560 likes | 1.47k Views
INFEKTIVNI ENDOKARDITIS. doc.dr. Amra Macić-Džanković dr. Nina Burina. Infektivni endokarditis (IE). Infektivni endokarditis (IE): bolest uzrokovana naseljavanjem mikroorganizama na endokard
E N D
INFEKTIVNI ENDOKARDITIS doc.dr. Amra Macić-Džanković dr. Nina Burina
Infektivni endokarditis(IE) • Infektivni endokarditis (IE):bolest uzrokovana naseljavanjem mikroorganizama na endokard • Najčešće na srčane zaliske, no moguća mjesta naseljavanja mogu biti i ASD, horde ili ugrađeno strano tijelo(npr.valvula, elektrode pacemakera) • Karakteristična lezija sastoji se od mikroorganizama, trombocita, fibrina i rijetkih upalnih stanica, a naziva se vegetacijom
Akutni Pogađa nepromijenjen srčani zalistak Brza destrukcija Metastaze Najčešće stafilokok Netretiran obično fatalan u roku 6 mjeseci Subakutni Pogađa oštećeni zalistak Indolentan Netretiran fatalan u roku 1 godine Klasifikacija
Patofiziologija • Turbulentni protok oštećuje endokard, čineći ga ‘ljepljivim’ • Bakterijemijaje izvor mikroorganizama na endokardu • Adhezija organizama na endokard • Eventualna invazija listića srčanih zalistaka
Epidemiologija • Češće muškarci nego žene (2:1 do 9:1) • Obično starije osobe: 47-69 godina (degenerativne promene zalistaka) i imunokompromitirane osobe • 50% asimptomatska forma • 50% relapsi • Mortalitet 10 – 25%
Faktori rizika • Vještačka valvula i pacemaker • Stečena srčana oštećenja • Kalcificirajuća aortna stenoza • Prolaps mitralne valvule sa regurgitacijom • Urođene srčane bolesti • Intravaskularni kateteri • Intravenozna zloupotreba droga
Nespecifični simptomi i znaci: • zimica i tresavica (84,2%) • šubovi temperature(68,7%) • sepsa (+ septički šok 14,3%) • artralgija, mialgija (13,2%) • spondilitis (5,3%) • dispneja • malaksalost, gubitak na težini • mučnina • noćno znojenje
Klinička slika • Temperatura • Pooštren postojeći srčani šum • Nespecifični znaci: petehije, sublingvalne ili splinter hemoragije, batičasti prsti, splenomegalija, neurološke promjene • Specifičniji znaci:Oslerovi noduli, Janeway lezije, and Roth Spots
Petehije • Nespecifične • Na ekstremitetima i submukozi
Kriteriji za postavljanje dijagnoze (Duke’s Univ.) MANJI KRITERIJI: 1.Temp. > 38o C 2.Vaskularne manifestacije: embolizacija arterija, septički plućni infarkti, mikotičke anurizme, intrakranijalna krvarenja, Janewayeve lezije 3.Imunološke manifestacije: glomerulonefritis, Oslerovi čvorići,Rothove pjege 4.Ehokardiogram: nalaz vezan uz infektivni endokarditis, ali koji još ne zadovoljava gore nevedene veće kriterije 5.Mikrobiološki dokaz: pozitivne hemokulture (ali još nisu zadovoljeni gore navedni veći kriteriji) VEĆI KRITERIJI 1.Pozitivne hemokulture za infektivni endokaraditis (tipični mikroorganizmi – Strep. viridans, Strep. bovis, HAACEK grupa, Staph. aureus, enterokoki) 2.Trajno pozitivne hemokulture (vađene u razmacima većim od 12 sati ili 3 pozitivne od 4 hemokulture koje su vađene u razmacima od jednoga sata) 3.Dokaz o zahvaćanju endokarda (ehokardiografski nalaz koji pokazuje vidlljivu vegetaciju)
Modificirani Duke kriteriji • Definitivni IE • Mikroorganizmi u kulturi ili uzorku valvularne vegetacije, emboliziranoj vegetaciji ili intrakardijalniom abscesu • Histološki dokaz vegetacija ili intrakardijalnog abscesa • Mogući IE • 2 major • 1 major i 3 minor • 5 minor • Odbačeni IE • Ozdravljenje za 4 dana na antibiotskoj terapiji
