Postępowanie sądowoadministracyjne

1. Postępowanie sądowoadministracyjne Doręczenia art. 65 - 81

2. Doręczenie stanowi czynność materialno-techniczną wywołującą określone skutki prawne przez fakty. Polega na zgodnym z przepisami umożliwieniu określonej osobie zapoznania się z treścią przeznaczonej dla niej korespondencji .(T. Woś (w:) T. Woś (red.), H. Knysiak-Molczyk, M. Romańska, Postępowanie..., 2004, s. 200) • doręczenie - wydanie przesyłki pocztowej lub wypłacenie kwoty pieniężnej określonej w przekazie pocztowym adresatowi, a w przypadkach określonych prawem także innej osobie. /Prawo pocztowe art. 3pkt 4

3. Sąd dokonuje doręczeń przez : • operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe, jest nim, zgodnie z art. 3 pkt 12, przedsiębiorca uprawniony do wykonywania działalności pocztowej na podstawie wpisu do rejestru operatorów pocztowych. • swoich pracowników lub przez inne upoważnione przez sąd osoby lub organy. • O wyborze jednego z wymienionych dopuszczalnych sposobów decyduje Sąd.

4. Telefaks i poczta elektroniczna • Pismo może być doręczone za pośrednictwem telefaksu lub poczty elektronicznej. Dowodem doręczenia pisma w tej formie jest potwierdzenie transmisji danych. Korzystanie z doręczania pism za pośrednictwem faksu lub poczty elektronicznej jest możliwe, jeżeli strona co najmniej w sposób dorozumiany wskazała na ten tryb doręczeń, podając np. numer faksu lub adres internetowy.

5. Adwokaci i radcy prawni • W toku sprawy adwokaci i radcy prawni mogą bezpośrednio doręczać sobie nawzajem pisma. Jest to wyjątek od zasady oficjalności doręczeń. Określenie „w toku sprawy" należy rozumieć jako konkretną sprawę, której nadano bieg. Oznacza to, że odpisy pism wszczynających postępowanie mogą być doręczane wyłącznie przez sąd. Doręczanie pism bezpośrednio to także doręczanie za pośrednictwem operatora pocztowego czy innego podmiotu, np. pracownika kancelarii. By uznać prawidłowość doręczenia, niezbędne jest potwierdzenie odbioru z oznaczeniem daty.

6. Doręczenie w sekretariacie • Drugim rodzajem doręczeń unormowanym w art. 66 jest doręczenie pisma bezpośrednio w sekretariacie sądu. W ten sposób mogą być doręczane zarówno pisma sądowe, jak i procesowe. Uregulowaniem tym objęty jest praktycznie nieograniczony krąg adresatów. Mogą to być zarówno strony postępowania, jego uczestnicy, jak i osoby trzecie, np. biegli. Do tego, by doręczenie było skuteczne, niezbędna jest obecność adresata w sekretariacie sądu. Wręczenie pisma musi nastąpić za potwierdzeniem odbioru i oznaczeniem daty.

7. Doręczenia osobie fizycznej • Stronie będącej osobą fizyczną doręczenia dokonuje się osobiście, chyba że nie ma ona zdolności procesowej, przez którą należy rozumieć pełną zdolność do czynności prawnych. Wówczas doręczenia dokonuje się jej przedstawicielowi ustawowemu.

8. Doręczenia dla osób prawnych • Doręczanie pism osobom prawnym i jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej reguluje art. 67 § 2. Przewiduje on dwie formy doręczenia: organowi uprawnionemu do reprezentowania ich przed sądem lub do rąk pracownika upoważnionego do odbioru pism. Doręczenie jednemu z tych podmiotów rodzi skutek doręczenia. W orzecznictwie sądowym przyjmuje się, że upoważnienie pracownika osoby prawnej do odbioru korespondencji sądowej adresowanej do tej osoby może być udzielone również w sposób dorozumiany. postanowienie NSA z dnia 9 lipca 2009 r., II FSK 1456/08, LEX nr 552655

