De Kilometerprijs

1. De Kilometerprijs Anders Betalen voor Mobiliteit Mr drs Arjan Driesprong

2. Inhoud • Voorgeschiedenis 2. Waarom? 3. Betalen per kilometer 4. Hoe werkt het? 5. Invoering 6. Mobiliteitsprojecten Anders Betalen voor Mobiliteit

3. 2004: Platform Anders Betalen voor Mobiliteit • In opdracht van minister Peijs • Met bestuurders van maatschappelijke organisaties, provincies en gemeenten • Onder leiding van oud-ANWB directeur Paul Nouwen • Onderzoek naar 10 varianten van beprijzing Anders Betalen voor Mobiliteit

4. 2005: advies Platform Anders Betalen voor Mobiliteit • Invoering kilometerprijs naar tijd, plaats en milieukenmerken • Afbouw vaste autobelastingen Anders Betalen voor Mobiliteit

5. Nota Mobiliteit 2005 Advies Platform in Nota Mobiliteit Kilometerprijs onderdeel van breed pakket: bouwen, benutten én beprijzen 2006 Gezamenlijk onderzoek met maatschappelijke organisaties en decentrale overheden + marktconsultatie systeemkosten Anders Betalen voor Mobiliteit

6. Kabinet Balkenende 2007 Kabinet besluit kilometerprijs in te voeren 2008 Start certificerings- en aanbestedingstraject Start mobiliteitsprojecten Wetsontwerp naar Raad van State 2009 Wetsvoorstel kilometerprijs naar Tweede Kamer Start marktconsultatie certificering Start dialoog aanbesteding Gunning aantal mobiliteitsprojecten Anders Betalen voor Mobiliteit

7. De kilometerprijs • Doel: Stimuleren bewuster autogebruik om: • Doorstroming op Nederlandse wegen te verbeteren • Milieu te ontlasten • Uitgangspunten: • Betalen voor gebruik auto en niet langer voor bezit • Niet méér betalen, maar kosten anders verdelen • Betaalbaarheid (5% exploitatiekosten) • Voldoende draagvlak Anders Betalen voor Mobiliteit

8. Uitgangspunten • Motorrijtuigenbelasting (MRB), provinciale opcenten en aanschafbelasting (BPM) vervallen • Eurovignet (BZM) voor vracht wordt opgeschort • Betalen per gereden kilometer • In heel Nederland, op alle wegen • Spitstarief op drukke trajecten • Registratie met satelliettechniek • Opbrengsten naar Infrastructuurfonds (o.a. voor onderhoud, nieuwe wegen, investeringen in openbaar vervoer) Anders Betalen voor Mobiliteit

9. Verwachte effecten in 2020 • Aantal gereden kilometers -10 tot 15% • Reistijd - 40-60% • CO2 ,fijn stof en Nox - 10 tot 20% • OV-kilometers + 6% • Verkeersveiligheid + 7% • Wagenpark + 2tot 3% • Bron: Joint Fact Finding 2007 en Muconsult 2009 Anders Betalen voor Mobiliteit

10. Internationale ontwikkelingen • Duitsland: Maut (tol) voor vrachtverkeer op hoofdwegen > milieudifferentiatie tarieven • Frankrijk: Ecotax voor vrachtverkeer op hoofdwegen > beoogd per 2011 • Denemarken: ‘Anders betalen’ voor alle voertuigen > 2009 gestart • Tsjechië/Slowakije: Satellietsysteem voor vracht op hoofdwegen > aanbesteding gestart • Vlaanderen: Kabinet wil kilometerprijs voor vracht > beoogd per 2011 • Engeland: Demonstratieprojecten en proeven, passageheffing Londen Anders Betalen voor Mobiliteit

11. Betalen per kilometer • Wie doet mee? • Tarieven • Verdwijnen vaste autobelastingen Anders Betalen voor Mobiliteit

12. Wie doet mee? • Nederlandse kentekenhouders, en buitenlandse vracht Uitzonderingen • Blijven grotendeels hetzelfde (betalen nu ook geen MRB) • ambulances, brandweerauto’s, politieauto’s, taxi’s, voertuigen zonder kenteken (landbouwvoertuigen, gehandicaptenvoertuigen) • Motorrijders • inbouw kastje te moeilijk (bescherming diefstal en slecht weer) • Oldtimers van vóór 1 januari 1987 • vastgesteld in Belastingplan 2009 Anders Betalen voor Mobiliteit

