BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ

1. BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ ARAŞTIRMAnIn Giriş bölümü eKİm-2010 F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

2. Amaç Giriş bölümünde yer verilen alt başlIklarıaçIklayabilecek, SInIrlIlIklaraörnekler verebileceksiniz. F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

3. Hipotez: Olası sonuçlara dair tahmin/öngörü (denence, varsayım) • Amaç: Hedefleri ortaya koyan genel ifade • Alt amaçlar: Soru cümleleri • Önem: Kime, neye, ne kadar katkısı var? • Sayıltı: Doğruluğunu ispatlama şart değil, genel kabuller • Sınırlılıklar: Daraltılmış kapsam • Tanımlar: Anahtar kelimeler, kısaltmalar vs. • Evren/Örneklem: Gerçekçi seçim/genellenebilir sınırlı parça Gerekli Kavramlar F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

4. Değişken nedir? Değişkenler; bir durumdan diğerine farklılık gösteren özelliklerdir. Örn: Öğrenme stillerinin öğrencinin bilgisayar dersindeki başarısına etkisi nedir? ? Kırmızı renkli kavramlardan hangilerini değişken olarak adlandıra biliriz? Neden? Giriş Problem Tanımlanması Değişkenler F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

5. CEVAP • Öğrenme stilleri ; öğrenciden öğrenciye değiştiği için değişkendir. • Bilgisayar dersi; bütün öğrenciler için aynı olduğu için değişken değildir. • Başarıları ise; öğrenciden öğrenciye değiştiği için değişken olarak tanımlaya biliriz. Giriş Problem Tanımlanması Değişkenler F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

6. Değişkenler Yapı/Özellik Değer Neden-Sonuç Nicel Nitel Sürekli Süreksiz Bağımlı Bağımsız Değiştirilebilen Seçilmiş Düzenleyici Dışsal

7. Değerlere göre değişkenler • Süreksiz (nitel-kategorik) • Sürekli değişken (nicel) • Kontrol şekillerine göre değişkenler • Bağımlı (açıklanan) • Bağımsız (açıklayan-ara) • Kontrol • Evrene ait- Zeka, yaş, cinsiyet vb. • Sürece ait- Ölçme, zaman, işlem. • Dış kaynaklara ait- Ortam, ısı, ışık. Giriş Problem Tanımlanması Değişkenler F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

8. Değişkenler yapı ve özelliklerine göre nitel ve nicel olmak üzere sınıflandırılır. • Nicel Değişken: Değişkenin özelliği sayı ve miktar olarak açıklanabiliyorsa nicel değişkendir. Örn; uzunluk,ağırlık ücret,çocuk sayısı gibi • Nitel Değişken: Değişkene ait özellikler sınıflandırılıyorsa nitel özelliklerdir. Örn;medeni durum, cinsiyet gibi F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

9. Aldıkları değere göre; • Süreksiz Değişkenler: Sadece sınırlı sayıda değer alır. Örn: Cinsiyet, medeni durum.. • Sürekli Değişkenler: 2 ölçüm arasında sonsuz sayıda değer alabilirler. Örn: Boy, ağırlık… F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

10. Değişkenler neden sonuç ilişkisi içinde bulunuyorsa bağımlı ve bağımsız olarak sınıflandırılır. • Bağımsız Değişken (Neden):Araştırmada olası nedeni ifade eder. • Bağımlı Değişken (Sonuç): Üzerinde bağımsız değişkenin etkisi incelenen değişkendir. Bağımsız Değişken Bağımlı Değişken (Neden) (sonuç) F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

11. Örn : Bilgisayar destekli öğretim ve geleneksel öğretim verilen öğrencilerin başarıları arasında fark var mıdır? Burada bağımlı ve bağımsız değişkenleri nelerdir? Burada araştırılmak istenen öğrencilerin başarılarıdır. Bağımlı değişkendir . Öğretim yöntemi ise üzerinde değişiklik yapılan bağımsız değişkendir. Öğretim yöntemi Başarı Burada başarı öğretim yöntemine bağımlıdır. F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