9. Pisma w postępowaniu sądowym dla przedsiębiorców i wspólników spółek handlowych, wpisanych do rejestru sądowego na podstawie odrębnych przepisów, doręcza się na adres podany w rejestrze, chyba że strona wskazała inny adres dla doręczeń. • Przedsiębiorca każdorazowo przy piśmie wszczynającym postępowanie w sprawie powinien załączyć wypis z rejestru wraz z aktualnym adresem. post. SN z dnia 14 lutego 2000 r., II CKN 1152/99, OSNC 2000, nr 7–8, poz. 149 • W razie niemożności doręczenia pisma pod adresem wskazanym w rejestrze albo pod adresem wskazanym przez przedsiębiorcę pismo pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. Przy czym, jeżeli przedsiębiorca wskazał inny adres do doręczeń, na który korespondencji nie można doręczyć, należy ponownie wysłać pismo pod adres wskazany w rejestrze (pod warunkiem, że znajduje się on w aktach sprawy).

10. Jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika lub osobę upoważnioną do odbioru pism, doręczenia należy dokonywać wyłącznie tym podmiotom. Żaden z tych podmiotów nie może skutecznie domagać się wysyłania korespondencji wprost do strony

11. Doręczenie dokonane pod adresem strony jest bezskuteczne wobec pełnomocnika, a więc nie wywiera skutku procesowego. Pełnomocnik lub osoba upoważniona do odbioru pism mogą wskazać – jako swój adres – adres będący jednocześnie adresem strony. W takim wypadku pismo zostanie prawidłowo doręczone pełnomocnikowi, a nie stronie. Należy w tym miejscu podkreślić, że z punktu widzenia procesowego jest rzeczą obojętną, czy adresat pisma się z nim zapoznał. Istotne jest, aby miał możliwość zapoznania się z treścią pisma prawidłowo doręczonego. I odwrotnie, zapoznanie się z treścią pisma nie rodzi żadnych skutków, jeżeli samo doręczenie było wadliwe. postanowienie NSA z dnia 3 marca 2005 r., I FZ 9/05, LEX nr 847400

12. W dni ustawowo uznane za wolne od pracy, jak też w porze nocnej, można doręczać pisma tylko w wyjątkowych wypadkach, za uprzednim zarządzeniem prezesa sądu. W praktyce oznacza to, że doręczenia dokona pracownik sądu lub inna upoważniona osoba lub organ. Przez wyjątkowy wypadek należy rozumieć sytuację, kiedy doręczenie pisma będzie podyktowane ważnym interesem strony lub interesem publicznym. Najczęściej będzie to miało miejsce za zgodą danej strony. W wypadku doręczeń w pozostałe dni i w godzinach od 7.00 do 21.00 bez znaczenia jest fakt, że doręczenie nastąpiło po godzinach urzędowania. Ważne, aby było ono dokonane do rąk upoważnionego podmiotu.

13. Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz. U. Nr 4, poz. 28 z późn. zm.) dniami wolnymi od pracy są: 1 stycznia – Nowy Rok 6 stycznia – Święto Trzech Króli, pierwszy i drugi dzień Wielkiej Nocy, 1 maja – Święto Państwowe, 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja, pierwszy dzień Zielonych Świątek, dzień Bożego Ciała, 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny, 1 listopada – Wszystkich Świętych, 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości, 25 i 26 grudnia – pierwszy i drugi dzień Bożego Narodzenia oraz niedziele. • Nie są dniami ustawowo uznanymi za wolne od pracy wszystkie pozostałe dni wolne od pracy, w tym wolne soboty, przewidziane w przepisach kodeksu pracy lub innych aktach prawnych uchwała składu siedmiu sędziów SN z dnia 25 kwietnia 2003 r., III CZP 8/03,

14. Miejsce doręczenia • Doręczenia dokonuje się w mieszkaniu, w miejscu pracy lub tam, gdzie się adresata zastanie. • Z powyższego artykułu wynika zasada doręczania pism bezpośrednio adresatowi do rąk własnych; jest to tzw. doręczenie właściwe. Adresatem w rozumieniu tego przepisu jest osoba fizyczna, do której sąd kieruje pismo. Może nią być stosownie do okoliczności: strona, uczestnik postępowania, ich przedstawiciel ustawowy, pełnomocnik, kurator, a także osoba upoważniona do odbioru pism. • Wskazana przez ustawodawcę kolejność sposobów doręczania nie jest przypadkowa. Doręczenia dokonywane są przede wszystkim w mieszkaniu, przez które należy rozumieć miejsce, w którym adresat mieszka z zamiarem stałego pobytu.

