341 likes | 2.46k Views
Dawne jednostki miar i wag. Miary długości.
E N D
Miary długości Palec - długości środkowego palca mężczyzny lub szerokości ośmiu ziaren jęczmienia. Dłoń - szerokość dłoni ludzkiej.Piędź - największa rozwartość miedzy końcami palców wielkiego i małego.Stopa - jednostka miary nawiązująca do przeciętnej długości stopy ludzkiej.Łokieć - odległość od końca średniego palca do czubka łokcia.Sążeń - największa szerokość rozkrzyżowanych poziomo rąk.Skok - długość skoku z miejsca przeciętnego człowieka.Pręt - długość pręta mierniczego równa 15 stóp.Sznur - długość sznura mierniczego równa 10 prętom.Staja - miara długości służąca do mierzenia odległości pomiędzy wioskami i miastami.
Przelicznik:1 palec = 1/6 stopy = 4,95 cm 1 dłoń = 1,5 palca = 1/4 stopy = 7,425 cm 1 piędź = 2 palce = 1/3 stopy = 19,8 cm 1 stopa = 6 palców = 4 dłoń = 3 piędź = 1/2 łokcia = 29,7 cm 1 łokieć = 12 palców = 8 dłoni = 6 piędzi = 2 stopy = 59,4 cm 1 sążeń = 36 palców = 24 dłoni = 18 piędzi = 6 stopy = 3 łokcie = 178,2 cm 1 krok = 15 palców = 2,5 stopa = 0,7425 m 1 pręt = 15 stopa = 7,5 łokieć = 6 krok = 3 skok = 4,455 m 1 sznur = 150 stopa = 75 łokieć = 60 krok = 30 skok = 10 pręt = 44,55 m 1 staja = 5000 kroków = 3,7125 km
Miary powierzchni • Morga- wielkość powierzchni skoszonej łąki przez jednego człowieka od rana do południa, liczy 256 prętów kwadratowych. • Pług - obszar, który może zostać zaorany przez pług zaprzęgnięty w woły od rana do południa. • Łan- 32 morgi. • Przelicznik: • 1 morga = 256 prętów kwadratowych = 0,11 ha • 1 pług = 4 morgi = 0,44 ha • 1 łan = 32 morgi = 8 pługów = 3,52 ha
Miary objętości Kwaterka - 1/4 kwarty. Kwarta - 1/4 garnca. Garniec - miara nasypna i nalewana, pochodzi od garści zagarniającej do garnka sypane zboża lub zlewane płyny. Wiadro - pojemność typowego wiadra do noszenia wody. Korzec - duża miara nasypna, nazwa pochodzi od kory, gdyż pierwotny korzec był miarą dłubaną, wykonaną z nieokorowanej kłody świerkowej.
Przelicznik: 1 kwaterka = 0,25 litra 1 kwarta = 4 kwaterki = 1 litr 1 garniec = 4 kwarty = 4 litry 1 wiadro = 3 garnce = 12 kwart = 12 litrów 1 korzec = 32 garnce = 128 kwart = 512 kwaterek = 128 litrów
Miary masy ludzkiej (waga) Funt - ustalona umownie przez kupców masa. Jej wzór znajduje w Nowej Aeri. Kamień - nazwa pochodzi od kamieni stanowiących część żaren. Cetnar - 4 kamienie
Przelicznik:1 granik = 0,008 g1 gran = 6 graników = 0,048 g1 skrupuła = 24 grany = 144 graników = 1,15 g1 drachma = 3 skrupuły = 3,45 g1 łut = 4 drachmy = 13,8 g1 funt = 32 łuty = 0,406 kg 1 kamień = 25 funtów = 10,138 kg 1 cetnar = 4 kamienie = 100 funtów = 3200 łutów = 40,550 kg
Jak zmieniały się jednostki na tle czasu Po odzyskaniu niepodległości, jednym z pierwszych aktów odrodzonego państwa, był podpisany 8 lutego 1919 roku, przez Józefa Piłsudskiego i Ignacego Paderewskiego „Dekret o miarach”. Likwidował on wszystkie poprzednie systemy miar, w tym odziedziczenie po zaborcach i wprowadzał system metryczny oraz powoływał Główny Rząd Miar, na czele którego stanął twórca polskiej służby miar dr inż. Zdzisław Rauszer.
Koniec Agnieszka Chojna Kinga Malinowska