1 / 81

DOLAŞIM SİSTEMİMİZ

DOLAŞIM SİSTEMİMİZ. BAYRAM TOSUN FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENİ. DOLAŞIM SİSTEMİNİN GÖREVİ. Hücrelere gerekli olan besin ve oksijenin götürülmesini, hücrelerde oluşan atık maddelerin ve karbondioksitin uzaklaştırılmasını sağlar. Dolaşım sistemi elemanları. Kan.

morse
Download Presentation

DOLAŞIM SİSTEMİMİZ

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. DOLAŞIM SİSTEMİMİZ BAYRAM TOSUN FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENİ

  2. DOLAŞIM SİSTEMİNİN GÖREVİ Hücrelere gerekli olan besin ve oksijenin götürülmesini, hücrelerde oluşan atık maddelerin ve karbondioksitinuzaklaştırılmasını sağlar.

  3. Dolaşım sistemi elemanları Kan Damarlar Kalp

  4. Dolaşım Sistemi Organları

  5. KAN KAN(HÜCRELERİ %45 PLAZMA (SERUM) %55 ALYUVAR SU oksijen karbondioksit AKYUVAR PROTEİN KAN PULCUKLARI ORGANİK MADDE İNORGANİK MADDE

  6. B-KAN PLAZMASI(SERUM)

  7. KAN HÜCRELERİ • ALYUVARLAR(): • KIRMIZI KEMİK İLİĞİNDE ÜRETİLİR. • YAPISNDAKİ HEMOGLOBİN KANIN KIRMIZI RENGİNİ VERİR. • OKSİJENİ HÜCRELERE,HÜCRELERDE OLULUŞAN KARBONDİOKSİDİ AKCİĞERETAŞIR. • 1 MİLİMETRE KÜP KANDA YAKLAŞIK 4-5 MİLYON TANEDİR. • ÇEKİRDEKSİZDİR. YAKLAŞIK 120 GÜN YAŞAR. • DALAK VE KARACİĞERDE PARÇALANIR.

  8. AKYUVAR(LÖKOSİT) • BEYAZ RENKLİ,ÇEKİRDEKLİ HÜCRELERDİR • SARI KEMİK İLİĞİ, KARACİĞER, DALAK VE LENF DÜĞÜMLERİNDE ÜRETİLİR. • VÜCUDU MİKROPLARA KARŞI KORUR. • YAKLAŞIK 1 MM KANDA 8-10 BİN TANE OLUR. MİRKOP VÜCUDA GİRİNCE SAYILARI ARTAR.

  9. Vücudun savunma işini yapar. • Kemik iliği,lenf düğümleri ve dalakta yapılır. • 1 mm kanda 7-8 bin tane bulunur. • Çekirdekli ve çekirdeksiz çeşitleri vardır. • Beyaz renkli iri çekirdekli, büyük ve sabit bir şekli olmayan kan hücreleridir. Kemik iliği ile lenf düğümlerinde ve dalak, timüs gibi lenf dokularında üretilirler. Ömürleri birkaç gündür. İnsanın 1 mm3 kanında 8 - 10 bin kadar akyuvar bulunur.

  10. KAN PULCUKLARI (TROMBOSİTLER) • ALYUVAR VE AKYUVAR HÜCRELERİNDEN DAHA KÜÇÜKTÜR • KANINPIHTILAŞMASINI SAĞLAR. • .KIRMIZI KEMİKİLİĞİNDE BÜYÜK HÜCRELERİN PARÇALANMASI İLE OLUŞUR • MİKROSKOPTA GÖZÜKMEZ • ÇOK KÜÇÜK VE ÇEKİRDEKSİZDİR

  11. KAN PULCUKLARI (Trombositler)

  12. KANIN PIHTILAŞMASI • Vücudumuzda meydana gelen küçük bir çizik veya kesik sonucunda, derinin hemen altında damarlarımızda akan kan dışarı sızar

  13. PIHTILAŞMA • Bir süre sonra deliğin etrafı pıhtılaşmaya başlar:

  14. Yumuşak bir yapıya sahip olan fibrin ilk başta yarayı kapattıktan sonra kurumaya başlar ve yarayı iyileşene kadar korumak için büzülerek sert bir kabuk halini alır. YARA KAPANIYOR

  15. KAN GRUPLARIMIZ…

  16. Kan Nakil Şeması • O grubu genel vericidir. • AB grubu genel alıcıdır. • Bazı insanlarda alyuvarların üzerinde Rh proteini bulunur. • Taşıyanlar Rh(+) taşımayanlarRh(-) olarak adlandırılır.