12. Değişkenler Bir önceki örneği ; Öğrencilerin başarıları, uygulanan öğretim yöntemine ve cinsiyete göre farklılık göstermekte midir? şeklinde soralım. Burada; Başarı; bağımlı değişken Öğretim yöntemi;değiştirilebilen bağımsız değişken Cinsiyet ise ; seçilen bağımsız değişkendir

13. Dışsal değişkenler ise; bağımlı değişkenle ilişkili olan ancak etkisi test edilemeyen değişkenlerdir. • Örn: Ortamdaki; gürültü, ses, ışık gibi faktörler örnek gösterile bilir. F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

14. HİPOTEZ • Bir araştırma sonucuna ilişkin yapılan tahminlerdir. • Bilimsel bir önermedir. • Araştırma sürecine ilişkin yol gösterir. • Ne tür verilere ihtiyaç olduğu ve bunların kimlerden toplanacağı hipotezlerden çıkarılır. • Ho = Null (Sıfır) hipotezi (Örn. ….. yoktur) • H1, Ha= Alternatif (Araştırma) Hipotezi • Olumsuz yönleri ?? - önyargılar oluşabilir. - önemli diğer noktaları görmeyi engelleyebilir. Hipotez nedir? F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

15. Araştırmanın amacı, çalışmanın hedeflerini belirleyen genel bir ifadedir. Araştırmanın amacı belirlenirken; • Genel bir amaç yazılır, • Genel amacı geliştirmek üzere alt amaçlar belirtilir. NOT: Bütün amaçlar düz cümle veya soru cümlesi şeklinde yazılabilir. AMAÇ F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

16. Alt amaçlarsoru cümlesi olarak 3 şekilde yazılır: Betimsel, Korelasyon (ilişkisel), Karşılaştırmalı Betimsel: Bir durumun ne olduğunu betimlemek amacıyla yazılır. Örn; öğretmenlerin bilgisayar okuryazarlık düzeyleri nedir? Korelasyon: Değişkenler arasındaki ilişkinin miktarına, yapısına ve yönüne odaklıdır. Örn; öğrencilerin matematik dersindeki başarılarıyla, motivasyonları arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? Karşılaştırmalı: Gruplar arası veya gruplar içi karşılaştırmalara odaklanır. F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

17. Örnek: Araştırma Problemi: “Bilgisayar destekli öğretimin, öğrencilerin problem çözme becerilerine etkisi nedir?” Araştırmanın Genel Amacı: Bilgisayar destekli öğretimin, öğrencilerin problem çözme becerilerine etkisini incelemektir. Araştırmanın Alt Amacı: Bilgisayar destekli öğretimin öğrencilerin problem çözme becerileri üzerinde anlamlı bir etkisi var mıdır? (yada) … cinsiyet açısından anlamlı bir etkisi var mıdır? GENEL ÖRNEK F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

18. Araştırmacının kendi amacını ortaya koyması • Yorum • Veriler nerede, nasıl, ne işe yarayabilir? • Var olan bir sorunun çözülmesini veya • Var olan durumun iyileştirilmesiyle ilgili uygulamaya bir katkı sağlamalıdır. Giriş Önem F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

19. Doğruluğundan büyük ölçüde emin olunması • Maliyetin yarardan yüksek olması • Denemenin olanaksız olması Ör: Giriş Varsayımlar Sayıltılar F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

20. Araştırmanın temeli, uygulanması ve sonuçları açısından sınırlandırıldığı bölümdür. • Araştırmada yer verilmesi gereken ancak vazgeçilmek zorunda kalınan durumlar da bu bölümde yer alır. • Veri kaynakları • Süre • Veri toplama teknikleri • Ölçme araçları • Kapsam Giriş Sınırlılıklar F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

21. Kavramsal tanım • İşlevsel tanım • Ör: • Başarı • Zeka Giriş Tanımlar F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel

22. Kaynaklar Karasar, Niyazi. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık. Arıkan, Deniz. (2009) Bilimsel araştırma yöntemleri ders sunumu F.Ü. B.Ö.T.E-4 Y.Turel