Yard. Doç. Dr. Hakan TOZAN Öğr. Gör. İrem DÜZDAR

1. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi ile Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri Yard. Doç. Dr. Hakan TOZAN Öğr. Gör. İrem DÜZDAR

2. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 İçerik • Amaç • YTZY • Regresyon • Bulanık Regresyon • Tıbbi Atık, Zararları & Bertarafı • Çeşitli Yöntemler & Etkileri • YTZY – Tıbbi Atık Bertarafı • Veriler ve Tahminleme • Uygulama • Sonuç ve Öneriler

3. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Amaç • İstanbul • olumsuz etkilere sahip ve doğal bertarafı – “tıbbi atık” miktarları • bulanık regresyon yöntemi ile tahmin edilerek • problemin büyüklüğüne dikkat çekilmek amaçlanmış • YTZY yaklaşımı ile indirgenebileceğine

4. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 YTZY • kar ve verimliliği göz ardı eden çevreci yaklaşımlar yerine, • müşteri memnuniyeti, verimlilik, daha uzun soluklu kazançlar. • Kaynak tasarrufu • Atıkların bertarafı • Verimlilik artışı • Yenilikçilik • Rekabetçilik

5. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 YTYZ • TZY + Çevre boyutu = YTZY • YTZY : • Yeşil Satın alma • Yeşil üretim / Malzeme yönetimi • Yeşil dağıtım / pazarlama • Yeşil paketleme • Tersine lojistik

6. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 YTYZ • Nakliyede azalış • Doğrudan dağıtım • İşleme tarzında azalış • Hareketlilikte azalış • Enerji kullanımında azalış • Alanların verimli kullanılmasında artış • Geri dönüşüm • Kısa rotaların ortaya çıkışı

7. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Regresyon • İki veya daha fazla değişken arasındaki ilişkiyi fonksiyonel olarak açıklamak için kullanılır. DEĞİŞKEN • BAĞIMLI DEĞİŞKEN: • BAĞIMSIZ DEĞİŞKENE bağlı olarak değişebilen/ondan etkilenen değişkendir. • BAĞIMSIZ DEĞİŞKEN: • Başka bir değişken tarafından etkilenmeyen, BAĞIMLI DEĞİŞKENİN nedeni olan/etkilediği düşünülen.

8. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Regresyon Tek Bağımsız DeğişkenBasit Regresyon yi= a + b xi + ε Birden fazla Bağımsız DeğişkenÇoklu Regresyon y = a + b1* x 1 + b2 * x2 + …………..+ bn* xn

9. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Bulanık Regresyon Bulanık Mantık Bir kavramı, bir amacı, bir sistemi tanımlayan ifadelerdeki belirsizliğe bulanıklık denir. • Zadeh L. A.: “Fuzzy sets”, 1965. • Geleneksel küme teorisinin kısmi üyeliklere izin verecek şekilde genişletilmesidir. KlasikBulanık

10. Bulanık Regresyon 1 0 b c a İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Bulanık Mantık • Geleneksel kümeler ile bulanık kümeler arasındaki en temel fark üyelik fonksiyonlarıdır. • Bulanık varlık kümesinde her bir varlığın üyelik derecesi vardır; (0,1) Üyelik Derecesi 1 Tam Üye

11. Bulanık Regresyon İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Tahminleme tabiatı belirsizlik ve dilsellik (linguistik) içerdiğinden bulanık mantık ve küme teorisi uygulamaları için uygundur. klasik regresyon analizine nispi boyut, gerçek hayatta belirsizliğin var olduğu ve klasik metodun yetersiz kaldığı, kurulan doğrusal sistemlerin güvenilirliğini artırarak, doğal düşünüşe uygun kararlar verme.