15. Doręczenie w miejscu pracy • W jednym ze swoich orzeczeń Sąd Najwyższy stwierdził, że jeżeli są trudności z doręczeniem w miejscu zamieszkania, dokonuje się go w miejscu pracy. O wskazaniu miejsca doręczenia tzw. właściwego decyduje sąd, umieszczając na piśmie odpowiedni adres zamieszkania lub miejsca pracy. Doręczyciel nie ma obowiązku poszukiwać miejsca pracy adresata, jeżeli nie jest ono wskazane w adresie podanym przez sąd. Post. N z dnia 27 stycznia 1998 r., III CKN 620/97, OSNC 1998, nr 9, poz. 146).

16. Kolejność doręczenia jest dla sądu wiążąca. Doręczenie w miejscu, gdzie się adresata zastanie, jest co do zasady dopuszczalne tylko wtedy, gdy nie jest możliwe doręczenie w mieszkaniu lub w miejscu pracy. Doręczenie w miejscu, gdzie się adresata zastanie, będzie miało miejsce wyjątkowo. W praktyce realizowane może być wyłącznie przez pracowników sądu lub przez inne upoważnione przez sąd osoby.

17. Zmiana adresu • Obowiązek zawiadomienia o zmianie miejsca zamieszkania, adresu do doręczeń lub siedziby przez strony i ich przedstawicieli istnieje niezależnie od tego, czy mają one pełnomocników. Jednakże w wypadku ustanowienia pełnomocnika procesowego lub pełnomocnika do doręczeń zmiana miejsca zamieszkania, adresu do doręczeń lub siedziby strony nie wpływa na dotychczasowy tryb doręczeń pełnomocnikowi

18. Obowiązek zawiadamiania o zmianie miejsca zamieszkania lub adresu do doręczeń ciąży również na pełnomocnikach stron i pełnomocnikach do doręczeń. Jest to nierozłącznie związane z ich pozycją w postępowaniu. Pismo zawierające zawiadomienie o zmianie adresu pełnomocnika, doręczone sądowi w oznaczonej sprawie, nie wywiera skutków w innych sprawach, w których pełnomocnik również reprezentuje stronę przed tym samym sądem post. SN z dnia 22 lipca 2002 r., II UZ 46/02, • W odniesieniu do osoby prawnej obowiązek informowania, oznacza powinność zawiadomienia o zmianie jej siedziby.

19. W razie zaniedbania obowiązku informowania o zmianie adresu pismo pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, chyba że nowy adres jest sądowi znany. Jeżeli bowiem sądowi znany jest nowy adres strony, wzgląd na ekonomię postępowania nakazuje kierować pisma pod nowy adres. Jeżeli, przykładowo, operator pocztowy zwraca przesyłkę z adnotacją o zmianie adresu przez stronę i wskazuje nowy adres, należy na ten nowy adres ponowić korespondencję. Nie jest bowiem wykluczone, że strona nie zdążyła jeszcze powiadomić sądu o zmianie adresu. Jeżeli adnotacja o zmianie adresu dotyczy pierwszego pisma w sprawie, a więc strona nie została pouczona o obowiązku z art. 70 § 1 i jednocześnie brakuje wskazania nowego adresu, sąd rozważy możliwość zawieszenia postępowania. Jako zasadę należy przyjąć, że pozostawienie pisma w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia może nastąpić dopiero po pouczeniu strony o tym skutku przy pierwszym doręczeniu.

20. Pisma adresowane do żołnierzy zasadniczej służby wojskowej doręcza się za pośrednictwem dowódcy jednostki wojskowej, w której żołnierz pełni służbę. Ten tryb doręczeń odnosi się wyłącznie do żołnierzy służby zasadniczej. Nie dotyczy żołnierzy zawodowych, dla których jednostka wojskowa jest miejscem pracy. • Przez osoby pozbawione wolności należy rozumieć osoby tymczasowo aresztowane, a także osoby odbywające karę pozbawienia wolności.

