Instytucjonalizm amerykański

1. Instytucjonalizm amerykański Instytucjonalizm amerykański

2. System ekonomiczny Veblena • Określany jest jako instytucjonalizm. • Opierał się na analizie natury i działań człowieka aktywnego ekonomicznie, jego obrządków i rytuałów. • Został zawarty w książce pt. Teoria klasy próżniaczej (1899) i Teoria przedsiębiorstwa (1904) Instytucjonalizm amerykański

3. System ekonomiczny Veblena • Postępowaniu człowieka towarzyszą określone reguły, które w grupie społecznej staja się wzorcem i nabierają cech instytucji • Instytucje to zespoły zwyczajów i nawyków myślenia, sposobów i metod działania, uświęconych przez długotrwałą praktykę i prawne usankcjonowanie • Instytucją gospodarczą jest np.. Własność prywatna, pieniądz i gospodarka pieniężna, podział dochodu i pracy, formy organizacji rynku, itp. • Podstawą kształtowania się instytucji jest czynnik psychiczny • Odrzucenie abstrakcyjnej analizy ekonomicznej. • Ekonomia jako nauka społeczna • Uznanie roli statystyki Instytucjonalizm amerykański

4. Instytucjonalizm „Człowiek jest istotą o silnych i irracjonalnych popędach, łatwowierna, niewyrobioną i rytualistyczną. Ulega złudnej sile komunałów, jest łatwą ofiarą reklam.” Instytucjonalizm amerykański

5. Teoria klasy próżniaczej • Społeczna organizacja pracy i ekonomiczna psychopatologia życia społecznego • Klasa próżniacza – najbardziej aktywne jednostki, które siłą lub sprytem zdobywają bogactwo i władzę • Natura ludzka pochodzi z okresu barbarzyńskiego rozwoju ludności • Stabilizacja społeczna jest możliwa nie w drodze subtelnej gry interesów, lecz współzawodnictwa robotników z klasą próżniaczą Instytucjonalizm amerykański

6. Teoria klasy próżniaczej „Człowiek jest w istocie powierzchownie cywilizowanym barbarzyńcą, gardzi pracą fizyczną i akceptuje wystawność jako wzorzec osobowy” Instytucjonalizm amerykański

7. Opis systemu gospodarczego(teoria przedsiębiorstwa) • Kapitalista nie jest centralnym generatorem postępu społecznego • Kapitalista wykorzystuje system gospodarczy dla swoich celów, powoduje jego nierównowagę i wahania • Społeczeństwo pracujące jest wielka zazębiającą się maszyną zainteresowaną produkcją dóbr. • Przestoje w regularnej produkcji i spowodowane tym zamieszanie pozwala klasie próżniaczej osiągać nadzwyczajne zyski Instytucjonalizm amerykański

8. Opis systemu gospodarczego „Fordowie i Rockefellerowie nie są zainteresowani wytwarzaniem dóbr lecz manipulowaniem masami nieuchwytnych bogactw.” Instytucjonalizm amerykański

9. Przykład rzeczywistości amerykańskiej Losu United Steel Corporation – koncernu stalowego, założonego w 1901 r. W realnych aktywach wart on był 682 mln dolarów, ale jego wartość giełdowa wywindowano do 1321 mln dolarów, przy honorarium J. P. Morgana – 12, 5 mln dolarów. Sprzedawano produkowane w nim szyny po 28 dolarów za tonę, podczas gdy koszt ich produkcji nie przekraczał połowy tej kwoty. Instytucjonalizm amerykański

10. Ocena instytucjonalizmu • Przenikliwa analiza człowieka działającego w systemie monopolistycznym, ujawniającego pierwotne instynkty w walce o bogactwo i wysoka pozycję społeczną • Dostrzegł znaczenie nauki i techniki, jako wiodących sił w rozwoju społeczeństwa i gospodarki XX w. Wprowadzenie maszyn rzeczywiście wywołało głęboką rewolucję. • Niepotrzebnie przenosił skrajności rozwijającego się systemu kapitalistycznego do analizy ekonomicznej. • Podważenie mitu wolnej konkurencji • Uznanie monopolu za system eksploatujący zasoby ludzkie, techniczne i mechanizmy rynkowe tylko dla własnych celów, bynajmniej nie w interesie społecznym • Instytucjonalizm przygotował grunt do ingerencji państwa w życie gospodarce Instytucjonalizm amerykański