk Medeni Kanununun 108. maddesinde, evlenmenin, evlendirme memuru önünde yapilacagi belirtilmis ve 110. maddesinde ise; “Evlenme kagidi ibraz edilmeden, evlenmenin dini merasimi yapilamaz.” hükmü yer almisti 743 sayili MK, 22.11.2001 tarihli ve 4721 sayili Kanunla yürürlükten kaldirilmis, fakat 4722 sayili yürürlük Kanununun 21. maddesi geregince önceki Medeni Kanun hükümlerine yapilan yollamalar, o maddeleri karsilayan yeni hükümlere yapilmis sayilir. Bu hükümler Yeni MK’nun 141, 142 ve 143 üncü maddeleri olup ceza hükmü içermemektedir.

    29. TCK m. 230 (5) Aralarinda evlenme olmaksizin, evlenmenin dinsel törenini yaptiranlar hakkinda iki aydan alti aya kadar hapis cezasi verilir. Ancak, medenî nikâh yapildiginda kamu davasi ve hükmedilen ceza bütün sonuçlariyla ortadan kalkar. (6) Evlenme akdinin kanuna göre yapilmis oldugunu gösteren belgeyi görmeden bir evlenme için dinsel tören yapan kimse hakkinda iki aydan alti aya kadar hapis cezasi verilir.

    30. OLAY 25.08.1984 dogumlu olan Sanik K. U'nun, evlenme akdi olmaksizin Haziran 2002 tarihinde evlenmenin dini merasimini yaptirma suçundan, ÖTCK‘nun 237/4, 59 ve 647 sayili Yasanin 4. maddeleri uyarinca adli para cezasi ile mahkumiyetine ve cezanin 647 sayili Yasanin 6. maddesi geregince ertelenmesine karar verilmistir 1.11.2006 günlü hüküm, Y 4. C.D’nce 8.07.2009 tarihinde onanmistir. Yargitay Bassavciligi, 11.06.2010 tarihli tebligname ile lehe yasa uygulamasinda hata yapildigi, 5395 sayili Kanunun 23. maddesi uyarinca degerlendirme yapilmamasi noktalarindan karara itiraz etmistir

    31. CEVAP HAGB kurumu, mahkûmiyet, suç niteligi ve ceza miktarina iliskin objektif kosullarin varligi halinde, cezanin kisisellestirilmesine iliskin olan, seçenek yaptirima veya tedbire çevirme ya da erteleme hükümlerinden öncelikle uygulanir Adli sicil kaydi bulunmayan sanik hakkinda diger objektif kosullarin da gerçeklestigi anlasilmakla, HAGB yönünden bir degerlendirme yapilmasi yasal zorunluluktur Mahkemece bu konuda bir degerlendirme yapilarak olumlu veya olumsuz bir karar verilmemis olmasi isabetli degildir (YCGK:06.07.2010- 4/146- 167)

    32. KAPSAM DISI DIGER SUÇLAR Terörle Mücadele Kanunu Kapsaminda yer alan suçlarda: - 5739 sayili Kanunun yürürlüge girdigi 1.03.2008 tarihinden sonra islenen atif suretiyle cezalandirilanlar dahil HAGB UYGULANMAZ -Çocuklarin isledigi suçlar hariç (6008 Degisikligi) Askeri Ceza Kanununda ve DMK’da yer alan suçlarda: -5739 sayili Kanunun yürürlüge girdigi 1.03.2008 tarihinden sonra islenen askeri suçlarda HAGB uygulanmaz (atif suretiyle cezalandirilan suçlar dahil) HAGB UYGULANMAZ

    33. KAPSAM DISI SUÇLAR Suçun uzlasmaya tabi olmasi: a) Suç, uzlasmaya tabi ise uzlasma hükümleri uygulanir b) Edimin yerine getirilmesinin ileri tarihe birakilmasi, takside baglanmasi veya süreklilik arz etmesi halinde, 231 inci maddedeki kosullar aranmaz Özel düzenleme bulunan suçlarda (TCK 184, 191) bu hükümler uygulanir

    34. CEZAYA ILISKIN KOSUL Sonuç ceza “iki yil veya daha az süreli hapis veya adlî para cezasi” olmalidir. Adli para cezasina mahkumiyet halinde sinir yok Hapis ve adli para cezasina birlikte hükmedilmis ise, hapis cezasinin süresi dikkate alinir Birden fazla suçtan mahkumiyet halinde, ceza süresi her suç için ayri degerlendirilir 5560 sayili Kanunun yürürlüge girmesinden önce çocugun isledigi suçlar bakimindan üç yila kadar (üç yil dahil) cezalar HAGB kapsamindadir Soru 3- Birden fazla suçtan mahkumiyet hallerinde, HAGB karar verilmesinde, toplam ceza miktari mi, yoksa her bir suç için verilen ceza miktari mi nazara alinmalidir? Cevap 3- Düsme nedenlerinin her bir suç yönünden ayri ayri nazara alinmasi gerekmektedir. Bu nedenle birden fazla suçtan mahkumiyet halinde, hükmün açiklanmasinin geri birakilip birakilmayacagi hususunun her bir suç yönünden ayri ayri ele alinarak degerlendirilmesi zorunlu Soru 3- Birden fazla suçtan mahkumiyet hallerinde, HAGB karar verilmesinde, toplam ceza miktari mi, yoksa her bir suç için verilen ceza miktari mi nazara alinmalidir? Cevap 3- Düsme nedenlerinin her bir suç yönünden ayri ayri nazara alinmasi gerekmektedir. Bu nedenle birden fazla suçtan mahkumiyet halinde, hükmün açiklanmasinin geri birakilip birakilmayacagi hususunun her bir suç yönünden ayri ayri ele alinarak degerlendirilmesi zorunlu

