Download
1 / 55
560 likes | 730 Views
طرح تفصيلي گواهي قرض الحسنه پس‌انداز Saving Qarzul-Hassaneh Certificate (SQC). همکاران طرح. بخش اول. مباحث نظری تحليل فقهي ربا قرض الحسنه اوراق قرضه غيرربوي مباحث حقوقي اوراق قرضه غيرربوي. تمييز ربا. اول: وام‌دهنده در سود و زيان فعاليت اقتصادي وام‌گيرنده سهيم باشد.
E N D
طرح تفصيلي گواهي قرض الحسنه پس‌انداز Saving Qarzul-Hassaneh Certificate (SQC)
بخش اول • مباحث نظری • تحليل فقهي ربا • قرض الحسنه • اوراق قرضه غيرربوي • مباحث حقوقي اوراق قرضه غيرربوي
تمييز ربا • اول: وام‌دهنده در سود و زيان فعاليت اقتصادي وام‌گيرنده سهيم باشد. • دوم: نرخ دريافت مازاد (بهره) نبايد از پيش مشخص و شرط شود. • سوم: گرفتن بهره در قرض‌هاي مصرفي ربا است. • چهارم: خريد و فروش ارز به معني تبديل پول داخلي به اسعار خارجي ربا نيست.
قرض الحسنه آيين‌نامه عمليات بانكداري بدون ربا: «قرض‌الحسنه عقدي است كه به موجب آن قرض‌دهنده مقدار معيني از مال خود را به قرض‌گيرنده تمليك مي‌كند كه قرض‌گيرنده مثل و يا در صورت امكان قيمت آن را به قرض‌دهنده رد نمايد»
اوراق قرضه بدون ربا • با خريد اين اوراق فرد ذيحق مي‌گردد تا نسبت به ميزان خريد اوراق پس از سررسيد اول به همان ميزان و براي همان مدت از وام بدون بهره استفاده نمايند و در پايان، وجه قرض گرفته شده را به صادر كننده پرداخت نمايند. • اين اوراق به قيمت اسمي معين در سامانه سيستم تسويه اوراق بهادار غير ربوي(NSSSS) (بازار اوليه) به منظور فروش به روش مزايده‌اي كه فاقد قيمت پايه باشد انتشار مي‌يابد Non-Usury Scripless Security Settlement System (NSSSS)
جواز اوراق قرضة بدون ربا اشاره معنوي آيه: «فَلَكُمْ رُؤُوسُ أَمْوَالِكُمْ لاَ تَظْلِمُونَ وَلاَ تُظْلَمُونَ» صحت عملياتي اوراق قرضه بدون ربا را تأييد مي‌كند. طبق «فَلَكُمْ رُؤُوسُ أَمْوَالِكُمْ» رأس مال در سررسيد اول برگردانده مي‌شود و براي اينكه «لاَ تَظْلِمُونَ وَلاَ تُظْلَمُونَ» نيز واقع شود به همان ميزان و مدتي كه مقرض قرض داده، قرض مي‌گيرد كه كاملاً منطبق با مفهوم اين آيه مي‌باشد.
بررسي حقوقي اوراق قرضة بدون ربا • عقد قرض • عقد بيع • عقود اذنيه (وكالت، عاريه و وديعه) • عقد هبه • عقد معاوضه • قرارداد • «عقد قرض زماني» بموجب آن احد طرفين مقدار معيني از مال خود را بطرف ديگر تمليك مي‌كند كه طرف مزبور مثل آن را از حيث مقدار و جنس و وصف در زمان مؤجل رد نمايد و در صورت تعذررد، مثل قيمت يوم الرد را بدهد. • «عقد معاوضةزماني»: «به موجب آن، يكي از طرفین مالی مي‌دهد به عوض مال مؤجلديگركه از طرف ديگر اخذ مي‌كند بدون ملاحظۀ اين‌كهيكي از عوضينمبيع و ديگري ثمن باشد»
بخش اول مباحث اجرائي گواهی قرض الحسنه پس انداز
تعريف گواهي قرض الحسنه پس‌انداز اوراق ديجيتال بهاداري است که براساس قرارداد قرض بدون بهره به درخواست سپرده‌گذار توسط بانك منتشر مي‌شود و بموجب آن، ناشر اوراق بميزان ارزش اسمي آن به دارنده گواهي بدهکار است و بايد در سررسيد به دارندة گواهي بپردازد. از طرف ديگر ناشر متعهد مي‌شود تا به همان ميزان و براي همان مدت كه از خريدار گواهي، قرض گرفته است (يا تركيبي از زمان و مبلغ را اختيار كند كه حاصل ضرب زمان در مبلغ مساوي همين حاصلضرب براي ميزان و مبلغ قرض در خريد گواهي باشد) به دارنده گواهي قرض بدهد.
