Dolina Biebrzy

1. Działania podejmowane przez OTOP na rzecz powstrzymania i naprawy szkód w środowisku powodowanym przez prace hydrotechnicznew ramach projektu LIFE+ „Wodniczka i Biomasa” Dolina Biebrzy

2. Działania podejmowane przez OTOP na rzecz powstrzymania i naprawy szkód w środowisku powodowanym przez prace hydrotechniczne w ramach projektu LIFE+ „Wodniczka i Biomasa” • Obszar przyrodniczy Laskowiec-Zajki to łąki torfowe zajmujące powierzchnię ok. 600 ha, zlokalizowane w obrębie miejscowości Zajki. Od północy obszar graniczy z Biebrzańskim Parkiem Narodowym, od południa asfaltową z drogą łączącą Carską Szosą z miejscowością Zajki. Od zachodu teren jest ograniczony Carską Szosą przy wsi Laskowiec. Wschodnią granicę terenu stanowi krawędź wysoczyzny. • Opisywany obszar ma duże znaczenie dla migrującego ptactwa wodno-błotnego, z wodniczką na czele.

3. Działania podejmowane przez OTOP na rzecz powstrzymania i naprawy szkód w środowisku powodowanym przez prace hydrotechniczne w ramach projektu LIFE+ „Wodniczka i Biomasa” • Użytkowanie rolnicze tego terenu skupia się na wykorzystywaniu łąk, przy czym znaczny procent z nich objęty jest pakietami rolno-środowiskowymi, a tylko nieznaczna część wykorzystywana jest jako użytki zielone dwukośne. Jesienią w latach 2010 i 2011, główny rów osuszający obszar, został pogłębiony (przez nieznanych inwestorów i bez formalnego pozwolenia – łamiąc przepisy ochrony środowiska polskiego i unijnego ustawodawstwa), co wydatnie przyspieszało odpływ wody z tych trenów • To zaś doprowadziło do wyraźnego zmniejszenia liczebności migrujących i lęgowych gatunków wodno-błotnych.

4. Działania podejmowane przez OTOP na rzecz powstrzymania i naprawy szkód w środowisku powodowanym przez prace hydrotechniczne w ramach projektu LIFE+ „Wodniczka i Biomasa” • OTOP realizował działania dwukierunkowo. W ramach projektu LIFE+ „Wodniczka i Biomasa” Podjęliśmy działania administracyjne, mające na cele zwrócenie uwagi na ważkość problemu instytucjom odpowiedzialnym za stan przyrody, ze szczególnym naciskiem na wskazanie braku podstaw prawnych, a wręcz łamanie obowiązującego prawa zarówno krajowego, jak i UE.

5. Działania podejmowane przez OTOP na rzecz powstrzymania i naprawy szkód w środowisku powodowanym przez prace hydrotechniczne w ramach projektu LIFE+ „Wodniczka i Biomasa” • Maj2011 zgłoszenie przez OTOP wystąpienia bezpośredniego zagrożenia szkodą w środowisku (w gatunkach chronionych, chronionych siedliskach przyrodniczych i wodach) • Czerwiec – RDOŚ próbuje znaleźć właścicieli działek. Zgadza się na uczestnictwo OTOP na prawach strony. Prośba do WZMiUW o przekazanie kopii dokumentacji potwierdzającej wykonanie prac melioracyjnych. Prośba o przekazanie wszelkich informacji, potrzebnych do rozpatrzenia zgłoszenia o pracach mogących negatywnie wpływać na cele ochrony obszarów N2. • Lipiec – przesłaliśmy na RDOŚ płytę CD wraz dwoma filmami. Na filmach widać skupisko, co najmniej 150 par rybitwy białoskrzydłej, kilku par czarnej rybitwy i co najmniej 1 pary rybitwy białowąsej. Udrożnienie zauważone 21.04.2011 powodowało odpływ wody z obiektu Zajki, w połowie maja rybitwy nadal tam występowały, jednak kilka dni później, woda opadła i rybitwy opuściły teren.

