400 likes | 561 Views
CHÖÔNG X BOÁ CUÏC NOÄI DUNG CUÛA VAÊN BAÛN LAÄP QUY I. Nhaän xeùt chung 1. Khaùi nieäm veà boá cuïc noäi dung VB 2. Taïo laäp boá cuïc noäi dung VB II. Boá cuïc noäi dung VB laäp quy 1. Phaàn môû ñaàu 2. Noäi dung ñieàu chænh cuûa VB 3. Ñieàu khoaûn thi haønh
E N D
CHÖÔNG X • BOÁ CUÏC NOÄI DUNG CUÛA VAÊN BAÛN LAÄP QUY I. Nhaän xeùt chung • 1. Khaùi nieäm veà boá cuïc noäi dung VB • 2. Taïo laäp boá cuïc noäi dung VB II. Boá cuïc noäi dung VB laäp quy • 1. Phaàn môû ñaàu • 2. Noäi dung ñieàu chænh cuûa VB • 3. Ñieàu khoaûn thi haønh III. Dieãn ñaït quy phaïm phaùp luaät • 1. Khaùi nieäm quy phaïm phaùp luaät • 2. Cô caáu cuûa quy phaïm phaùp luaät
I. Nhaän xeùt chung • 1. Khaùi nieäm veà boá cuïc noäi dung VB • 2. Taïo laäp boá cuïc noäi dung VB
1. Khaùi nieäm veà boá cuïc VB • Boá cuïc cuûa VB QPPL, trong ñoù coù VB laäp quy, laø söï saép xeáp vaø toå chöùc caùc phaàn, caùc yù nhaèm xaùc laäp moät noäi dung thoáng nhaát, hoaøn chænh veà vaán ñeà caàn ñöôïc ñieàu chænh. • Boá cuïc cuûa VB laäp quy coù theå ñöôïc khuoân maãu hoaù: • phaàn môû ñaàu; • phaàn khai trieån • phaàn keát luaän.
2. Taïo laäp boá cuïc VB • 2.1. Phaàn môû ñaàu • thöôøng goàm moät soá nhaän ñònh khaùi quaùt veà nhöõng vaán ñeà seõ ñöôïc trình baøy, • coù theå neâu vaén taét phöông höôùng hay nhöõng nguyeân taéc ñöôïc choïn laøm cô sôû ñeå giaûi quyeát vaán ñeà, • vieát ngaén goïn, suùc tích
2.2. Phaàn khai trieån • goàm moät hay nhieàu ñoaïn vaên • ñöôïc saép xeáp theo moät traät töï loâ gic • ñöôïc lieân keát vôùi nhau veà maët hình thöùc. • vieát maïch laïc, caùc yù phaùt trieån hôïp lyù, giuùp ngöôøi ñoïc coù theå tieáp thu deã daøng
2.3. Phaàn keát luaän + Neâu toùm löôïc, toång keát laïi nhöõng luaän ñieåm chính ñaõ ñöôïc trình baøy trong phaàn khai trieån. + Ñoái vôùi caùc VB QPPL, phaàn naøy thöôøng laø ñöa ra nhöõng noäi dung veà vieäc thöïc hieän VB.
Vieäc saép xeáp caùc phaàn, caùc yù coù theå ñöôïc tieán haønh döïa treân nhöõng quan heä loâ gic hay chuû quan nhaát ñònh • a) Quan heä khaùch quan: • - Quan heä noäi taïi giöõa ñoái töôïng vaø caùc thaønh toá caáu thaønh ñoái töôïng. • - Quan heä loâ gic khaùch quan nhö nguyeân nhaân - keát quaû, ñieàu kieän - toàn taïi, quan heä trình töï thôøi gian, v.v... • b) Quan heä chuû quan: • - Söï nhaän thöùc, ñaùnh giaù vaø phaân loaïi cuûa ngöôøi vieát veà ñoái töôïng. • - Quan heä coù tính lieân töôûng giöõa caùc ñoái töôïng.