    35. OLAY-1 Adana 3. Agir Ceza Mahkemesince ; Sanik Ü. Y.’nin, taksirle birden fazla kisinin ölümüne ve yaralanmasina neden olmak suçundan, ETCK’nun … maddeleri uyarinca 2 yil 7 ay 7 gün hapis cezasi ile cezalandirilmasina, 647 SK’nun 4, ÖTCK’nun 72. maddeleri uyarinca 2.888.00 YTL adli para cezasina çevrilmesine karar verilmis, Bu hüküm, sanik müdafii tarafindan temyiz edilmistir Yargitay 9. Ceza Dairesince; HAGB konusunda degerlendirme yapilmasi gerektigi noktasindan bozulmustur. Mahkemece; cezanin 2 yildan fazla olmasi ve seçenek yaptirim uygulanmadan önce degerlendirilmesinin gerektigi gerekçeleriyle önceki hükümde direnilmistir. (YCGK:17.02.2009- 9/7- 24) saniga temel ceza olarak neticeten 2 yil 7 ay 7 gün hapis cezasi verildigi, 647 sayili Yasa­nin 4, 765 sayili TCY’nin 72 ve 647 sayili Yasanin 4. maddeleri uyarinca 2.888.00 YTL adli para cezasiyla cezalan­dirilmasina, cezasinin 647 sayili Yasanin 5. maddesi uyarinca taksitlendirilmesine, hakkinda TCY’nin 40. maddesinin uygulanmasina iliskin Adana 3. Agir Ceza Mahkemesince verilen 01.10.2007 gün ve 22-314 sayili hüküm, Sanik müdafii tarafindan temyiz edilmekle, dosyayi inceleyen Yargitay 9. Ceza Dairesince 07.04.2008 gün ve 1538-3308 sayi ile; “Hükümden sonra yürürlüge giren 5728 sayili Kanunun 562. maddesiyle degisik CMK.nun 231. maddesindeki ‘hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi’na iliskin düzenleme karsisinda suçun niteligi, hükmolunan cezanin tür ve miktari gözetilip dosyada bulunan adli sicil kaydi da degerlendirilerek sanigin hukuki durumunun yeniden tayin ve takdirinde zorunluluk bulunmasi,” isabetsizliginden sair yönleri incelenmeksizin bozulmustur. saniga temel ceza olarak neticeten 2 yil 7 ay 7 gün hapis cezasi verildigi, 647 sayili Yasa­nin 4, 765 sayili TCY’nin 72 ve 647 sayili Yasanin 4. maddeleri uyarinca 2.888.00 YTL adli para cezasiyla cezalan­dirilmasina, cezasinin 647 sayili Yasanin 5. maddesi uyarinca taksitlendirilmesine, hakkinda TCY’nin 40. maddesinin uygulanmasina iliskin Adana 3. Agir Ceza Mahkemesince verilen 01.10.2007 gün ve 22-314 sayili hüküm, Sanik müdafii tarafindan temyiz edilmekle, dosyayi inceleyen Yargitay 9. Ceza Dairesince 07.04.2008 gün ve 1538-3308 sayi ile; “Hükümden sonra yürürlüge giren 5728 sayili Kanunun 562. maddesiyle degisik CMK.nun 231. maddesindeki ‘hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi’na iliskin düzenleme karsisinda suçun niteligi, hükmolunan cezanin tür ve miktari gözetilip dosyada bulunan adli sicil kaydi da degerlendirilerek sanigin hukuki durumunun yeniden tayin ve takdirinde zorunluluk bulunmasi,” isabetsizliginden sair yönleri incelenmeksizin bozulmustur.

    36. OLAY- 2 YCGK: 10.02.2010- E. 2008/9-265, K.2009/22 Mahkemece ; Taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olmak suçundan Sanik F. Ö. hakkinda, 5237 sayili TCK’nun 85/2 ve 62. maddeleri uyarinca 2 yil 1 ay hapis cezasi verilmis, ayni Yasanin 50. maddesi geregince hapis cezasi paraya çevrilerek sanigin 15.200,00 YTL adli para cezasi ile mahkumiyetine karar verilmistir Hükmün, katilanlar vekili ile sanik müdafii tarafindan temyiz edilmis, Dairece oy çoklugu ile onanmistir Bassavcilik, sonuç ceza adli para cezasi oldugundan, hapis cezasinin iki yildan fazla olmasinin, hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi karari verilmesine engel olusturmayacagini belirterek karara itiraz etmistir.

    37. OLAY- 3 Katilan/ Saniklar, görev sirasinda ve görevden kaynaklanan nedenle yekdigerini sözlü ve eylemli biçimde karsilikli olarak tahkir etmislerdir. Mahkeme, 765 sayili TCK’nun 272. maddesi uyarinca her bir katilan saniga verilen cezanin büsbütün kaldirilmasina hükmetmistir. saniklar CMK’nun 5728 sayili Yasa ile degisik 231. maddesi hükmünden yararlanabilirler mi?

    38. OLAY- 3: CEVAP CMK’nun 231 inci maddesinin uygulanabilmesi için, kisiye yargilama sonucu 2 yili asmayacak süreli hapis ya da adli para cezasi verilmesi gerekmektedir. Oysa konu olayimizda, saniklara verilmis bir ceza yoktur. Her ne kadar önce verilen ve sonra bütünüyle kaldirilan bir cezanin varligi nedeniyle tertip olunmus ücreti vekalet ve yargilama gideri sorumlulugu söz konusu ise de bu tür tali yükümlülüklerin, yasa koyucunun amaçladigi düzeyde ceza olmadigi ve salt bu nedenle hükmün açiklanmasinin ertelenmesinden yararlanilmak gerekmeyecegi kabul edilmelidir. YCGK:18.03.2008- E. 2007/4 MD-115,K.2008/53

    39. HAGB KARARININ ÇOCUKLAR HAKKINDA UYGULANMASI OLAY- 4: 25.07.2005 tarihli hükümle; Enerji hirsizligi ve mühür bozma suçlarindan sanik Özgür’ün, YTCK'nun ilgili maddeleri geregince 1 ay 3 gün ve 2 ay 15 gün hapis cezasi ile cezalandirilmasina, anilan Kanun'un 51. maddesi uyarinca hapis cezasinin ertelenmesine, CMK’nun 231. maddesi uyarinca HAGB’na, 3 yil süreyle denetim süresine tabi tutulmasina karar verilmistir Sanik suç tarihi itibariyle 12- 15 yas grubundadir Ad. Bakanliginca Yasa yararina bozma isteminde bulunulmustur Enerji hirsizligi ve mühür bozma suçlarindan sanik Özgür’ün, 5237 sayili TCK'nun 142/1-f, 145, 168, 31/2, 62, 203/1, 31/2, 62. maddeleri uyarinca Enerji hirsizligi ve mühür bozma suçlarindan sanik Özgür’ün, 5237 sayili TCK'nun 142/1-f, 145, 168, 31/2, 62, 203/1, 31/2, 62. maddeleri uyarinca