  17. ALYUVARDAKİ PROTEİN I-A Proteini(B antikoru) II-B Proteini (A antikoru) III-A ve B Proteini (A ve B antikoru bulunur) IV-Protein yok KAN GRUBU A Grubu B Grubu III AB Grubu IV 0 Grubu KAN GRUPLARIİnsanda kan gruplarını alyuvar üzerindeki bazı proteinler belirler

  18. KAN UYŞMAZLIĞI Rh(-) kana sahip bir kişiye Rh(+) kan verilmesidir.Bu durumda Rh(+) karşı antikor oluşur buna kan uyuşmazlığı denir. Hamile bir bayanın kanı Rh(-) bebeği Rh(+) ise anne ile bebek arasında kan uyuşmazlığı olur.Bebeğin yaşamı tehlikeye girer. Rh(+) ancak Rh(+) kan verebilir. Rh (+) kesinlikle Rh (-) kan veremez. Rh(-) ise hem Rh(-) ve hem de Rh(+) kan verir.

  19. SORU:Aşağıda anne ve babanın kan grupları verilmiştir. Hangi durumda kan uyuşmazlığı olur? Anne Baba   A) Rh (-) Rh (+) B) Rh (+) Rh (+) C) Rh (+) Rh (-) D) Rh (-) Rh (-)

  20. Kalbin yeri

  21. Sağ Sol Kulakçık Kulakçık Karıncık Karıncık

  22. AH KALBİM BEN SENDEN ÇOK ÇEKTİM

  23. KALP • Kalp insanın göğüs boşluğunda iki akciğer arasında ve göğüs kemiğinin arkasında yer alır . • Ergin kadında ortalama 230 – 280 gr, erkekte 280 -340 gr ağırlığındadır. • İnsan kalbi herkesin kendi yumruğu büyüklüğündedir

  24. Üstte iki kulakçık alltta iki karıncık olmak üzere dört odacıktan oluşmuştur. Sağ kulakçık ile sağ karıncık arasında üçlü (triküspit), sol kulakçık ile sağ karıncık arasında ikili (biküspit) kapakçık vardır. Vücutta pompa görevi yapar kanı pompalar.

  25. Kalp kırmızı kas dokusundan yapılmıştır. • Kalbin sol tarafında temiz kan, sağ tarafında kirli kan bulunur. Üstte sol kulakçık, sağ kulakçık; altta sol karıncık, sağ karıncık yer alır. • Kulakçıklarla karıncılar arasında tek yönlü geçişe izin veren kapakçılar vardır • Kalbe kan getiren damarlar kulakçıklara açılırlar. • Kulakçıklar, kalbe gelen kanın toplandığı odacıklardır. Kulakçıklara kan getiren damarlar toplardamarlardır . • Kalpten vücuda kan götüren damarlar karıncıklardan çıkarlar. Vücuda kan götüren bu damarlar atardamarlardır. • Temiz kan: Besin ve oksijen bakımından zengin olan kana denir. • Kirli kan: Besin ve oksijen bakımından fakir olan kana kirli kan denir. KALBİN ÇALIŞMASI • Kalbimiz yaşadığımız sürece sürekli kasılıp gevşeyerek çalışır . • Kulakçık ve karıncıkların kasılıp gevşemesi birbirine zıt-tır. Kulakçıkların her ikisi aynı anda kasılırken karıncıklar gevşeme durumuna geçer. • Kalbin her odacığı kasılma sırasında içindeki kanı pompalar. Gevşeme sırasında ise kanla dolar. • Kirli  kan akciğerlere, temiz kan ise vücuda pompalanır.(Karıncıklardan)

  26. Kalbin çalışması, kalp kasının kasılıp-sistol ve gevşemesi-diastol ile olur. Kulakçık ve karıncıkların kasılıp gevşemesi kanın hareketi için itici bir güç oluşturur. Kulakçık ve karıncıkların kasılıp gevşemesi birbirine zıttır. Yani kulakçıklar kasılırken karıncıklar gevşeme durumuna geçer. Kalbin her odacığı kasılma sırasında içindeki kanı pompalar. Gevşeme anında ise kan ile dolar.

