1 / 6

Dawne jednostki miary

Dawne jednostki miary. wikipedia.org. Łokieć – jednostka długości o różnej wartości w zależności od państwa, regionu i epoki historycznej. Tradycyjna miara nawiązująca do średniej długości ręki od stawu łokciowego do końca palca środkowego. Dzielił się najczęściej na 2 stopy albo 24 cale.

iolani
Download Presentation

Dawne jednostki miary

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Dawne jednostki miary wikipedia.org

  2. Łokieć – jednostka długości o różnej wartości w zależności od państwa, regionu i epoki historycznej. Tradycyjna miara nawiązująca do średniej długości ręki od stawu łokciowego do końca palca środkowego. Dzielił się najczęściej na 2 stopy albo 24 cale. W Polsce: Łokieć chełmiński (w poł. XVI w.) 57,62 cm Łokieć warszawski albo staropolski (w I Rzeczypospolitej i po rozbiorach do 1819 r.) 59,6 cm Łokieć lwowski albo galicyjski (w Galicji 1787-1857 r.) 59,6 cm Łokieć krakowski wiek XIII – 64,66 cm; wiek XIV – 62,5 cm; poł. XVI w. – 58,6 cm; 1836-1857 – 59,6 cm Łokieć wrocławski (na Śląsku do 1816) 57,6 cm Łokieć nowopolski (w Królestwie Polskim 1819-1849) 57,6 cm Łokieć gdański 57,8 cm Za granicą: Łokieć berliński (w Prusach do 1872) 66,7 cm Łokieć wiedeński (w Austrii do 1876) 77,9 cm Łokieć hamburski 57,3 cm Łokieć lubecki 57,7 cm Łokieć duński 62,7 cm Łokieć szwedzki 59,4 cm Turecki długi łokieć (pik halebi) 70,9 cm W Wielkiej Brytanii stosowany bywał też łokieć (ang. ell) równy 45 calom, tzn. 114,3 cm, a także łokieć szkocki (ok. 37 cali) i flamandzki (27 cali). Łokieć (nazywany po angielsku cubit) sumeryjski (XX wiek p.n.e.) mierzył 51,72 cm i jest najstarszą znaną standardową jednostką miar. Natomiast łokieć staroegipski, z XXVIII w.p.n.e., wynosił od 52,35 do 52,4 cm.

  3. Stopa – dawna jednostka miary nawiązująca do przeciętnej długości stopy ludzkiej. W różnych krajach miała inną długość. Zmieniała się także na przestrzeni wieków. Obecnie przez stopę najczęściej rozumie się stopę angielską (foot) = 30,480 cm, czyli 1 m = 3,280840 stóp. Skrót: ft. Spotyka się również zapis z użyciem apostrofu (np. 50'). Najczęściej stanowiła 1/2 łokcia i dzieliła się na 12 cali. W Polsce: stopa staropolska, tj. warszawska – do 1819 r. = 29,78 cm stopa galicyjska, tj. lwowska – 1787-1856 r. = 29,77 cm stopa wrocławska – do 1816 r. = 28,80 cm stopa krakowska – 1836-1857 r. = 29,8 cm stopa litewska = ok. 32 cm Za granicą: stopa duńska (fod) – ok. 1835 = 31,384 cm stopa angielska (foot) – ok. 1835 = 30,480 cm stopa szwedzka (Fot) – ok. 1835 = 29,690 cm stopa hanowerska (Fuss) – ok. 1835 = 29,199 cm stopa lubecka (Fuss) – ok. 1835 = 28,852 cm stopa hamburska (Fuss) – ok. 1835 = 28,649 cm stopa drezdeńska (Fuss) – ok. 1835 = 28,326 cm stopa lipska (Fuss) – ok. 1835 = 28,266 cm stopa madrycka (pies) – ok. 1835 = 28,266 cm Miary antyczne: stopa attycka = 29,6 cm stopa eginecka = 33,3 cm stopa egipska = 35 cm stopa grecka = 30,83 cm stopa olimpijska = 32 cm stopa pergameńska = 35 cm stopa rzymska = 29,6 cm stopa używana w architekturze = 29,4-29,6 cm i 32,6 cm

  4. Piędź – dawnamiara długości, określana jako odległość między końcami kciuka i palca środkowego (lub małego) rozwartej dłoni. W dawnej Polsce jej wartość, zróżnicowana lokalnie, wynosiła w zależności od regionu: 1 piędź = 1/3 łokcia ≈ 19,8 cm lub 1 piędź = 3/4 stopy ≈ 22,3 cm Dłoń – dawna jednostka miary długości. Dłoń odpowiadała 1/2 ćwierci czyli ok. 7,44 cm. Miara ta jest nadal w użyciu w stosunku do pomiaru wysokości koni wierzchowych w krajach anglosaskich. Ćwierć – dawna jednostka miary długości, odpowiadała 1/4 części łokcia. Stanowiło to 14,89 cm (po 1764 roku i 14,4 cm po 1819 roku). Dawne jednostki miar związane z wymiarami dłoni 1: Ćwierć 2: Piędź 3: Dłoń

  5. Mila morska– jest jednostką odległości stosowaną w nawigacji morskiej. Jest to długość łuku południka ziemskiego odpowiadająca jednej minucie kątowej koła wielkiego. W rzeczywistości ze względu na kształt kuli ziemskiej długość łuku 1 minuty kątowej jest różna w zależności od szerokości geograficznej, dlatego umownie przyjęto długość uśrednioną. 1INM → 1’ stąd: 40 000 km / (360° × 60’) = 1851,852 m ≈ 1 852 m w układzie SI (wartość przyjęta w Normie ISO 31-2) 1 INM = 10 kabli Z pojęciem mili morskiej związana jest jednostka prędkości węzeł. Dodatkowo niektóre państwa stosują własną wartość dla mili morskiej: Wielka Brytania - 1853,18 m Dania - 1851,85 m Holandia - 1851,85 m Stany Zjednoczone - 1853,248 m Portugalia - 1850,00 m Japonia - 1853,18 m

  6. Dziękuję za obejrzenie prezentacji pt.”Dawne jednostki miary„ Opracowała Aleksandra Ł.

More Related