    40. CEVAP- 4 Hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi kurumu açisindan 5237 sayili TCK’nun 7/2. maddesi geregince failin lehine olan hükmün belirlenmesi ve bir bütün olarak uygulanmasi gerekmektedir. HAGB yönünden uygulanabilecek tek hüküm 5395 sayili Kanunun 23 üncü maddesidir. Hüküm tarihi olan 25.12.2007 tarihinde, 5728 sayili Yasanin 562. maddesi ile 5271 sayili Yasanin 231. maddesinin 5 ve 14. fikralarinda yapilan degisiklikler henüz yürürlüge girmemis bulundugundan ve ayrintilari Yargitay Ceza Genel Kurulunun, 15.11.2005 gün ve 132/128, 11.10.2005 gün ve 97/111, 20.09.2005 gün ve 99/103 sayili kararlarinda vurgulandigi üzere yasa yararina bozma, kesinlesen hükümde, verildigi zaman yürürlükte bulunan usul ve maddi hukuka iliskin hukuka aykiriliklarin giderilmesi ile sinirli oldu­gundan, sonradan gerçeklesen yasa degisikliklerine dayanilarak bu olaganüstü yasayoluna bas­vurulamayacagi gibi, Yargitay’ca da, sonraki yasa degisiklikleri yasa yararina bozma gerek­çesi yapilamayacagindan, inceleme konusu somut olaydaki yasa yararina bozma hususu, 5728 sayili Yasa ile yapilan degisiklikler nazara alinmaksizin, hükmün açiklanmasinin kosullari açisindan lehe yasa, hüküm tarihinden önce yürürlüge giren üç düzenleme dikkate alinmak suretiyle ve hükümlerin bütünüyle uygulanmasi seklinde belirlenmelidir. Somut olayda sabit kabul edilen hirsizlik ve mühür bozma suçlari sikâyete bagli olmadigindan, 5271 sayili Yasanin 231. maddesinin ilk yasalasan hali ile 5395 sayili Yasanin, 5560 sayili Yasanin 40. maddesi ile degistirilen 23. maddesinin uygulanma kosullari bulunmamaktadir. Hüküm tarihi itibariyle hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi karari yönünden uygulanabilecek yegâne hüküm, 5395 sayili Yasanin 23. maddesinin ilk halidir. Hüküm tarihi olan 25.12.2007 tarihinde, 5728 sayili Yasanin 562. maddesi ile 5271 sayili Yasanin 231. maddesinin 5 ve 14. fikralarinda yapilan degisiklikler henüz yürürlüge girmemis bulundugundan ve ayrintilari Yargitay Ceza Genel Kurulunun, 15.11.2005 gün ve 132/128, 11.10.2005 gün ve 97/111, 20.09.2005 gün ve 99/103 sayili kararlarinda vurgulandigi üzere yasa yararina bozma, kesinlesen hükümde, verildigi zaman yürürlükte bulunan usul ve maddi hukuka iliskin hukuka aykiriliklarin giderilmesi ile sinirli oldu­gundan, sonradan gerçeklesen yasa degisikliklerine dayanilarak bu olaganüstü yasayoluna bas­vurulamayacagi gibi, Yargitay’ca da, sonraki yasa degisiklikleri yasa yararina bozma gerek­çesi yapilamayacagindan, inceleme konusu somut olaydaki yasa yararina bozma hususu, 5728 sayili Yasa ile yapilan degisiklikler nazara alinmaksizin, hükmün açiklanmasinin kosullari açisindan lehe yasa, hüküm tarihinden önce yürürlüge giren üç düzenleme dikkate alinmak suretiyle ve hükümlerin bütünüyle uygulanmasi seklinde belirlenmelidir. Somut olayda sabit kabul edilen hirsizlik ve mühür bozma suçlari sikâyete bagli olmadigindan, 5271 sayili Yasanin 231. maddesinin ilk yasalasan hali ile 5395 sayili Yasanin, 5560 sayili Yasanin 40. maddesi ile degistirilen 23. maddesinin uygulanma kosullari bulunmamaktadir. Hüküm tarihi itibariyle hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi karari yönünden uygulanabilecek yegâne hüküm, 5395 sayili Yasanin 23. maddesinin ilk halidir.

    41. CEVAP -4 (DEVAM) Erteleme ve HAGB kurumunun birlikte uygulanmasi mümkün degildir Denetim süresinin CMK’nun 231/8 hükmü dikkate alinarak 3 yil olarak uygulanmasi, karma uygulama niteligindedir Çocuklar tarafindan 19.12.2006 tarihine kadar islenen suçlarda, lehe olmasi nedeniyle uygulanabilecek olan 5395 sayili Yasanin 23. maddesinin ilk hali uyarinca hükmedilen kisa süreli hürriyeti baglayici cezanin paraya veya tedbire çevrilmesi zorunludur. YCGK:10.03.2009- E. 208-2/241, 2009/57

    42. SANIGIN KASITLI SUÇTAN MAHKUM OLMAMIS BULUNMASI Suçun, mahkumiyet kararinin kesinlesmesinden sonra islenmis olmasi halinde HAGB karari verilemez Asagidaki hallerde sanigin daha önceki kasitli suçtan mahkumiyeti HAGB karari verilmesine engel teskil etmez. a. Ceza zamanasiminin dolmus olmasi (TCK m.68) b. Suçun 1.06.2005 tarihinden önce islenmis olmasi halinde, adli sicil bilgilerinin silinme kosullarinin olusmus olmasi (3682/m. 8) 3682 sayili Adli Sicil Yasasinin 8 ve Yeni 5352 sayili Adli Sicil Yasasin geçici 2. maddesi hükümleri uyarinca silinme kosullari olusan adli sicil kayitlarinin, adli sicilden silinmis olup olmadigina bakilmaksizin, bu kayitlarin da, hükmün açiklanmasinin geri birakilmasina yasal bir engel yok3682 sayili Adli Sicil Yasasinin 8 ve Yeni 5352 sayili Adli Sicil Yasasin geçici 2. maddesi hükümleri uyarinca silinme kosullari olusan adli sicil kayitlarinin, adli sicilden silinmis olup olmadigina bakilmaksizin, bu kayitlarin da, hükmün açiklanmasinin geri birakilmasina yasal bir engel yok

