TURCJA A UNIA EUROPEJSKA

1. TURCJA A UNIA EUROPEJSKA

2. Turcja – podstawowe dane Stolica: Ankara Powierzchnia: 779 452 km2 Ludność: 61 640 000 Język urzędowy: turecki Skład etniczny: Turcy 85,7%; Kurdowie 10,6%; Arabowie 1,5%; inni 2,1% Wyznanie: muzułmanie (sunnici) 99,2%; prawosławni 0,5%; inni 0,5% Jednostka monetarna: 1 lira turecka = 100 kurus PKB: 2 450 USD na osobę Średnia długość życia: mężczyźni 62,5 lat; kobiety 65,8 lat Surowce mineralne: rudy chromu, miedzi, manganu, ołowiu, cynku, boksyty, ropa naftowa Wyroby przemysłowe: tkaniny, kilimy i wełniane dywany Uprawy: pszenica, owies, żyto, winorośl, oliwki, rośliny cytrusowe, figowce, bawełna, herbata, tytoń (Turcja jest największym światowym producentem rodzynek i orzechów laskowych) Siły zbrojne: armia lądowa 525 000; marynarka wojenna 55 000; lotnictwo 67 300 Ustrój: republika parlamentarna Władza ustawodawcza: Wielkie Zgromadzenie Narodowe - jednoizbowy parlament wybierany w wyborach powszechnych co 5 lat Władza wykonawcza: rada ministrów Konstytucja: 1987 r. Głowa państwa: prezydent wybierany przez parlament na 7 lat; obecnie Ahmet Necdet Sezer Szef rządu: Recep Tayyip Erdogan

4. CHRONOLOGIA STOSUNKÓW TURCJA - UE • wrzesień 1959 r. - Rada Ministrów EWG zaakceptowała wnioski Ankary i Aten o członkostwo stowarzyszone • wrzesień 1963 r. - podpisano Porozumienie Ankarskie (Porozumienie o stowarzyszeniu), żeby włączyć Turcje do Unii Celnej, a w końcowym etapie doprowadzić do pełnego członkostwa. Podpisano pierwszy protokół finansowy • listopad 1970 r. - w Brukseli podpisano Protokół Dodatkowy i drugi protokół finansowy

5. CHRONOLOGIA STOSUNKÓW TURCJA - UE • 1980 r. - w pierwszej połowie lat 80-tych relacje pomiędzy Turcją, a Wspólnotą uległy stagnacji, m.in. w wyniku wojskowego zamachu stanu w dniu 12 września 1980 r. • czerwiec 1980 r. - Rada Stowarzyszenia zdecydowała obniżyć cła na niemal wszystkie produkty rolne do zera do 1987 r. • kwiecień 1987 r. - Turcja wnioskowała o pełne członkostwo w EWG. Ali Bozer przedłożył wniosek w Brukseli

6. CHRONOLOGIA STOSUNKÓW TURCJA - UE • marzec 1993 r. - na spotkaniu w Brukseli określono procedury funkcjonowania i obowiązków Komitetu Sterującego, żeby przygotować Turcję do Unii Celnej • październik 1993 r. - spotkała się Rada Stowarzyszenia Turcji i UE i zadecydowała, że ukończono przygotowania techniczne i Turcja wypełniła większą część swoich zobowiązań • grudzień 1999 r. - decyzja Rady UE w Helsinkach dot. przyznania Turcji statusu kraju kandydackiego

7. CHRONOLOGIA STOSUNKÓW TURCJA - UE • grudzień 2000 r. - decyzja Rady Ministrów UE dot. regulacji strukturalnych na temat pomocy Turcji w ramach strategii przedakcesyjnej • styczeń 2001 r. - Rada UE zaakceptowała dofinansowanie w wysokości 130 mln euro, które zostanie przekazane Turcji pomiędzy latami 2001-2003 • wrzesień 2001 r. - Parlament UE zaakceptował raport związany z Cyprem przygotowany przez Jacque Paasa.  W raporcie za stroną odpowiedzialną za niemożność znalezienia rozwiązania uznano Turcję i zadeklarowano, że członkostwo Cypru nastąpi, nawet jeśli problem nie zostanie rozwiązany

