E N D
Co to jest? • Parlament Europejski – instytucja Unii Europejskiej będąca odpowiednikiem jednoizbowego parlamentu, której członkowie są wybierani przez obywateli państw należących do UE na 5-letnią kadencję. Oficjalną siedzibą Parlamentu jest Strasburg, ale w Brukseli odbywa się większość obrad parlamentu i mieszczą się biura poselskie, a także komisje parlamentarne i władze klubów. W Luksemburgu znajduje się sekretariat generalny, biblioteka i część zaplecza technicznego.
Trochę historii • Korzenie obecnego Parlamentu Europejskiego sięgają 1952, kiedy na mocy Traktatu paryskiego powstała Europejska Wspólnota Węgla i Stali. Traktaty rzymskie z 1957 (a ściślej dołączona do nich konwencja) przekształciły je w organ wszystkich trzech Wspólnot Europejskich. Nazwa Parlament Europejski pojawiła się w 1962. Początkowo deputowani byli wybierani przez parlamenty krajów członkowskich.
W 1979 odbyły się pierwsze bezpośrednie wybory do Parlamentu Europejskiego i od tego czasu deputowani do tego Parlamentu są wybierani w wyborach bezpośrednich przez obywateli państw członkowskich Wspólnot. Nie istnieje jedna ordynacja wyborcza do parlamentu, każdy kraj ma własne reguły liczenia głosów, ale przyjmuje się, że wszędzie wybory odbywają się w tym samym terminie.
Kompetencje • Parlament jest przede wszystkim organem prawodawczym, który wspólnie z Radą stanowi akty prawne w toku różnych procedur legislacyjnych. Do funkcji prawodawczej Parlamentu należy też współudział w uchwalaniu budżetu oraz udzielanie Komisji absolutorium z jego wykonania. Parlament Europejski w przeciwieństwie do parlamentów krajowych nie posiada prawa inicjatywy ustawodawczej – na uprawnioną do inicjatyw Komisję może jedynie wpływać podejmowaniem niewiążących ją wezwań do działania.
Parlament Europejski może też kontrolować inne instytucje oraz posiada, do pewnego stopnia, uprawnienia kreacyjne (wyboru składu innych organów Unii): • zatwierdza Komisję i jej przewodniczącego • ma prawo uchwalenia wotum nieufności wobec Komisji (większością 2/3 głosów) • ma prawo zadawania pytań komisarzom • ma zwyczajową możliwość zadawania pytań Radzie • Komisja jest zobowiązana do składania PE sprawozdań z działalności Unii • Przewodniczący Rady Europejskiej składa Parlamentowi sprawozdania z posiedzeń Rady Europejskiej • PE ma prawo do ustanawiania komisji śledczych na wniosek ¼ swoich członków • powołuje Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich
Skład • Parlament Europejski liczy obecnie 766 euro deputowanych, sprawujących mandat wolny, wybieranych na pięcioletnią kadencję. W Polsce w stosunku do członków PE używa się potocznie określenia „europarlamentarzysta”, „eurodeputowany” lub „europoseł”, natomiast oficjalne określenie brzmi: „poseł do Parlamentu Europejskiego”.