Projektowanie Aplikacji Komputerowych

1. Projektowanie Aplikacji Komputerowych Piotr Górczyński UML – Unified Modeling Language

2. Plan • Wstęp • Diagram przypadków użycia (use case) • Diagram klas (class) • Współpraca MS Visio i VB • Diagram pakietów (package) • Diagram aktywności (activity) • Diagram stanów (state) • Diagram sekwencji (sequence) • Diagram współpracy (collaboration) • Diagram komponentów (component) • Diagram wdrożeniowy (deployment)

3. Wstęp • UML jest językiem specyfikacji, konstruowania, wizualizacji i dokumentowania dla systemów wykorzystujących oprogramowanie • UML wykorzystuje szereg diagramów, które modelują system z różnych perspektyw i na różnym poziomie szczegółowości.

4. Diagram przypadków użycia (Use Case Diagram) - UCD • Przypadek użycia opisuje sposób użycia systemu przez zewnętrznego użytkownika • Precyzuje zakres funkcjonalny systemu • Weryfikuje poprawność i kompletność projektu • Stanowi pomost między użytkownikami a projektantami

5. Składniki UCD

6. Przykład UCD

7. Diagram klas (Class Diagram) - CD • Pokazuje statyczną strukturę systemu • Prezentuje klasy zidentyfikowane w dziedzinie przedmiotowej • Określa ich właściwości oraz metody • Określa związki dziedziczenia (generalizacji) • Określa związki asocjacyjne (mnogościowe) W MS Visio diagram klas należy do grupy Static Structure Diagram

8. Składniki CD

9. Przykład CD

10. Współpraca MS Vision i VB • Pakiet MS Vision może importować projekt aplikacji napisanej w VB i na jego podstawie tworzyć automatycznie diagramy klas (model statyczny) • Proces odtwarzania modelu z systemu nazywa się Reverse Engineering • Przykład znajduje się w katalogu Download\Projektowanie Aplikacji Komputerowych\ Reverse Engineering

11. Zasady odtwarzania klas w MS Visio z kodu VB • Podczas importowania klasy z systemu na diagramie odwzorowane zostaną elementy, który zostały opisane w kodzie klasy: • Właściwości • Metody (bez kodu) • Argumenty metod • Nie zostaną zaimportowane elementy, których opisu nie ma w kodzie klasy: • Obiekty interfejsu • Metody obsługi zdarzeń, dla których nie stworzono procedury obsługi (np. Load, Unload) • Wniosek: jeżeli chcemy, aby MS Visio zaimportował metody obsługi zdarzeń, to musimy stworzyć w kodzie procedury obsługi zdarzeń, nawet jeśli mają być puste

12. Sposób odtworzenia klas w MS Visio z kodu VB • Uruchamiamy MS Visio • Uruchamiamy VB • Otwieramy w VB projekt systemu • Naciskamy przycisk Reverse Engineer UML Model na pasku przycisków lub z menu Tools wybieramy polecenie Visio UML Solution i następnie wybieramy pod-polecenie Reverse Engineer UML Model Klasy VB zostaną odtworzone w Visio

13. Przykład – System

14. Przykład – Odtworzony model

15. Diagram pakietów (Package Diagram) - PD • Pakiety pozwalają grupować elementy modelu związane ze sobą • Każdy element może należeć tylko do jednego pakietu • Pakiet może zawierać diagram, pakiet lub pojedyncze elementy • Ułatwiają projektowanie systemu przy złożonych projektach poprzez dzielenie systemu na mniejsze części

16. W MS Visio cały system jest traktowany jako jeden duży pakiet „Top package” Składniki PD

17. Przykład PD

18. Diagram aktywności (Activity Diagram) – AD • Przedstawia sieć przejść między czynnościami zachodzących pod wpływem wewnętrznych sygnałów w ramach pewnej operacji (procesu) • Uwypukla równoległe i współbieżne czynności • Odnosi się do przypadków użycia lub klas

19. Składniki AD

20. Składniki AD c.d.

21. Przykład AD

22. Diagram aktywności Sygnatury Istnieje Nie wypożyczona Nie zarezerwowana Istnieje Nie wypożyczona Zarezerwowana START TAK Istnieje? Nie istnieje Nie wypożyczona Nie zarezerwowana Istnieje Wypożyczona Nie zarezerwowana NIE KONIEC

23. Diagram stanów (Statechart Diagram) – STD • Przedstawia sieć przejść między stanami klasy lub przypadkami użycia zachodzących pod wpływem zewnętrznych sygnałów • Przedstawia maszynę stanów • Pokazuje sekwencję stanów obiektu w ciągu jego życia • Notacja taka sama jak w diagramie czynności

24. Przykład STD

25. Diagram sekwencji (Sequence Diagram) – SD • Pokazuje sekwencje interakcji między aktorami lub obiektami oraz komunikaty, które są wymieniane • Pojedynczy diagram opisuje jeden przypadek użycia

26. Składniki SD

27. Przykład SD

28. Przykład SD • Dla przykładowego systemu, na którym demonstrowano możliwości importowania modelu w MS Visio można – na podstawie kodu aplikacji – pokusić się o odtworzenie diagramu sekwencji

29. Diagram współpracy (Collaboration Diagram) –COD • Opisuje współprace obiektów w ramach jednego przypadku użycia • Uwzględnia związki między obiektami • Nie uwzględnia czasu tylko sekwencję wydarzeń, dlatego komunikaty są numerowane

30. Składniki COD

31. Przykład COD

32. Diagram komponentów (Component Diagram) - CPD • Przedstawia zależności pomiędzy komponentami oprogramowania • Przedstawia typy, a nie instancje • Komponentem mogą być oprogramowanie lub dokument biznesowy • Pokazuje zależności między komponentami • Może specyfikować interfejsy

33. Składniki CPD

34. Przykład CPD

35. Diagram Wdrożeniowy (Deployment Diagram) - DPD • Prezentuje strukturę rzeczywistego działającego systemu • Pokazuje związki między oprogramowaniem i sprzętem • Przypisuje komponenty do procesorów

36. Składniki DPD

37. Przykład DPD #1

38. Przykład PDD #2 Serwer Beta Serwer Active Directory Serwer pocztowy Komputer w LAN Baza danych WindowsAplikacja klienta WWW Serwer WWW Aplikacja klienta Serwer Alfa Komputer w LAN/WAN