1 / 45

ANEMİLER

ANEMİLER. Doç. Dr. Naim NUR Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Anemi. Kandaki Hb d ü zeyinin azalmas ı , K an h ü crelerinin say ısının azalmas ı ve Ş ekillerinin bozulmas ı durumudur. Anemi bir hastalık değil, bir bulgudur. Anemi Kriterleri: Normal Anemi Hemoglobin(g/dl)

lawrence-ferguson
Download Presentation

ANEMİLER

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. ANEMİLER Doç. Dr. Naim NUR Halk Sağlığı Anabilim Dalı

  2. Anemi • Kandaki Hb düzeyinin azalması, • Kan hücrelerinin sayısının azalması ve • Şekillerinin bozulması durumudur.

  3. Anemi bir hastalık değil, bir bulgudur.

  4. Anemi Kriterleri:NormalAnemi • Hemoglobin(g/dl) Yeni doğan18- 6 ay-5 yaş 1211 6 yaş ve üstü1312 Yetişkin Erkek15-1613 Yetişkin Kadın13-1512 Gebe 121

  5. Dünyada Tahmini Anemi Prevalansı (%)

  6. DSÖ VERİLERİNE GÖRE; • Dünya nüfusunun yaklaşık %30’u (1.3 milyar), • Gebe kadınların yarısından fazlası ( %51), • Okul öncesi çocukların %43’ü, • Okul çağı çocuklarının %37’si, • Kadınların 1/3’ünden fazlası anemiktir. • Ciddi anemi anne ölümlerinde 5 kat artışa yol açmaktadır.

  7. DSÖ 2002 yılı raporu demir eksikliği anemisini Kaybedilen Sağlıklı Yaşam Yılının en önemli on nedeni arasında listeliyor. • Sorun önlenemediğinde ve kontrol altına alınmadığında sağlık sistemini etkilemesi, çocuklarda bilişsel yetenekleri engellemesi, yetişkinlerde ise üretkenliği düşürmesi nedeniyle ülke ekonomisine büyük yük getirmektedir.

  8. Türkiye’de Çeşitli araştırmaların sonuçlarına göre bulgular değişmekle birlikte genel olarak • 0-5 yaş grubu çocukların ortalama • % 50’sinde • Okul çağı çocukların %30’unda, • Gebelerin 2/3’ünde, • Emzikli kadınların ise % 50’sinde demir eksikliği anemisi olduğu kabul edilmektedir.

  9. GEBELERDE ANEMİNİN, ANNE VE BEBEKTE NEDEN OLABİLECEĞİ ETKİLER a)Anneye olan etkileri: • Maternal ve fetal mortalite ve morbiditede artma, • Düşük doğum ağırlığı riskinde artma, • Bağışıklık sisteminde zayıflama

  10. b) Bebekve çocuğaolanetkileri: • Motor gelişim ve koordinasyonda bozulma, • Büyüme gelişme geriliği, • Dil ve okul gelişiminde bozukluk, • Azalmış fiziksel aktivite, • Yorgunluk, • Dikkat eksikliği ve enfeksiyonlara karşı dirençte azalma.

  11. SEMPTOMLAR • Halsizlik, çabuk yorulma, • Çarpıntı • Sık nefes alıp verme (egzersizle belirginleşen) • Uykuya eğilim • Baş ağrısı • Baş dönmesi • İştahsızlık • Süt çocuklarında irritabilite, beslenme isteksizliği, kilo alamama • Pika öyküsü

  12. DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ

  13. Dünya çapında anemilerin % 50’sinde neden, demir eksikliğidir.

  14. Demir eksikliği anemisinin Halk sağlığı açısındanönemi; • Sık görülmesi, • Önlenebilir bir sorun olması, • Prematür doğum, ana-çocuk hastalık ve ölüm risklerini arttırması • Enfeksiyonlara direnci azaltmasıdır.

  15. Demir Emilimi • Normal bir diyette 10-20 mg demir bulunur. Bu demirin %5-10’ emilir.

  16. Demirin Görevleri • Hemoglobin yapısında yer alarak, oksijen taşınmasını sağlar, • Katalaz ve peroksidaz gibi enzimlerin işlevlerinde ve enerji üretimi, protein metabolizmasında etkilidir, • Lenfosit yapımında gereklidir, • Karnitine olan etkisi ile yağ asitlerinin metabolizmasına etki eder.

  17. Demir yetersizliği anemisi; • Hipokromik, mikrositer özelliktedir.

  18. Demir Eksikliği RBC Normal RBC

  19. Başlıca nedenleri 1.Kronik kan kaybı. Hemoroid, peptik ülser, özefagus varisi, divertikül, polip, ülseratif kolit, aspirin vb ilaçlar, parazitler 2.Diyette demir eksikliği Hayvansal besinlerin yeterli alınamaması 3.Barsaktan emilimin bozulması Gastrektomi, çölyak, idiopatik steatore vb,

  20. 4. Organizmanın gereksiniminin artması • Gebelik, emziklilik dönemleri, • Menstruel kanamaların fazlalığı, • Sık ve sağlıksız koşullarda yapılan düşük, doğum ve kürtajlar • Hızlı büyüme dönemleri • Prematütrite

