Kva skal til for at Statens helsetilsyn er nøgd ?

1. Kva skal til for at Statens helsetilsyn er nøgd ? Geir Sverre Braut Os, 5. juni 2009

2. Kva er (statleg) tilsyn ? • Det har ingen allmenn definisjon • ……men relativt eintydig i nordisk samanheng • St. meld. nr. 17 (2002-2003): • Kjernen i tilsynsrollen er imidlertid den konkrete kontrollen av pliktsubjektenes etterlevelse av en norm som allerede er fastsatt ved lov, forskrift eller enkeltvedtak, samt reaksjoner ved avvik. • Ved identifikasjon av avvik, vil tilsynet følge opp dette med nødvendig reaksjon, det være seg veiledning, pålegg om oppretting, stansing av virksomheten, bøter eller andre tiltak for å sikre at kravene overholdes. • Tilsyn handlar om å vise korleis forholda er i høve til korleis dei bør vere ut frå lovgjevinga Fritt etter Sturla Stålsett, KB 3.3.2008: Tilsyn skal pirre dømmekrafta!

3. Kravstruktur i tryggleiksarbeid • Ei inndeling for ikkje-juristar: • Detaljkrav/Deterministiske krav • Journalforskrifta • Krav om meldeplikter • Saksbehandlingskrav • Tilvising til spesialisthelsetenesta • Funksjonelle eller risikobaserte krav • Helsepersonelloven § 4 • Krav om styring og system • Internkontrollforskrifta • Kvalitetsforskrifta

4. Kravstruktur i tryggleiksarbeid • Ei inndeling for ikkje-juristar: • Detaljkrav/Deterministiske krav • Journalforskrifta • Krav om meldeplikter • Saksbehandlingskrav • Tilvising til spesialisthelsetenesta • Funksjonelle eller risikobaserte krav • Helsepersonelloven § 4 • Krav om styring og system • Internkontrollforskrifta • Kvalitetsforskrifta

5. Fagleg forsvarleg verksemd • Helsepersonelloven § 4, 1. og 2. ledd • Helsepersonell skal utføre sitt arbeid i samsvar med de krav til faglig forsvarlighet og omsorgsfull hjelp som kan forventes ut fra helsepersonellets kvalifikasjoner, arbeidets karakter og situasjonen for øvrig. • Helsepersonell skal innrette seg etter sine faglige kvalifikasjoner, og skal innhente bistand eller henvise pasienter videre der dette er nødvendig og mulig. Dersom pasientens behov tilsier det, skal yrkesutøvelsen skje ved samarbeid og samhandling med annet kvalifisert personell. • Svensk: Enligt vetenskap och beprøvad erfarenhet • Engelsk: Reasonable man standard; sound professional practice, diligence and considerate care • Altså: Kunnskap – dugleik (ferdighet) - haldningar

6. God praksis og forsvarleg verksemd Prioriterings-rommet God praksis Forsvarleg verksemd Rettleiings-rommet Uforsvarleg verksemd

7. Innhaldet i styringssystemet • Forskrift om internkontroll i sosial- og helsetjenesten § 4 • Oppgåver og mål for verksemda og utviklingsarbeidet • Ansvars- og oppgåvefordeling • Tilgang til lovar og forskrifter • Nødvendig kunnskap og dugleik, utnytting av medarbeidarrøynsler • Røynsler frå pasientar og pårørande • Oversyn over område med fare for svikt • Prosedyrar, irekna korrigering av avvik • Systematisk gjennomgang av internkontroll

8. Røynsler frå tilsyn • (Byggjer både på planlagde tilsyn og undersøkte hendingar) • Grenseflater er problematiske • Tenestene er lite individualiserte • Manglande valfridom • Lite systematisk bruk av eigne eller andre sine røynsler, og svikt i oppfølginga av dei tilsette • Tvilsam risikohandtering • Mangel på helsefaglege vurderingar i styringa av tenesta, ikkje minst når det gjeld dimensjonering av tenesta og konkretisering og oppfølging av standardar i eiga verksemd

9. Tilsynsmelding 2008 • Det meste kjenner vi frå før: • Styring med fagleg innhald? • Tverrfagleg samspel? • Bruk av kompetanse? • Sikringsbarrierar? • Refleksjon rundt eigne avvik? • Men fleire oppfølgingstekstar: Akuttmottaka, hovudskadar, autorisasjon tilbake, feil hos oss……

10. Litt frilynte tankar om vegen vidare • Ein betre kultur for refleksjon og auka vilje til læring • Gjerne på tvers av, men ikkje på kostnad av, profesjonsgrenser • Dette handlar ikkje berre om ressursar, men også vilje til leiing • St. meld. nr. 26 (1999-2000): • Det primære målet for helsetenesta er styrking av menneskeverdet. Den verknaden helsetenesta har på samfunnet kjem i andre rekkje. • Møtet mellom pasienten og tenesteytaren er sjølve testen på om helsetenesta er menneskeleg og etisk forsvarleg. Det er heller ikkje mogeleg å seie at helsetenesta er fagleg forsvarleg utan at det medmenneskelege grunnlaget er sikra. Dette møtet skal vere det sentrale i helsetenesta. I den norske helsetenesta er det tusenvis slike møte kvar dag. Det er difor viktig å sikre ein bruk av verkemiddel som gjer at den einskilde pasienten blir møtt og «sett» av helsetenesta ut frå eit heilskapleg syn på mennesket. • Altså interesse for livshistoria, ikkje berre sjukehistoria