Il-Mi[ja tan-Normanni f’Malta

1. Il-Mi[ja tan-Normanni f’Malta 1090

2. Min kienu n-Normanni? • In-Normanni kienu poplu [ellied minn post fi Franza msejja] in-Normandija. • Qabel saru nsara kienu jissej]u Vikingi, u kienu gwerriera mill-aqwa.

3. Ba]]ara • In-Normanni kienu ba]]ara kapa`i ]afna fin-navigazzjoni. • B’hekk kienu jattakkaw g]all-g]arrieda artijiet o]ra.

4. Konkwisti tan-Normanni • In-Normanni reb]u mhux biss artijiet fi Franza, i\da wkoll fl-Italja. • Fejn kienu jattakkaw, kienu jibnu bini kbir u majestu\, fosthom knejjes.

5. Il-Konti Ru[[ieru • Wie]ed mill-aqwa mexxejja tan-Normanni kien il-Konti Ru[[ieru Hauteville. • Il-Konti Ru[[ieru kien reba] Sqallija minn ta]t idejn l-G]arab.

6. L-Attakk fuq Malta • Billi Malta kienet vi`in ]afna ta’ Sqallija, kienet fil-mira tan-Normanni.

7. In-Normanni Jippreparaw • In-Normanni lestew ru]hom biex jattakkaw lill-g\ejjer Maltin. • Kull suldat Normann kien armat sa snienu g]all-[lieda li kienet ser issir.

8. In-Normanni jin\lu l-art • In-normanni waslu f’pajji\na u mill-ewwel ni\lu mix-xwieni tag]hom. • Huma mmar`jaw lejn l-Imdina, l-unika belt li kien hemm dak i\-\mien.

9. Il-Mossa ta’ l-G]arab • L-G]arab ]ejjew il-gwerriera tag]hom g]all-[lied. • Huma riedu jwaqqfu lin-Normanni milli jaslu l-Imdina.

10. Lesti g]all-{lied • In-Normanni ndunaw bl-G]arab u lestew g]all-[lied. • Huma kienu m]arr[a sew u mhux l-ewwel darba li kienu [[ieldu kontra l-G]arab.

11. It-Taqbida • L-G]arab u n-Normanni ssieltu bejniethom f’taqbida mdemmija. Min kien jo]ro[ rebbie] kien jie]u l-Malta ta]t idejh.

12. Reb]a! • In-Normanni ]ar[u rebbie]a u mmar`jaw lejn l-Imdina. • L-G]arab ]arbu.

13. L-G]arab I`edu • Il-mexxej ta’ l-G]arab kien jissejja] il-Qadi. • Wara li n-Normanni kissru parti mis-swar ta’ l-Imdina u qatlu bosta suldati G]arab, il-Qadi `eda u waqaf il-[lied.

14. Kundizzjonijiet tal-Pa`i • In-Normanni riedu \wiemel, ]mir, armi u flus. • Huma riedu wkoll li t-taxxi li l-maltin kienu j]allsu lill-G]arab issa jibdew jing]ataw lin-Normanni. • L-G]arab a``ettaw.

15. |mien [did g]al Malta • In-Normanni saru il-]akkiema ta’ Malta. • L-G]arab t]allew jg]ixu Malta u jmexxu f’isem il-Konti Ru[[ieru. • L-insara setg]u jer[g]u jiprattikaw it-twemmin tag]hom.