خروج از مسئلة «سپرده وامخواه» در گواهي قرض الحسنه پس‌انداز هيچگونه منفعت مازادي از قرض گيرنده اخذ نخواهد شد. گواهي قرض الحسنه پس‌انداز به يك تعبير نوعي بيع شرط است و به تعبيري ديگر نوعي معاوضة زماني است و به تعبيري ديگر نوعي قرض مؤجل است كه عوضي براي آن در نظر گرفته نمي‌شود.
قالب سپرده پس انداز ویژه سپرده گذار براساس قرار داد و در قالب سپرده پس انداز ویژه، منابع مالی خود را نزد بانک قرار داده و گواهی قرض الحسنه پس‌انداز دریافت می نماید.
معامله گواهي قرض الحسنه پس انداز اشخاص حقیقی یا حقوقی مي‌توانند گواهی قرض الحسنه پس انداز را در بازار ثانویه خریداری و يا بفروشند.
سررسيد اول دارنده گواهی در سررسید اول از حق دریافت وام برخوردار می شود. • گواهی توسط مشتری به بانک برگردانده می شود و وجه سپرده خود و همزمان وام مربوط را دریافت می‌کند. در این زمان وثایق و تضمینات لازم جهت اعطای وام اخذ میشود. • در صورت عدم اخذ وام گواهی در سررسید اول باطل می شود و ضمن محفوظ بودن حق وام گواهی جدیدي به نام دارنده صادر میگردد.
دوران فترت دوران فترت از ابتدای سررسید اول شروع میگردد و به مدت 5 سال همچنان حق دارنده گواهی محفوظ مانده و می تواند ظرف این مدت به شعب بانک مراجعه و وام خود را دریافت نماید. دوره فترت در صورت درخواست مشتری و تائید بانک، در سال پنجم قابل تمدید خواهد بود.
سررسيد دوم وام گیرنده با پرداخت قرض خود به بانک و تسویه حساب نهایی، عملیات گواهی قرض الحسنه پس انداز را خاتمه میدهد و وثایق و تضمینات خود را آزاد مینماید.
كاربردهاي گواهي قرض الحسنه پس‌انداز ابزار مالی جدید در سطوح بانکداری مرکزی، بانکداری تجاری و خرده بانکداری و جایگزین ابزار ربوی اوراق قرضه 1- تامین مالی بخش های مختلف دولتی و خصوصی2- تامین سرمایه خرد افراد کم درآمد3- فعالیت های افراد و موسسات خیریه 4- ابزار سیاست مالی 5- ابزار سیاست پولی 6- جایگزین ابزار ربوی در بازار سرمایه7- بعنوان ضمانت بانکی و وثیقه8- درجه بالای نقدینگی
فرآيند گواهي قرض الحسنه پس‌انداز • سپرده گذار به یکی از شعب بانک یا پورتال اینترنتی مراجعه مي‌نمايد. • کلیه مدارک لازم مشابه مدارك وام در قرض الحسنه پس انداز ویژه می باشد • نوع تسهیلات، قرض الحسنه ضروری است. • میزان کارمزد هنگام اعطای تسهیلات برابر 4% تسهیلات قرض الحسنه است. • رقم اسمی گواهی 10 میلیون ریال با دو نوع سررسید 6 ماهه و یکساله است. • دارنده گواهي می‌تواند آن را به فرد دیگر واگذار یا در بازار ثانویه بفروشد. • خرید و فروش گواهی در بازار ثانویه در شبکه اینترنتی بانک صورت مي‌گيرد. • بانک از بابت خرید و فروش گواهی به میزان 25 /0 % کارمزد دریافت می نماید.
