Luc Coene Vice gouverneur NBB-BNB

1. Luc Coene Vice gouverneur NBB-BNB

2. Importance des ports belgesBelang van de Belgische havens Ports d'Anvers, Gand, Ostende, Zeebrugge et Liège Havens van Antwerpen, Gent, Oostende, Zeebrugge en Luik • Brussel • 15 januari 2007

3. Inhoud • NBB havenstudies: waarom? • Nationale en internationale concurrentie • Economisch belang van de Belgische havens • Groei van de havens: context • Hinterlandaansluitingen

4. 1. NBB havenstudies: waarom? • Belangrijke sector voor de economie van het land • Neutraliteit en objectiviteit • Identieke methodologie • Vergelijkbaarheid van de cijfers

5. Belang voor de nationale economie

6. 2. Concurrentie voor de havens • Nationaal: • Specialisatie • Samenwerking • Internationaal: • Range Hamburg - Le Havre

7. Maritiem verkeer in de range H - Le Ha

8. Rangschikking van de havens uit de range volgens hun relatief gewicht en groei in termen van containertrafieken

9. a) Toegevoegde waarde 3. Economisch belang van de havens

10. b) Werkgelegenheid r = ramingen

11. 4. Groei van de havens: context • Groei van de internationale handel en van het verkeer • Expansie van de havens: externe oorzaken en interne beperkingen • Groei van de toegevoegde waarde maar niet noodzakelijk van de werkgelegenheid • Veilig stellen van de havens (ISPS normen) • Internationale concurrentie • Richtlijn liberalisering havendiensten uitgesteld

12. Verloop in Antwerpen

13. Uitleg - uitdagingen Antwerpse haven • Maritieme overslaghaven + chemische cluster • +/- 10% per jaar containers => verzadiging R.O. • Uitbreiding L.O.: Deurganckdok (+ 6 mio TEU/j. vanaf 2007) + bouwen van 2de Waaslandsluis • # containers x 2 tegen 2012 => Saeftinghedok ?

14. Uitdagingen Antwerpse haven (vervolg) • Concurrentie met diepwaterhavens (Rotterdam op kop); uit de pers (nov '06): "Vier grote Aziatische rederijen, verenigd in de alliantie CKYH, hebben Rotterdam gekozen als eerste Europese loshaven. Zo vervalt het grootste deel van de containertrafiek naar Antwerpen, waar drie van de vier reders een joint venture met PSA HNN aan het Deurganckdok hebben." • Oplossingen: • Verdieping van de Schelde • Verzadiging van het hinterland oplossen door de ontwikkeling van de spoor- en wegennetwerken • BINNENVAART verder ontwikkelen

15. Verloop in Gent

16. Uitleg - uitdagingen Gentse haven • Industriële haven (staalindustrie en autonijverheid) • 80% van het verkeer is binnenkomend • In 2005 besliste Arcelor voor de aanvoer van cokes en ertsen naar Rotterdam over te schakelen • Tweede sluis in Terneuzen en verdieping van het kanaal onmisbaar, industrie in die zone ontwikkelen (ook gunstig voor NL economie!) • Nieuw dok: Kluizendok (sedert 2005) • De groei van het binnenverkeer (met name met Frankrijk) overschrijdt er die van het zeeverkeer

17. Verloop in Oostende

18. Uitleg - uitdagingen Oostendse haven • Havengericht op Shortsea shipping - ro-ro & ferries (verbindingen <-> UK) • Belangrijke inhaalbeweging sinds 2000 (stopzetting RMT eind jaren '90 en groei trafieken op de Ferryways & TEF lijnen) en verbetering van de zeetoegang • Industriële activiteit overweegt tov de zuivere havenactiviteiten:talrijke uitbreidingsgebieden (Plassendale) maar ruimtelijke beperkingen - toekomstige uitbreidingen ten nadele van de vissershaven? • Binnenvaartaansluitingen zeer beperkt - spoorverkeer eerder marginaal

19. Verloop in Zeebrugge

20. Uitleg - uitdagingen Zeebrugse haven • Haven meer gericht op havenactiviteiten dan voorheen: eerste ro-ro shortsea haven van Europa (import-export van automobielen); groeiende noord-zuidas • Inhaalbeweging tonnages dankzij de groei van containers (oost-westas) => 50 mio ton in 2015 ? • Consolidering van de voorhaven: indienstneming APM Terminals; verdubbelde capaciteit van LNG terminal; nieuwe uitbreidingen van voorhaven gepland (2020) • Achterhaven: binnenkort "Maritime Logistic Zone" • Binnenvaartverbindingen beperkt (1.350 ton)

