VERGUNNINGSVOORWAARDEN KINDEROPVANG BABY’S EN PEUTERS

1. VERGUNNINGSVOORWAARDENKINDEROPVANG BABY’S EN PEUTERS • Besluit van de Vlaamse Regering 22 november 2013,gewijzigd op 4 april 2014 Versie 7 augustus 2014

2. Doelstellingen decreet • Voldoende opvang • Toegankelijk en betaalbaar voor ouders • Financieel haalbaar voor sector • Kwaliteitsvol

3. Doelstellingen decreet Kinderopvang van baby’s en peuters

4. De overgang wordt haalbaar gemaakt • Geleidelijke omschakeling via overgangsmaatregelen en afwijkingen • Ondersteuning door Kind en Gezin en partners • Evaluatie om onbedoelde belemmeringen er uit te halen • Stap voor stap: volledige realisatie in 2024

5. Stand van zaken augustus 2014 • Decreet • Vlaamse Regering 20 april 2012 • Besluiten vergunning en subsidie: • Vlaamse Regering 22 november 2013, gewijzigd op 4 april 2014 • Ministerieel besluit vergunning 27 februari 2014 • Ministerieel besluit subsidie 23 april 2014 • Besluit Vlaamse Regering procedures 9 mei 2014 • Besluit Vlaamse Regering buitenschoolse opvang 16 mei 2014 • Ministeriële besluiten van 23 mei 2014 • Besluit Vlaamse Regering project pedagogische en taalondersteuning 13 december 2013 • Andere besluiten: handhaving, … • 1 april 2014

6. INHOUD • Nieuwe namen • Algemene principes • Aanpak • Startvoorwaarden • Werkingsvoorwaarden

7. Nieuwe namen Versie 7 augustus 2014

8. INHOUD • Nieuwe namen • Algemene principes • Aanpak • Startvoorwaarden • Werkingsvoorwaarden

9. Algemene principes • Er zijn start- en werkingsvoorwaarden • Een vergunning wordt gegeven aan een organisator voor een bepaalde opvanglocatie • Kind en Gezin kent een vergunning toe als de organisator voldoet aan de startvoorwaarden: • controle door Kind en Gezin op documenten • Aantal plaatsen afhankelijk van: • vraag van organisator • draagkracht, infrastructuur en brandveiligheid Versie 7 augustus 2014

10. Algemene principes • Werkingsvoorwaarden • Eraan voldoen van zodra eerste kind in de opvang • Startvoorwaarden blijven geldig + bijkomende voorwaarden • Geldigheid • Voor onbepaalde duur • Zolang voldaan wordt aan werkingsvoorwaarden • Toezicht • Administratief • Ter plaatse door toezichthouders • Buitenschoolse opvang • Vergunningsvoorwaarden baby en peuter gelden ook voor buitenschoolse opvang als die in de vergunde locatie gelijktijdig kan plaatsvinden Versie 7 augustus 2014

11. INHOUD • Nieuwe namen • Algemene principes • Aanpak • Startvoorwaarden • Werkingsvoorwaarden

12. Aanpak • Start: 1 april 2014 • Opvang met attest van toezicht / erkenning / toestemming op 1 april 2014 • Omzetting naar vergunning • Zelfde aantal opvangplaatsen • Sommige voorwaarden: overgangsperiode • Sommige voorwaarden: afwijking mogelijk telkens met • Positief advies Commissie • Gelijkaardig kwaliteitsniveau • Aangesloten onthaalouders • Organisator krijgt per opvanglocatie (onthaalouder) vergunning voor 8 plaatsen • Op vraag: minder plaatsen Versie 7 augustus 2014

13. Aanpak • Opvang die louter gemeld is op 1 april 2014 • Moet voor 1 januari 2015 vergunning aanvragen: • Startvoorwaarden • Soms: overgangsbepalingen • Verder werken mogelijk tot beslissing over vergunning • Starters na 1 april 2014 • Vergunning aanvragen: voldoen aan startvoorwaarden • Zodra eerste kind: voldoen aan werkingsvoorwaarden Versie 7 augustus 2014

14. INHOUD • Nieuwe namen • Algemene principes • Aanpak • Startvoorwaarden • Werkingsvoorwaarden

15. Startvoorwaarden • Gezins- en groepsopvang • Verklaring op erewoord • Werkingsvoorwaarden kennen + engagement om eraan te voldoen • Risico-analyse ▪ organisator zorgt voor veilige en gezonde omgeving ▪ plan van aanpak en tijdspad cyclus van 2 jaar • Schriftelijke overeenkomst met erkende pedagogische ondersteuningsorganisatie: ten laatste op 1 april 2016 ▪ ondersteunt pedagogisch beleid ▪ evalueert periodiek attest draagkracht gezinsopvang Versie 7 augustus 2014