قراردادهاي گواهي قرض الحسنه پس انداز • قرارداد گواهي قرض الحسنه پس انداز • صلحنامه • قرارداد قرض الحسنه اعطايي
حدود قيمت گواهي قرض الحسنه پس‌انداز در بازار ثانويه فروض • نرخ بهره وام در شبكه بانكي: 18% • نرخ بهره سپرده يكساله: 14% • نرخ بهره سپرده كوتاه‌مدت (كمتر از يكسال): 8% • گواهي قرض الحسنه پس‌انداز: 10 ميليون ريالي • گواهي قرض الحسنه پس‌انداز: يكساله • نرخ كارمزد تسهيلات قرض الحسنه: 4%
جريان وجوه گواهي قرض الحسنه پس‌انداز
جريان وجوه گواهي قرض الحسنه پس‌انداز با سرمايه‌گذاري مجدد
بازار اوليه و بازار ثانويه • پورتال اطلاع رسانی • ثبت نام وعضویت • پیشنهاد خرید/فروش گواهی • ثبت و استعلام
پورتال گواهی قرض الحسنه پس انداز • اطلاع رسانی درخصوص گواهی ها • قیمت اسمی گواهی • قیمت پیشنهادی فروش • مدت زمان سررسید گواهی • مالک گواهی • اطلاع رسانی در مورد طرح و نحوه کار کردن با پورتال
مراحل ورودبه پورتال بازار اولیه گواهی قرض الحسنه پس انداز • مراجعه به شعب و یا پورتال • تکمیل فرم درخواست عضویت پورتال • معرفی یک حساب در سامانه شتاب • تکمیل وتایید فرمهای مربوطه • مراجعه مشتری به بخش ثبت نام وعضویت در پورتال
مراحل پیشنهاد خریدگواهی قرض الحسنه پس اندازدر بازار اولیه • ورود به بخش خریدگواهی • ورود به پورتال • تکمیل وتایید فرم پذیرش شرایط ومقررات خرید گواهی • انتخاب گواهیها بر اساس مبلغ پیشنهادی ، نوع گواهی(سررسید شش ماهه و یک ساله) • تایید • نمایش کلیه انتخابهای مشتری و جمع مبلغ خریدها و تائیدیه نهایی • نمایش صفحه خرید اینترنتی و راهنمایی مشتری جهت واریز وجه به شماره حساب مورد نظر • کنترل وجه واریزی با مجموع قیمتهای ارائه شده و نمایش پیغامهای مربوطه • برداشت کل مبلغ گواهی از خریدار و ثبت مالکیت گواهی به خریدار • ذخیره اطلاعات خرید جدید در لیست خریدهای مشتری • اطلاع رسانی(ارسالSMS و یا Email)جهت مطلع نمودن مشتری از نتیجه خرید
مراحل ورودبه پورتال بازارثانویه گواهی قرض الحسنه پس انداز • مراجعه به شعب و یا پورتال • تکمیل فرم درخواست عضویت پورتال • تعیین نوع عملیات پورتال (خرید/فروش/هردو) • معرفی یک حساب در سامانه شتاب • تکمیل وتایید فرمهای مربوطه • مراجعه مشتری به بخش ثبت نام وعضویت در پورتال
مراحل پیشنهاد خریدگواهی قرض الحسنه پس اندازدر بازار ثانویه • ورود به بخش خریدگواهی • ورود به پورتال • تکمیل وتایید فرم پذیرش شرایط ومقررات خرید گواهی • بررسی وضعیت پیشنهادات فروش گواهی ها • انتخاب گواهیها بر اساس مبلغ پیشنهادی ، نوع گواهی(سررسید شش ماهه و یک ساله) • ارائه پیشنهاد قیمتجدید • تایید • نمایش کلیه انتخابهای مشتری و جمع مبلغ خریدها و تائیدیه نهایی • نمایش صفحه خرید اینترنتی و راهنمایی مشتری جهت واریز وجه به شماره حساب مورد نظر • برداشت کل مبلغ گواهی از خریدار و ثبت مالکیت گواهی به خریدار • ذخیره اطلاعات خرید جدید در لیست خریدهای مشتری • اطلاع رسانی(ارسالSMS و یا Email)جهت مطلع نمودن مشتری از نتیجه خرید
مراحل پیشنهاد فروش گواهی ها در پورتال بازار ثانویه • ورود به بخش فروش گواهی • ورود به پورتال • نمایش گواهی های قابل فروش مالک • انتخاب گواهی های نمایش داده شده در مرحله قبل • تعیین حداقل مبلغ فروش ، زمان پایان مهلت فروش و ... • تایید اطلاعات و ارسال • ذخیره اطلاعات فروش در لیست گواهی های فروخته شده مشتری • اطلاع رسانی(ارسالSMS و یاEmail ) جهت مطلع نمودن مشتری از نتیجه پیشنهاد
تکمیل خرید/فروش گواهی در پورتال گواهی قرض الحسنه • انتخاب بالاترین قیمت پیشنهاد شده درپایان روزکاری یا پس ازمهلت تعیین شده ازسوی فروشنده • شناسایی خریدارگواهي با استفاده ازکدکاربری ثبت شده در مرحله خرید • برداشت کل مبلغ گواهی معامله شده بعلاوه کارمزد از خریدار و واریز آن پس از کسر کارمزد به فروشنده • ثبت مالک جدید گواهی • ثبت گواهی جدید در لیست خرید های مشتری • اطلاع رسانی(ارسالSMS و یا Email) جهت مطلع نمودن خریدار/فروشنده از نتیجه فروش • به روز رسانی سامانه
مراحل استعلام مالکیت گواهی قرض الحسنه پس انداز در پورتال • ورود به بخش استعلام • وارد نمودن شماره سریال گواهی • وارد نمودن نام و کد کاربری مالک گواهي
برآورد اوليه براي پياده سازي نرم‌افزار