21. Verloop in Luik

22. Uitleg - uitdagingen in het Luikse havencomplex • 3de binnenhaven van Europa (na Duisburg en Parijs) • Geplande ontmanteling van de warme fase op de continentale vestigingen van Arcelor • Aanzienlijke daling van de werkgelegenheid en tijdelijke achteruitgang van de binnenvaart • Omschakeling in uitvoering: TriLogiPort (trimodale platform, nieuwe containertrafieken) • Samenwerking (groepering van de economische belangen) met de Antwerpse haven - verbinding via het Albertkanaal, Luik = een achterhaven van Antwerpen

23. 5. Hinterlandaansluitingen ZEEBRUGGE OOSTENDE Bevaarbaar binnenvaart-netwerk

24. Antwerpen: binnenlandvervoer • Modal splittotaalbinnenvaart-wegen-spoor: 42-41-17% • Modal splitcontainersbinnenvaart-wegen-spoor: 32-60-8% • Uitstekende binnenvaartaansluitingen (9.000 t) => belangrijke vooruitgang van deze modus (verhoging bruggen Albertkanaal) • Verzadiging van de wegen en spoorwegen [oplossingen ?]: Oosterweelverbinding (?) ; 2de spoor en tunnel naar Deurganckdok ; IJzeren Rijn (?) • Partnership met de binnenlandse havens

25. Antwerpen: binnenlandvervoer (vervolg)

26. Spoorwegennet Antwerpen IJzerenRijn

27. Spoorverbinding Bergen-op-Zoom Moderniseringswerken Antwerpen-Noord Spoorontsluiting LO-RO Vernieuwing Van Cauwelaertsluis Tweede spoortoegang Verbreding Albertkanaal Vernieuwing Royerssluis Opwaardering IJzeren Rijn

28. Gent: binnenlandvervoer • Modal splittotaalbinnenvaart-wegen-spoor: 25-54-21% • Belangrijke binnenvaartverbindingen met Frankrijk (2.000 t) en het binnenland (1.350 t), rivierverkeer in constante toename op de verbinding Seine - Schelde • Wegmodus bijna verzadigd • Spoorwegen belangrijk in Gent, maar kleinere toename dan in de binnenvaart en wegtransport

29. Oostende: binnenlandvervoer • Modal splittotaalbinnenvaart-wegen-spoor : 0,..-96-4% • Bevaarbare rivieraansluitingen marginaal, behalve pleziervaart (CS > 2 lagen niet mogelijk) • Wegmodus biedt nog een groeimarge in de richting van Frankrijk • Spoorwegen: historische rol in de Oostendse haven, maar geen betekenisvolle stijging verwacht • Alliantie zeehaven - luchthaven ?

30. Zeebrugge: binnenlandvervoer • Modal splittotaalbinnenvaart-wegen-spoor: 5-77-18% • Modal splitcontainersbinnenvaart-wegen-spoor: 1-62-37% • Zeer beperkte bevaarbare rivieraansluitingen wegens de Brugse ringvaart-"bottleneck": aansluiting met het Seine-Scheldegebied is een alternatief voor het Noorderkanaal • Wegmodus bijna verzadigd : verscheidene oplossingen zijn voorzien • Spoorwegen: belangrijke rol, aanzienlijke investeringen in die modus waar de groeivooruitzichten hoog zijn

31. Luik: binnenlandvervoer • Modal splittotaalbinnenvaart-wegen-spoor: 71-20-9% • Rivierhaven waar binnenvaart de eerste modus is bij de openbare infrastructuren, uitstekende aansluitingen 9.000 t via Albert- en Julianakanalen, 1.350 t toegang naar het Waalse binnenvaartnetwerk. • Wegmodus biedt nog een groeimarge, maar beperkt • Spoorwegen: beperkte rol maar vrij belangrijk wat betreft de ontwikkelingsprojecten op de trimodale platformen (Renory, TriLogiPort, enz.)

32. Conclusie • Belgische havens: groei van de trafieken en van de bijdrage tot het bbp • Werkgelegenheidsverloop meer gematigd of zelfs negatief • Boom van containervracht => aanzienlijke groei • Verzadiging van het hinterland: • overlegde antwoorden op regionaal niveau met gevolgen voor alle havens en modi • intensiever gebruik van de waterwegen • Groei op lange termijn impliceert ook een grotere competitiviteit: betere zeetoegang en toenemende prestaties van de havendiensten