21. Doręczenia pism żołnierzom zasadniczej służby wojskowej oraz osobom pozbawionym wolności dokonuje się za pośrednictwem, odpowiednio, dowódcy jednostki wojskowej i naczelnika aresztu śledczego oraz zakładu karnego. Skutek doręczenia następuje z datą doręczenia pisma żołnierzowi lub osobie pozbawionej wolności i potwierdzenia jej odbioru na formularzu potwierdzenia odbioru przez umieszczenie na nim czytelnego podpisu zawierającego imię i nazwisko. • Skutek doręczenia nastąpi wtedy z chwilą potwierdzenia odbioru pisma przez adresata.

22. Doręczenia zastępcze • Przepis art. 72 p.p.s.a określa dozwolone wypadki doręczenia zastępczego osobie fizycznej. Doręczenie to jest dopuszczalne, jeżeli łącznie spełnione są cztery przesłanki: 1) adresata nie ma w domu; 2) doręczyć można tylko dorosłemu domownikowi, a gdyby go nie było – administracji domu lub dozorcy; 3) osoby te nie mają sprzecznych interesów w sprawie; 4) osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi.

23. Dorosły – NSA stwierdził, że termin „dorosły" jest tożsamy z terminem „pełnoletni" użytym w art. 10 § 1 k.c. Post. NSA z dnia 3 grudnia 1993 r., SA/Po 1931/93, , Wątpliwości wywołuje natomiast pojęcie domownika. NSA uznał, że osoba ta nie musi pozostawać we wspólnym gospodarstwie domowym z adresatem pisma,przepis nie wymaga, aby dorosły domownik był upoważniony przez adresata do odbioru korespondencji. Nie można natomiast przyjąć, że domownikiem będzie tylko krewny lub powinowaty. Językowe brzmienie tego pojęcia wskazuje, że domownikiem będzie stały mieszkaniec jakiegoś domu, człowiek razem z kimś mieszkający, np. członek rodziny, współlokator. Post. NSA z dnia 28 lutego 1996 r., SA/Ka 2074/95, niepubl. / inaczej wyr. SN z dnia 13 listopada 1996 r., III RN 27/96,

24. Brak sprzecznych interesów • Ustalenie przez doręczyciela, że podmioty uprawnione do zastępczego odbioru korespondencji nie mają sprzecznych interesów w sprawie, jeżeli same tego nie potwierdzą, jest praktycznie niemożliwe. Możliwe natomiast i konieczne jest odebranie od tych podmiotów oświadczenia o podjęciu się oddania pisma adresatowi. Osoby odbierające przesyłkę potwierdzają jej odbiór na formularzu potwierdzenia odbioru przez wpisanie daty otrzymania przesyłki i umieszczenie czytelnego podpisu zawierającego imię i nazwisko. Doręczający wpisuje datę doręczenia przesyłki, imię i nazwisko odbierającego, zaznacza sposób doręczenia, co potwierdza własnoręcznym podpisem.

25. Domniemanie doręczenia • Doręczenie zastępcze oparte jest na domniemaniu, że pismo dotarło do rąk adresata. Domniemanie to może zostać obalone. Adresat musi wykazać, że pisma mu nie doręczono lub nie doręczono w tym terminie, w którym potwierdzony został odbiór pisma. Domniemanie doręczenia można obalić zarówno wtedy, gdy doręczenie zastępcze było wadliwe (niezgodne z treścią art. 72), jak i wtedy, gdy było prawidłowe, ale pismo nie dotarło do rąk adresata. Obalenie domniemania stanowi podstawę przywrócenia terminu stronie, która uchybiła mu bez swojej winy. O braku winy można mówić nie tylko wtedy, gdy doręczenie zastępcze było wadliwe, lecz także wtedy, gdy było prawidłowe, ale pismo nie dotarło do rąk adresata.

26. Jeżeli doręczenie nie może nastąpić w sposób właściwy lub zastępczy, pismo, po uprzednim zawiadomieniu adresata, umieszcza się w placówce pocztowej lub w urzędzie gminy na okres czternastu dni, dokonując jednocześnie zawiadomienia o tym. Zawiadomienie o złożeniu pisma wraz z informacją o możliwości jego odbioru w placówce pocztowej albo w urzędzie gminy w terminie siedmiu dni od dnia pozostawienia zawiadomienia umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej, a gdy to nie jest możliwe – na drzwiach mieszkania adresata lub w miejscu wskazanym jako adres do doręczeń, na drzwiach biura lub innego pomieszczenia, w którym adresat wykonuje swoje czynności zawodowe.

