HİSTORY OF GAMES

1. HİSTORY OF GAMES OYUNLARIN TARİHÇESİ HAZIRLAYAN: REMZİ CANFER ÜLVAN 1130137513

2. Oyunun Tanimi • Oyun, içsel olarak güdülenen belirli bir amacı olmayan, yetişkinler tarafından değil, çocuğun koyduğu kurallara bağlı olarak kendiliğinden gelişen ve zevk unsuru taşıyan davranışlarda oluşan bir etkinliktir. • Piaget’e göre oyun, bir uyumdur. • Gross’a göre (1896), oyun bir pratiktir. İleride karşılaşılabilecek davranış biçimleri oyunla elde edilir. • Oyun, çocukların kendi seçtikleri ya da gruptaki diğer çocukların seçtikleri ve kendilerine göre sağlam kuralları olan eylemlerdir.

3. OYUNLARIN TARİHÇESİ • Oyun, canlıların var olmasıyla başlamıştır. Hayvanların da oyun oynadıklarını düşünmek garip gelebilir. Ama etrafımızdaki hayvanları izlediğimizde onların oyun oynadığını görebiliriz. • Örnek :İki köpeğin birbirini kovalaması, birinin diğerini yakalayınca yere yatırması ve bu işten zevk aldıklarını gösterir. • Büyüklerin avlarını nasıl avladıklarını anlatırken onları izleyen çocuklar, büyüklerin yaptıklarını günlük yaşamlarında taklit etmişler ve büyüklerine özenerek benzer hareketleri yapmaya başlamışlardır. Bu tür oyunlar, çocuklar tarafından nesilden nesile geliştirilerek aktarılmış ve bugünkü oyunları oluşturmuştur.

4. Sopalarla ve taşlarla yere konan bir hedefi vurmak, çeliğe vurup uzağa götürmek, saklambaç oyunlarında saklanan oyuncuyu arayan ebenin, sakladığı yerden ebeden önce kaleye gelmeye çalışan oyuncunun hal ve hareketleri ilkel insanların avcılık sırasında yaptığı hareketlerin benzeri gibidir. • Arkeologlar, yaptıkları kazı ve araştırmalarda bu oyunları anlatan kabartmalar ve mağara resimleri bulmuşlardır. BritishMuseum’da bulunan ve İ.Ö. 800 yıllarında topraktan yapılmış bir heykel, iki kızı aşık oynarken göstermektedir. Eski Mısır’da bulunan Orta Krallık dönemi duvar resimlerinde ise oyun tahtası üzerinde oynanan oyunlar, sıçrama oyunları, yine İ.Ö. 2600 yılında Mısır’da Ak-hor mezarında bulunan duvar resminde bir kız,el vuruşma oyunu oynarken gösterilmektedir.

5. Türklerdeki oyunlarla ilgili yazılı bilgileri Dede Korkut Hikâyeleri’nde bulmak mümkündür. Diğer önemli bir kaynak ise Evliya Çelebi’nin Seyahatname adlı eseridir.Daha sonraki yıllarda çocuk oyunları nesilden nesile aktarılarak ve zenginleşerek günümüze kadar gelmiştir. • Thomas Hyde 1963 tarihinde yazmış olduğu De LudisOrientalibus adlı eserinde şu Türk oyunlarının tanımını vermiştir. Allı dikli oyunu, Aşık oyunu, Saklambaç oyunu, Bızdık oyunu, Çalık oyunu, Dokuztaş oyunu, Dur Tut oyunu, El oyunu, Falaka oyunu, Fırlak oyunu, Gerdan oyunu, Koz veya Ceviz oyunu, Kumar oyunu, Mangala oyunu, Satranç oyunu, Sultan oyunu, Tabanca oyunu, Takla oyunu, Tavla oyunu, Tek mi çift mi oyunu, Top oyunu, Tura oyunu, Uzun Eşek oyunu, Yumurta oyunu.