    43. SANIGIN KASITLI SUÇTAN MAHKUM OLMAMIS BULUNMASI (devam) c. Suç, 1.06.2005 tarihinden sonra islenmis ise, tekerrüre esas sürenin (TCK m. 58/2), dolmus olmasi d. Ertelenmis mahkumiyetlerde, suçun deneme süresinin dolmasindan sonra islenmis olmasi e. Sirf askeri suçtan veya disiplin suçlarindan dolayi mahkûmiyet 5352/m. 5/1-a ) 647 sayili Yasanin 6. maddesi uyarinca ertelenmis mahkumiyetlerde, sanigin deneme süresinde kasitli bir suç islememesi halinde önceki mahkumiyet 765 sayili TCK’nun 95/2. maddesi uyarinca esasen vaki olmamis sayilacagindan, bu nitelikteki bir mahkûmiyetin, hükmün açiklanmasinin geri birakilmasina yasal bir engel olusturmaz. 5237 sayili TCK’nun 51. maddesi uyarinca ertelenmis mahkumiyetlerde durum: 01.06.2005 tarihinden sonra islenen suçlardan dolayi mahkum edilen saniklar yönünden, 5237 sayili TCK’nun tekerrür hükümlerinin uygulanmasi için 58. maddesinde öngörülen sürelerin nazara alinmasi ve bu sürelerin geçmis oldugu hallerde önceki mahkumiyetin hükmün açiklanmasinin geri birakilmasinin objektif kosularinin degerlendirilmesi yönünden engel olusturmayacaginin kabulü adalet ve hakkaniyete uygun düsecektir. Sonuç olarak: 1) 01.06.2005 tarihinden önce islenen suçlar yönünden, önceki mahkumiyetin 765 sayili TCK’nun 95/2. maddesi uyarinca esasen vaki olmamis sayilacagi haller veya 3682 sayili Adli Sicil Yasasinin 8 ve 5352 sayili Adli Sicil Yasasin geçici 2. maddesi hükümleri uyarinca silinme kosullari olusan önceki mahkumiyetler, adli sicilden silinmis olup olmadigina bakilmaksizin; 2) 01.06.2005 tarihinden sonra islenen suçlardan dolayi mahkum edilen saniklar yönünden ise, 5237 sayili TCK’nda tekerrür hükümlerinin uygulanmasi için 58. maddesinde öngörülen sürelerin geçmis oldugu haller, hükmün açiklanmasinin geri birakilmasinin objektif kosullarinin degerlendirilmesinde olumsuz kosul olarak belirtilen engel bir neden olarak kabul edilemeyecek 3) Bu mahkumiyetlerin yargilama mercilerince, subjektif kosulun ele alinmasinda sanigin suç isleme egilimi açisindan degerlendirmeye esas alinmasina da bir engel yok 647 sayili Yasanin 6. maddesi uyarinca ertelenmis mahkumiyetlerde, sanigin deneme süresinde kasitli bir suç islememesi halinde önceki mahkumiyet 765 sayili TCK’nun 95/2. maddesi uyarinca esasen vaki olmamis sayilacagindan, bu nitelikteki bir mahkûmiyetin, hükmün açiklanmasinin geri birakilmasina yasal bir engel olusturmaz. 5237 sayili TCK’nun 51. maddesi uyarinca ertelenmis mahkumiyetlerde durum: 01.06.2005 tarihinden sonra islenen suçlardan dolayi mahkum edilen saniklar yönünden, 5237 sayili TCK’nun tekerrür hükümlerinin uygulanmasi için 58. maddesinde öngörülen sürelerin nazara alinmasi ve bu sürelerin geçmis oldugu hallerde önceki mahkumiyetin hükmün açiklanmasinin geri birakilmasinin objektif kosularinin degerlendirilmesi yönünden engel olusturmayacaginin kabulü adalet ve hakkaniyete uygun düsecektir. Sonuç olarak: 1) 01.06.2005 tarihinden önce islenen suçlar yönünden, önceki mahkumiyetin 765 sayili TCK’nun 95/2. maddesi uyarinca esasen vaki olmamis sayilacagi haller veya 3682 sayili Adli Sicil Yasasinin 8 ve 5352 sayili Adli Sicil Yasasin geçici 2. maddesi hükümleri uyarinca silinme kosullari olusan önceki mahkumiyetler, adli sicilden silinmis olup olmadigina bakilmaksizin; 2) 01.06.2005 tarihinden sonra islenen suçlardan dolayi mahkum edilen saniklar yönünden ise, 5237 sayili TCK’nda tekerrür hükümlerinin uygulanmasi için 58. maddesinde öngörülen sürelerin geçmis oldugu haller, hükmün açiklanmasinin geri birakilmasinin objektif kosullarinin degerlendirilmesinde olumsuz kosul olarak belirtilen engel bir neden olarak kabul edilemeyecek 3) Bu mahkumiyetlerin yargilama mercilerince, subjektif kosulun ele alinmasinda sanigin suç isleme egilimi açisindan degerlendirmeye esas alinmasina da bir engel yok

    44. OLAY Yargitay 4. C.D.’nce; Sanik S. E’nin 12.03.2001 tarihinde isledigi görevde yetkiyi kötüye kullanma suçundan ÖTCK’nun …ve 647 sayili Yasanin 4 ve 5. maddeleri uyarinca 717 YTL adli para cezasi ve 2 ay 15 gün süreyle memuriyetten yoksun birakilma cezalariyla cezalandirilmasina, erteleme isteginin reddine karar verilmistir (Karar T: 30.11.2006) Sanigin daha önce 09.08.1999 tarihinde isledigi görevde yetkiyi kötüye kullanma suçundan dolayi Yargitay 4. Ceza Dairesinin 18.04.2002 gün ve 39-13 sayili ilam ile mahkumiyetine karar verilmis, bu karar 01.10.2002 tarihinde onanarak kesinlesmistir. Bu mahkumiyet, HAGB karari verilmesine engel mi?

    45. CEVAP Önceki mahkûmiyetin bu sonucu dogurabilmesi için, sonraki suçla ilgili karar verilmeden önce kesinlesmis olmasi gerekir. Sanigin yargilamaya konu yeni suçu, mahkûmiyet kararindan önce islemis olmasi nedeniyle, sözü edilen mahkûmiyet karari yargilama konusu suçla ilgili HAGB karari verilmesine engel olusturmaz. YCGK: 06.05.2008 – E. 2007/4.MD 27, K.2008/95

    46. ZARARIN GIDERILMESI (CMK m. 231/6- c) Suç neticesi zarar meydana gelmis ise HAGB karari verilebilmesi için diger kosullarin gerçeklesmesi yeterli degildir “Suçun islenmesiyle magdurun veya kamunun ugradigi zararin, aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi”,

    47. ZARARIN GIDERILMESI (CMK m. 231/6- c) Bu kosula iliskin olarak ortaya çikabilecek sorunlar: 1. Zarar kavrami, manevi zarari kapsamaz 2. Zararin hesaplanmasi: Mahkeme belirler, bilirkisi dinlenebilir. 3. Zararin kismen giderilmesi halinde HAGB karari verilemez Zararlardan kast edilen maddi zararlar olup, manevi zararlar bu kapsama girmez Maddi zararin üçüncü kisiler tarafindan da tazmin, aynen iade veya eski hale getirme suretiyle giderilmesi de olanakli Herhangi bir zararin dogmadigi veya zarar dogurmaya elverisli bulunmayan suçlar yönünden bu kosul aranmaz Zararin belirlenmesinde hâkim, kanaat verici basit bir arastirma yapmali Zararlardan kast edilen maddi zararlar olup, manevi zararlar bu kapsama girmez Maddi zararin üçüncü kisiler tarafindan da tazmin, aynen iade veya eski hale getirme suretiyle giderilmesi de olanakli Herhangi bir zararin dogmadigi veya zarar dogurmaya elverisli bulunmayan suçlar yönünden bu kosul aranmaz Zararin belirlenmesinde hâkim, kanaat verici basit bir arastirma yapmali