8. CHRONOLOGIA STOSUNKÓW TURCJA - UE • grudzień 2002 r. - pod koniec szczytu Rady Europejskiej w Kopenhadze podjęto decyzję o członkostwie 10 krajów kandydujących. W części Deklaracji Rozwiązań dotyczącej Turcji, powiedziano, że żeby wypełnić Kryteria Polityczne z Kopenhagi, proces negocjacji zacznie się przed szczytem w grudniu 2004. Decyzje dotyczące Turcji : - przygotowanie poprawionego Partnerstwa Akcesyjnego;- skupienie prac nad przystosowaniem legislacyjnym;- rozwój i pogłębienie Unii Celnej- znaczący wzrost współpracy finansowej;- włączenie pomocy finansowej dla Turcji do budżetu akcesyjnego

9. CHRONOLOGIA STOSUNKÓW TURCJA - UE • grudzień 2005 r. - Dyrekcja Generalna ds. Poszerzenia UE opublikowała raport dla Turcji za 2005; KE wydała propozycje do decyzji Rady na temat zasad, priorytetów i warunków zawartych w Partnerstwie Akcesyjnym; 12 grudnia w Ankarze i 14 grudnia w Stambule miały miejsce seminaria akcesyjne przeprowadzone przez delegacje KE w Turcji; • grudzień 2006 – rozpoczęcie negocjacji …

10. Argumenty za: Położenie: nie ma uniwersalnej idei Europy- wspólnej dla wszystkich państw, a zatem brak porozumienia, gdzie Europa się kończy - przynajmniej w sensie politycznym Członek NATO i Rady Europy Art. 237 Traktatu Rzymskiego mówi, że każdy kraj europejski może ubiegać się o to, by stać się członkiem Wspólnot- brak definicji ‘kraju europejskiego’ Udział w wojnie z międzynarodowym terroryzmem i bliskowschodnim procesie pokojowym (stabilizacja sytuacji w regionie) Argumenty przeciw: Tylko znikoma część Turcji leży w europie, nawet jeżeli nie odwołujemy się do granic geograficznych to jest to zupełnie inny krąg kulturowy Członkostwo Turcji w NATO jest podyktowane głównie położeniem geostrategicznym w kontekście rywalizacji z blokiem państw socjalistycznych, nie sposób brać tego pod uwagę w dywagacjach na temat rozszerzenia UE Mimo braku definicji „kraju europejskiego” Turcja w żadnym wymiarze nie wyczerpuje spektrum definicyjnego: ani nie leży w Europie ani nie podziela katalogu immanentnych dla Europy Wartości Zagrożenie destabilizacją Europy z uwagi na charakter państwa i jego graniczenie z krajami potencjalnie generującymi zagrożenie terroryzmem Geopolityka

11. Argumenty za: Niebezpieczeństwo jakie niesie odwrócenie się Turcji od Zachodu Członkostwo Turcji w UE może zwiększyć jej współpracę z NATO Wzmocnienie wpływów politycznych UE w Azji Centralnej (osłabienie wpływów rosyjskich) Członkostwo w UE -ochrona Turcji przed istniejącym w ościennych państwach ekstremizmem islamskim Granice: granice żadnego państwa nie są nigdy w pełni szczelne Argumenty przeciw: Może to wplatać UE w niepotrzebne zatargi z Federacja Rosyjska, nie należy zapominać że tek kraj także może, w perspektywie kilkunastu lat aspirować do członkostwa w UE Turcja stworzy niebezpieczny precedens Lub doprowadzi to do zjawiska zupełnie odwrotnego sprowadzając terroryzm w granice UE Granice Turcji są niezwykle długie i zupełnie nieszczelne, nie należy zapominać iż graniczy ona z Iranem (500 km) i Syrią (830 km) nie są to kraje ani stabilne politycznie ani przyjazne Europie. W tym kontekście nie należy zapominać o skali nielegalnej imigracji, zagrożeniu przemytem narkotyków, broni masowego rażenia etc. Geopolityka