6. VİDEO OYUNLARIN TARİHÇESİ • Video oyunları tarihi gerçekte 1961 tarihinde başlamıştır.Çünkü bu tarihte ilk video oyunu yapılmıştır.Ancak 1889 tarihinden itibaren bugünkü zamana gelen firmalar doğmuş ve fikirler üretilmiştir. • Video oyunları tarihi 9 çağa ayrılır:~Video Oyunları Öncesi Çağ (1889-1970)~İlk Çağ (1971-1977)~Altın Çağ (1978-1981)~Gelişme Çağı (1982-1984)~İlerleme Çağı (1985-1988)~Yükselme ve Marketleşme Çağı (1989-1992)~32 bit Üretim Çağı(1993-1997)~Modern Çağ (1998-1999)~Yeni Çağ (2000- ~ )

7. OYUNLAR ÖNCESİ ÇAĞ • 1889Bu tarihte Nintendo’nun ilk adımları atılmaya başladı. FusajiroYamauchi adlı Japon bir manifaturacı, Marafuku adlı bir şirket kurdu ve Hanafuda adlı Japon kart oyunlarını üretti. • 1947AkioMorita ve MasoriIbuka adlı iki Japon; Tokyo Telekomünikasyon Mühendislik Şirketi’ni kurdu.Daha sonra Morita,bir Amerikan malı kaset kaydediciyi gördü ve bunu üretmeye başladı.1952‘de ise 25.000 dolar ödeyerek Bill Labs adlı kişiden transistörün patentini aldı.Bunu ise dünyanın ilk cep büyüklüğündeki bataryalı (yani pille çalışabilen) radyoyu üretmek için kullandı.Şirket gittikçe yükseliyordu.Bu yüzden Amerika ve Avrupa pazarlarına da el atmak istiyordu. Ancak adları,Amerikalılar ve Avrupalılarca zor telaffuz ediliyordu yani kısaltılması veya değiştirilmesi gerekiyordu. Bunun üzerine şirkete,Latince ses anlamına gelen “sonus” kelimesinden esinlenilerek “SONY” adı konuldu.

8. 1961 Bir MIT öğrencisi olan SteveRussel ilk video oyunu olan SpaceWar’u geliştirerek tarihe geçti. Oyun dört elbise dolabı büyüklüğündeki bir DEC PDP-1 bilgisayarında çalışıyordu. • 1967 TexasInstruments ilk elde taşınan hesap makinesini yaparak satmaya başlar. Ayrıca ana bilgisayarlarda Star Trek’i konu alan oyunlar görülmeye başlar. • 1968İlk RAM icat edilir. • 1969 Amerikan Savunma Departmanı atom bombalarını kullandıktan sonra “Ya bizim başımıza böyle bir şey gelir de iletişimsiz kalırsak! Önlemimizi alalım!” , diyerek AdvencedResearchProjectsAgencyNetwork’u; yani ARPANET’ikurarlar. Sonradan ARPANET, İnternet olacaktır.

9. İLK ÇAĞ (1971-1977) • İlk Çağ, Video Oyunları Tarihindeki ilk devrimlerin yaşandığı çağdır.Bu çağ ile birlikte video oyunları büyük bir gelişme göstermiştir. • 1972Bally/Midwayşirketi WinnerPong adlı oyunu piyasaya sürer ve çılgınlık başlar.Odyssey konsolu geniş çapta üretime geçer. Magnavox 200.000 civarında bir satış rakamı yakalayacaktır. Atari de bu senede kurulur. Japonca manası “tamam”dır. Atari ilk konsolunun prototipini bir bara kurar. Kısa sürede makinenin para atma deliği ilgiden dolayı bozulur. Pong’unkısa zamanda türevleri doğar. • 1974GrayGygex ve DaveArneson isimli iki girişimci DungeonsandDragons (Zindanlar ve Ejderhalar) isimli bir oyunu yayımlar.Sears,üzerinde Pong logosu bulunan 100.000 Atari üretmesi için Atari’ye teklifte bulunur.Nakamura’nın Tokyo’da bulunan firması Nakamura İmalat (şimdiki adı Namco),Atari Japonya’yı 500.000$’a alır.Ayrıca bu tarihte ilk ROM kullanan oyun “Tank” üretilir.