16. Startvoorwaarden • Gezins- en groepsopvang • Ondernemingsnummer • Als feitelijke vereniging: samenwerkingsovereenkomst • bepaalde voorwaarden • Een verantwoordelijke die aan de voorwaarden voldoet Versie 7 augustus 2014

17. Startvoorwaarden • Gezins- en groepsopvang Versie 7 augustus 2014

18. Startvoorwaarden • Gezins- en groepsopvang • Kwalificatiebewijs • Wie: verantwoordelijke en kinderbegeleider • Welke: ministerieel besluit • Afwijking mogelijk • als 3 jaar gewerkt tussen 1 april 2009 en 1 april 2014 • in locatie met erkenning, toestemming of attest van toezicht • binnen dezelfde functie • Bijkomende afwijking voor verantwoordelijke: • als je voor 1 april 2014 werkte als in een locatie met erkenning, toestemming of attest van toezicht • ervaring aantonen als verantwoordelijke in een locatie met een kwalitatieve werking Versie 7 augustus 2014

19. Startvoorwaarden • Gezins- en groepsopvang • Kwalificatiebewijs • Als geen afwijking mogelijk: • Verantwoordelijke • als gestart voor 1 april 2015: tijd om kwalificatie te behalen tot 1 april 2020 • als later gestart: onmiddellijk voldoen aan kwalificaties • Kinderbegeleider • ten laatste op 1 april 2024 kwalificatie halen • niet-gekwalificeerde gezinsopvang volgt module 20 u ‘werken in de kinderopvang’: inzicht in veiligheid, pedagogie en samenwerking Versie 7 augustus 2014

20. Startvoorwaarden • Gezins- en groepsopvang • Infrastructuur – hoe? • Groepsopvang: verklaring van toezichthouder • Gezinsopvang: verklaring op eer Versie 7 augustus 2014

21. Startvoorwaarden • Gezins- en groepsopvang • Infrastructuur – wat? • Afzonderlijke binnenruimtes • Leefruimte per leefgroep • groep van max. 18 kinderen gekoppeld aan bepaalde kinderbegeleider(s) en aan ruimte(s) • natuurlijk daglicht • Rustruimte voor kinderen jonger dan 18 maanden of ‘s nachts • Sanitaire ruimte • Circulatieruimte bij meer dan 36 plaatsen • Ventilatie in de binnenruimtes • Netto oppervlakte • Leefruimte: min. 3 m² per opvangplaats • Leefruimte + rustruimte: min. 5 m² per opvangplaats • Als geen aparte rustruimte: min. 5 m² in leefruimte Versie 7 augustus 2014

22. Startvoorwaarden • Gezins- en groepsopvang • Andere • Zone voor toegang • Zone voor keukenactiviteit • Uitrusting voor verzorging • Voldoende, vlot en veilig bereikbare buitenspelmogelijkheid • Geen andere activiteiten in deze ruimtes tijdens openingsuren Versie 7 augustus 2014

23. Startvoorwaarden • Gezins- en groepsopvang • Brandveiligheid gezinsopvang • Verklaring op eer van organisator • mogelijkheid tot veilige evacuatie • maatregelen voor brandpreventie • Attest brandveiligheid groepsopvang • Gelijkaardige eisen als nu • Attest A of B • af te leveren door de burgemeester • Afwijking mogelijk Versie 7 augustus 2014

24. Startvoorwaarden • Groepsopvang • Bewijs van aanvraag van advies over nieuwe kinderopvanglocatie aan het lokaal bestuur Versie 7 augustus 2014

25. Startvoorwaarden • Gezinsopvang Kinderbegeleider gezinsopvang • Attest module kennismaken met de gezinsopvang • Voorwaarden ministerieel besluit • 20 uren: inzicht in het werk, eigen situatie en competenties • Attest draagkracht • Opgesteld door pedagogische ondersteuningsorganisatie • Maximaal aantal kinderen waarvoor draagkracht is • Vanaf 1 april 2016 Versie 7 augustus 2014

26. Draagkracht • Gezinsopvang de bekwaamheid om aan kinderopvang te doen, rekening houdend met de fysieke en psychische conditie van de kinderbegeleider en met het geheel van ondersteunende en belastende factoren in de context van de kinderbegeleider, zoals gezinssituatie, sociaal netwerk en infrastructuur Versie 7 augustus 2014

27. INHOUD • Nieuwe namen • Algemene principes • Aanpak • Startvoorwaarden • Werkingsvoorwaarden

28. Werkingsvoorwaarden • Infrastructuur • Veiligheid en Gezondheid • Omgang met kinderen en gezinnen • Personen werkzaam in de kinderopvang • Organisatorisch management • Samenwerking

