College LCA-techniek voor Duurzaam Bouwen

1. College LCA-techniek voor Duurzaam Bouwen 7S660 Wintertrimester 2003 Prof. Ir. N.A. Hendriks Ir. H. van Nunen

2. Vakinformatie Vakcode: 7S660 Tentamendatum: 16 maart 2004 (14-17 u) Uiterste inleverdatum oefening: 9 april 2004 Hertentamen: 11 mei 2004 (14-17 u)

3. Vakinformatie Dictaatnummer: 7395 Verkrijgbaar bij secretariaat FAGO en bij de dictaatverkoop

4. Studiewijzer • Hoofdstuk 1: Algemene Inleiding • -geheel- • Hoofdstuk 2: Milieuclassificatie • m.u.v. pagina 52 t/m 67 – • Hoofdstuk 3: Ketenbeheer • - delen 1 t/m 7,9, 12, 23, 24 en 25-

5. College opzet Onder meer de volgende onderdelen komen aan bod: - Levenscyclus analyse -Milieueffecten en allocatie -Wegingmethoden en classificatie -Transport en afval -Onderzoek en methoden

6. College opzet 4 december : géén college 11 december : college N. Hendriks/ H. van Nunen (LCA) 18 december : college LCA 8 januari : college LCA 15 januari : college W. Wenselaar (recht) 22 januari : géén college 29 januari : college W. Wenselaar (recht) 5 februari : college LCA 12 februari : college LCA 19 februari : college LCA

7. College opzet Tentamen: algemene stof die tijdens de colleges aan bod is gekomen en de geslecteerde hoofdstukken uit het dictaat + materiaal Wim Wenselaar Oefening: het uitwerken en analyseren van een gebouw of bouwdeel, door middel van een Life Cycle Assessment; Levens Cyclus Analyse. Volgende week meer over programma en opdracht.

8. De volgende colleges zijn als volgt opgebouwd: • - Uitleg over LCA technieken (30 min) • Tijd om aan de opdracht te werken, met begeleiding • Haico van Nunen • Inge Blom College opzet

9. Milieubelasting Meadows, 1972 Club van Rome

10. Factor 20 D = BxWxM 1/2 x 2 x 5 1/20 D = Druk op het milieu B = Wereldbevolking W = Welvaart M = Milieubelasting

11. Milieubelasting

12. Produceren Delfstoffen A Productie B Energie Afval Emissies

13. LCA Van wieg naar graf aanpak Production Production Production Production Graf Wieg

14. building use refurbishment demolition transport production energy production LCA

15. Milieuaspecten

16. Milieuaspecten • Uitputting van grondstoffen • Broeikaseffect • Ozonlaag • Humane toxiciteit • Ecotoxiciteit • Fotochemische Oxydantvorming • Verzuring • Vermesting • Afvalwarmte • Stank • Lawaai • Aantasting • Slachtoffers

17. Broeikaseffect (kg) =i GWPi * emissiei naar lucht(kg) Broeikaseffect GWP = Global Warming Potential

18. Abiotische uitputting =i Gebruik i (kg) Voorraad i (kg) Uitputting van grondstoffen Biotische uitputting(jr –1) =i BDFi (kg –1 * jr –1) * gebruik i (kg) BDF = biotic depletion factor

19. Ozonlaagaantasting (kg) =i ODPi * emissiei naar lucht(kg) Ozonlaag ODP = Ozon Depletion Potential

20. Humane toxiciteit HCLi (kg * kg –1)* emissiei naar lucht (kg) HCWi (kg * kg –1)* emissiei naar water (kg) HCBi (kg * kg –1)* emissiei naar bodem (kg) Humane toxiciteit (kg) =i HCL = Humaan-toxicologische classificatiefactor voor lucht HCW = Humaan-toxicologische classificatiefactor voor water HCB = Humaan-toxicologische classificatiefactor voor bodem

21. Ecotoxicteit Aquatische ecotoxiciteit (m³) =i ECAi (m³ * mg –1)* emissiei naar water (mg) Terrestische ecotoxiciteit (kg) =i ECTi (kg * mg –1)* emissiei naar bodem (mg) ECA = ecotoxicologische classificatiefactor aquatisch ECT = ecotoxicologische classificatiefactor terrestisch

22. Fotochemische oxydantvorming (smog) Oxydantvorming (kg) =i POCPi * emissiei naar lucht (kg) POCP = Photochemical Ozone Creation Potential

23. Verzuring Verzuring (kg) =i APi * emissiei naar lucht (kg) AP = Acidification Potential

24. Vermesting Vermesting (kg) =i NPi * emissiei (kg) NP = Nutrification Potential

25. Afvalwarmte Waterwarmte (MJ) = Energie-emissiewater (MJ)

26. emissiei naar lucht (kg) GDLi * emissiei (kg * m-3) Luchtstank (m³) = Stank GDL = Geurdrempels voor stoffen in de lucht

27. 4 * 10 –10 (Pa²) * 10 geluidsdrukniveau (dB/10) Jaarproductie (kg * jr –1) Geluidsproductie (Pa² * jr) = gebruik (kg) * Lawaai Geluid (Pa² * s) Lawaai (Pa² * s) =

28. Aantasting Oppervlakte (m²) Jaarproductie (kg * jr –1) Ruimtebeslag = gebruik (kg) *

29. Slachtoffers Slachtoffers = aantal slachtoffers

30. LCA-methodiek

31. CML 1992 9 Milieu effecten Uitputting Broeikaseffect Aantasting ozonlaag Humane toxiciteit Eco toxiciteit Smog Verzuring Vermesting Vast afval

32. Systeem voor Integrale Milieu Analyse van PROducten SimaPro Voordeel: Uitgebreide database Uitgebreide mogelijkheden Nadeel: Inzicht nodig om het programma te gebruiken (complexiteit)

33. In Sima Pro wordt met meerdere methoden gewerkt: CML 92 Baseline 2000 Eco-indicator 95 Eco-indicator 97 Eco-indicator 99 EPS EDIP / UMIP 96 SimaPro

34. LCA Goal and scope definition Interpretation • Gebruik: • Productontwikkeling • Strategische planning • Beleid • Marketing • Anders…. Inventory analysis Impact assessment

35. Opgave LCA Inventarisatie Classificatie Normalisatie Analyse Reactie

36. Bouwcyclusmodel

37. Volgende keer Installatie van Sima Pro Uitleg computerprogramma Sima Pro Opdracht oefening 1e aanzet: wood tutorial