10. 1975 Exidyfirması DeathRace adlı bir oyunu piyasaya sürerler.Ancak oyun halk tarafından dışlanır.Çünkü oyunda masum yayalar ezilmektedir!Bill Gates ve Paul Allen,Microsoft’u kurar.Altair bilgisayarı için ilk BASIC (bir tür bilgisayar kodu) uygulamalarını üretirler.Bir mini işlemci ile ilk tasarlanan ilk oyun olan GunFight,Midway tarafından piyasaya sürülür.Zilog firması Z-80 çipini üretir ve çip,endüstride arcade makinelerinin standart parçası hâlini alır.Parçanın işlemci hızı 2.5 Mhz.’dir. • 1976 NolanBushnell,Atari’nin geri kalan kısmını WarnerBros.’a 28 milyon $’a satar.Coleco firması Telestar adlı bir TV Ping-Pong oyunu üretir.Apple kurulur ve Apple-1 üretilir.

11. ALTIN ÇAĞ (1978-1981) • Bu çağın adı,bu dönemde oyun firmalarının birçok oyun ve konsol satmasıdır.Artık hem satıcı firmalar, hem de oyuncular hallerinden memnundur. • 1978 Atari Astroids oyununu üretir. Oyun o kadar çok tutar ki Atari,ilk vektör grafikli oyunu olan LunarLander’ı bırakıp, sırf Astroids’i üretir(Oyun 70.000 adet satmıştır.). Bu arada Atari’nin dört başarılı tasarımcısı ayrılarak Activision’u kurar.Midway ünlü SpaceInvaders oyununu lisanslayıp Japonya’da piyasaya sürer.Oyun o kadar çok satar ki, Japonya’da bozuk para kıtlığı baş gösterir. • 1981 IBM’in ilk makinesi yapılır.Masa üstü bilgisayar ve mouse standart hâle gelir. TripHawkinsApple’dan ayrılıp ElectronicArts (E.A)’ı kurar.Aynı sene Sierra On-Line ve Microprose kurulur. Adamın birisi Berzerk adlı oyunu oynarken kalp krizi geçirip ölür ve literatürlere ilk video oyunlarından ölmüş kişi olarak geçer.Commandore firması VIC-20 modelini piyasaya sürer.Fiyatı 300 $’dır.

12. GELİŞME ÇAĞI (1982-1984) • Bu çağda gerçekten birçok gelişme kaydedilmiştir. Özellikle Coleco’nunColecoVision’ı çıkarması büyük bir gelişmedir. Ancak oluşan gelişmelerden sonra ilerleme başlamıştır. • 1982Coleco,ColecoVision isimli arcade kalitesinde bir ev video oyunu sistemini Nintendo oyunlarıyla piyasaya sürer.İlk oyun DonkeyKong’tur.Infocom’unZork oyunu en çok satan oyun seçilir. Atari,Spielberg’e 21 milyon $ ödeyerek E.T’nin haklarını alır ve berbat bir oyun yaparak büyük zarara uğrar. SEGA,oyun tarihinde ilk 10’a giren oyunu Zaxxon’u yapar. Oyunda 3D bir dünyada bir jeti yöneterek düşmanlarımızı vuruyorduk. • 1984Applepiyasaya bomba gibi bir makineyle düşer: AppleMachintosh.

13. İLERLEME ÇAĞI (1985-1988) • Bu çağda gerçekten birçok gelişme kaydedilmiştir. Özellikle Coleco’nunColecoVision’ı çıkarması büyük bir gelişmedir. Ancak oluşan gelişmelerden sonra ilerleme başlamıştır. • 1986NintendoNES’i, SuperMarioBrothers’la birlikte çıkarır. SuperMario,en yakın rakibinden bile 10 kat daha fazla satar. • 1988 yılın da Moskova Bilim Akademisi’nde AlexeyPajitnov tarafından geliştirilmeye başlanan “Tetris” oyunu ortaya çıkar ve herkeste bağımlılık yapar. SquareSoft, para basma makinesi olan ilk Final Fantasy’i çıkarır. Nintendoise kendi oyun dergisi olan NintendoPower’ı çıkarır ve üyeleri bir milyonu aşar.