Caàn xaây döïng laäp luaän phuïc vuï cho chuû ñeà VB. • Laäp luaän laø chieán löôïc trình baøy vaán ñeà, laø caùch thöùc saép xeáp noäi dung sao cho ñaït ñöôïc hieäu quaû cao nhaát, • caàn neâu roõ caùc luaän ñieåm ñeå ngöôøi ñoïc lónh hoäi ñöôïc VB • ñöa ra nhöõng lyù leõ vaø daãn chöùng caàn thieát, xaùc thöïc, ñaùng tin caäy
Hoaït ñoäng xaây döïng boá cuïc VB ñöôïc thöïc hieän baèng thao taùc laäp daøn yù: + ñeà cöông sô löôïc + ñeà cöông chi tieát
II. BOÁ CUÏC VAÊN BAÛN LAÄP QUY • Vieäc boá cuïc VB laø vaán ñeà quan troïng cuûa kyõ thuaät laäp quy. • VB laäp quy coù boá cuïc ba phaàn: • Teân loaïi, trích yeáu noäi dung vaø caên cöù ban haønh; • Noäi dung ñieàu chænh • Ñieàu khoaûn thi haønh.
1. Phaàn môû ñaàu • 1.1. Teân loaïi vaø trích yeáu noäi dung VB • VB laäp quy ñöôïc quy ñònh roõ raøng vaø cuï theå veà teân loaïi • Trích yeáu theå hieän khaùi quaùt noäi dung cuûa VB.
Caáu truùc boá cuïc teân loaïi vaø trích yeáu VB • 1.Teân loaïi + Veà (vieäc) + ñoái töôïng ñieàu chænh” VD: CHÆ THÒ • Veà taêng cöôøng chæ ñaïo coâng taùc löu tröõ trong thôøi gian tôùi • 2. “Teân loaïi + quy ñònh (veà) + ñoái töôïng ñieàu chænh” • VD: THOÂNG TÖ LIEÂN TÒCH • Quy ñònh veà coâng taùc ñaøo taïo vaø boài döôõng caùn boä, coâng chöùc
3. Teân loaïi + quy ñònh (hoaëc höôùng daãn) + teân loaïi VB ñöôïc höôùng daãn” (duøng cho nghò ñònh) • VD: NGHÒ ÑÒNH • Quy ñònh chi tieát thi haønh moät soá ñieàu cuûa Luaät Ban haønh VB QPPL • 4. Teân loaïi + höôùng daãn thöïc hieän + teân loaïi vaø trích yeáu cuûa VB ñöôïc höôùng daãn (hoaëc ñoái töôïng ñöôïc höôùng daãn)” (duøng cho thoâng tö) • VD: THOÂNG TÖ • Höôùng daãn vaø quy ñònh veà coâng taùc giaùm ñònh phaùp lyù vaø phaùp y taâm thaàn
5. “Teân loaïi + ban haønh + teân loaïi vaø trích yeáu cuûa VB ñöôïc ban haønh keøm theo” • VD: NGHÒ ÑÒNH • Ban haønh Quy cheá veà cô sôû giaùo duïc
1.2. Caên cöù ban haønh • Caên cöù phaùp lyù • Caên cöù thaåm quyeàn • Lyù do ban haønh
2. Noäi dung ñieàu chænh cuûa VB • phaûi ñöôïc trình baøy döôùi daïng caùc quy phaïm, • caùch haønh vaên ngaén goïn, chính xaùc, roõ raøng, khaùch quan, theå hieän tính quyeàn löïc nhaø nöôùc • Tuyø theo khoái löôïng noäi dung vaø phaïm vi vaán ñeà ñieàu chænh, boá cuïc noäi dung ñieàu chænh coù theå bao goàm caùc phaàn, chöông, muïc, ñieàu, khoaûn, ñieåm, tieát.
a) Phaàn: + ñieàu chænh moät phaïm vi roäng caùc quan heä xaõ hoäi, + ñöôïc theå hieän döôùi daïng taäp hôïp caùc quy phaïm saép xeáp theo nhoùm vaán ñeà vaø muïc ñích ñieàu chænh.