    48. ZARARIN GIDERILMESI a. Defaten giderme (CMK m. 231/m. 6- c) b. Taksitle ödeme (CMK m. 231/m. 9) c. Saniktan baskasi giderebilir d. Istirak halinde islenen suçlarda giderim konusunda kanunda açiklik yok

    49. SÜBJEKTIF KOSUL (CMK m. 231/6- b) “Mahkemece, sanigin kisilik özellikleri ile durusmadaki tutum ve davranislari göz önünde bulundurularak yeniden suç islemeyecegi hususunda kanaate varilmasi”, a. Sanigin kisilik özellikleri b. Durusmadaki tutum ve davranislari aa. Yargilama sürecinde gösterdigi pismanlik bb. Diger bilgi ve belgeler sanigin 765 sayili TCY’nin 240/1, 80, 59/2, 647 sayili Yasanin 4/1 ve TCY’nin 72, 230/1, 80, 59/2, 647 sayili Yasanin 4/1 ve TCY’nin 72, 647 sayili Yasanin 5 ve 6. mad­deleri uyarinca cezalandirilmasina,karar verilmistir. 765 sayili TCY’nin 230. maddesinin 1.fikrasi, 80, 59/2, 647 sayili Yasanin 4/1 ve TCY’nin 72. maddeleri uyarinca sonuç olarak (484) dörtyüzseksendört YTL adli para cezasiyla cezalandirilmasina,, görevde yetkiyi kötüye kullanmak suçunu olusturdugu gerek­çesiyle lehe olan 765 sayili TCY’nin 240/1, 80, 59/2, 647 sayili Yasanin 4/1 ve TCY’nin 72. maddeleri uyarinca (1.536) YTL. Adli para cezasi ve (2 ay 27 gün) süreyle memurluktan yoksun birakma cezasiyla cezalandirilmasina, Hükmolunan para cezalarinin 765 sayili TCY’nin 72. maddesi uyarinca toplanarak ikibinyirmi YTL adli para cezasi ve iki ay yirmiyedi gün memurluktan yoksun birakilmasi cezasiyla cezalandirilmasina, para cezasinin 647 sayili Yasanin 5. maddesi uyarinca takdiren birer ay arayla 10 esit taksitle alinmasina ve cezalarinin 647 sayili Yasanin 6. maddesi uyarinca ertelenmesine karar verilmistir. Inceleme konusu somut olayda, saniga isnat edilen eylem, görevde yetkiyi kötüye kullanma suçunu olusturmakta olup, atili suç gerek hükmolunan ceza miktari gerekse suç niteligi yönünden 5271 sayili CYY’nin 231. maddesinde düzenlenen hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi kapsaminda yer almaktadir, kasitli bir suç islemedigi saptanan sanik hakkinda, hükmün açiklanmasinin geri birakilmasina iliskin diger kosullar cümlesinden olan zararin ödenmesi suç isleme hususundaki egilimi Özel Dairece degerlendirilerek, sanigin hukuki durumunun belirlenmesinde zorunluluk bulunmaktadir. Sanik hakkinda, ilk hükümde 647 sayili Yasanin 4 ve 6. maddelerinin uygulanmis olmasi da, hükmün açiklanmasinin erte­lenmesi halinin cezanin sahsilestirme normlarindan önce ve re’sen uygulanmasi zorunlulugu karsisinda, ulasilan bu sonucu degistir­meyecektir. Söyleki cezanin kisisellestirilmesi nedenini olusturan 647 sayili Yasanin 4 ve 6. maddelerinin uygulanma kosullari ile 5271 sayili CYY’nin 231. maddesinin 5. fikrasindaki kosullar benzer olmakla birlikte farklilik arz etmektedir. Özel Dairece, “sanigin kisisel özellikleri ve olayin olusumu” gerekçesi ile 647 sayili Yasanin 4, “geçmisi ve kisiligi” gerekçesi ile de, 647 sayili Yasanin 6. maddesinin uygulan­masina karar verilmistir. Görüldügü gibi, 5271 sayili CYY’nin 231.maddesindeki ölçütler daha genis olup, hâkime daha genis bir taktir yetkisi tanimaktadir. Maddelerin uygulanma kosullarindaki farkliliklar dahi, yeni bir degerlendirme ve taktiri zorunlu kilmaktadir. Bu degerlendirme ve taktir de inceleme mercilerince degil, hüküm mahkemelerince yapilarak yeni bir yasayolu denetimine konu olmalidir. .sanigin 765 sayili TCY’nin 240/1, 80, 59/2, 647 sayili Yasanin 4/1 ve TCY’nin 72, 230/1, 80, 59/2, 647 sayili Yasanin 4/1 ve TCY’nin 72, 647 sayili Yasanin 5 ve 6. mad­deleri uyarinca cezalandirilmasina,karar verilmistir. 765 sayili TCY’nin 230. maddesinin 1.fikrasi, 80, 59/2, 647 sayili Yasanin 4/1 ve TCY’nin 72. maddeleri uyarinca sonuç olarak (484) dörtyüzseksendört YTL adli para cezasiyla cezalandirilmasina,, görevde yetkiyi kötüye kullanmak suçunu olusturdugu gerek­çesiyle lehe olan 765 sayili TCY’nin 240/1, 80, 59/2, 647 sayili Yasanin 4/1 ve TCY’nin 72. maddeleri uyarinca (1.536) YTL. Adli para cezasi ve (2 ay 27 gün) süreyle memurluktan yoksun birakma cezasiyla cezalandirilmasina, Hükmolunan para cezalarinin 765 sayili TCY’nin 72. maddesi uyarinca toplanarak ikibinyirmi YTL adli para cezasi ve iki ay yirmiyedi gün memurluktan yoksun birakilmasi cezasiyla cezalandirilmasina, para cezasinin 647 sayili Yasanin 5. maddesi uyarinca takdiren birer ay arayla 10 esit taksitle alinmasina ve cezalarinin 647 sayili Yasanin 6. maddesi uyarinca ertelenmesine karar verilmistir. Inceleme konusu somut olayda, saniga isnat edilen eylem, görevde yetkiyi kötüye kullanma suçunu olusturmakta olup, atili suç gerek hükmolunan ceza miktari gerekse suç niteligi yönünden 5271 sayili CYY’nin 231. maddesinde düzenlenen hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi kapsaminda yer almaktadir, kasitli bir suç islemedigi saptanan sanik hakkinda, hükmün açiklanmasinin geri birakilmasina iliskin diger kosullar cümlesinden olan zararin ödenmesi suç isleme hususundaki egilimi Özel Dairece degerlendirilerek, sanigin hukuki durumunun belirlenmesinde zorunluluk bulunmaktadir. Sanik hakkinda, ilk hükümde 647 sayili Yasanin 4 ve 6. maddelerinin uygulanmis olmasi da, hükmün açiklanmasinin erte­lenmesi halinin cezanin sahsilestirme normlarindan önce ve re’sen uygulanmasi zorunlulugu karsisinda, ulasilan bu sonucu degistir­meyecektir. Söyleki cezanin kisisellestirilmesi nedenini olusturan 647 sayili Yasanin 4 ve 6. maddelerinin uygulanma kosullari ile 5271 sayili CYY’nin 231. maddesinin 5. fikrasindaki kosullar benzer olmakla birlikte farklilik arz etmektedir. Özel Dairece, “sanigin kisisel özellikleri ve olayin olusumu” gerekçesi ile 647 sayili Yasanin 4, “geçmisi ve kisiligi” gerekçesi ile de, 647 sayili Yasanin 6. maddesinin uygulan­masina karar verilmistir. Görüldügü gibi, 5271 sayili CYY’nin 231.maddesindeki ölçütler daha genis olup, hâkime daha genis bir taktir yetkisi tanimaktadir. Maddelerin uygulanma kosullarindaki farkliliklar dahi, yeni bir degerlendirme ve taktiri zorunlu kilmaktadir. Bu degerlendirme ve taktir de inceleme mercilerince degil, hüküm mahkemelerince yapilarak yeni bir yasayolu denetimine konu olmalidir. .

