Biblioterapia i słowo

1. Biblioterapia i słowo Studium sztuki, filozofii i medycyny Stara Rzeźnia 2016 Jacek Rudnicki

2. Definicja • Biblioterapia – dział arteterapii wykorzystującej użycie wyselekcjonowanych materiałów czytelniczych jako pomocy terapeutycznej w medycynie i psychiatrii, a także poradnictwo w rozwiązywaniu problemów osobistych przez ukierunkowane czytanie. • Termin biblioterapia po raz pierwszy został użyty w 1916 przez Samuela Mc Crothersa w „AtlanticMonth”. W 1920 hasło znalazło się w oksfordzkim słowniku języka angielskiego.

3. Wskazania medyczne • Biblioterapia może być użyta w leczeniu łagodnej i średnio nasilonej depresji jako jedyna lub towarzysząca metoda • Biblioterapia jest formą autoterapii • Pacjent pracuje z rekomendowanymi książkami niezależnie od lekarza • Wiek pacjenta powinien być powyżej 12 lat • Metoda ta pozbawiona jest ciężkich efektów ubocznych wg NHMRC

4. Depresja charakteryzuje się • Przetrwałymsmutkiemiobniżeniemnastroju • Znaczącąutratązainteresowaniaprzyjemnościami

5. Objawy towarzyszące depresji • Zaburzenia snu • Zmęczenie i utrata energii • Uczucie zmartwienia z poczuciem winy • Zmniejszenie koncentracji i niezdecydowania • Pobudzenie lub spowolnienie ruchów • Zmiana apetytu • Myśli samobójcze lub próby

6. Według PsychiatricAssociationDiagnostic and Statistical Manual of MentalDisorders i WHO • Pięć z wymienionych objawów występujących niemal codziennie przez dwa tygodnie można nazwać depresją • Kto jej nie miał lub nie ma?

7. Biblioterapia • Konsultacja • Zalecana literatura • Po dwóch tygodniach 30 minutowa rozmowa na temat dalszych planów • Kontakt w zależności od potrzeb, również telefoniczny, mailowy

8. Zalecana literatura • Burns DD. Feeling good: the new mood therapy. New York: HarperCollinsPublishers, 1999 • Lewinsohn P, et al. Control your depression. New York: Fireside, 1992 • Tanner S, Ball J. Beating the blues: a self-help approach to overcoming depression. Sydney: Susan Tanner and Jillian Ball, 1998 • Edelman S. Change your thinking: overcome stress, anxiety, and depression, and improve your life with CBT. San Francisco: Marlow and Company, 2007 • Greenberger D, Padesky C. Mind over mood: change how you feel by changing the way you think. New York: TheGuilford Press, 1995 • Parker G. Dealing with depression. Sydney: Allen & Unwin, 2004.

9. A może inna literatura • Często szukamy pomocy w zakresie w jakim leży źródło depresji nią dotkniętej • Szukamy książek, które dotyczą tego co nas dotyczy • Dobry Wojak Szwejk Jaroslava Haśka • Aldona? Jan Parandowski „Przygody Odyseusza”?

10. Antydepresanty i biblioterapia • W USA 1/10 dzieci do 12 roku życia przyjmuje antydepresanty • Podobnie kobiety w wieku 40 i 50u lat • Oficjalne instytucje publiczne w UK podają, że od 1991r nastapił wzrost przyjmowania antydepresantów o 495% • Stąd między innymi idea zastąpienia leczenia leczenia chemicznego biblioterapią

11. Czy biblioterapia zawsze jest dobra? • Trzy dni kondora Sydney Pollack • Buszujący w zbożu Jerome David Salinger • Pomysły na rewanż • Hipochondria • Przykłady pisarzy, którzy czytali i pisali i popełnili samobójstwa

12. Literaci samobójcy Gary Lachman (jeden z założycieli rockowej grupy Blondie, obecnie literat) w swojej książce „The DedalusBook of LiterarySuicides: DeadLetters” przedstawia interesujące portrety dziesięciu wybitnych pisarzy, którzy targnęli się na własne życie:

13. Empedokles z Akragas (490-430 p.n.e.) starożytny poeta i filozof, popełnił samobójstwo, skacząc w czeluści wulkanu Etna na Sycylii. Chciał doszczętnie spłonąć, ale znaleziono jego złoty sandał

14. PowieszenieGérardde Nerval (1808-1855) Francuski pisarz, pasjonat okultyzmu, znany również z tego, że spacerował z homarem na smyczy po komnatach Palais-Royal w Paryżu. Po dwóch pobytach w szpitalu dla psychicznie chorych i kilku napadach szaleństwa, Gérard de Nerval powiesił się na pasku od fartucha, który to, jak uparcie zapewniał swoich przyjaciół, był podwiązką mitycznej królowej Saby.