12. Bulanık Regresyon İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Tahminleme için klasik istatistiksel regresyon kullanılacak data, bir istatistiksel modele göre dağıldığında ve bağımlı/bağımsız değişken arasındaki ilişki kesinken (crisp) kullanılabiliyorken, bulanık model bu dezavantaj/keskinliği bulanık parametreler kullanarak rahatlatmaktadır. (Ross, T.J. Fuzzy with Engineering Applications , 2nd Ed., Wiley, 2004) Klasik İstatistiksel (probabilistic) Bulanık Olabilirli (possibilistic)

13. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Bulanık Regresyon

14. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Tıbbi Atık • 22 Temmuz 2005 te 25883 sayılı yönetmelik. • "tıbbi atıkları üreten kurum, kuruluş ve diğer birimlerden kaynaklanan patalojik ve patolojik olmayan, enfekte, kimyasal ve farmasotik atıklar ile kesici-delici malzemeler ve sıkıştırılmış kaplar.” (TAKY)

15. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Tıbbi Atık • Biyolojik • Fiziksel • Kimyasal Bulent Topkaya, Eskişehir 3-6 Aralık 2003

16. Enfeksiyöz Patolojik Kesici-delici Farmasötik Kimyasal Ağır metaller Basınçlı kaplar Radyoaktif atıklar Ekotoksikler İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Tıbbi Atıklar TIBBİ ATIKLARIN YÖNETİMİ, Uzm. Dr. Neşe KAZAZ, Kim. Müh. Musa ÖZDEMİR

17. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Tıbbi Atık Bertarafı • Düzenli depolama • Yakma • Kimyasal Dezenfektasyon • Otoklav ile sterilizasyon • Mikrodalga ile ışınlama • Döner Fırın Bu sistemler seçilirken tesisin kurulacağı yerdeki atık miktarı ve yıllık artış oranı, kurulacak sistemin kapasitesi ve işlevselliği bakımından önemlidir.

18. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Tıbbi Atık Bertarafı _ Türkiye’de Ayrı toplanan tıbbi atıkların bertaraf yöntemine göre miktarı, 2001, İBB İstatistikleri

19. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Bertaraf Süreci • Ayrıştırarak Toplama • Ünite İçi Taşıma • Ambalajlama • Etiketleme • Geçici Depolama • Güzergah Belirlenmesi • Bertaraf Alanına Taşıma

20. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 YTZY – Tıbbi Atık Bertarafı Atık Yönetimi Piramidi TIBBİ ATIKLARIN YÖNETİMİ, Uzm. Dr. Neşe KAZAZ, Kim. Müh. Musa ÖZDEMİR

21. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 YTZY – Tıbbi Atık Bertarafı • Tersine TZY • ATIKLARIN (GERİ KAZANIMI YAPILMAYAN) İMHASI • “ürün dönüşleri, • kaynak azaltımı, • geri kazanım, • materyal ikamesi, • materyallerin yeniden kullanımı, • atıkların yok edilmesi ve yakılması, • tamir ve yeniden üretimde lojistiğin rolü” (Stock, 1998 )

22. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Veriler • Stratejik Hedef 43.8 : Tehlikeli atık sınıfına giren tıbbi atıkların çevreye zarar vermesini önleyecek tedbirleri almak. (İBB Faaliyet Raporu 2009) İstanbul Sağlık Müdürlüğü İstatistikleri

23. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Veriler • 245 sağlık kuruluşu, • 16 araçla, • Günlük ortalama 40 ton’u aşan, • Kemerburgaz-Odayeri Yakma tesisi İBB Faaliyet Raporu 2009

24. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Uygulama

25. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Sonuç & Öneriler • 2010 yılı için 16.184 ton, • 2011 yılı için 17.414 ton , • Ortalama 1322 ton artış, • %25 inin azaltılabilir, • %75 inin geri dönüştürülebilir, • Katkı: Çevre & Ülke Ekonomisi

26. İstanbul İli Tıbbi Atık Miktarlarının Bulanık Regresyon Yöntemi İle Tahmini ve YTZY Yaklaşımı Önerileri_YAEM2010 Teşekkür ederiz..