13. Tarieven Basistarief • Voor elke gereden kilometer overal in Nederland • Hoogte afhankelijk van CO2-uitstoot auto • Aparte tarieven voor personenauto’s, bestelauto’s ondernemers en vrachtauto’s • Verschil tussen auto’s op benzine, diesel of LPG • Vaststelling in Wet kilometerprijs Spitstarieven • Op drukke trajecten tijdens spitsuren • Voor alle weggebruikers gelijk, maar kan verschillen per spitszone • Vaststelling bij Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) Anders Betalen voor Mobiliteit

14. Verdwijnen vaste autobelastingen • Huidige vaste autobelastingen: • Voor personenauto’s: • Motorrijtuigenbelasting (MRB) • Provinciale opcenten • Aanschafbelasting (BPM) • Voor vrachtwagens: • Eurovignet (BZM) • Inning provinciale opcenten op andere manier (nog niet bekend) • BPM wordt stapsgewijs afgebouwd: • Voorkomen schokeffecten wagenpark • Gaat naar MRB / kilometerprijs Anders Betalen voor Mobiliteit

15. Uitgangspunten systeem • Technisch haalbaar, kostenefficiënt en gebruiksvriendelijk • Markt ruimte geven, tegelijkertijd zekerheid creëren voor overheid • Kentekenhouder is verantwoordelijk voor betaling en werking kastje • Vergoeding vanuit overheid voor inbouw en aanschaf eerste kastje • Handhaving en supervisie blijft overheidstaak Anders Betalen voor Mobiliteit

16. Hoe werkt het? Anders Betalen voor Mobiliteit

17. Registratie • Iedere auto krijgt registratievoorziening (‘kastje’) • Kastje registreert aantal gereden kilometers tegen juiste tarief • Alleen gecertificeerde bedrijven mogen apparatuur ontwikkelen, inbouwen en onderhouden Samen met bedrijfsleven uitdenken/ontwikkelen: • Kastje • Certificeringseisen Anders Betalen voor Mobiliteit

18. Privacy • Systeem kan voertuig niet volgen, dus bescherming persoonsgegevens is gegarandeerd • Alleen aantal kilometers en tarief wordt doorgegeven • Niemand behalve automobilist kan verplaatsingsgegevens inzien • Alleen automobilist zelf kan toestemming geven voor verstrekking extra gegevens • Samenwerking met College bescherming persoonsgegevens Anders Betalen voor Mobiliteit

19. Fraude Kastje zelf wordt zo veilig mogelijk gemaakt • 'Trusted Element' (TE): chip die zorgt voor beveiliging van gegevens die worden verzonden • Agentschap Telecom houdt toezicht op: • Kwaliteit en verstoring signaal • Productie, handel en verkoop van storingsapparatuur • Systeem van toezicht en handhaving • Administratieve controles • Mobiele en vaste controles langs de weg Anders Betalen voor Mobiliteit

20. Toezicht en handhaving Anders Betalen voor Mobiliteit

21. Toezicht en handhaving • Om ervoor te zorgen dat iedereen betaalt vindt toezicht en handhaving plaats en kunnen sancties worden opgelegd • Uitgevoerd door handhavingsbureau (RDW) en politie: • Grotendeels via controles op gegevens • Landelijk dekkend detectiesysteem met mobiele en vaste apparatuur langs de weg • Sancties variëren van: • Geldboetes • Gevangenisstraf (in het uiterste geval) Anders Betalen voor Mobiliteit

22. Stappen • Start Grote Praktijktest in 2011; test van systeem • Invoering start met vrachtvervoer • Daarna stapsgewijze invoering personenauto’s (circa 8 miljoen) • Personenauto’s stappen a-select over op basis van eerste twee cijfers kenteken (dus geen vrijwillige keuze) • Overgangsfase: sommige automobilisten betalen op oude manier (MRB), anderen betalen al kilometerprijs Anders Betalen voor Mobiliteit

23. 6. Mobiliteitsprojecten in zes regio’s Anders Betalen voor Mobiliteit

24. Doel • Door middel van prijsprikkels nu al bereikbaarheid verbeteren • Automobilisten bewust maken van keuzes (thuiswerken, openbaar vervoer, eerder/later beginnen) • Leren van gedrag van automobilisten • Leerervaring opdoen met techniek • Startmotor voor Multiple Service Providers markt Anders Betalen voor Mobiliteit