15. ArszenikThomas Chatterton (1752-1770), Angielski poeta preromantyczny, nazwany przez Wordswortha „cudownym chłopcem”, zmarł w wieku lat siedemnastu lat w Londynie. Pochodził z prowincjonalnego Bristolu, a zawędrował do Londynu, by tam zrobić karierę, ale, niestety, nie został literacką gwiazdą – większość jego utworów albo została niezauważona, albo wydana bez jego wiedzy. Opuszczony przez znajomych, cierpiał straszliwą nędzę i głód, aż wreszcie postanowił skończyć ze swoim marnym żywotem i zażył arszenik Syfilis?

16. Strzał z broni Heinrich von Kleist (1777 – 1811) niemiecki pisarz, dramaturg i poeta. 21 listopada 1811 na porośniętym trawą pagórku pod Berlinem Heinrich von Kleist zabił strzałem w serce swoją partnerkę, 31-letnią, nieuleczalnie chorą na raka Henriette Vogel, a następnie włożył sobie lufę pistoletu do ust i wystrzelił.

17. Writingtherapy • Terapia pisaniem jest formą ekspresji, w której proces pisania jest leczeniem. • Piszący doznaje uczucia zmniejszania traumy emocjonalnej. • Może być uprawiana indywidualnie, grupowo z pomocą innej osoby, również w kontakcie internetowym. • To co piszemy jest zdefiniowane, taka jest cecha słowa pisanego • Oswajamy swoje leki i czasami dochodzimy do wniosku, że to życie postawiło nas w sytuacji, której nie mogliśmy sprostać, to jakby nie nasza już cała wina

18. Terapia ekspresywna, • 15 minut pisania o przeszłej traumie • W kolejnych 4 dniach osoba dotknięta traumą pisze o tym bez oglądania się na strukturę gramatyczną • Działanie na układ immunologiczny (taka terapia stymuluje system immunologiczny. Odpowiedź limfocytów na miogen PHA – phytohaemaguglutinin i ConA – cocavalin przed i 6 tygodni po terapii pisaniem wzrasta) Pannebaker

19. Dwuizbowy mózg • Różnica między mówieniem a pisaniem – dwuizbowa struktura mózgu (R.Ornstein) • To co mówimy nie jest tak zdefiniowane jak w trakcie pisania • To co zdefiniowaliśmy poprzez pisanie, może ponownie przedyskutować na innym już poziomie poznawczym i zmienić opinię • I ponownie ją zdefiniować, to ewolucja myśli, która może w istotny sposób zmienić emocje

20. Jeszcze pamiętniki i poezja • Trauma powinna być opisana, izolowana, zrozumiana, wybaczona (Julie Gray StoriesWithoutBorders) • W cierpieniu i depresji terapią ekspresywną uzyskano łagodną poprawę niezależnie czy była to terapia grupowa czy indywidualna przez Internet (chodzi o prywatność) • Prowadzenie dzienników jest też formą terapii pisaniem • Poezja • RAP (melorecytacja)

22. Dobry wojak Szwejk Jaroslav Haśek • Chrystus Pan też był niewinny i też go ukrzyżowali. Nigdy nikomu nie zależało na jakimś tam niewinnym człowieku • I na tym skończyła się kariera sławnego wywiadowcy Bretschneidera. Kiedy w mieszkaniu swoim miał już siedem takich pokracznych kundli, zamknął się razem z nimi w pokoju i tak długo nie dawał im jeść, dopóki go nie pożarły • Posłusznie melduję, panie oberlejtnant, że wszystko jest w porządku, tylko kot jest gałgan i zeżarł kanarka • Jak tam było, tak tam było, zawsze jakoś było. Jeszcze nigdy tak nie było, żeby jakoś nie było • Życie ludzkie, posłusznie melduję, panie oberlejtnant, jest takie powikłane, że w porównaniu z nim człowiek jest jak szmata • Raczy pan znajdować się w burdelu, panie lejtnant. Ludzie bowiem różnymi chadzają drogami