90 likes | 1.13k Views
Prezentacja na temat Jana Kochanowskiego. 1.Biografia. 2.Najważniejsze utwory. 3.Teksty trenów : V ,VII ,VIII . 4.Obraz Jana Matejki: „Kochanowski nad zwłokami Urszulki”. 5. Podsumowanie : znaczenie twórczości Jana Kochanowskiego dla polskiej literatury. Biografia.
E N D
Prezentacja na temat Jana Kochanowskiego 1.Biografia. 2.Najważniejsze utwory. 3.Teksty trenów : V ,VII ,VIII . 4.Obraz Jana Matejki: „Kochanowski nad zwłokami Urszulki”. 5. Podsumowanie : znaczenie twórczości Jana Kochanowskiego dla polskiej literatury .
Biografia • Jan Kochanowski (1530-1584),jeden z najświetniejszych twórców w całych dziejach literatury polskiej ; poeta, dramatopisarz. • Urodził się w Sycynie w średnio zamożnej rodzinie szlacheckiej. • W 1544 roku rozpoczął naukę w Akademii Krakowskiej. Studia kontynuował w Królewcu. Potem wyjechał do Włoch, gdzie podjął studia na uniwersytecie w Padwie. • Zwiedził Włochy i Francję , poznał kulturę renesansowej Europy, zetknął się z reformacją . Po powrocie do kraju w 1559 r. poeta był sekretarzem na dworze króla Zygmunta Augusta oraz na dworach magnackich i biskupich. • W 1574 roku osiedlił się w dziedzicznym Czarnolesie, gdzie pędził żywot szczęśliwego ojca licznej rodziny . Nieoczekiwanie zmarły mu córki : Urszulka, później Hanna. Kochanowski poświęcił Urszulce cykl 19 „Trenów”, a Hannie epitafium. • W kilka lat później atak serca zakończył życie poety. Napisał m.in. : „Fraszki”, „Pieśni”, „Treny”, dramat pt. „Odprawa posłów greckich” , poemat epicki „Zgoda”, „Szachy”, „Psałterz Dawidów” – tłumaczenie psalmów.
Najważniejsze utwory • Pieśni (1586) • Fraszki (1584) • Treny (1580) • Psałterz Dawidów (1579) • Odprawa posłów greckich (1578, dramat) • Zuzanna ( poemat epicki ) • Zgoda ( poemat epicki ) • Szachy ( poemat epicki ) • Satyr albo dziki mąż ( poemat epicki )
Tren V • Jako oliwka mała pod wysokim sadem • Idzie z ziemie ku górze macierzyńskim śladem • Jeszcze ani gałązek, ani listków rodząc, • Sama tylko dopiro szczupłym prątkiem wschodząc; • Tę, jesli ostre ciernie lub rodne pokrzywy • Uprzątając, sadownik podciął ukwapliwy, • Mdleje zaraz, a zbywszy siły przyrodzonej • Upada przed nogami matki ulubionej. • Takci sie mej namilszejOrszuli dostało: • Przed oczyma rodziców swoich rostąc, mało • Od ziemie się co wznióswszy, duchem zaraźliwym • Srogiej śmierci otchniona, rodzicom troskliwym • U nóg martwa upadła. O zła Persefono, • Mogłażeś tak wielu łza dać upłynąć płono?
Tren VII • Nieszczęsne ochędóstwo, żałosne ubiory • Mojej namilszejcory! • Po co me smutne oczy za sobą ciągniecie, • Żalu mi przydajecie? • Już ona członeczków swych wami nie odzieje - • Nie masz, nie masz nadzieje! • Ujął ją sen żelazny, twardy, nieprzespany... • Już letniczek pisany • I uploteczki wniwecz, i paski złocone, • Matczyne dary płone. • Nie do takiej łożnice, moja dziewko droga, • Miała cię mać uboga • Doprowadzić! Nie takąć dać obiecowala • Wyprawę, jakąć dała • Giezłeczkoć tylko dała a lichą tkaneczkę; • Ojciec ziemie brełeczkę • W główki włożył. - Niestetyż, i posag, i ona • W jednej skrzynce zamkniona!
TrenVIII • Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim, • Moja droga Orszulo, tym zniknieniem swoim! • Pełno nas, a jakoby nikogo nie było: • Jedną maluczką duszą tak wiele ubyło. • Tyś za wszytki mówiła, za wszytki śpiewała, • Wszytkiś w domu kąciki zawżdy pobiegała. • Nie dopuściłaś nigdy matce się frasować • Ani ojcu myśleniem zbytnim głowy psować, • To tego, to owego wdzięcznie obłapiając • I onym swym uciesznym śmiechem zabawiając. • Teraz wszytko umilkło, szczere pustki w domu, • Nie masz zabawki, nie masz rozśmiać się nikomu. • Z każdego kąta żałość człowieka ujmuje, • A serce swej pociechy darmo upatruje.
Znaczenie twórczości Jana Kochanowskiego dla polskiej literatury • Twórczość Jana Kochanowskiego rozpoczyna bardzo istotny rozdział w historii literatury polskiego odrodzenia . Jest to pisarz , który wprowadził naszą poezję do dziejów literatury ogólnoeuropejskiej , a więc wówczas - ogólnoświatowej . Z tego powodu nazwisko poety możemy stawiać tuż obok Kopernika i Modrzewskiego . Na dopisanie czwartego nazwiska przyjdzie nam czekać dwa i pół wieku , do czasów Adama Mickiewicza .
Koniec • Przygotował: Krzysztof Kołodziejczyk. • Źródło: grafika, Sciaga.pl , Wikipedia