b) Chöông: + ñieàu chænh moät boä phaän quan heä xaõ hoäi trong “phaàn”. VB laäp quy coù theå bao goàm caùc chöông: + Nhöõng quy ñònh chung (khoâng baét buoäc coù ñoái vôùi moïi VB) + chöông hoaëc caùc chöông veà noäi dung ñieàu chænh cuï theå töøng vaán ñeà coù lieân quan; + chöông veà quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi lónh vöïc coù lieân quan; + chöông veà khen thöôûng vaø xöû lyù vi phaïm (caàn ñöa ra nhöõng cheá taøi cuï theå, traùnh caùch vieát chung chung theo kieåu : “seõ ñöôïc xöû lyù theo quy ñònh cuûa phaùp luaät”).
c) Muïc: + ñieàu chænh moät nhoùm quan heä trong chöông. + Moãi muïc goàm caùc ñieàu hôïp thaønh moät ñoái töôïng ñieàu chænh hoaëc nhoùm vaán ñeà ñieàu chænh. d) Ñieàu: + laø ñôn vò caáu truùc hoaøn chænh goàm moät hay nhieàu quy phaïm, hoaëc moät boä phaän quy phaïm theå hieän moät noäi dung ñieàu chænh. ñieàu coù theå ñeà caäp ñeán moät quan heä xaõ hoäi.
Trong ñieàu + coù theå chöùa ñöïng nhieàu quy phaïm khaùc nhau taïo neân moät giaûi phaùp laäp quy ñoái vôùi moät vaán ñeà, + coù theå ñaùp öùng moät muïc ñích cuûa vaên baûn nhö ñinh nghóa khaùi nieäm. Ñieàu coù theå coù hoaëc khoâng coù tieâu ñeà.
e) Khoaûn: + Moãi khoaûn laø moät quy phaïm coù tính ñoäc laäp vaø töông ñoái hoaøn chænh. + Caùc khoaûn coù theå mang tính lieät keâ (khoaûn lieät keâ) , + hoaëc ñeå phaân bieät roõ caùc tröôøng hôïp aùp duïng (khoaûn ñieàu kieän) cuûa quy phaïm chính trong ñieàu. + Khoaûn khoâng coù tieâu ñeà.
g) Ñieåm: + ñieåm trình baøy roõ raøng hôn quy phaïm trong khoaûn. + ñieåm laø boä phaän caáu thaønh nhoû nhaát cuûa ñieàu trong vaên “ñieàu khoaûn” .
3. Ñieàu khoaûn thi haønh • Laø moät boä phaän khoâng theå thieáu cuûa VB QPPL vaø VB laäp quy. • quy ñònh hieäu löïc veà: • thôøi gian, • khoâng gian ø • ñoái töôïng aùp duïng. • coù theå ñöôïc trình baøy baèng moät chöông rieâng, hoaëc baèng moät hay moät nhoùm ñieàu. • Ñoái vôùi VB vieát baèng vaên “ñieàu khoaûn” goïi laø chöông “Ñieàu khoaûn thi haønh”, • Ñoái vôùi VB vieát baèng vaên nghò luaän thì goïi laø “Toå chöùc thöïc hieän”,
III. DIEÃN ÑAÏT QUY PHAÏM PHAÙP LUAÄT • 1. Khaùi nieäm quy phaïm phaùp luaät • 2. Cô caáu cuûa quy phaïm phaùp luaät
1. Khaùi nieäm quy phaïm phaùp luaät • QPPL laø caùc quy taéc haønh vi coù tính baét buoäc chung ñöôïc bieåu thò baèng hình thöùc nhaát ñònh, • do Nhaø nöôùc ñaët ra hoaëc thöøa nhaän vaø baûo ñaûm • nhaèm muïc ñích ñieàu chænh caùc quan heä xaõ hoäi.
Quy phaïm phaùp luaät laø: • quy phaïm xaõ hoäi vôùi nhöõng tính chaát ñaëc tröng laø ñöa ra caùc quy taéc xöû söï chung, • nhöõng khuoân maãu haønh vi, • caùc tieâu chuaån ñeå ñaùnh giaù haønh vi. + Noäi dung cuûa moãi QPPL ñeàu theå hieän hai maët: cho pheùp vaø baét buoäc, > nghóa laø chæ ra quyeàn vaø nghóa vuï phaùp lyù cuûa caùc beân tham gia quan heä xaõ hoäi maø noù ñieàu chænh.