6. Działania podejmowane przez OTOP na rzecz powstrzymania i naprawy szkód w środowisku powodowanym przez prace hydrotechniczne w ramach projektu LIFE+ „Wodniczka i Biomasa” • Październik- przekazanie informacji dotyczących obecnie trwających prac, propozycja budowy systemu zastawek. RDOŚ popiera pomysł. • Listopad - nakazu natychmiastowego wstrzymania prac na gruntach w kompleksie łąk Laskowiec-Zajki wydany przez RDOŚ • Styczeń – odwołanie właścicieli działek od nakazu i wniosek OTOP o uchylenie decyzji, ze względu na rażące naruszenie prawa, bo nakaz wstrzymania prac wydany został bez nakazu podjęcia czynności przywrócenia poprzedniego stanu. Czekamy na decyzję GDOŚ.

7. Działania podejmowane przez OTOP na rzecz powstrzymania i naprawy szkód w środowisku powodowanym przez prace hydrotechniczne w ramach projektu LIFE+ „Wodniczka i Biomasa” • Jednocześnie, drugim kierunkiem działań OTOP były konsultacje z właścicielami gruntów przeprowadzone w połowie lutego. Na spotkaniu w Zajkach, wypracowano wspólne stanowisko wobec Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR-u). • Za cel obrano utrzymanie wysokiego poziomu wód na w. w. obszarze poprzez cały okres lęgowy ptaków (od kwietnia do końca lipca) oraz niski poziom wód od sierpnia do października.

8. Działania podejmowane przez OTOP na rzecz powstrzymania i naprawy szkód w środowisku powodowanym przez prace hydrotechniczne w ramach projektu LIFE+ „Wodniczka i Biomasa” • Kluczowym rozwiązaniem będzie śluza zbudowana na głównym odpływie, ewentualnie na dwóch mniejszych rowach, regulująca tempo odpływu wody z obszaru. • OTOP przygotuje projekt, który będzie konsultowany z innymi właścicielami gruntów. Po uzgodnieniu koncepcji, OTOP będzie starał się o pozyskanie funduszy na wdrożenie systemu zastawek.

9. Działania podejmowane przez OTOP na rzecz powstrzymania i naprawy szkód w środowisku powodowanym przez prace hydrotechniczne w ramach projektu LIFE+ „Wodniczka i Biomasa” RZEKA KOSÓDKA

10. Działania podejmowane przez OTOP na rzecz powstrzymania i naprawy szkód w środowisku powodowanym przez prace hydrotechniczne w ramach projektu LIFE+ „Wodniczka i Biomasa” • Maj • WZMiUW przesyła informacje do RDOŚ: planuje prace związane z utrzymaniem wód publiczny dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa. Konserwacja gruntowana związana z mechanicznym odmulaniem dna rzek. Urobek rozplantowany i zagospodarowany poprzez obsianie. Prace na obszarze Natura 2000. Prace w okresie połowa VIII - XI. Zgodnie z wiedzą i wymogami terenu, WZMiUW twierdzi, że prace nie mają żadnego ujemnego wpływu na tereny chronione. • Zwraca się z prośbą do RDOŚ o informację, czy jest wymagane uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. • Czerwiec ­ - • Odpowiedź RDOŚ, że konieczne ustalenie warunków prowadzenia prac ziemnych. Nie można też wykluczyć konieczności uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowania, wymaganej w przypadku realizacji przedsięwzięć mogących znacząco wpływać na środowisko.

11. Działania podejmowane przez OTOP na rzecz powstrzymania i naprawy szkód w środowisku powodowanym przez prace hydrotechniczne w ramach projektu LIFE+ „Wodniczka i Biomasa” • Listopad • Dopuszczenie OTOP do udziału na prawach strony w sprawie wydania decyzji ustalającej warunki prowadzenia robót ziemnych zmieniających stosunki wodne dla konserwacji rzeki Kosódka • OTOP składa wnioski o udostępnienie informacji o środowisku i jego ochronie do: • Do Zarządu Województwa Podlaskiego skąd pochodzą środki na „Program nawodnień rolniczych Województwa Podlaskiego na lata 2007 – 2013” oraz podanie szczegółowego wykazu przedsięwzięć, zapytanie czy prowadzona jest bieżąca kontrola. • Do Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej i Dyrektora RZGW w Warszawie. Czy planowane przedsięwzięcie nie jest sprzeczne z celami Ramowej Dyrektywy Wodnej i czy powinno być poddane strategicznej ocenie na środowisko. Czy przedsięwzięcia w ramach „Programu” wymagają pozwolenia wodnoprawnego.