27. W przypadku niepodjęcia pisma w tym terminie pozostawia się powtórne zawiadomienie o możliwości odbioru pisma w terminie nie dłuższym niż czternaście dni od dnia pierwszego zawiadomienia o złożeniu pisma w placówce pocztowej albo w urzędzie gminy. • Powtórne zawiadomienie nie otwiera jednak biegu kolejnego siedmiodniowego terminu, lecz jedynie „przypomina" o biegnącym już terminie, który upływa czternaście dni od dnia pierwszego zawiadomienia. Oczywiście nie pełni ono wyłącznie funkcji informacyjnej, należy je bowiem traktować jako element konstrukcyjny, jedną z przesłanek warunkujących skuteczność dokonania doręczenia, jeżeli adresat ostatecznie pisma nie podejmieK. Celińska-Grzegorczyk, Postulat przejrzystości systemu prawa a regulacja doręczeń zastępczych („przez awizo") w polskich ustawach procesowych, ZNSA 2011, nr 5, s. 24

28. W razie nieodebrania pisma złożonego w urzędzie pocztowym za datę doręczenia pisma przyjmuje się datę, w której upłynął termin jego odbioru. Dokonane w tych okolicznościach doręczenie stwarza domniemanie doręczenia pisma i wyznacza początek biegu terminu do podjęcia czynności prawnej. Późniejsze doręczenie na żądanie strony pisma, którego wcześniej nie odebrała, nie obala domniemania doręczenia pisma

29. Odmowa przyjęcia • Odmowa przyjęcia pisma nie ma wpływu na skutek doręczenia. Przyjęcie odmiennego rozwiązania byłoby zaprzeczeniem konstytucyjnej zasady prawa strony do sądu, jeżeli adresat odmawia przyjęcia pisma, zwraca się je sądowi z adnotacją o odmowie jego przyjęcia i datą odmowy. Przyczyna odmowy nie ma tu znaczenia. Treść adnotacji odnosi się tylko do samego faktu odmowy. Przepisy te nie mają zastosowania do innych osób niż adresat, np. dorosłego domownika czy dozorcy. Będzie natomiast miała zastosowanie do osoby upoważnionej do odbioru korespondencji. • Pismo wraz z adnotacją dołącza się do akt sprawy jako dowód doręczenia

30. Artykuł 74 § 2 przyjmuje domniemanie doręczenia pisma w dniu odmowy przyjęcia pisma przez adresata. Decyduje o tym data umieszczona przez doręczyciela na zwrotnym potwierdzeniu odbioru. Przepis ten nie będzie miał zastosowania przy doręczeniu pisma za pośrednictwem telefaksu lub poczty elektronicznej. W obu wypadkach potwierdzenie transmisji danych skutkuje doręczeniem.

31. Oryginały pism i orzeczeń pozostają w aktach. Stronom i innym uczestnikom postępowania doręcza się wyłącznie ich odpisy

32. Doręczenia pełnomocnikom • Pełnomocnikowi kilku osób, inaczej niż uprawnionemu do odbioru pism w postępowaniu, doręcza się jeden egzemplarz pisma i załączników. Racjonalizacja liczby doręczanych pism jest uzasadniona chociażby z tego powodu, że pełnomocnikiem kilku osób można być tylko wtedy, gdy nie ma między nimi konfliktu interesów. Poza tym zupełnie inna rola w procesie przypada pełnomocnikowi, który reprezentuje stronę w prowadzonym postępowaniu, a inna uprawnionemu do odbioru pism, który jest tylko pośrednikiem w doręczaniu korespondencji. Z tych względów ustawodawca nakazał doręczać uprawnionemu przez kilku uczestników postępowania do odbioru pism w postępowaniu sądowym, po jednym egzemplarzu pisma dla każdego uczestnika postępowania.

33. Jeżeli jest kilku pełnomocników jednej strony, sąd doręcza pismo tylko jednemu z nich. • Jeżeli strona w treści udzielonego pełnomocnictwa procesowego lub w inny jednoznaczny sposób nie wskazała, któremu z ustanowionych przez nią pełnomocników należy dokonywać doręczeń, zgodnie z art. 76 § 3 wyboru dokonuje sąd.

