180 likes | 381 Views
Dirua eta bankuak. Zer da dirua?. Def:Trueke-bitartekari edo ordainketa eta kobrantza bitartekoa da. Zer da dirua?. Diruaren historia: Salgai-dirua : Azienda ezin daiteke zatitu truke txikiak egiteko. ( Arazoa) -Metal preziatua
E N D
Zer da dirua? Def:Trueke-bitartekari edo ordainketa eta kobrantza bitartekoa da.
Zer da dirua? • Diruaren historia: • Salgai-dirua: Azienda ezin daiteke zatitu truke txikiak egiteko. ( Arazoa) -Metal preziatua • Paper dirua: Gordeulugileek urrea zaintzearen truke, paperezko ordaingarria eman. Ordainagirian kantitate ezberdinak • Diru fiduziarioa: Dirua jada ez du balorerik, ez dago urre nahikorik munduan- Balioa truke balioa da. Diruak ez du balorerik: Amerikako konkistan.
Zer da dirua? • Diruren funtzioak: • Truke-bitartekoa ( irak) (Ondasunak ondasunekin trukatu) • Balore gordailua (irak) (Inflazioaren ondorioz gastu ahalmena txikitu) • Kontu-unitate komuna (irak)
Zer da dirua? • Diruaren eskaria: Dirua erabilgarria da soilik ondasunekin edo zerbitzuekin trukatzen denean: zeharkako balioa Diruaren eskariak baina handitu eta txikitu daiteke, nola? • Prezioen batez besteko maila: • ↑ prezioen maila, ↑ eskariaren dirua • Errenta edo aberastasun erreala: • ↑ errenta, ↑ Luxusk eta arruntakond. eskaria, ↑ diruaren eskaria • Merkatu interes-tasa: • ↓ Interes tasa, ↑ diruaren eskaria • Arriskua: Bestelako aktiboak.
Zer da dirua? • Diruaren prezioa: Interesa edo diruaren prezioamaileguan hartutako kapitalaren zebitzuen truke egiten den ordainketa da. • Eragiketaren arriskua: itzultze arriskua, kaudimena • Likidezia: ↑ likidezia, ↓ interesa • Maileguaren iraupena: ↑ iraupena, ↑ interesa
Zer da dirua? • Diru fiduziario motak: • Legezko dirua: Billeteak eta txanponak. • Banku dirua: Legezko dirua bankuan ezartzen denean. • Ageriko gordailuak (k/k) eta aurrezki-gordailuak (aurrezki libreta): Momenturo erabilgarri • Epe finkorako gordailuak: Erabilgarritasuna txikiagoa ↔ Ondarinsaria • Beste aktiboa likido batzuk eskuetan (BAL): Adb.: Altxortegi letrak
Zer da dirua? • Dirua, ekonomian: Diru agregatua, diru mota ezberdinak biltzen dituen magnitudea dugu. • M1= Bileteak eta txanponak + ageriko gordeiluak • M2= M1 + Aurrezki-gordailuak • M3= M2 + Epe jakin baterako gordailuak • ALP (Aktibo Likido Publikoaren Eskuetan) = M3+ BAL
Bankuak eta banku-diruaren sorkuntza Banku jarduera: aurreztaileen legezko dirua jasotzea, finantzaketa behar duten ekonomia-eragileei maileguan emateko. • Bitartekaritza: aurrezten duten pertsonak eta dirua behar duten pertsonak batu • Aurreztaileei kobratzen zaien interesa < mailegu hartzaileei kobratzen zaien interesa.
Bankuak • Bankuek bezeroen gordailuak erabiltzen dituzte beste batzuei maileguan emateko. • Erreserba zatikatua: segurtasun erreserba • Legezko kutxa koefizientea: EBZ ezarritako erreserba zatikatuaren % mínimoa.
Banku-diruaren sorkuntza Sortutako dirua: 1.000+900+810+729….= 1.000x (1/0.10)= 10.000€ Banku-diruaren biderketa: Hasierako gordailua x 1/ kutxa koefizientea LIBURUKO KASUA 243orri.
Política monetaria • Dinero en circulación u oferta monetaria: dinero legal + depósitos. • Banco central: emite dinero, controla la cantidad de dinero en circulación y supervisa a los bancos privados. • Emisión de dinero afecta a: inflación y tipos de interés. La Política monetaria es el conjunto de medidas tomadas por el BCE para alcanzar los objetivos de la autoridad monetaria mediante la ampliación o reducción de la cantidad de dinero en circulación y la alteración de los tipos de interés.
Política monetaria • Todos los países que adoptaron el euro: • Autoridad monetaria: Unión Europea • Banco Central: Banco Central Europeo (BCE) • Gestiona la política monetaria • SEBC: Sistema Europeo de Bancos Centrales • Bancos centrales de los distintos países • Banco Central Europeo
Política monetaria • La política monetaria única: • Objetivo: “mantener estabilidad de precios” • Indicadores: • Coyuntura económica (desempleo, PIB, IPC…) • Expectativas económicas (crecimiento de los salarios, costes, …) • Volumen de los agregados monetarios (M1, M2, M3 y ALP)
Política monetaria • Tipos de política monetaria: • Instrumentos monetarios (SEBC) • Reservas mínimas: imposición del coeficiente de caja • Operaciones de mercado abierto: subastas de activos financieros por el BCE ↔ fijación del tipo de interés. • Facilidades permanentes: facilidades de liquidez a bancos comerciales (cerditos o absorciones). Autonomía del banco central de cada país.
Política monetaria • Efectos sobre la economía: • Expansiva: ↑ oferta monetaria, ↓ tipo de interés o coeficiente de caja • Restrictiva: ↓ oferta monetaria, ↑ tipo de interés o coeficiente de caja
Glosategia • Dirua • Diru fiduziarioa • Interesa • Diru-agregatua • Gordailua • Likidezia • Kaudimena • Banku jarduera • Erreserba zatikatua • Legezko kutxa koefizientea • Banku diruaren biderketa • Moneta politika