QPPL laø yeáu toá kieán taïo heä thoáng phaùp luaät • Noäi dung cuûa QPPL chaët cheõ, roõ raøng, chính xaùc vaø luoân ñöôïc hieåu thoáng nhaát. • Moät QPPL coù theå truøng hoaëc khoâng truøng vôùi moät ñieàu luaät.
2. Cô caáu cuûa quy phaïm phaùp luaät • Cô caáu cuûa QPPL laø caùc boä phaän caáu thaønh quy phaïm phaùp luaät. • Bao goàm: • Giaû ñònh • Quy ñònh • Cheá taøi
Giaû ñònh: • neâu leân nhöõng hoaøn caûnh, ñieàu kieän coù theå xaûy ra trong cuoäc soáng maø con ngöôøi gaëp phaûi vaø caàn phaûi xöû söï (haønh ñoäng hoaëc khoâng haønh ñoäng) theo nhöõng quy ñònh cuûa phaùp luaät.
Quy ñònh: • neâu caùch xöû söï buoäc moïi ngöôøi phaûi theo khi ôû vaøo hoaøn caûnh ñieàu kieän ñaõ neâu trong phaàn giaû ñònh cuûa QPPL. • Cheá taøi: • neâu leân nhöõng bieän phaùp taùc ñoäng maø nhaø nöôùc seõ döï kieán aùp duïng ñoái vôùi chuû theå tuyø theo vieäc tuaân thuû nhöõng quy ñònh cuûa QPPL ñoù.
Caáu truùc moät QPPL: • “neáu (1) ... thì (1), neáu (2) ... thì (2)”, • trong ñoù “neáu(1)” vaø “neáu(2)” ñeàu laø giaû ñònh (song coù moái quan heä thöù baäc khaùc nhau mang tính “nhaân-quaû”), • “thì(1)” laø quy ñònh vaø “thì(2) laø “cheá taøi”.
2.1. Phöông thöùc thuaän ñaày ñuû: • “neáu(1) – thì(1), neáu(2) – thì(2)” Caáu truùc naøy coù theå ñöôïc phöùc taïp hoùa theo moâ hình: • - “neáu(1) – thì(1); neáu(2.1) –thì(2.1); neáu(2.2) – thì(2.2); ...”
VD: “Toå chöùc, caù nhaân vaø chuû phöông tieän khi quaù caûnh laõnh thoå Vieät Nam coù mang theo caùc nguoàn coù khaû naêng gaây söï coá moâi tröôøng, gaây oâ nhieãm moâi tröôøng // thì phaûi xin pheùp, khai baùo vaø chòu söï kieåm tra, giaùm saùt cuûa cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc veà baûo veä moâi tröôøng cuûa Vieät Nam //. Tröôøng hôïp vi phaïm phaùp luaät Vieät Nam veà baûo veä moâi tröôøng // thì tuyø theo möùc ñoä maø bò xöû lyù theo phaùp luaät Vieät Nam”.
2.2. Phöông thöùc thuaän ruùt goïn • “thì(1)” VD: • Khoâng duøng hình thöùc VB ôû muïc II ñeå thay theá caùc VB phaùp quy noùi ôû muïc I” • “neáu(1) – thì(1)” VD: • “Toå chöùc, caù nhaân quaûn lyù, söû duïng kinh phí ngaân saùch nhaø nöôùc, voán vaø taøi saûn nhaø nöôùc, ñaát ñai truï sôû laøm vieäc, nhaø coâng vuï, taøi nguyeân thieân nhieân, voán ñaàu tö xaây döïng, voán vaø taøi saûn taïi doanh nghieäp nhaø nöôùc phaûi thöïc haønh tieát kieäm, choáng laõng phí theo quy ñònh cuûa Phaùp leänh naøy”
“neáu(1)+ “neáu(2) – thì(2)” VD: • “Ngöôøi ñi vaéng khoûi nôi ñaõ ñaêng kyù hoä khaåu thöôøng truù quaù 6 thaùng maø khoâng khai baùo taïm vaéng, khoâng coù lyù do chính ñaùng seõ bò xoùa teân trong soå hoä khaåu” • “neáu(2) – thì(2)” VD: • “Ngöôøi coù haønh vi tham nhuõng bò xöû lyù kyû luaät baèng moät trong caùc hình thöùc haï baäc löông, haï ngaïch, caùch chöùc, baõi nhieäm thì bò chuyeån coâng taùc khaùc khoâng lieân quan ñeán coâng vieäc deã xaûy ra tham nhuõng”; • “ Toå chöùc, caù nhaân coù thaønh tích trong vieäc thöïc hieän ngaân saùch nhaø nöôùc thì ñöôïc khen thöôûng theo quy ñònh cuûa phaùp luaät”
