120 likes | 376 Views
I stała się światłość. Rzekł Bóg:. niech się stanie światłość. Antyk : cząstki (Pitagoras) promień biegnący od oka (Platon). . . ale zmiany koloru (kryształy, warstwy, pryzmat) polaryzacja, dyfrakcja, interferencja. Hipotezy nt. natury światła. przenoszenie energii odbicie
E N D
I stała się światłość... Rzekł Bóg: niech się stanie światłość. Antyk : cząstki (Pitagoras) promień biegnący od oka (Platon) Wojciech Gawlik - Optyka, 2007/08. wykład 1
ale zmiany koloru (kryształy, warstwy, pryzmat) polaryzacja, dyfrakcja, interferencja Hipotezy nt. natury światła • przenoszenie energii • odbicie • załamanie 1. Strumień cząstek ? znane fale mechaniczne 2. Fale ? ale te muszą mieć jakiś ośrodek (sprężysty) nie rozchodzą się w próżni, a światło owszem! Wojciech Gawlik - Optyka, 2007/08. wykład 1
Christian Hyughens (1629-1695) sformułował koncepcję falową August Fresnel (1788-1827) – słuszność koncepcji falowej (interferencja i dyfrakcja) Izaak Newton (1642-1727) popierał koncepcję korpuskularną Autorytet Newtona opóźnił rozwój teorii falowej światła o 100 lat Wojciech Gawlik - Optyka, 2007/08. wykład 1
teoria: J.C. Maxwell (1831 – 1879) doświadczenie: H. Hertz (1857 – 1894) główna trudność – jakiego typu fale (co faluje?) i jaki ośrodek (koncepcja eteru) Przełom – odkrycie fal elektro-magnetycznych (EM) doświadczenia z elektrycznością – powiązanie badań nad promieniowaniem (światłem) z własnościami ładunków elektrycznych unifikacja oddziaływań Wojciech Gawlik - Optyka, 2007/08. wykład 1
S P Imax = 4I interferencja konstruktywna I(P) = Imin = 0 interferencja destruktywna Podstawowe doświadczenia nad interferencją światła doświadczenie Younga I(P) = I1+I2+2I1I2 cos SP gdy I1 = I2 = I (światło + światło = ciemność !!!) gdy tylko jedna droga – brak prążków Wojciech Gawlik - Optyka, 2007/08. wykład 1
Interferencja z licznikami fotonów A R C np. 12 dynod ok. – 1000 V wzgl. - fotopowielacz liczy fotony, ściślej co ~ trzeci foton (<1) np. Fotopowielacz A K V = Q/C C 10 pF V=1.6–13C/10–12=10mV • emisja z K z wydajnością 10-30% • przyspieszenie przez ok. 100 V • zwiększ Ekin emisja wtórna, powielenie 3-4 x • całkowite wzmocnienie IA/IK = (3-4)12 106 e = - 1.6x10-13C Wojciech Gawlik - Optyka, 2007/08. wykład 1
ekran macierz liczników fotonów Interferencja z licznikami fotonów • poszczególne zliczenia • – rejestracja indywidualnych • fotonów (cząstki) • rozkład prawdopodobieństw • pojawienia się fotonów • – fala Dualizm: światło zachowuje się jak fala lub strumień cząstek (fotonów) w różnych warunkach doświadczalnych jest równocześnie i cząstką i falą Wojciech Gawlik - Optyka, 2007/08. wykład 1
dotyczy wszelkich obiektów – również fal materii (fale de Broglie) Dośw. z interferencją wiązki atomów He: J. Mlynek, et al., Nature 386, 150 (1997) http://www.iap.uni-bonn.de/ oll/OLLWS/graphics/kap5/ chap5Home.html Wojciech Gawlik - Optyka, 2007/08. wykład 1
E1 E2 – brak prążków 0 Nietrywialne (kwantowo-mechaniczne) aspekty interferencji: Interferometr Macha-Zendera • fotony mają swobodę wyboru drogi – są prążki – jest interferencja I(P) = |E1+E2|2= |E1|2 + |E2|2 + E1 E2* + E1*E2 I1+I2 „sumuję amplitudy” • rozróżniam drogi (np. przez polaryzatory) I(P) = |E1+E2|2= |E1|2 + |E2|2 + E1 E2* + E1*E2 = I1+I2 „sumuję prawdopodobieństwa” do interferencji konieczna nierozróżnialność trajektorii, stanów pośrednich pomiędzy stanem początkowym (źródło) i stanem końcowym (punkt na ekranie) Wojciech Gawlik - Optyka, 2007/08. wykład 1
interferencja pojedynczych fotonów: pojedynczy foton na płytce światłodzielącej się nie połowi – zawsze leci albo w jednym, albo w drugim ramieniu interferometru, a mimo to po uśrednieniu wielu zdarzeń powstaje obraz interferencyjny wyjaśnienie – stan superpozycji Gumka kwantowa (quantum eraser) informację o tym, jaką drogę przebył foton można post-factum usunąć - „wymazać” za pomocą „gumki kwantowej” E1 E2 Wojciech Gawlik - Optyka, 2007/08. wykład 1
[Hz] 3x1011 3x105 3x1017 fale radiowe fale milimetrowe prom. Röntgena pasmo optyczne długie krótkie TV/UKF średnie mikrofale m nm km mm m p a s m o w i d z i a l n e (VIS) daleka średnia bliska nadfiolet (UV) p o d c z e r w i e ń (IR) energie fotonów optycznych 3 m 30 m 1 nm 200 nm 380 nm 700 nm 1mm E = h= (6,6x10-34Js)x(4-8)x1014Hz = 2,6 – 5,2 x 10-19J = 1,6–3,2 eV różnice poziomów energetycznych w atomach Widmo fal elektromagnetycznych Pasmo optyczne Wojciech Gawlik - Optyka, 2007/08. wykład 1
Dipol Hertza: E E E H H H H fala płaska, harmoniczna – najprostsza forma fal (EM) monochromatyczna fala biegnąca w kierunku k, periodyczna w czasie i przestrzeni wektor falowy • propagacja zaburzeń elektromagnetycznych w przestrzeni Fala elektromagnetyczna (EM) Wojciech Gawlik - Optyka, 2007/08. wykład 1