  21. 5. Emilimi olumsuz etkileyen faktörler olması • Fitatlar (Kepekli tahıllar) • Tanen (çay-kahve), • Okzalatlar (yeşil sebzeler) • Fazla posa alımı • Yetersiz protein alımı

  22. Yüksek doz antibiyotik (tetrasiklin)kullanımı, • Mide asit salgısının azalması, • Antiasit ilaç kullanımı, • Barsak parazitleri,

  23. Barsaktan Demir Emilimini Arttıran Durumlar • Büyüme dönemi, gebelik, emzirme, kanama gibi gereksinimin artması, • Midedeki asit salgısı, • C vitamini varlığı, • Vücuttaki demirin azalması, • Proteinden zengin gıdalar, • Bakır, kobalt, mangan gibi elementlerin besinlerle alınması.

  24. MAKROSİTİK , MEGALOBLASTİK ANEMİLER

  25. B12 vitamini ve/veya folik asit eksiklikleri sonucu ortaya çıkan anemilerdir. • Kan hücrelerindeki çekirdek-sitoplazma matürasyonu arasındaki ilişkinin bozulması sonucu ortaya çıkar

  26. Eritrositlerin Matürasyonu Vitamin B12 Ve Folik Asit Gereksinimi • Eritrositlerin son olgunlaşmasında vitamin B12 ve Folik asit önemlidir • Her ikisi de DNA sentezi için gereklidir • Vitamin B12 ve folik asidin yokluğunda, DNA azalır ve buna bağlı olarak nükleer olgunlaşma ve bölünme yetersiz olur.

  27. Makrositik RBC Normal RBC

  28. B12 vitamin eksikliği doku düzeyinde myelin sentezi için gerekli olup eksikliğinde nörolojik bulgular görülür. • Folik asit eksikliğinde de nörolojik bulgular görülmez

  29. FOLİK ASİT EKSİKLİĞİ ANEMİSİ • Folik asit alınmasının tamamen durduğu durumlarda 2-4 ay sonra anemi gelişir. • Folik asit eksikliği varken gebe kalınması durumunda bebekte nöral tüp defekti gelişebilir.

  30. Folat Eksikliği Nedenleri

  31. Emilim bozukluğu: ince barsak hastalıkları (tropikal sprue, çöliak hastalığı vb) • İlaçlar: Antikonvülzanlar, oral kontraseptifler, triamteren, trimetoprim, sülfametoksazol,

  32. Klinik Bulgular • Anemi • Subikter • Atrofik glossit • Malabsorpsiyon • Kilo kaybı

  33. B12 (KOBALAMİN) EKSİKLİĞİ • Doğadaki mikroorganizmalar tarafından sentez edilir • Et, balık, yumurta ve süt gibi hayvansal proteinlerle alınır. • Alınmasının tamamen durduğu durumlarda 3-4 yıl sonra anemi gelişir.

  34. Yiyeceklerle alınan B12 vitamini midedeki parietal hücrelerden salınan bir glikoprotein olan intrensek faktör (IF) le bağlanarak ileuma gelir.

  35. Pernisiyöz Anemi • Megaloblastik anemilerin prototipidir • Gastrik sekresyonda IF’nin eksikliği sonucu meydana gelir • IF’nin eksikliğinde B12 vitamininin emilimi bozulur • Pernisiyöz aneminin erişkin formu Kuzey Avrupa’da en sık görülen anemidir. • Kadınlarda daha sıktır (K/E:1.4/1) • İleri yaşlarda görülür. • Ülkemizde az görülmektedir.

  36. B12 Vitamini Eksikliği Nedenleri

  37. Diğer Besin Öğeleri Yetersizliği • Vitamin C: Folik asitin etkinleşmesi için gerekli, inorganik demirin barsaktan emilimini arttırır. • B 6:Hemin yapısında rol alır. • PEM: Tüm besin öğelerinin yetersiz olması, malabsorbsiyon gelişmesi • Vitamin D: Raşitik çocuklarda sık. ?

  38. ANEMİDEN KORUNMA

  39. Beslenme eğitimi ve diyetin düzenlenmesi • Demir ve folat desteği, • İlaçların düzenli alınmasının sağlanması, • Parazit enfeksiyonlarının kontrolü, • Gereksiz aspirin vb kullanılmamalıdır. • Besin zenginleştirilmesi çalışmaları yapılması gerekir. • Etkili aile planlaması yöntemlerinden yararlanılarak sık (24 aydan az) ve çok sayıda (3 +) doğumlar önlenmelidir.

  40. Beslenme Önerileri • Her yenidoğanın ilk 6 ay sadece anne sütü alması sağlanmalıdır. • Her yenidoğanın 6. aydan sonra uygun, yeterli miktarda ek besinlerle beraber 1.5-2 yaşına kadar emzirmesi desteklenmelidir. • Gebelere ve 6-24 aylık çocuklara demir veya demir-folik asit desteği sağlanmalıdır.

  41. “İyi hekimler hastalığı önlerler. Vasat hekimler hastalık belirmeden yok ederler. Kötü hekimler hastalığı tedavi ederler.” -Huang Dee: Nai - Ching (2600 B.C. 1st Chinese Medical Text)

More Related