14. YÜKSELME VE MARKETLEŞME ÇAĞI (1989-1992) • Bu çağda artık yeni firmaların oluşmasıyla hem yükselme artmış,hem de rekabetin artmasıyla,marketleşme ve satış arayışı başlamıştır. • 1989NintendoGame Boy’u çıkartır. GameBoy, 120 milyon satış rakamına ulaşarak,tüm zamanların en çok satan el konsolu olur. • 1991 Capcom, StreetFighter 2’yi çıkarır ama o zamanın hit oyunu WingCommander olduğundan,pek fazla satış yapamaz. idSoftware kurulur. GameGenie piyasaya çıkarak oyunculara hile yapma imkanı sunar. • 1992 Nintendoise Sony ile olan kontratını bozup, Philips’leçalışmaya başlar.Buna çok kızan ve içerleyen Sony de, 32bitlik konsolunu çıkartmaya karar verir. Yani Playstation’ıEn önemli dövüş oyunlarından biri olan MortalKombat piyasaya sürülür.

15. 32 BİT ÜRETİM ÇAĞI(1993-1997) • Sony’nin 32 bitlik konsolu Playstation’ı çıkarmaya karar vermesi üzerine, yeni nesil konsollar doğmaya başladı. Bunların hepsi de 32 bit olduğundan bu çağa 32 bit Üretim Çağı denir. • 1993idSoftware,ilk muliplayer oyun olan Doom’u çıkartır. Doom’un çıkmasıyla bilgisayar satışlarında rekor artışlar gözlenir. Birçok işyeri, işçilerinin işyeri bilgisayarların da, topluca Doom oynamaları yüzünden çöker. Ayrıca içinde bulunan şiddet öğeleri yüzünden bu senede Doom ve benzeri oyunları kınamak için birçok protesto kampanyası başlatılır. Intel ise ilk Pentium modelini tanıtır ve piyasaya sürer. • 1995 Microsoft,Windows 95’i çıkartır ve DOS ölür. • 1996id, en büyük oyunlarından biri olan Quake’i çıkarır ve Quake,internetin tek hakimi olur. 3D ekran kartları her yerde görülmeye başlar.

16. MODERN ÇAĞ (1998-1999) • Bu iki yıllık zaman diliminde gerçekleşen olaylarla,video oyunları tarihinde yeniden bir dönüm noktası yaşamışızdır. • 1999EpicEntertainmentUnreal’ı çıkararak,id’ye güçlü bir rakip olur. Sonuçta yine kârlı çıkan oyuncular olur. Everquestise en popüler online oyun olur. SEGA, Dreamcast’içıkarır ve daha ilk gününde 98 milyon $ kazanır. Sony,Playstation2’yi duyurur ve ikinci jenerasyon konsol savaşlarının ilk tohumunu eker.

17. YENİ ÇAĞ (2000- ~ ) • Bu iki yıllık zaman diliminde gerçekleşen olaylarla,video oyunları tarihinde yeniden bir dönüm noktası yaşamışızdır. • 2000 Sony Playstation 2’yi çıkarır ve eski Playstation’dan daha küçük olan PS One’ı tekrar piyasaya sürer. Japonya’da PS2, beş ayda üç milyondan fazla satar ki aynı rakama PS1 ancak 19 ayda ulaşabilmiştir. Nvidia,ekran kartı piyasasını eline geçirir. • 2001 SEGA, Dreamcastüretimini durdurur ve oyun konsolu üretmeyi bırakır. Dünyanın en büyük oyun üreticisi olma yolunda olan politikayı izlemeye başlar.Bundan sonraki tüm oyunlarını PS2, GameCube ve X-Box’a çıkaracağını duyurur.300 çalışanını erken emekli eder. Dreamcast’infiyatı önce 100$’a, sonra da 76$’a düşer. Nvidiagrafik mucizesi GeForce 3’ü piyasaya sürer.

18. 2006 yılında piyasaya nintendo firması tarafından sürülen Wii ile yeni bir çağ açmıştır. En önemli parçası olan oyun kumandası (WiiRemote) harekete duyarlı sensörler içermekte ve kişinin yapmış olduğu hareketleri algılayarak kişinin daha çok oyunun içine sürüklemektedir.

19. KAYNAKLAR • www.hardwaremania.com http://www.hardwaremania.com/forum/yazilim/oyunlar/video-oyunlari-tarihi-29207.html • www.frmtr.com http://www.frmtr.com/tarihce-ansiklopedisi/3262140-oyun-tarihcesi.html • http://ugurhobi.blogcu.com http://ugurhobi.blogcu.com/oyunun-tarihi/3669735 • http://tr.wikipedia.org http://tr.wikipedia.org/wiki/Wii