    50. SÜBJEKTIF KOSUL YCGK:10.03.2009-11/41- 52 19.02.2008- E.2006/6.MD 346, K.2008/25 ERTELEMEDE: 647/6 Geçmisteki hali Suç isleme hususundaki egilimi HAGB KARARINDA Sanigin kisilik özellikleri Durusmadaki tutum ve davranislari Özel Dairece, “sanigin kisisel özellikleri ve olayin olusumu” gerekçesi ile 647 sayili Yasanin 4, “geçmisi ve kisiligi” gerekçesi ile de, 647 sayili Yasanin 6. maddesinin uygulan­masina karar verilmistir. Görüldügü gibi, 5271 sayili CYY’nin 231.maddesindeki ölçütler daha genis olup, hâkime daha genis bir taktir yetkisi tanimaktadir. Maddelerin uygulanma kosullarindaki farkliliklar dahi, yeni bir degerlendirme ve taktiri zorunlu kilmaktadir. Bu degerlendirme ve taktir de inceleme mercilerince degil, hüküm mahkemelerince yapilarak yeni bir yasayolu denetimine konu olmalidir. Diger yönden karma nitelikle olan bu müessesenin kosula bagli bir düsme nedenini olusturdugu nazara alindiginda, cezanin ertelenmesi veya paraya çevrilmesinden daha lehe oldugu da yadsinamaz bir gerçektir. YCGK:10.03.2009-11/41-52:erteleme ile hükmün açiklanmasinin sübjektif kosullarinin benzer oldugundan bahisle bu konuda bir degerlendirme yapmayan Yerel Mahkeme direnme hükmü bu yönüyle de hukuka aykiridir. Özel Dairece, “sanigin kisisel özellikleri ve olayin olusumu” gerekçesi ile 647 sayili Yasanin 4, “geçmisi ve kisiligi” gerekçesi ile de, 647 sayili Yasanin 6. maddesinin uygulan­masina karar verilmistir. Görüldügü gibi, 5271 sayili CYY’nin 231.maddesindeki ölçütler daha genis olup, hâkime daha genis bir taktir yetkisi tanimaktadir. Maddelerin uygulanma kosullarindaki farkliliklar dahi, yeni bir degerlendirme ve taktiri zorunlu kilmaktadir. Bu degerlendirme ve taktir de inceleme mercilerince degil, hüküm mahkemelerince yapilarak yeni bir yasayolu denetimine konu olmalidir. Diger yönden karma nitelikle olan bu müessesenin kosula bagli bir düsme nedenini olusturdugu nazara alindiginda, cezanin ertelenmesi veya paraya çevrilmesinden daha lehe oldugu da yadsinamaz bir gerçektir. YCGK:10.03.2009-11/41-52:erteleme ile hükmün açiklanmasinin sübjektif kosullarinin benzer oldugundan bahisle bu konuda bir degerlendirme yapmayan Yerel Mahkeme direnme hükmü bu yönüyle de hukuka aykiridir.

    51. SANIGIN KARSI ÇIKMAMASI CMK m. 231/6 son cümle (6008/ m. 7 ile) “Sanigin kabul etmemesi hâlinde, hükmün açiklanmasinin geri birakilmasina karar verilmez” Bu kosula iliskin olarak ortaya çikabilecek sorunlar: 1. Sanigin HAGB karari verilmesini kabul etmeme hakkindan söz edilebilir mi? 2. Müdafi sanik adina “kabul etmeme” hakkini kullanabilir mi? a. Bunun için vekaletnamede hüküm bulunmasi gerekli midir? b. Zorunlu müdafiin durumu

    52. SANIGIN KARSI ÇIKMAMASI CMK m. 231/6 son cümle (6008/ m. 7 ile) 3. Bu hakkin kullanilmasindan feragat mümkün mü? a. Durusmadan bagisik tutulmayi istemesi bu hakkini kullanmaktan vazgeçtigi seklinde yorumlanabilir mi? b. Durusmayi takip etmemesi halinde nasil bir degerlendirme yapilabilir?

    53. SANIGIN KARSI ÇIKMAMASI-2 CMK m. 231/6 son cümle (6008/ m. 7 ile) 4. Bu hakkin kullanilma zamani: 5. Mahkumiyet hükmü sanigin temyizi üzerine, Yargitay tarafindan uygulama hatasindan bozuldugunda, sanigin “kabul etmeme” hakki yeniden islerlik kazanacak midir? 6. Kabul etmeyen sanik, temyiz yoluna basvurduktan, ancak inceleme baslamadan önce HAGB uygulamasi talebinde bulunabilir mi? Hüküm verme asamasindan önce bu hakkin saniga hatirlatilmasi yeterli mi, yoksa hüküm verme asamasinda mi sorulmali? Kabul etmeyen sanik hakkinda verilen mahkumiyet hükmü sanigin temyizi üzerine, Yargitay tarafindan uygulama bozuldugunda, sanik “kabul etmeme” hakki yeniden islerlik kazanacak midir? Hüküm verme asamasindan önce bu hakkin saniga hatirlatilmasi yeterli mi, yoksa hüküm verme asamasinda mi sorulmali? Kabul etmeyen sanik hakkinda verilen mahkumiyet hükmü sanigin temyizi üzerine, Yargitay tarafindan uygulama bozuldugunda, sanik “kabul etmeme” hakki yeniden islerlik kazanacak midir?

