System gwarantowania depozytów w Polsce

1. Bankowy Fundusz Gwarancyjny System gwarantowania depozytów w Polsce „Pewne jak w banku”

2. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Cele i zadania systemów gwarantowania depozytów Co robią takie systemy? Podstawowym celem instytucji gwarantowania depozytówjest wypłata depozytów zgromadzonych na rachunkach bankowych, w sytuacji gdy nastąpi niedostępność depozytów w wyniku zawieszenia działalności banku*. Po co działają te systemy? • aby ochronić deponentów w przypadku zawieszenia działalności banku, a przez to • zadbać o stabilność systemu bankowego * W systemie polskim decyzją uruchamiającą system gwarancyjny jest decyzja Komisji Nadzoru Finansowego o zawieszeniu działalności banku, powołaniu zarządu komisarycznego oraz wystąpieniu do właściwego sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości.

3. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Systemy gwarantowania w krajach UE i na świecie (1) Pierwsza instytucja gwarancyjna na świecie powstała w Stanach Zjednoczonych w 1933 r. jako następstwo Wielkiego Kryzysu. W Europie pierwszy system gwarancyjny powstał w Niemczech w 1966 r.

4. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Systemy gwarantowania w krajach UE i na świecie (2) Dyrektywa Rady Unii Europejskiej 94/19/EC z 30 maja 1994 r. – najważniejszy dokument dla powstawania europejskich systemów gwarantowania. Zgodnie z tą Dyrektywą we wszystkich krajach UE muszą istnieć systemy gwarantowania depozytów obejmujące banki z poszczególnych krajów.

5. Bankowy Fundusz Gwarancyjny System gwarantowania depozytów w Polsce W Polsce wprowadzenie norm europejskich nastąpiło poprzez powołanie do życia Bankowego Funduszu Gwarancyjnego… …co nastąpiło Ustawą z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym

6. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Bankowy Fundusz Gwarancyjny Główne cele działalności Bankowego Funduszu Gwarancyjnego: • wypłaty gwarancyjne dla deponentów w przypadku zawieszenia działalności banku*, • udzielanie pomocy finansowej bankom, które znajdą się w trudnościach i istnieje niebezpieczeństwo ich niewypłacalności • analiza sytuacji sektora bankowego. * decyzją uruchamiającą system gwarancyjny jest decyzja Komisji Nadzoru Finansowego o zawieszeniu działalności banku, powołaniu zarządu komisarycznego oraz wystąpieniu do właściwego sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości.

7. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Kiedy Komisja Nadzoru Finansowego podejmuje decyzję o zawieszeniu działalności banku? (1) Komisja Nadzoru Finansowego podejmuje decyzję o zawieszeniu działalności banku przypadku, gdy: ▪ według bilansu sporządzonego na koniec okresu sprawozdawczego aktywa banku nie wystarczają na zaspokojenie jego zobowiązań lub ▪ z powodów związanych bezpośrednio z sytuacją finansową banku nie reguluje on swoich zobowiązań wobec deponentów w zakresie wypłaty środków objętych gwarancjami.

8. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Kiedy Komisja Nadzoru Finansowego podejmuje decyzję o zawieszeniu działalności banku? (2) Wówczas Komisja Nadzoru Finansowego podejmuje decyzję o zawieszeniu działalności banku i ustanowieniu zarządu komisarycznego, o ile nie został on ustanowiony wcześniej, oraz jednocześnie podejmuje decyzję: ▪ o jego przejęciu przez inny bank, za zgodą banku przejmującego, albo ▪ występuje do właściwego sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości. W tym przypadku następuje spełnienie warunku gwarancji.

9. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Kto należy do polskiego systemu gwarantowania depozytów? obowiązkowo: • banki krajowe • oddziały banków z siedzibą poza obszarem Unii Europejskiej, o ile nie należą do żadnego systemu gwarantowania lub ich poziom gwarancji jest niższy od tego, który zapewnia polski system dobrowolnie: • oddziały banków pochodzących z państw Unii Europejskiej - w ramach dopełnienia gwarancji.

10. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Zasada gwarantowania kraju macierzystego Od 1 maja 2004 r. – zgodnie z Dyrektywą 94/19/EC – banki (zgodnie z terminologią europejskich aktów prawnych nazywane instytucjami kredytowymi) pochodzące z jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej mogą prowadzić na terytorium innych państw członków UE działalność w formie oddziału, korzystając z licencji bankowej uzyskanej w swoim kraju macierzystym. Depozyty zgromadzone w tych oddziałach są objęte gwarancjami systemu gwarantowania kraju macierzystego.

11. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Przedmiot gwarancji Przedmiotem gwarancji są: • środki pieniężne zgromadzone na imiennych rachunkach bankowych zarówno w złotych jak i w walutach obcych, • należności wynikające z innych czynności bankowych potwierdzone dowodami imiennymi np. przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych, • kwoty takie jak np. te wydatkowane na koszty pogrzebu posiadacza rachunku.

12. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Kto jest objęty gwarancjami BFG? • Podmioty, których środki na rachunkach oraz należności z innych czynności bankowych są objęte gwarancjami BFG, to: • osoby fizyczne, • osoby prawne, • jednostki organizacyjne posiadające zdolność prawną, • szkolne kasy oszczędnościowe i pracownicze kasy zapomogowo-pożyczkowe.

13. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Kto nie jest objęty gwarancjami BFG? (1) Polski system gwarantowania nie obejmuje środków zdeponowanych przez: • Skarb Państwa i jego jednostki organizacyjne, • banki, • podmioty rynku finansowego takie jak: • domy maklerskie, • zakłady ubezpieczeń, • fundusze inwestycyjne, • powszechne towarzystwa emerytalne,

14. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Kto nie jest objęty gwarancjami BFG? (2) • akcjonariuszy banku posiadających pakiet co najmniej 5% głosów na walnym zgromadzeniu, • kierownictwo banku.

15. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Limity gwarancyjne w Polsce suma depozytów do równowartości w złotych100 000 euro – gwarantowana w100% • Środki gwarantowane płatne są w złotych • Gwarancje dotyczą deponenta a nie rachunku czyli: • wszystkie rachunki danej osoby w jednym banku ulegają sumowaniu, • dla rachunku wspólnego każdy współposiadasz ma osobny limit • Środki nie objęte bądź przekraczające limit gwarancji są wypłacane w trybie postępowania upadłościowego w Unii Europejskiej jednorodny poziom gwarancji to 100 tys. euro

16. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Zasady i tryb realizacji gwarancji (1) okolicznością, która musi zaistnieć, aby powstała odpowiedzialność BFG wobec deponentów jest zawieszenie działalności banku wraz z wystąpieniem do właściwego sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości przez KNF, zarząd komisaryczny sporządza listę osób uprawnionych do otrzymania środków gwarantowanych wypłaty środków dokonuje zarząd komisaryczny lub inny podmiot w zależności od decyzji Funduszu wypłata środków gwarantowanych następuje po przekazaniu stosownych kwot przez BFG

17. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Zasady i tryb realizacji gwarancji (2) Wypłaty środków gwarantowanych powinny być dokonane nie później niż w terminie 20 dni roboczych od dnia zawieszenia działalności banku. Za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego okres ten może być przedłużony, jednak nie dłużej niż o 10 dni roboczych. Wypłaty są prowadzone w placówkach zawieszonego banku lub w placówkach podmiotu dokonującego wypłaty, zgodnie z ustalonym terminarzem. Środki gwarantowane, nieodebrane w trakcie wypłat prowadzonych przez podmiot dokonujący wypłat, mogą być odebrane bezpośrednio w Biurze BFG w ciągu 5 lat od dnia zawieszenia działalności banku.

18. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Źródło finansowania wypłat Źródłem finansowania wypłat środków gwarantowanych dla deponentów są wpłaty dokonywane do BFG przez banki uczestniczące w systemie gwarantowania, w przypadku gdy zostanie zawieszona działalność któregoś z nich. Dodatkowe źródła finansowania to, m.in.: - fundusze własne BFG, - pożyczka i dotacja z budżetu Państwa, - krótkoterminowy kredyt w Narodowym Banku Polskim.

19. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Obowiązki informacyjne banków wobec klientów wynikające z ustawy o BFG Banki muszą informować o: • uczestnictwie w systemie gwarantowania depozytów i o zasadach jego funkcjonowania, • swojej sytuacji ekonomiczno-finansowej, • braku ochrony gwarancyjnej niektórych wierzytelności, jeśli nie wynikają one z czynności bankowych, • braku ochrony gwarancyjnej w związku z usługami świadczonymi przez bank, w których jest on tylko pośrednikiem a nie stroną umowy, • braku ochrony gwarancyjnej niektórych wierzycieli.

20. Bankowy Fundusz Gwarancyjny Inne systemy ochrony nieprofesjonalnych uczestników rynku finansowego w Polsce Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (ubezpiecza polisy na życie oraz ubezpieczenia obowiązkowe) system rekompensat zarządzany przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. (ubezpiecza środki w biurach maklerskich)