1) Maddenin Katı Hali Katı halde bulunan kalem ve silgimizin

2. 1) Maddenin Katı Hali Katı halde bulunan kalem ve silgimizin şekillerini inceleyelim. Hangi yönden bakarsak bakalım belirli bir şekle sahip olduklarını fark ettik mi? Peki bu maddeleri kalem kutumuza veya sıranın üstüne koyduğumuzda şekilleri değişir mi?

3. Katı maddelerin belirli bir şekilleri vardır. Konuldukları kap değiştiğinde şekillerinde bir farklılık olmaz, bulundukları kabın şeklini almazlar. Dışarıdan bir etki olmadıkça da katı maddelerin şekilleri değişmez. Peki, tuz, mercimek, pirinç gibi küçük taneli maddelerin şekilleri hakkında ne söyleyebiliriz?

4. Toz şeker, tuz, un, toz deterjan, kum gibi maddeler küçük taneli katılardır. Bu tür katılar bir araya geldiklerinde sıvı maddeler gibi konuldukları kabın şeklini alırlar.

5. Mercimek tanesi katı haldedir. Bir avuç mercimek bir araya geldiğinde de yine katı haldedir. Çünkü her bir tanenin yine belirli bir şekli vardır. Küçük taneli katıların, bir araya geldiklerinde, sıvılar gibi konuldukları kabın şeklini alması tanelerinin küçük olmasındandır.

6. 2) Maddenin Sıvı Hali Su, süt gibi sıvı halde bulunan maddeleri düşünelim.Onlara bazen bardakta, bazen tencerede, bazen de şişelerde rastlarız. Peki bu kaplardaki sıvıların şeklini hiç düşündünüz mü? Sıvı haldeki maddeler kap değiştikçe şekil değiştirir. Örneğin sıvı halde bulunan süt, bardağa konulduğunda bardağın; kavanoza konulduğunda ise kavanozun şeklini alır.

7. Yere döküldüğünde ise yayılarak yüzeyin şeklini alır. Bu nedenle sıvıların belirli bir şekli yoktur, konuldukları kabın şeklini alırlar ve akışkandırlar.

8. 3) Maddenin Gaz Hali Madde katı ve sıvı dışında gaz halinde de bulunabilir. Örneğin hava gaz halindedir. Havayı göremesek de birçok olayla fark ederiz. Soluk alıp verdiğimizde akciğerlerimize dolan madde havadır.

9. Balonu şişirdiğimizde balon hangi maddeyle dolar? Kitabı yüzümüze doğru salladığımızda hissettiğimiz esinti nedir?

10. Havanın varlığını rüzgar, fırtına gibi hava olaylarında da hissederiz. Denize daldığımızda çıkan kabarcıklar, bisiklet veya araba tekerleğinin şişmesi de hava varlığını açıklar.

11. Gazların sahip olduğu özelliklerden birisi bulundukları ortamda yayılmalarıdır. Bacalardan çıkan dumanı bir süre sonra göremeyişimiz, onun bulunduğu ortamda yayılmasından kaynaklanır.

12. Gazların bir diğer özelliği de çok küçük gözeneklerden kaçabilmesidir. Örneğin iğneyle deldiğimiz bir balonu şişirdiğimizde bu küçük gözenekten hava çıkar ve bir süre sonra balon söner.

13. Bazı maddelerin yapısında her üç hal de bulunur. Örneğin vücudumuz üç hali de içerir. Damarlarımızdaki kan sıvı halde, akciğerlerimizdeki hava gaz halde, tırnaklarımız ise katı halde bulunmaktadır. Şimdi maddenin hallerini şekil üzerinde birkaç örnekle görelim.

14. Katı Sıvı Gaz (Tahta kaşık, ( Su, Petrol ) (Hava, Doğal Sıra) gaz) Maddenin Halleri