    54. DENETIM SÜRESINE TABI TUTULMA (CMK m. 231/8) “Hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi kararinin verilmesi halinde sanik, bes yil süreyle denetim süresine tâbi tutulur” Bu süre içinde bir yildan fazla olmamak üzere mahkemenin belirleyecegi süreyle, sanigin denetimli serbestlik tedbirine karar verilebilir Denetim süresinin eksik tayini halinde, aleyhe degistirme yasagi uygulanmaz (YCGK: 23.02.2010- E. 2009/6-230, K. 2010/32)

    55. DENETIMLI SERBESTLIK TEDBIRLERI a. Bir egitim programina devam etmesi b. Kamu kurumunda veya meslek veya sanat icra eden bir baskasinin gözetimi altinda ücret karsiligi çalistirilmasi c. Belli yerlere gitmekten yasaklanmasi d. Belli yerlere devam etmekle yükümlü kilinmasi e. Takdir edilecek daha baska yükümlülükleri yerine getirmesi

    56. DENETIM SÜRESI IÇINDE SUÇ ISLENMEMESI Sanik Denetim süresi içinde kasten yeni bir suç islemedigi ve denetimli serbestlik tedbirine iliskin yükümlülüklere uygun davrandigi takdirde, açiklanmasi geri birakilan hüküm ortadan kaldirilarak, davanin düsmesine karar verilir

    57. DENETIM SÜRESI IÇINDE SUÇ ISLENMESI Islenen suç taksirli suç ise, Islenen suç sirf askeri suç ise, HAGB kararini etkilemez

    58. DENETIM SÜRESI IÇINDE SUÇ ISLENMESI Denetim süresi içinde kasten yeni bir suç islemesi veya yükümlülüklerine aykiri davranmasi halinde, hüküm açiklanir. Ancak Sanigin durumu degerlendirilerek; i. Cezanin bir kisminin infaz edilmemesine ii. Hapis cezasinin ertelenmesine iii. Seçenek yaptirimlara çevrilmesine Karar verilebilir

    59. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERI BIRAKILMASININ SONUÇLARI (CMK m. 231/5, 10, 11) Denetim süresi içinde dava zamanasimi durur Hüküm askida kalir Denetim süresi içinde kasitli bir suç islenmezse: Davanin düsmesi karari verilir

    60. HAGB KARARINA KARSI KANUN YOLU CMK m. 231/12 Hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi kararina itiraz edilebilir HAGB karari verilmemis ve hüküm açiklanmis ise, açiklanan hükme karsi istinaf/ temyiz yoluna basvurulabilecektir Kesinlesmis hükümlerde, verilen kararin niteligine göre belirlenir

    61. OLAY Edirne 1. Sulh Ceza Mahkemesinin 13.05.2008 gün ve 118-432 sayili karari ile; Görevi savsama suçundan Sanik N.T.’nun, 5237 sayili TCK’nun 257/2, 62. maddeleri uyarinca 5 ay hapis cezasiyla cezalandirilmasina, CMK’nun 231/6. maddesi uyarinca sanik hakkinda verilen mahkumiyet hükmünün açiklanmasinin geri birakilmasina, sanigin 5 yil süre ile denetime tabi tutulmasina karar verilmistir Sanigin itirazi üzerine Edirne 2. Asliye Ceza Mahkemesince 17.06.2008 gün ve 2008/149 müt. sayi ile; sanigin beraatine karar verilmistir.Yasa yararina bozma istenmistir

    62. CEVAP HAGB Kararlarina karsi itiraz yoluna basvurulabilir Itiraz merciin inceleme yetkisi: a. Objektif Kosullarin denetimi ile sinirlidir b. Sübjektif kosulu degerlendirme yetkisi yoktur c. Mahkumiyet hükmünün denetimi yapilamaz (YCGK: 03.02.2009- 4/13-12)

    63. OLAY (YCGK: 03.02.2009- 11/250- 13) Sanik hakkinda kesinlesmis olan mahkumiyet hükümleri uyarlama sonucu 5. Agir Ceza Mahkemesince: a. Sahtecilik suçundan 1 yil 11 ay 10 gün hapis cezasi, b. Emniyeti suiistimal suçundan 10 ay hapis ve 80.00 YTL. adli para cezasi verilmis ve kesinlesmistir. 5728 sayili yasayla yapilan degisiklik üzerine HAGB yönünden degerlendirme yapilmasi istenmistir.

    64. Dosya üzerinden yapilan inceleme sonucu Mahkemece; “ “cezanin toplam süresinin 2 yil hapis cezasindan fazla olmasi nedeniyle ve takdiren sanik hakkinda, hükmün açiklanmasinin geriye birakilmasina ve infazin durdurulmasina yer olmadigina, hükmün aynen infazina” itirazi kabil olarak karar verilmistir. Hükümlü müdafiinin itiraz basvurusu üzerine, dosyayi inceleyen Istanbul 6. Agir Ceza Mahkemesince itirazin reddine karar verilmistir.

    65. Adalet Bakanliginca yargilamanin durusma açilarak yapilmasi gerektiginden bahisle yasa yararina bozma isteminde bulunulmustur Yargitay 11. Ceza Dairesi asagidaki gerekçelerle istemi reddetmistir; “Gerek evrak üzerinde gerekse durusma yapilarak bu yönde verilen kararlar hüküm niteliginde olup temyize tabidir” “Bu nedenle itirazin reddine iliskin karar, hukuken geçersiz ve yok hükmündedir, dolayisiyla 5. Agir Ceza Mahkemesinin karari kesinlesmemistir” Yargitay Bassavciligi, bu karara itiraz etmistir

    66. Soru 1- Kesinlesmis hükümlerde hükmün açiklanmasinin geri birakilmasina karar verilmesi mümkün müdür? Cevap 1- HAGB niteligi itibariyle kesinlesmis ve infaz edilmekte olan mahkumiyet hükümleri yönünden uygulanmasi zorunlu bir kurumdur

    67. Karma bir kurum oldugu alindiginda, lehe yasanin geçmise yürümesi ilkesi uyarinca, HAGB kurumunun önceki hükümlere uygulanmasi zorunludur 5728 sayili Yasanin Geçici 1. maddesinin 2. fikrasina göre; Lehe kanun hükümleri, 5275 sayili Kanunun 98-101 inci maddeleri dikkate alinmak ve dosya üzerinden incelenmek suretiyle belirlenir Ancak, hükmün konusunun herhangi bir inceleme, arastirma, delil tartismasi ve takdir hakkinin kullanilmasini gerektirmesi halinde inceleme, durusma açilmak suretiyle yapilabilir

    68. Soru 2- Kesinlesmis hükümlerde HAGB karari verilmesi dosya üzerinde yapilacak inceleme ile mi, yoksa durusma açilarak mi gerçeklestirilmelidir? Cevap- a. Objektif kosullarin degerlendirilmesiyle sinirli bir inceleme yapilmasi halinde evrak üzerinden, b. Sübjektif kosullarin degerlendirilmesi gereken hallerde ise durusma açilarak yapilmalidir