12. Działania podejmowane przez OTOP na rzecz powstrzymania i naprawy szkód w środowisku powodowanym przez prace hydrotechniczne w ramach projektu LIFE+ „Wodniczka i Biomasa” • Grudzień • Odp. WZMiUW w imieniu ZWP: program był przygotowany przez2 lata, na podstawie zgłoszeń Urzędu Gmin. W całości konsultowany i realizowany ze środków UE PROW. • KZGW: czy są sprzeczne z celami środowiskowymi RDW nie wiadomo. RDOŚ mógłby odpowiedzieć, gdyby miał szczegółową wiedzę o wpływie na stan wód oraz info z raportu oddziaływania na środowisko, nie było poddane SOOŚ, bo wtedy nie obowiązywały takie normy. Trudno stwierdzić czy planowane działania będą wymagały pozwoleń wodnoprawnych. Oceni to organ właściwy. • RZGW – program nie był konsultowany. Zgodnie z „Planem gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły” część wód o nazwie „Kosódka”, status – naturalna cześć wód, ocena stanu – zły, ocena ryzyka nieosiągnięcia celów środowiskowych - zagrożona. Przesunięcie w czasie osiągnięcia celów środowiskowych po 2015 roku. • Wniosek OTOP do RDOŚ o zawieszenie postępowania – na podstawie art. 97 parf. 1 pkt 4 kpa – w związku z tym, że rozpatrzenie przedmiotowej sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego – uzyskania przez Inwestora ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. • Wniosek RDOŚ do WZMiUW o uzupełnienie materiałów: wyjaśnienie braku konieczności decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu

13. Działania podejmowane przez OTOP na rzecz powstrzymania i naprawy szkód w środowisku powodowanym przez prace hydrotechniczne w ramach projektu LIFE+ „Wodniczka i Biomasa” • Luty 2012 • RDOŚ odrzuca pismo OTOP z grudnia, w sprawie zawieszenia postępowania administracyjnego. Ze względu na to, że rzeka Kosódka i prowadzona na niej konserwacja gruntowna nie jest urządzeniem melioracji wodnych, więc nie ma podstaw do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. • Prace nie mają za zadanie regulacji wód tj. „kształtowania przekroju podłużnego i poprzecznego oraz układu poziomego koryta cieku naturalnego”. • A także ze względu na to, iż nie podlega prawu budowlanemu, prawu wodnemu i prawu i ust. o gospodarce nieruchomościami, również wymaga zgody o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

14. Działania podejmowane przez OTOP na rzecz powstrzymania i naprawy szkód w środowisku powodowanym przez prace hydrotechniczne w ramach projektu LIFE+ „Wodniczka i Biomasa” • Luty 2012 c.d • OTOP składa zażalenie na decyzję RDOŚ do GDOŚ. Zarzut wobec RDOŚ o dokonanie szeregu uchybień w postępowaniu administracyjnym. - błędna kwalifikacja inwestycji, niespójna definicja melioracji stosowana przez RDOŚ, - błędy w zakresie analizy inwestycji (sam inwestor określił wyraźnie, iż działanie doprowadzą do nieznacznego poszerzenia rzeki i jej pogłębienia), inwestycję tę ZWP kwalifikuje jako przedsięwzięcie w „Programie”, który spełnia definicje melioracji podlegającej dotacją z UE.

15. Działania podejmowane przez OTOP na rzecz powstrzymania i naprawy szkód w środowisku powodowanym przez prace hydrotechniczne w ramach projektu LIFE+ „Wodniczka i Biomasa” c.d.n.. Dziękuję Berenika Dąbrowska