“neáu(1), neáu(2) – thì(2)” VD: • “Nghieâm caám moïi haønh vi lôïi duïng quyeàn toá caùo ñeå vu caùo laøm thieät haïi ñeán danh döï, uy tín vaø lôïi ích cuûa cô quan, toå chöùc, caù nhaân. Ngöôøi vu caùo phaûi bò xöû lyù nghieâm minh theo quy ñònh cuûa phaùp luaät”
2.3. Phöông thöùc ñaûo • - “thì(1) – neáu(1), thì(1.1), thì(1.2), ...” VD: • “Hôïp ñoàng thueâ nhaø ôû phaûi ñöôïc laäp thaønh VB, neáu thôøi haïn thueâ töø 6 thaùng trôû leân, thì phaûi coù chöùng nhaän cuûa coâng chöùng nhaø nöôùc hoaëc chöùng thöïc cuûa uyû ban nhaân daân caáp coù thaåm quyeàn vaø phaûi ñaêng kyù taïi cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn”
“thì(1), neáu(1.1), neáu(1.2), ...” VD: • “Beân thueâ nhaø coù quyeàn löu cö vôùi thôøi haïn khoâng quaù ba thaùng khi hôïp ñoàng thueâ nhaø ñaõ heát haïn, neáu beân thueâ coù khoù khaên veà choã ôû vaø vieäc keùo daøi hôïp ñoàng thueâ nhaø khoâng aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán lôïi ích cuûa beân cho thueâ” • “neáu(1) - thì(1), neáu(1)” VD: • “Ngöôøi phaïm toäi ñöôïc mieãm traùch nhieäm hình söï khi coù quyeát ñònh ñaïi xaù”
“neáu(2), neáu(2) - thì(2)” Thí duï: “Caàn phaûi kòp thôøi huyû boû ngay nhöõng vaên baûn sai traùi, neáu xeùt thaáy khoâng theå söûa ñoåi ñöôïc chuùng nöõa, vaø phaûi tieán haønh coâng taùc naøy moät caùch thöôøng xuyeân” • “neáu(2) - thì(2), neáu(2)” Thí duï: “Caù nhaân, toå chöùc nöôùc ngoaøi coù haønh vi vi phaïm haønh chính trong lónh vöïc an ninh, traät töï trong phaïm vi laõnh thoå, vuøng ñaëc quyeàn kinh teá, theàm luïc ñòa cuûa nöôùc Coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam bò xöû phaït theo Nghò ñònh naøy, tröø tröôøng hôïp ñieàu öôùc quoác teá maø Vieät Nam kyù keát hoaëc tham gia coù quy ñònh khaùc”
“neáu(2) - thì(2), neáu(2.1), neáu(2.2), neáu(2.3)” Thí duï: “1. Ngöôøi naøo coù moät trong caùc haønh vi sau ñaây nhaèm choáng chính quyeàn nhaân daân, thì bò phaït tuø töø naêm naêm ñeán möôøi laêm naêm: • a) Gaây chia reõ giöõa caùc taàng lôùi nhaân daân, giöõa nhaân daân vôùi löïc löôïng vuõ trang, vôùi chính quyeàn nhaân daân, vôùi caùc toå chöùc xaõ hoäi; • b) Gaây chia haèn thuø, kyø thò, chia reõ daân toäc, xaâm phaïm quyeàn bình ñaúng trong coäng ñoàng caùc daân toäc Vieät Nam; • c) Gaây chia reõ ngöôøi theo toân giaùo vôùi ngöôøi khoâng theo toân giaùo, chia reõ caùc tín ñoà toân giaùo vôùi chính quyeàn nhaân daân, vôùi caùc toå chöùc xaõ hoäi; • d)Phaù hoaïi vieäc thöïc hieän chính saùch ñoaøn keát quoác teá”