34. Potwierdzenie odbioru • Artykuł 77 § 1 wskazuje, że własnoręcznym podpisem odbierający pismo potwierdza nie tylko odbiór, ale i datę doręczenia. Dlatego odbierający przesyłkę potwierdza jej odbiór na formularzu potwierdzenia odbioru przez wpisanie daty otrzymania przesyłki i umieszczenie czytelnego podpisu zawierającego imię i nazwisko. • Doręczający tylko wówczas sam oznacza datę na zwrotnym potwierdzeniu odbioru, gdy odbierający pismo nie chce lub nie może tego uczynić. Jeżeli natomiast odbierający pismo potwierdzi jego odbiór i datę, doręczający stwierdza jedynie na potwierdzeniu odbioru sposób doręczenia, natomiast datę doręczenia umieszcza tylko na doręczanym piśmie, nie zaś na zwrotnym potwierdzeniu odbioru.

35. Ustanowienie kuratora • Przesłanką ustanowienia kuratora jest brak wiadomości o miejscu pobytu strony, znanej co do osoby. Nie można ustanowić kuratora dla strony niezidentyfikowanej od początku postępowania. Do tego, by stwierdzić, że miejsce strony nie jest znane, niezbędne jest poczynienie ustaleń w tym zakresie, które ten fakt jednoznacznie potwierdzą (np. przez wysłanie zapytania do biura adresowego lub ewidencji ludności). Ustanowienie kuratora bez dostatecznego uprawdopodobnienia, że miejsce pobytu strony nie jest znane, powoduje nieważność postępowania. Post. SN z dnia 8 kwietnia 1998 r., III CKU 12/98.

36. Kurator wykonuje swoją funkcję od chwili ustanowienia do chwili zgłoszenia się strony albo jej przedstawiciela lub pełnomocnika. Jeżeli zgłoszenie się któregoś z tych podmiotów nie nastąpi, kurator procesowy działa do chwili uprawomocnienia się postępowania w sprawie. Przez cały tok postępowania kurator powinien dążyć do ustalenia miejsca pobytu strony, a jeżeli nie jest to możliwe – aktywnie uczestniczyć w postępowaniu, łącznie ze składaniem środków zaskarżenia.

37. Ustanowienie kuratora do doręczeń może nastąpić wyłącznie na wniosek osoby zainteresowanej, którą może być organ, inny uczestnik postępowania lub inny podmiot uprawniony do występowania w sprawie, np. prokurator. O ustanowieniu kuratora rozstrzyga sąd orzekający. Należy przez to rozumieć sąd orzekający w danej sprawie. Rozstrzygnięcie o ustanowieniu kuratora zapada w formie postanowienia na posiedzeniu jawnym w składzie właściwym do rozpoznania sprawy.

38. Ustanowienie kuratora przewodniczący ogłasza publicznie w budynku sądowym i urzędzie właściwej gminy, w obu miejscach równocześnie. Ogłoszenie następuje w formie zarządzenia, w którego treści należy powołać postanowienie sądu o ustanowieniu kuratora • Jeżeli przewodniczący uzna, ze względu na charakter sprawy, że ogłoszenie o ustanowieniu kuratora powinno mieć szerszy zasięg, ogłosi to publicznie także w prasie. W zależności od potrzeby ogłoszenie może mieć miejsce w prasie centralnej lub w prasie regionalnej.

39. Doręczenie staje się skuteczne z chwilą doręczenia pisma kuratorowi. Z treści art. 78 wynika, że doręczenie jest skuteczne, jeżeli nastąpiło tylko do rąk kuratora. Nie jest więc możliwe doręczenie zastępcze.

40. art. 80 odnosi się do jednostek organizacyjnych, przez które należy rozumieć państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, a także inne jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, jeżeli przepisy prawa dopuszczają możliwość nałożenia na te jednostki obowiązków lub przyznania uprawnień, lub skierowania do nich nakazów i zakazów, a także stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Tego rodzaju adresaci zgodnie z art. 28 § 1 dokonują czynności w postępowaniu przez organy albo osoby uprawnione do działania w ich imieniu. • Przepisy o ustanowieniu kuratora dla jednostek organizacyjnych będą miały zastosowanie wtedy, gdy jednostki te nie mają organów, np. w wyniku odwołania organów i niepowołania nowych, albo których organy nie są znane z siedziby, np. zmieniły siedzibę, nie wskazując nowego adresu.