150 likes | 471 Views
Xabier Lete. Pili Ikazuriaga Idoia Bazako. Biografia. http://www.youtube.com/watch?v=tTzc8vowJe0&feature=related. 14 urterekin, literatura-zaletasuna piztu zitzaion. Zeruko Argia ko kolaboratzaile izan zen. Kantaria, kantugilea, poeta... Ez Dok Amairu taldearen sortzaileetako bat izan zen.
E N D
Xabier Lete Pili IkazuriagaIdoia Bazako
Biografia http://www.youtube.com/watch?v=tTzc8vowJe0&feature=related • 14 urterekin, literatura-zaletasuna piztu zitzaion. • ZerukoArgiako kolaboratzaile izan zen. • Kantaria, kantugilea, poeta... • Ez Dok Amairu taldearen sortzaileetako bat izan zen. • Bertsolaritzan, Txirritaren jarraitzailea zen.
Umorea eta dramatismoa nahasten jakin zuen. • Olerkiak egin zizkion amodioari. • Kultura-diputatua izan zen. • Antzerkia ere landu zuen. • Euskadi saria lortu zuen, Egunsentiaren esku izoztuak liburuarekin.
Taldearen ezaugarriak • 1965ean (Francoren garaia) sortutako mugimendu abanguardista. • Abeslariek eta idazleek osatua. • Kultura-ezaugarriez gain, osagai politikoak eta sozialak ere bazituen.
Nova Canço mugimenduaren eragina zuen. • Izena Jorge Oteizak proposatu zuen. • 1972an desegin arren, taldeko hainbat partaide erreferentzia bihurtu ziren. • 2003ko korrikak omenaldia egin zion mugimendu honi.
Xabier Leteren poesiaren bilakaera • Poesia soziala: gaztaroa (Ez Dok Amairu taldeko kidea; Egunetik egunera orduen gurpillean (1968)) • Poesia existentzialista: Bigarren poema liburua (1974, nihilismoa), eta Urrats desbideratuak (1981)
Xabier Leteren poesiaren bilakaera • Poesia barnekoia: • Zentzu antzaldatuen poemategia (1992, abertzaletasuna) • Biziaren ikurrak (1992, otoitzak) • Egunsentiaren esku izoztuak (2008)
Poesia soziala • Egunetik egunera orduen gurpillean (1968): • Poetak gizakiaren izaera soziala izan behar du; horren kontzientzia eduki behar du. • Sozialtasuna herriaren izan-nahi eta ezin-izate minberakorrean gauzatzen da. • Testuingurua: herri urratu eta bortxatua. • Kontrapashttp://www.youtube.com/watch?v=l_Lh8iw5SnM&feature=related
Poesia existentzialista • Bigarren poema liburua (1974): • bizitza eta heriotzaren inguruko gogoeta • olerkietan nihilismoa eta ezkortasuna. • aurrekoak baino surrealistagoa • existentziaren gaineko gogoetak (“Izarren hautsa” poema) • http://www.youtube.com/watch?v=7kWNWjL18RM&feature=related
Poesia barnekoia • Zentzu antzaldatuen poemategia (1992); Biziaren ikurrak (1992, otoitzak) • Egunsentiaren esku izoztuak (2008, Euskadi saria) • poema hunkigarriak
Egunsentiaren esku izoztuak: • Ibilbide poetiko baten urratsa da, bere bizi- esperientzian oinarritua. • Heriotzaren eta denboraren gaineko liburua da. • Lourdes Iriondori eskainitakoa. Haren falta existentziaren falta bihurtzen da. • Poesia: terapia bat. http://www.argia.com/multimedia/ekitaldia/xabier-lete-poema-errezitaldia-irunean
Neguan izan zen oinazearen malutek lurra zuritzen zutenean eta elurra hilator errukitsu zenean, orduan joan zinen hain maiteak zenituen hartxoriekin batera, mihiseak hotz gelditu ziren eta etxe bakartian zure aztarrenak bazter guztietan, horma esankorretan irrifarre leun haiek eta bizitza baten argazkiak, neguan izan zen eta espanturik gabe aldegin zenuen, isil, zuzen, jakitun, jabe, bizi zaitez, esan zenidan saia gauza ederrak, maitatu jendea eta ni… ni itxaroten egonen natzaizu. zer naiz orain, esaidazu fereka nazazu zure leialtasunaren hatz sotilekin, neguan izan zen zu aldendu zinenean, ni ere urrun nago orain eta bila nabilkizu goizaldeko ordu isiletan dirudien guztiaren beste aldetik, neguan izan zen.
Amaiera • “Xalbadorren heriotza” kanta http://www.youtube.com/watch?v=3HnIpcAoEUQ– Erramun Martikorena (Karaokea) http://www.youtube.com/watch?v=hzh61dhKi3g – Xabier Lete