Populacyjny Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy w woj. pomorskim

1. Populacyjny Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicyw woj. pomorskim Lek. Łukasz Balwicki

2. częstość raka szyjki macicy w Polsce • Zachorowalność w Polsce – 13,1/100 000 kobiet (około 4000 kobiet rocznie) • Umieralność – 6,8/100 000 kobiet (około 2000 kobiet rocznie) • Umieralność najwyższa w Europie wśród 17 krajów biorących udział w badaniu Eurocare Zatoński i wsp. Krajowy Rejestr Nowotwrów,2002

3. czynniki ryzyka raka szyjki macicy • Infekcje wirusem brodawczaka ludzkiego – HPV (typy wysokoonkogenne – 16, 18, 31, 45) • Duża liczba partnerów seksualnych • Wczesny wiek rozpoczęcia współżycia • Szczyt zachorowalności na raka inwazyjnego 45-55 r.ż, rzadko przed 40 r.ż. Szczyt rozpoznań raka nieinwazyjnego – 35 r.ż. • Duża liczba porodów • Niski status społeczny i ekonomiczny • Palenie papierosów • Wieloletnie stosowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych • Zakażenie wirusem HIV, immunosupresja. • Stany zapalne narządów płciowych (rzęsistki, chlamydia, wirus opryszczki)

4. PROFILAKTYKA PIERWOTNA profilaktyka raka szyjki macicy ROFILAKTYKA WTÓRNA Zapobieganie zakażeniom HPV - immunizacja - zmniejszenie ekspozycji na HPV badanie SKRYNINGOWE

5. rak szyjki macicy Jest unikalnym nowotworem do prowadzenia profilaktyki wtórnej • szyjka macicy jest dostępna badaniom • posiada dobrze opisane stany przedrakowe • stany przedrakowe można łatwo wyleczyć

6. cytologia Badanie cytologiczne pozwala na wykrycie zmian przedrakowych lub raka szyjki macicy w stadium klinicznie bezobjawowym. Badanie polega na pobraniu wymazu z części pochwowej szyjki macicy oraz ocenie go pod mikroskopem. 50% kobiet chorujących na raka szyjki macicy nigdy nie miało wykonanego wymazu cytologicznego 10% chorych nie miało wykonanego wymazu w ciągu ostatnich 5 lat Każdego roku 30% kobiet z rakiem szyjki macicy jest błędnie oceniana na podstawie fałszywie negatywnego wyniku wymazu cytologicznego

7. cytologia

8. cel badania przesiewowego • Jest wykrycie choroby we wczesnym stadium • Obniżenie umieralności i chorobowości • Zmniejszenie skutków zdrowotnych, społecznych i finansowych choroby

9. Skryning a zachorowalność

10. Ogólnopolski Program Profilaktyki Raka Szyjki Macicy • Finansowany przez Ministerstwo Zdrowia, organizowany przez NFZ • Badanie wykonywane co 3 lata • Wiek kobiet 25 – 59 lat • Etap podstawowy – diagnostyczny – pogłębiony • Wystandaryzowana metoda pobierania cytologii – szczoteczka Cervex – Brush • SIMP – System Informatyczny Monitorowania Profilaktyki • WOK i COK • Reklama społeczna

11. informacje podstawowe • 2,2 mln mieszkańców woj. pomorskiego • kobiety stanowią - ok. 51 % społeczeństwa • kobiety w wieku 25-59 lat - ok.563 tyś. • woj. pomorskie - 5,9% powierzchni kraju, 5,8% ludności kraju

12. OBJĘCIE POPULACJI PROGRAMEM PROFILAKTYKI RAKA SZYJKI MACICY w %Polska z podziałem na województwa (dane z 01.02.2008)

13. OBJĘCIE POPULACJI PROGRAMEM PROFILAKTYKI RAKA SZYJKI MACICY w %woj. Pomorskie z podziałem na powiaty (dane z 01.02.2008)

14. Wyniki dodatnie w 2007

15. Wyniki dodatnie w 2007

16. kontakt Wojewódzki Ośrodek Koordynujący Populacyjny Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy w Gdańsku www.zdrowiekobiety.org wok@zdrowiekobiety.org 80 - 952 Gdańsk, ul. Dębinki 7 tel: +48 58 735 83 03, fax: +48 58 349 15 48 Wysyłka materiałów promocyjnych: Michał Brzeziński tel. 501 762 172 e-mail: mbrzezinski@zdrowiekobiety.org