T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 4. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ

1. T.C.ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞIDEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ4. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ ÇELTİK – AKGÖL PROJESİ Feyzullah PARLAK ( Planlama Başmüh. ) Metin PEKTAŞ ( Çevre Başmüh. ) Mevlit DİRİ ( Çevre Müh. ) Zeki GÜNEY ( Konya İÇOM )

2. PROJENİN TARİHÇESİ Geçmiş yıllarda ülkemizde yaşanan ve halk sağlığını ciddi boyutlarda tehdit eden sıtma hastalığının önüne geçilmesi ve tarımsal alanlardaki drenaj probleminin çözümü için DSİ 3. Bölge Müdürlüğü tarafından 1963 yılında “Sakarya Havzası Ön İnceleme Raporu” hazırlanmıştır.

3. PROJENİN TARİHÇESİ Daha sonra 1972 yılında Akgöl bataklığının kurutulması ile çevre arazilerdeki drenaj sorunlarının giderilmesi amacıyla “Yunak-Akgöl Projesi Planlama Raporu” yayınlanmıştır.

4. PROJENİN TARİHÇESİ DSİ 4. Bölge Müdürlüğü tarafından Çeltik- Akgöl bataklığının kurutulması çalışmalarına 1977 yılında başlanmış ve 1983 yılında tamamlanan 33 km. uzunluğundaki Akgöl ana boşaltım kanalı vasıtasıyla alanın suları boşaltılarak kurutulmuştur.

5. PROJENİN TARİHÇESİ Gelen talepler doğrultusunda 1985 yılında DSİ 4. Bölge Müdürlüğü tarafından sulama amaçlı “Yunak-Akgöl Projesi Ön İnceleme Raporu” hazırlanmıştır.

6. PROJENİN YERİ Yukarı Sakarya havzasında, Yunak ve Çeltik ilçelerinin sınırları içerisinde yer almaktadır.

7. PROJENİN AMACI Sulama amaçlı olarak düşünülmüş bir projedir.

8. PROJE KARAKTERİSTİKLERİ SU KAYNAKLARI (1985) Yerüstü su kaynakları : 115,39 hm³/yıl Yeraltı su kaynakları : 300,80 hm³/yıl

9. PROJE KARAKTERİSTİKLERİ TOPRAK KAYNAKLARI Etüt edilen saha : 30 788 ha Sulamaya elverişli saha : 28 846 ha

10. PROJENİN ÜNİTELERİ AKGÖL BARAJI Tipi : Homojen toprak dolgu Kret kotu : 896,0 m Kret uzunluğu : 1 830,0 m Yüksekliği (talvegden) : 9,0 m (temelden) : 16,0 m Toplam dolgu hacmi : 500 000 m³

11. PROJENİN ÜNİTELERİ AKGÖL BARAJI Dipsavak uzunluğu : 60,0 m Dipsavak kapasitesi : 6,0 m³/s Dolusavak tipi : Kontrollü Dolusavak kapasitesi : 225,0 m³/s Yağış alanı : 1600 km² Maksimum su seviyesi : 894,5 m Toplam göl hacmi : 89,0 hm³ Çekilen su : 96,55 hm³/yıl Regülasyon oranı : % 84

12. PROJENİN ÜNİTELERİ AKGÖL SULAMASI Sulama sahası (brüt) : 24 520 ha Sulama üniteleri YS-1 Çeltik cazibe sulaması : 7 220 ha YPS-1 pompaj sulaması : 1 540 ha YPS-2 pompaj sulaması : 9 740 ha YPS-3 pompaj sulaması : 4 320 ha YPS-4 pompaj sulaması : 1 700 ha

13. PROJENİN DURUMU Projenin su kaynağını teşkil eden pınarlar, aradan geçen zaman içerisinde büyük oranda azalma göstermiştir. Ön inceleme raporunda 115,39 hm³ olarak belirtilen yerüstü su potansiyeli 2006 yılında 4,55 hm³ e kadar düşmüştür. Bu düşüşün esas nedeni proje sahasında açılan yeraltı suyu kuyularıdır.

14. PROJENİN DURUMU

15. PROJENİN DURUMU

16. PROJENİN DURUMU Çeltik-Akgöl barajı ile ilgili olarak yapılan jeolojik etütler sonucunda, 1998 yılında yapılan Mühendislik Jeolojisi Planlama Raporuna göre, barajın su kaynağını teşkil eden pınarların rezervuar sahasında kalması nedeniyle, barajda 5 m den daha fazla su yüksekliğine müsaade edilmemiştir.

17. PROJENİN DURUMU Etüd ve Plan Dairesi Başkanlığı ile yapılan 2007 Yılı Mutabakat Toplantısında, proje sahasının hidrolojik verilerine bağlı olarak bu sahada bir sulama projesinin geliştirilemeyeceği sonucuna varılmıştır.

18. PROJENİN DURUMU

19. PROJENİN SON DURUMU Aradan geçen uzun yıllar sonunda değişen şartlar, sulak alanların gittikçe artan önemi ve yöre halkının da bu yöndeki talepleri doğrultusunda kuruluşumuzca yürütülen çalışmalar neticesinde alanın tekrar sulak alan haline getirilmesi uygun bulunmuştur.

20. PROJENİN SON DURUMU “Sulak Alanlar ve İklim Değişikliği Projesi” kapsamında, gelen talebin değerlendirilmesi neticesinde kuruluşumuzca da uygun bulunan çalışmalar, kuruluşumuzun teknik desteğinde, Çevre ve Orman Bakanlığı ile Alman Hükümeti GTZ programı ortaklığı tarafından yürütülmektedir.

21. T.C.ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞIDEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ4. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ TEŞEKKÜRLER