29. Infrastructuur Startvoorwaarden zijn van toepassing. Hoe omgaan met andere/nieuwe voorwaarden? • Leefruimte per leefgroep • Groep van max. 18 kinderen gekoppeld aan bepaalde kinderbegeleider(s) en aan ruimte(s) • Natuurlijk daglicht • Leefgroep en daglicht • Overgangsperiode tot 1 april 2017 voor opvang met attest/erkenning/toestemming/melding op 1 april 2014 • Vervalt bij verhuis of verhoging aantal opvangplaatsen • Afwijking mogelijk voor opvang met attest/erkenning/toestemming op 1 april 2014 • Vervalt bij verhoging aantal opvangplaatsen Versie 7 augustus 2014

30. Infrastructuur • Netto oppervlakte: 5m² leefruimte en hoogte plafonds • Overgangsperiode tot april 2017 voor opvang met attest/erkenning/toestemming op 1 april 2014 • Vervalt bij verhuis of verhoging aantal opvangplaatsen • Afwijking mogelijk voor opvang met attest/erkenning/toestemming op 1 april 2014 • Vervalt bij verhoging aantal opvangplaatsen • Tijdelijke afwijking bij overmacht en verbouwingen mogelijk Versie 7 augustus 2014

31. Infrastructuur • Geen andere activiteiten in ruimtes van kinderen tijdens openingsuren • Afwijking mogelijk voor erkend consultatiebureau of Huis van het Kind • Circulatieruimte (meer dan 36 plaatsen; gang, hal, ...) • Overgangsperiode tot april 2017 • Voor opvang met attest/erkenning/toestemming/melding op 1 april 2014 • Vervalt bij verhuis of verhoging aantal opvangplaatsen • Afwijking mogelijk • Voor opvang met attest/erkenning/toestemming op 1 april 2014 • Vervalt bij verhoging aantal opvangplaatsen • Tijdelijke afwijking bij overmacht en verbouwingen mogelijk Versie 7 augustus 2014

32. Infrastructuur • Vanaf opvang eerste kind: • Bed voor elk aanwezig kind • Voorwaarden als jonger dan 18 maanden • Plaatsing bedden zodat vrije circulatie langs min. 1 lange zijde • Goed evenwicht omgevingstemperatuur, bedmateriaal en kleding Versie 7 augustus 2014

33. Werkingsvoorwaarden • Infrastructuur • Veiligheid en Gezondheid • Omgang met kinderen en gezinnen • Personen werkzaam in de kinderopvang • Organisatorisch management • Samenwerking

34. Veiligheid en gezondheid • Brandveiligheid groepsopvang • Attest A of B max. 8 jaar geldig • Bestaande opvang met geldig brandweerverslag: tot 1 april 2022 tijd • Als brandweerverslag niet zo lang meer geldig: vanaf vervaldatum • Niet bij verhuis of verhoging aantal opvangplaatsen • Afwijking mogelijk • Brandveiligheid gezinsopvang • Mogelijkheid om de kinderen veilig te evacueren • Maatregelen inzake brandpreventie Versie 7 augustus 2014

35. Veiligheid en gezondheid • Organisator zorgt voor veilige en gezonde omgeving • risicoanalyse binnen cyclus van 2 jaar • plan van aanpak en tijdspad • Dieren buiten bereik • Maatregelen veilig slapen voor kinderen jonger dan 1 jaar • Gezonde, gevarieerde en hygiënisch bereide voeding en drank • Op elke locatie een telefoontoestel • Crisis en grensoverschrijdend gedrag • Verzekeringen • Burgerlijke aansprakelijkheid • Lichamelijke ongevallen kinderen Versie 7 augustus 2014

36. Werkingsvoorwaarden • Infrastructuur • Veiligheid en Gezondheid • Omgang met kinderen en gezinnen • Personen werkzaam in de kinderopvang • Organisatorisch management • Samenwerking

37. Omgang met kinderen en gezinnen • Fysieke en psychische integriteit respecteren • Niet discrimineren • Pedagogische kwaliteit voldoet aan de norm • Hiervoor: ontwikkeling meetinstrument pedagogische kwaliteit • Zorgen voor pedagogische ondersteuning • Overgangsperiode: april 2016 • Gezinsopvang: periodieke evaluatie van het attest draagkracht • Overgangsperiode: april 2016 Versie 7 augustus 2014

38. Nieuwe elementen pedagogisch beleid: • Wennen • Gevarieerd aanbod aan spelmateriaal en activiteiten binnen en buiten • Taalbeleid • Nederlandse taalverwerving van elk kind stimuleren • Positieve aandacht voor thuistaal Versie 7 augustus 2014

