Bir Deha Doğdu…

1. Bir Deha Doğdu… Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, 19 Mayıs 1881 yılında, Selanik'te Koca kasım Mahallesi, Islahhane Caddesi'ndeki üç katlı pembe evde doğdu. Nevin OKTAY

2. Atatürk’ün Babası Ali Rıza Bey Selanik Asakir-i Milliye taburunda subay olarak görev alan Ali Rıza Efendi, daha sonra da kereste ticareti ile uğraştı. Ve biricik oğlu Mustafa Kemal Atatürk 7 yaşında iken vefat etti. Nevin OKTAY

3. Annesi Zübeyde Hanım • Mustafa Kemal Paşa, yurdunu düşmanlardan kurtardıktan sonra, birkaç yıldan beri görmediği ve İstanbul’da oturan annesini yanına getirtti. • Annesini büyük bir sevgi ile karşıladı; annesinin elini öptü. Annesi de, sevgili oğlunu bağrına bastı. • Bundan sonra annesi Zübeyde Hanım, ayağa kalktı ve Mustafa Kemal Paşa’nın elini öpmek için uzandı. • Mustafa Kemal Paşa, birden şaşırdı: • - Ne yapıyorsun, anne? Dedi. • Zübeyde Hanım, büyük bir gururla cevap verdi: • - Ben senin annenim, dedi. Sen, büyüğün olduğum için benim elimi öpüyorsun. Ama bu ulusu sen kurtardın, bu ulusun en büyüğüsün. Ben de senin elini onun için öpüyorum. Nevin OKTAY

4. Atatürk’ün Kızkardeşi Makbule Atadan Atatürk’ten 6 yaş küçük olan Makbule Hanım, Balkan Savaşlarından sonra annesi Zübeyde Hanım ile Selanik’ten ayrılarak İstanbul’a yerleşti. Atatürk’ün isteği üzerine bir süre siyasetle de uğraşan Makbule Hanım, 69 yaşında iken 1956 yılında vefat etti. Nevin OKTAY

5. Atatürk’ün Eşi Latife Uşaklıgil İzmir Lisesi’ni bitirdikten sonra Paris ve Londra’da Hukuk okuyarak 1921 yılında Türkiye’ye döndü. Kurtuluş Savaşı’nın sürdüğü günlerde Atatürk’e giderek güvenlik gerekçesiyle evinde konuk etmesi üzerine başlayan dostlukları 29 Ocak 1923’te evlilik ile noktalandı. Nevin OKTAY

6. Aslında O’nu hiç görmedim,Yüz yüze gelmedim. Ama O’nu tanıyorum.

7. Sesini cızırtılı bantlardan dinledim.Hep siyah beyaz filmlerde gördüm yüzünüÇelik bakışlarını şiirlerde okudum. O’nu yaşıyorum.

8. Özlü sözlerini okudum köşe başlarındaAdını her sabah okul sıralarında andım.

9. Şimdi 64 yıl sonra O’nunla son yolculuğa çıkıyoruz bir kez daha…

10. O’nun geçtiği yollardan geçiyoruz.Yollarda bıraktığı anıların izlerini sürüyoruz.Çektiği acıları ruhumuzda taşıyoruz. O’nu arıyoruz…

11. Ani olarak fosfor gibi ışıldayan ve yine birdenbire kendi içine dönen garip bakışları vardı. Kuvvetli kişiliği; her şeyi kavrayışındaki süratle, el hareketleriyle kendini belli ediyor. Çok berrak olan sesi tartışma sırasında çelik gibi çınlıyordu.Mustafa Kemal; gerçekten genç, temiz, candan insandır. Fransız Gazetecisi Mme. B. G. GAULIS

12. Büyük asker, büyük ıslahatçı, fakat hepsinin üstünde büyük bir idealistti. Falih Rıfkı ATAY

13. Kıvrak ve ahenkli adımlar, zarif ve duygulu bir ruha işaret eden uzun, ince parmaklarla süslü ince bir el. Cömert yüreğine rahatça yer kalsın diye geniş yaratılmış olan omuzlar üzerinde âhenkle oturtulmuş haşmetli bir baş.Her zaman kibar, her yerde büyüklüğünden bir şey kaybetmeden gülen, şakalaşan, yaşayan üstün bir insan.