  27. 3. KAN DAMARLARININ YAPISI İnsanın dolaşım sisteminde üç çeşit kan damarı ve lenf damarları bulunur. Atar Damarlar (Arter): Kanı kalbin karıncıklarından diğer organlara taşıyan damarlardır. Akciğer atar damarı kirli kan, diğer atar damarlar O2 bakımından temiz kan taşırlar. Atar damarlardaki kanın hareketi, kalbin yaptığı kan basıncıyla sağlanır. b. Toplar Damarlar (Vena) : Bunlar dokularda oluşan metabolizma artıklarını ve ince bağırsakta emilen besin maddelerini kalbin kulakçıklarına taşıyan damarlardır. Akciğer toplar damarı O2 bakımından temiz kan, diğer toplar damarlar ise kirli kan taşırlar.

  28. Kalbi besleyen damarlar

  29. TOPLARDAMARLAR Vücuttan toplanan kanı kalbin kulakçığına getiren damarlardır. Akciğer toplardamarı, alt ve üst ana toplardamarları kalbe bağlanan toplardamarlardır. Akciğer toplardamarı temiz kan taşıyan tek toplardamardır. Toplardamarlar üç tabakadan meydana gelmişlerdir. Vücudun alt kısımlarındaki toplardamarlarda bulunan üste doğru tek yönlü açılan kapakçıklar kanın tekrar geri dönmesini engeller. Toplardamarlarda kanın hareketi iskelet kaslarının kasılması ile gerçekleşir Vücuttaki kirli kanı,kalbe taşır. Kirli kan taşırlar.(akciğer toplardamarı hariç) En düşük kan basıncının görüldüğü damarlardır.

  30. ATARDAMAR • Kanı kalpten diğer organlara taşıyan damarlardır. Aort ve akciğer atardamarı Kalpten çıkan atardamarlardır. Atardamarların duvarı toplardamarlar gibi üç tabakadan meydana gelmiştir. En dışta, lifli bağ dokudan yapılmış bir dış tabaka bulunur. Bu tabakadaki bağ dokusunun elastik lifleri, kalp atışları sırasında meydana gelen kan basıncına karşı damarların dayanıklılığını arttırır. Orta kısımda kuvvetli düz kaslardan elastik lifler vardır. Bu kaslı tabakanın atardamar çapını arttırıp azaltması ile organlara giden kan miktarı düzenlenir. İç yüzeyi endotelyum adı verilen tek sıralı yassı epitel dokudan oluşmuş bir tabaka bulunur. Toplardamarlardaki gibi kapakçıklar yoktur. Atardamar: Kanı kalpten vücuda taşıyan damarlara denir.

  31. KILCALDAMAR Kan ile doku hücreleri arasındaki bütün madde (besin,gaz, ve matabolik artıklar gibi) alış-verişi kılcal damarlarla olur. Atardamarlar ile toplar damarları birleştirir Kanı hücrelere götürürler Kan akış hızları oldukça yavaştır. Madde alış-veriş'ini sağlar.

  32. Kılcal damarlar: Atardamarlarla toplardamarları birbirine bağlayan tek sıralı epitel hücrelerinden yapılmış küçük yarıçaplı damarlardır.

  33. DOLAŞIM ÇEŞİTLERİ BÜYÜK KAN DOLAŞIMI KÜÇÜK KAN DOLAŞIMI • Kanın damarlar yardımı ile kalpten çıkıp tüm vücuda dolanması ve tekrar kalbe dönmesine kan dolaşımı denir.

  34. BÜYÜK KAN DOLAŞIMI • Büyük dolaşım ise akciğerde oksijenden zengin hale gelen kanı organların kullanması için vücuda gönderen sistemdir. Kalbin sol tarafı bu işten sorumludur. Oksijenden zenginleşen kan akciğerden dönen (akciğer toplardamarları) yolu ile sol kulakcığa ve buradan da kapaktan geçerek sol karıncığa gelir. Sol karıncığa ise kendisine gelen bu kanı aort damarı ile vücuda gönderir. Aort, kalpten çıkan en büyük atardamardır. Aort kalpten çıktıktan sonra kalp dahil çeşitli organlarımıza ve dokularımıza beslenmeleri ve oksijenlenmeleri için dallar vererek karnın alt taraflarına kadar devam eder. • Kalbin sol karıncığından, aort atardamarıyla çıkan temiz kanın, bütün vücudu dolaştıktan sonra birleşerek, alt ve üst ana toplardamarlarıyla kalbin sağ kulakçığına gelmesine büyük dolaşım denir.

More Related