Komplikacije • Četiri etiologije • Embolična • Lokalno širenje infekcije • Metastatsko širenje infekcije • Formiranje imunih kompleksa –glomerulonephritis i arthritis
Indikacije za hirurško liječenje IE • Srčana dekompenzacija - značajna insuficijencija zaliska • Stvaranje apscesa u području valvulnog prstena ili širenje apscesa prema septumu • Infekcija mikroorganiznima otpornim na antimikrobno liječenje (zahvat udružen s visokim mortalitetom) • Sistemske embolije • Zahvat treba učiniti prije nego dođe do izrazitog hemodinamskog pogoršanja
Prikaz slučaja 1.: • Žensko, 79 godina • St. febrilis • Ugrađena vještačka valvula i povremena fibrilacija atrija, na antikoagulantnoj terapiji uz dobro uređen INR • Krvarenje iz genitalija,povrdjena sumnja na Ca endometrija • Febricira unazad 7 dana na prijemu • Tresavica, gubitak apetita • Blage dizurične tegobe
Dijagnostička obrada: • Anemija • Leukocitoza • Niske vrijednosti proteinograma • E. coli u hemokulturi i urinukulturama u seriji • EHO srca: jasne obilne vegetacije na vještačkoj mitralnoj valvuli (SJM)koje prominiraju u atrij
Terapija • Vancomycin • Metrozol • Cephtazidim zajedno 8 sedmica, tek od treće sedmice kontinuirano afebrilna
Kontrolni EHO srca: • EF 30% • Vegetacije u organizaciji • Suženje mitralnog ušća sa 2,4 na 1,38 cm • Nakon tri mjeseca maligni proces u progresiji,carcinoza peritoneuma
Prikaz slucaja 2.: 11/2011 • Muško, 1961. • Operacija koarktacije aorte 1980. • St. post implantationem valvulae aortalis SJM aa XXXI et pace-makeris aa III • Protrahirane temperature uveče, unatoč primijenjenoj peroralnoj širokospektralnoj th prethodnih mjesec dana (alergičan na penicillin) koja je provedena ambulantno • Pojačano znojenje • Bol u torakalnom i lumbalnom dijelu kičme 3 mjeseca bez CT supstrata i uz uredan nalaz neurohirurga • Gubitak 15 kg TT/4 mj
Lab.nalazi u toku hospitalizacije u Opštoj bolnici • SE 97 • Er 4,23 • Hct 0,36 • Hbg 117 g/l • Tr 405 • Le 9,5 • Urin: uredan nalaz, bez eritrocitnih cilindara • Slezena uredne veličine i građe • Hemokulture negativne • CRP kvalit pozitivan • Fibrinogen 9,2 • RF pozitivan • Waaler rose pozitivan • ANA granično pozitivna • Anti ds DNA negativan • Test na Q-groznicu: IgM zona retestiranja IgG F1 negativan IgG F2 negativan
EHO srca: • EF 58% • Valvula aorte: susp vegetacija (pacijent nije ranije poznat kao ni raniji nalaz,a par dana ranije na TEE navodi da nije bilo vegetacija) • Mogući razvoj periaortalnog apscesa • Elektroda pace-makera uredna
Terapija • Hiramycin 100 mg 2x1 • Sintrom po shemi(INR 2-3,5) • Bisocor 5 mg 1x½ tbl • Controloc 20 mg 1x1 tbl • Ferrumlek 100 mg 1x1 tbl
Q groznica Zoonoza uzrokovana obligatornim intracelularnim gram-negativnim cocobacilom Coxiella burnetii Domaćini: ljudi, mačke, zečevi, ovce, koze Feko – oralni, inhalacioni te vertikalni prenos Akutna/ hronična forma Hemokulture:negativne Serologija: serumska antitijela protiv Coxiella burnetii (3 – 6 mjecesi od akutne Q) PCR: DNA C. burnetii RF pozitivan u 50% Titar CICpovišen u 53-100% slučajeva
Hronična Q groznica Endokarditis Negativne kulture Seropozitivnost Preegzistirajuća srčana bolest (bolest srčanih valvula, reumatska bolest srca, vještačka valvula) Imunokompromitirani bolesnici
Dijagnoza Coxiella burnetii anti-faza I IgM>1:50 anti-faza II IgG>1:200 ↓ akutna Q groznica ↓ TTE lezijath IE ↓ anti-faza I IgG <1:800 ↓ TOE + PCR pozitivni th IE