39. Nieuwe elementen betrokkenheid en participatie gezinnen • Evaluatie van de werking en tevredenheid door elk gezin • Bekend maken aan de ouders: ▪ Vergunningsbeslissingen ▪ Schriftelijke aanmaningen op vraag van Kind en Gezin • Specifieke bepalingen voor: • Huishoudelijk reglement (overgang tot 1 april 2015) • Schriftelijke overeenkomst (overgang tot 1 april 2015) • Inlichtingenfiche • Aanwezigheidsregister Versie 7 augustus 2014

40. Werkingsvoorwaarden • Infrastructuur • Veiligheid en Gezondheid • Omgang met kinderen en gezinnen • Personen werkzaam in de kinderopvang • Organisatorisch management • Samenwerking

41. Verantwoordelijke • Startvoorwaarden zijn van toepassing • Jaarlijkse analyse vormingsbehoeften + vormingsaanbod • Iedere locatie: vervangend aanspreekpersoon van de verantwoordelijke • Actieve kennis Nederlands zelfde niveau als verantwoordelijke • Overgangsperiode tot april 2019 voor aangesloten onthaalouders Versie 7 augustus 2014

42. Kinderbegeleider • Startvoorwaarden zijn van toepassing • Minstens 1 begeleider per locatie: attest kennis Nederlandse taal • Overgangsperiode • tot 1 april 2017 voor gezinsopvang met attest/erkenning/toestemming • tot 1 april 2015 voor groepsopvang met attest/erkenning/toestemming • Kwalificatiebewijs • Groepsopvang: kwalificerend traject mogelijk onder bepaalde voorwaarden: ministerieel besluit • Overgangsperiode tot 1 april 2024 • Voor opvang met attest/erkenning/toestemming • Geen overgangsperiode voor erkende kinderdagverblijven • Jaarlijkse analyse vormingsbehoeften + vormingsaanbod Versie 7 augustus 2014

43. Aantal kinderen per begeleider ABSOLUTE MAXIMA • 1 begeleider aanwezig: max. 8 kinderen • Meerdere begeleiders aanwezig: max. 9 kinderen per begeleider • Tijdens rust (max. 2 uur) vanaf 2e begeleider: max. 14 kinderen per begeleider • Overgang tot 1 april 2020: peutertuinen Versie 7 augustus 2014

44. Aantal kinderen per begeleider INSPANNING GEVRAAGD • Organisator doet inspanningen voor een betere ratio binnen eigen context • Groepsopvang : 1 op 7 • Gezinsopvang: gemiddeld 1 op 4 per kwartaal Versie 7 augustus 2014

45. Werkingsvoorwaarden • Infrastructuur • Veiligheid en Gezondheid • Omgang met kinderen en gezinnen • Personen werkzaam in de kinderopvang • Organisatorisch management • Samenwerking

46. Organisatorisch management • Planning en registratie van aanwezigheid kinderbegeleiders • Inwerking nieuwe medewerkers • Zelfevaluatie van de werking • Financiële werking opvolgen • Klachtenbehandeling en evaluatie ervan • Als meer dan 18 plaatsen: • Organisatorische structuur • Evaluatie door medewerkers • Kwaliteitshandboek Versie 7 augustus 2014

47. Organisatorisch management • Organisator met meer dan 18 plaatsen: kwaliteitshandboek • Kwaliteitsbeleid • Missie, visie, doelstellingen, strategie • Kwaliteitsmanagementsysteem • Structuur, bevoegdheden, verantwoordelijkheden • Aantal procedures en processen • Evaluatie ervan • 2 jaar overgangsperiode • Voor starters gedeeltelijk Versie 7 augustus 2014

48. Werkingsvoorwaarden • Infrastructuur • Veiligheid en Gezondheid • Omgang met kinderen en gezinnen • Personen werkzaam in de kinderopvang • Organisatorisch management • Samenwerking

49. Samenwerking • Met Kind en Gezin • enkel kinderen opvangen waarvan de vraag naar kinderopvang geregistreerd werd in de Kinderopvangzoeker • nog in proeftuinfase • gegevens elektronisch bezorgen aan Kind en Gezin • maandelijks en per kind: overgangsperiode tot april 2017 • tot april 2017: jaarlijks tijdens 1e week februari het aantal aanwezige kinderen • Met Lokaal Loket Kinderopvang • nog rondzendbrief nodig • Informeert zich over lokaal beleid kinderopvang Versie 7 augustus 2014

50. Kinderopvangzoeker Lokaal Loket Kinderopvang • Toepassing op www.kindengezin.be om kinderopvangvragen: • te registreren (ouders of Lokaal Loket) • te behandelen (kinderopvang en Lokaal Loket) • in kaart te brengen (overheid). • Zorgregio Hasselt: proeftuin in 2013 en eerste helft 2014. Versie 7 augustus 2014