FARMASÖTİK KİMYA II AntiAlzheimer-AntiParkinson İlaçlar

1. FARMASÖTİK KİMYA IIAntiAlzheimer-AntiParkinson İlaçlar Prof. Dr. İlhan IŞIKDAĞ

2. SINIFLANDIRILMALARI Demansbilinci açık bir kişide, günlük aktivitelerini etkileyecek derecede entellektüel ve sosyal yeteneklerinde yıkımla giden bir sendromdur. Başta hafıza olmak üzere birden çok kognitif fonksiyonda (dikkat, lisan, beceriler, algılama, problem çözme) bozulma görülür. Alzheimer hastalığı primerdejeneratif bir demanstır. Alzheimer hastalığı demansın en sık nedenidir. Tüm demansların %50- 70’ini oluşturmaktadır. Progresifdejeneratif gidişli olup 65 yaşın üzerindeki kişilerde %6-10, 85 yaşın üzerindekilerde %30-47 gibi yüksek bir prevalansa sahiptir.

3. PARASEMPATOMİMETİK İLAÇLAR Hastalığın Tedavisi Etiyolojisi kesin olarak bilinmediği için ancak semptomatik tedavisi mümkündür. Tedavi stratejileri semptomların hafifletilmesi, progresyonun yavaşlatılması ve altta yatan selüler ve moleküler mekanizmanın önlenmesini içerir. Tedavi esas olarak kolinerjik sistemin etkilerini arttırmaya yöneliktir. Tedavide Kullanılan İlaçlar Hasatlığın tedavisindeki ilaçların hiç biri radikal tedavi sağlamaz. Buna karşın hastanın yaşam kalitesini ve süresini arttırmaya yönelik uygulama söz konusudur. Tedavide kullanılan ilcalar arasında, Donepezil, Galantamin, Memenatin, Pirasetam,Riluzol, Rivastigminve Takrin sayılabilir.

4. ANTİKOLİNESTERAZ İLAÇLAR Donepezil Rivastigmin 3-[1-(Dimetilamino)etil]fenil-N-etil-N-metil karbamat 2-[(1-Benzilpiperidin-4-il)metil]5,6-dimetoksiindan-1-on Galantamin Memenatin 5,6,9,10,11,12- hekzahidro- 3-metoksi- 11-metil- 4aH- [1]benzofuro[3a,3,2-ef] [2] benzazepin- 6-ol 3,5-Dimetiladamantan-1-amin

5. ANTİKOLİNESTERAZ İLAÇLAR Takrin Riluzol 5-Trifluorometoksi-2-aminobenzotiyazol 1,2,3,4-Tetrahidro-9-akridinilamin Pirasetam 2-(2-Okso-1-pirolidinil) asetamid

6. ANTİKOLİNESTERAZ İLAÇLAR Takrin Rivastigmin 5-Trifluorometoksi-2-aminobenzotiyazol 1,2,3,4-Tetrahidro-9-akridinilamin Pirasetam 2-(2-Okso-1-pirolidinil) asetamid

7. PARASEMPATOMİMETİK İLAÇLAR Donepezil Sentezi Rivastigmin Sentezi

8. PARASEMPATOMİMETİK İLAÇLAR Parkinson hastalığı, motor kontrolden sorumlu bazal gangliyonlar, substantianigra ve korpusstriatumdakiinhibitör dopaminerjiknöronların aktivitesindeki azalmaya bağlı olarak gelişir. Hareketsizken oluşan tremor, hipokinezi, kaslarda rijidite, postürve yürüme bozukluğu başlıca özellikleridir. Parkinson hastalığı primer (idiopatik, kalıtsal, juvenil) veya sekonder oluşabilir. 7 Başlık altında Sınıflandırılırlar Dopaminprekürsörleri (Levodopa) DOPA dekarboksilaz inhibitörleri (Benzerasit, Karbidopa Dopaminagonistleri (Apomorfin, Bromokriptin, Kabergolin, Lisurit, Nisergolin, Pergolit, Pribedil, Pramipeksol, Ropinol) MAO İnhibitörleri (Selejilin) COMT İnhibitörleri (Entakapon, Tolkapon) Antimuskarinikler (Trihekzifenidil, Benztropin, Biperiden, Bornaprin) Antiviraller (Amantadin)

9. PARASEMPATOMİMETİK İLAÇLAR DopaminPrekürsörleri

10. PARASEMPATOMİMETİK İLAÇLAR

11. PARASEMPATOMİMETİK İLAÇLAR Dopaminagonistleri

12. PARASEMPATOMİMETİK İLAÇLAR MAO-İnhibitörleri COMT İnhibitörleri Entakapon 2-Siyano-3-(3,4-dihidroksi-5-nitrophenyl)-N,N-dietil-2-propenamid Tolkapon (3,4-dihidroksi-5-nitrofenil)(4-metilfenil)metanon

13. Tolkapon Sentezi

14. Parkinson hastalığının temel nedeni beyindeki dopamin seviyesinde azalmadır. Dopaminbiyotransformasyonunda rol oynayan enzimlerin inhibe edilmesi beyindeki dopamin miktarında azalmanın önüne geçmektedir.

15. PARASEMPATOMİMETİK İLAÇLAR Antimuskarinikler Antiviraller Amantadin 1-Aminoadamantan

16. GANGLİYONLARI DİREKT STİMÜLE EDEN İLAÇLAR BiperidenSentezi Trihekzfenidil Sentezi

17. FARMAKOLOJİYE GİRİŞ KAYNAKLAR • KAYNAKLAR • Pratik İlaç Bilgisi, T.C. Anadolu Üniversitesi yayını ; no. 2050. Açıköğretim Fakültesi yayını ; no. 1084. ISBN 978-975-06-0733 • William O.Foye. : Adrenergic Drugs : Principles of Medicinal Chemistry(3rd Edition) Philadelphia Lea & Febiger (1989) • H. Akgün, A. Balkan, A. A. Bilgin, Ü. Çalış, S. Dalkara, H. Erdoğan, D.D. Erol, M. Etan, F. Özkanlı, E. Palaska, S. Saraç, C. Şafak Farmasötik Kimya I, II İkinci Baskı Ankara. (2004). • Oğuz Kayaalp, Rasyonel Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji, Pelikan Yayıncılık, 2009.