01/2012 • Subfebrilan • Eritematozna ospa oko skočnih zglobova • Bolovi u ekstremitetima i zglobovima • TE EHO srca: bez vegetacija na valvulama • Blaga MR i TR Terapija: Vankomicin 2x1 g (II dan) Gentamicin 2x80 mg (II dan) Rifampicin 2x300 mg(II dan) Dilatrend 6,25 mg 2x1 tbl
Infektivna klinika 01/2012: • Kutani vaskulitis donjih ekstremiteta sa vezikulobuloznim promjenama na oba skočna zgloba i stopala te eritemom desne podlaktice, petehijalno purpuričnim promjenama na tabanima i dlanovima • Celulitis desne ruke • Suspektni subakutni glomerulonefritis
TTE: difuzne dijelom mobilne promjene sa atrijalne i ventrikularne strane prednjeg mitralnog kuspisa • Blaga MR, AR uz TR i blagu PHTA • Hipermobilne trakaste formacije na ulazu LV koje penuliraju izmedju LVOT i bulbarnog dijela aorte • TEE: tri mobilne vegetacije sa ventrikularne strane AV te na prednjem mitralnom kuspisu sa atrijalne strane • Konsultacija kardiohirurga/ne postavi se indikacija za kardiohirurški zahvat
Terapija: Intravenski: Vankomicin Garamicin (13. dana Tienam) Peroralno: Rimfapicin Doxiciklin • Sljedeći dan suspektni ARDS • Rtg pulmo et cor: progresija infiltrativnih promjena obostrano (kompletno lijevo krilo i donje i gornje partije desnog uz manji pleuralni izljev),indiciran premještaj u JIT
JIT 01/2012 • Tahidispnoičan, 36 resp/min,intubiran i mehanički ventiliran • Sat O2 85-89% na 12 l/min kontunuirano • TA 116/68 mmHg, puls 102/min • Temp: 36.6 • Auskultatorno nad plućima obostrano difuzno pukoti • Rtg pulmo: od baza do vrhova mrljasta konfluirajuća zasjenjenja po tipu ARDS • Hemoragične bule u regresiji oko maleolusa i na dorzumu stopala • Bol i otok lijevog hemiskrotuma (UZV: apsces 27x28mm)
TEE: EF 50%, bez vegetacija na mehaničkoj valvuli • CT thoraxa: bez vegetacija i trombotskih masa u srčanim šupljinama • Bez indikacija za hirurški tretman • Terapija • Protokol za septični šok (adrenalin, inf. Kristaloida, hidrokortizon) • Heparin inf. i.v. • Doxiciklin 100 mgx2 p.o.(antistafilokokni učinak) • Tienam 3x1 g i.v. • Linezolid 2 x 600 mg i.v. (bolji prodor u plućni parenhim) • Funzol 1x 400 mg p.o.
02./2012:hospitaliziran u Centru za srce • Otežana pokretljivost, bolnost u zglobovima donjih ekstremiteta, • Dispnoično disanje • Oslabljeno disanje obostrano bazalno • Oslabljene periferne pulsacije na donjem ekstremitetu lijevo • Krustozne promjene kože donjih ekstremiteta • Nekrotične promjene desnog stopala Lab: • Er 3,31Hbg 129 Hct 0,34 Tr 369 CRP 31,8 • c- ANCA >100 (tokom bolesti 3 puta rađene i bile negativne)-sumnja na Wegenerovu granulomatozu i uveden Medrol u maloj dozi • Konsultacija kardiohirurga-nema indikacija za kardiohirurški tretman
Kontrolni nalaz 03/2012 • Afebrilan, dobio na TT • Pareza nn.peronei et nn. tibialis bil. • Nekrotična promjena desnog stopala u nadležnosti plastičnog hirurga • SE 10/ Le 12,6 CRP 5,3 • EHO: srčane šupljine ljevostrano, uvečane; koncentrična hipertrofija LV; EF 40%, MV degenerativno postupalno izmjenjena, elongirane horde za AML, blaga MR, AV uredna (AVPG max 40 mmHg, AVPG mean 18 mmHg), blaga TR, perikard bez izljeva
Zaključak • Simptomi i znaci IE su nespecifični • Pozitivan RF kao IgM je bio razlogom lažno pozitivne reakcije na Q-groznicu(akutna faza nije tipična za endokarditis) • Razmišljanje o metastatskim apscesima i distalnim nekrozama u sklopu septičkog stanja • Detaljna i pravovremena evaluacija je ključna za ispravnu dijagnozu i pravovremeni tretman IE