12. Argumenty za: Ekonomia: kwestia dostępu do surowców energetycznych, rozwój sieci ropo- i gazociągów do transportu na Zachód kaspijskich i czarnomorskich surowców energetycznych Kontrola nad obszarem posiadającym złoża ropy naftowej Turcja jako korytarz energetyczny np.: połączenie z Baku do Ceyhan (TR)- połączenie, które omija rosyjskie ropociągi. Możliwość transportu na światowe rynki olbrzymich ilości surowca konkurencyjnego wobec ropy arabskiej i z Rosji Rozszerzenie UE jest dobra odpowiedzią na konieczność rozwoju europejskiej gospodarki i nasilanie konkurencyjności (w tym przypadku lepsza jest polityka włączania a nie wykluczania) Argumenty przeciw: Tak jednak aby taka sytuacja zafunkcjonowała potrzeba dużo czasu i olbrzymich nakładów finansowych Złoża tureckie są tak niewielkie, w skali popytu Europy, iż nie można brać ich pod uwagę Kolosalne koszty integracji, Turcja ma ponad 70 mln obywateli Gospodarka

13. Argumenty za: Nowe państwo członkowskie = nowy rynek, czyli ożywienie europejskiej gospodarki Turcja dysponuje młodą i coraz lepiej wykształcona siłą roboczą Akcentowanie poważnego zagrożenia finansów UE jest przesadzone, ponieważ podczas negocjacji akcesyjnych można uzgodnić wiele okresów przejściowych, derogacji, szczególnych ustaleń, klauzul ochronnych, które ‘zamortyzowałyby’ wejście Turcji do UE Argumenty przeciw: Słusznie jednak można się spodziewać korzyści ekonomicznej dla Europy dopiero po wielu latach państwo to wymaga kolosalnych nakładów finansowych aby podmioty mogły konkurować z ich odpowiednikami w Europie Gospodarka

14. Argumenty za: Rolnictwo: produkty rolne TR: zboża i inne uprawy orne, owoce, warzywa, orzechy/ bakalie, bawełna, tytoń- jeżeli chodzi o Wspólna Politykę Rolną wiele z tych towarów nie należy do najbardziej kosztownych w kwestii subsydiów Cztery podstawowe wolności (dóbr, usług, kapitału oraz pracy): istnienie od 1995 r. Unii Celnej między UE a TR Stopniowe rozszerzanie grup towarów jeżeli chodzi o wolny przepływ dóbr; w kwestii usług nie przewiduje się większych problemów Praca/ ludzie: zwiększona produktywność i dochody, poste TR w dziedzinach takich jak polityka socjalna, zatrudnienie, służba zdrowia, edukacja mogą zmniejszyć stopień ewentualnych migracji Argumenty przeciw: Po wejściu Turcji do UE stanie się ona największym beneficjantem środków unijnych wymusi to zwiększenie składek pozostałych krajów, które się są na to przygotowane Turcy będą lobbować aby jej główne produkty rolne, nie uprawiane masowo w Europie, dofinansowywać; rozsadzi to i tak nadętą finansowo politykę rolna i odsunie w czasie odchodzenie od tej polityki jako priorytetu Gospodarka