    69. Soru 3- Hükmün açiklanmasinin geri birakilmasina karar verilmesi veya istemin reddine iliskin karara karsi basvurulabilecek yasa yolu, itiraz midir, yoksa temyiz midir? Cevap a) CMK’nun 231. maddesinin 12. fikrasina göre, geri birakilma kararina yönelik yasa yolu ITIRAZ olarak belirlenmistir

    70. b) 01.06.2005 tarihinden önce Kesinlesmis hükümlerde: 5237 sayili TCK’nun yürürlüge girmesi nedeniyle lehe yasanin uygulanmasi amaciyla yapilacak uyarlama yargilamasi 5252 sayili Yasanin 9. maddesinde öngörülen usule göre gerçeklestirileceginden, Kurulan yeni hüküm nedeniyle yasa yolu TEMYIZ Sadece HAGB kararina yönelik bir degerlendirme söz konusu ise, bu karara karsi kanun yolu ITIRAZ 5252 sayili Yasanin “Lehe olan hükümlerin uygulanmasinda usul” baslikli 9. maddesinin 1. fikrasi; aa) Sadece 1 Haziran 2005 tarihinden önce kesinlesmis mahkumiyet hükümlerinde ve 5237 sayili Türk Ceza Yasasinin yürürlüge girmesi nedeniyle hükümde bir degisiklik yargilamasi yapilmasi gerektiginde uygulanabilir5252 sayili Yasanin “Lehe olan hükümlerin uygulanmasinda usul” baslikli 9. maddesinin 1. fikrasi; aa) Sadece 1 Haziran 2005 tarihinden önce kesinlesmis mahkumiyet hükümlerinde ve 5237 sayili Türk Ceza Yasasinin yürürlüge girmesi nedeniyle hükümde bir degisiklik yargilamasi yapilmasi gerektiginde uygulanabilir

    71. c. 1 Haziran 2005 tarihinden sonra gerçeklestirilen yasa degisiklikleri nedeniyle uyarlama yargilamasinin tabi olacagi ilkeler 5275 sayili Yasanin 98 ila 101. maddelerine göre belirlenecektir.Bu kararlar itiraza tabidir HAGB reddi kararlari CMK m. 223 anlaminda hüküm sayilmadigindan ITIRAZ yasa yoluna tabidir

    72. Soru 4- Yasa yolu merciince yapilacak incelemenin yöntemi ve kapsami ne olmalidir? Cevap - Kesinlesmis hükümlerde, esasa iliskin bir uyusmazliktan söz edilemeyeceginden, itiraz merciince hükümdeki aykiriliklarin denetlenmesi veya degerlendirilmesi mümkün degil (durusmali mi, yoksa evrak üzerinde mi) ve kapsami nedir, merciince, suçun sübutu, nitelendirilmesi konusunda (esasa iliskin) degerlendirme yapilabilir mi, hükmün içerigindeki hukuka aykiriliklar denetlenebilir mi? Kesinlesmis hükümlerde, suçun sübutu, nitelendirilmesi veya kanit degerlendirilmesi konusunda herhangi bir uyusmazlik bulunmayacagindan, itiraz merciince de bu hususlarin denetlenmesi veya degerlendirilmesi mümkün degil (durusmali mi, yoksa evrak üzerinde mi) ve kapsami nedir, merciince, suçun sübutu, nitelendirilmesi konusunda (esasa iliskin) degerlendirme yapilabilir mi, hükmün içerigindeki hukuka aykiriliklar denetlenebilir mi? Kesinlesmis hükümlerde, suçun sübutu, nitelendirilmesi veya kanit degerlendirilmesi konusunda herhangi bir uyusmazlik bulunmayacagindan, itiraz merciince de bu hususlarin denetlenmesi veya degerlendirilmesi mümkün degil

    73. Ancak, bu konularda da herhangi bir hukuka aykirilik bulundugunu saptayan itiraz mercii; a) Yargitay denetiminden geçerek kesinlesmis hükümlerdeki hukuka aykiriliklari CMK’nun 308. maddesi uyarinca Yargitay Cumhuriyet Bassavcisini harekete geçirmek suretiyle itiraz yoluyla, b) Denetimden geçmeksizin kesinlesen hükümlerdeki hukuka aykiriliklari ise, yasa yararina bozma olaganüstü yasa yolunu tahrik etmek suretiyle bu hukuka aykiriliklari giderdikten sonra, 5271 sayili Yasanin 231. maddesinin kosullari yönünden bir inceleme yapabilir

    74. HAGB KARARLARINA KARSI YASA YARARINA BOZMA YOLUNA BASVURMA Kosullari olustugu halde bu konuda hiçbir degerlendirme yapilmamasi veya hükmün açiklanmasinin geri birakilmasina iliskin objektif kosullarin gerçeklesmis olmasina karsin bu kosullarin olusmadigindan bahisle bu kurumun uygulanmamasi, hâkimin takdir hakkina taalluk eden bir husus olmadigindan, bu hususlara iliskin hukuka aykiriliklar yasa yararina bozma konusu yapilabilir YCGK:29.09.2009- 130/213; 14.07.2009- 163/202; 13.11.2007 – 171/ 235; 16.02.2010- E. 2009-4/253, K. 2010-28

    75. OLAY Sanigin 16.08.2006 tarihinde isledigi muhafaza görevini kötüye kullanma suçu nedeniyle yerel mahkemenin 11.06.2009 tarihli karariyla 5237 sayili TCK’nun 289/1, 62 ve 50/1-a maddeleri uyarinca 200 YTL ve 1500 YTL adli para cezasiyla cezalandirilmasina ve sabikasi olmadigi halde, sanigin sabikasi bulundugundan bahisle “hükmün açiklanmasinin geri birakilmasina yer olmadigina” karar verilmistir. Magdur Nuran Ayfer hükümden önce 12.12.2008 tarihli dilekçesiyle sikâyetinden vazgeçmistir. Ortada zarar da bulunmamaktadir

    76. Kesin olan bu hükme karsi Adalet Bakanliginca, ortada bir zarar bulunmamasi ve sabikasi olmayan sanik hakkinda sabikasinin bulundugundan bahisle hükmün açiklanmasinin geri birakilmasina yer olmadigina karar verilmesi ile sanigin kendisine yediemin olarak teslim edilen mallarin maliki olmasi sebebiyle 5237 sayili TCK’nun 289/1-2. cümlesine göre yari oraninda indirim yapilmasi gerektigi nedenlerine dayali olarak yasa yararina bozma yasa yoluna basvurulmustur Dairece istem kabul edilerek bozma karari verilip yeniden hüküm kurulmus, fakat HAGB ile ilgili kararin yerel mahkemece verilmesi gerektigine karar verilmistir

More Related