15. Argumenty za: porozumienie między światem chrześcijańskim i muzułmańskim TR- państwo laickie! UE nie jest organizacja religijną a wyznawcy islamu od lat są obecni w państwach UE UE sama formułuje postulat kulturowej różnorodności Europy, którą wspiera w ramach polityki kulturalnej Integracja jako szansa na demokratyzację i modernizację społeczno- gospodarczą państwa (dostosowanie do standardów unijnych- szereg reform w poszczególnych dziedzinach) Rola jaka UE może odegrać w transformacji kolejnego kraju Argumenty przeciw: Turcja jest krajem ze znaczna przewagą muzułmanów, dialog miedzy obydwoma wielkimi religiami jest obecnie niezwykle trudny, nie należy zapominać o znacznym poparciu dla partii lansujących tradycyjny wymiar islamu W Turcji permanentnie łamane są prawa człowieka i obywatela, nie akceptowane jest równouprawnienie płci. Kurdowie i Ormianie są traktowani jako obywatele drugiej kategorii. Turcja do dnia dzisiejszego nie przyznała się do masakry ponad 1,5 miliona Ormian na przełomie 1915-1916 !! KULTURA, RELIGIA, SYSTEM POLITYCZNY

16. Argumenty za: TR zbliża się wytrwale do struktur europejskich już od ponad 40 lat (trwa przy wyznaczonych sobie celach) Poprawa sytuacji Kurdów (używanie języka kurdyjskiego: TV, radio, nauczanie) Utrzymanie w toku procesu akcesyjnego, podtrzymywanie zainteresowania Turcji Europą i zaangażowania rządu tureckiego w poszukiwanie porozumienia z Cyprem to jedyny sposób, by doprowadzić do zmian w Turcji i zapewnić bezpieczeństwo na Cyprze. Permanentny proces reformowanie systemu prawnego (konstytucji, kodeksu karnego) TR dysponuje potencjałem wojskowym, co wzmocniłoby Europejską Politykę Bezpieczeństwa i Obrony TR jako członek UE = UE będzie miała większy wpływ na sprawy wewnętrzne TR Argumenty przeciw: Brak akceptacji stanu prawno-międzynarodowego Cypru członka UE !! Gwarantem stabilności społeczno-politycznej w Turcji pozostaje armia, to absolutnie niedopuszczalne KULTURA, RELIGIA, SYSTEM POLITYCZNY

17. Argumenty za: pomost w polityce zagranicznej jeżeli UE zmierza ku Europie dwóch prędkości, to ma ona zdolności absorpcyjne w świetle swoistego kryzysu UE, ta powinna dotrzymywać danego słowa TR i kontynuować negocjacje akcesyjne Argumenty przeciw: Już dziś trudno wyobrazić sobie wspólną politykę zagraniczną UE, po wejściu w jej strukturę stanie się to zupełnie nierealne Należy absolutnie odrzucić koncepcje dwu prędkości jako zaprzepaszczenie wieloletniej pracy porządkowanej integracji Obecnie coraz wyraźniej widać kłopoty wynikające z liberalnej polityki emigracyjnej, zwłaszcza w krajach „ 15”starej, stosowanej wobec wyznawców islamu którzy tworzą ściśle zamknięte diaspory, nie chcą się integrować za społecznościami danych krajów. Wyobraźmy sobie sytuacje w której te diaspory rozrastają się do kilkumilonowych społeczności. UE może i powinna rozważać kandydaturę Turcji w perspektywie dziesięcioleci, na to pozwalają jej zobowiązania wobec tego kraju Niezbędna stanie się bardzo kosztowna reforma wewnętrzna UE Ewentualne zmiany po wejściu Turcji do UE („koncepcja dwóch prędkości”)

18. Nastroje obywateli UE dotyczące wstąpienia Turcji do Unii Europejskiej Badania Eurobarometru (z lipca 2005r.)

19. Nastroje obywateli UE dotyczące wstąpienia Turcji do Unii Europejskiej Badania Eurobarometru (z lipca 2005r.)

20. Nastroje obywateli Turcji dotyczące wstąpienia Turcji do Unii Europejskiej Dane Tureckiego Urzędu Statystycznego

21. Nastroje obywateli Turcji dotyczące wstąpienia Turcji do Unii Europejskiej Dane Tureckiego Urzędu Statystycznego

22. Źródło: • www.ankara.polemb.net • www.euractiv.com • www.turkstat.gov.tr • www.ec.europa.eu • www.cafebabel.com • www.europolityka.pl • www.turcja.org.pl • www.gazeta.pl • www.wikipedia.pl