14. Atatürk’ün kinleri hep barışla bitti. Sabırlı insan, kinlerinin üstüne çıkmasını bilen adamdır. O sabrın kartalı idi, kinin de güvercini oldu. Prof. Dr. Gündüz AKINCI

15. O’nun hayran olunacak taraflarından biri de toleransının büyüklüğüydü. İsmail Habib SEVÜK

16. Özel hayatında, en küçük, en değersiz arkadaşına, sofrasında ayağa kalkacak kadar nazik bir ev sahibidir. Hamdullah Suphi TANRIÖVER

17. Çocuk, dedi, ne yapacaksan yap, ben hastayım.

18. Amansız bir hastalığın pençesine düşmüştü, siroz…Karaciğer artık vazifesini yapmıyor, zehirlenme başlamış ve vücudundaki bütün yağlar erimişti. Durum vahim ve ümitsizdi…Artık içlerinde en ufak bir ümit ışığı bile kalmamıştı.Atatürk ölüyordu…

19. “Kimsenin elinden bir şey yapmak gelmiyordu. Aman yarabbi… adeta dehşet içindeydik.Bir ara Hasan Rıza dayanamadı, büyük bir teessür içinde bana;‘Kılıç bak, koca bir tarih göçüyor’ dedi.Saat tam 9’u 5 geçiyordu” Sarı Zeybek

20. M. K. Atatürk Büyük ölülere matem gerekmez, fikirlerine bağlılık gerekir. Nevin OKTAY

21. Mustafa Kemal Gibi Düşünmek! Tarih, 18 Mayıs 2002... Yer, İtalya'nın Perugia kenti...Genç Türk işadamı Utku Oğuz, bilgisayarında kayıtlı son Atatürk fotoğrafını projeksiyon makinesinin aydınlattığı duvara yansıtıp sözlerini tamamladı:- İşte, Anadolu aydınlanmasının temeli olan Türk Devrimi budur...Perugia'nin önde gelen kişilerinin oluşturduğu Felsefe ve Tarih Kulübü'nün üyeleri ve konuklar büyük bir coşkuyla alkışladılar genç adamı. Nevin OKTAY

22. Genç adam da bir saatlik ''1918 - 1939 arası Türkiye ve Atatürk Reformları'' konferansının gördüğü ilgiden mutlu, biraz da şaşkındı!.. • Kulübün Başkan Yardımcısı İtalyan dostu bir süre önce, ''Su hayranı olduğun ve her karsılaşmamızda bana anlatıp durduğun Atatürk'ü bizim kulüp üyelerine de anlatır misin?'' dediğinde hiç tereddütsüz kabul etmiş, ama böylesine yoğun bir ilgi ve heyecanla karşılanacağını düşünmemişti... Nevin OKTAY

23. Ama Utku Oğuz için o 18 Mayıs gecesini asla unutulmayacak kılan yorum, orada konuk olarak bulunan yaslı bir Norveçli’den geldi:- Norveç dilinde ''Mustafa Kemal gibi düşünmek'' diye bir deyim vardır... • Herhangi bir problem karsısında, çözümü imkânsız olduğu düşüncesiyle hemen  kestirmeden teslim olma eğiliminde olan, ne yapıp edip bir çözüm üretmek için yaratıcılığını zorlama zahmetine katlanmak istemeyen ruh ve zihin tembeli kişilere söylenir bu söz... • Bu tip insanlara derhal, ''Hayır, yanılıyorsun bu problemin mutlaka bir çözümü olmalı, biraz da Mustafa Kemal gibi düşün'' deriz... Nevin OKTAY

24. Ancak sizin bu geceki sunuşunuzdan sonra bu sözün arkasındaki anlamı çok daha derin bir şekilde kavramış durumdayım; Bu güzel fotoğraflar eşliğinde yaptığınız sunuşunuz bana bu yaşımda bir şey daha öğretti; yani benim anadilim olan Norveççe'ye yerleşmiş olan eski bir deyimin arkasındaki gerçek ve derin anlamı!.. Size bunun için minnettarım... Nevin OKTAY

25. Genç Türk'ün gözleri yasardı... Dünyanın bir başka ucundaki ülkenin anadiline bir deyim olarak yerleşmiş büyük devrimciyi bir kez daha minnet ve özlemle andı... • Yalnızca bir saatlik bir konferans olarak planlanan gece ancak 19 Mayıs'ın ilk saatlerinde sona erebildi. • Saatlerce süren tartışma ve yorumlar ise su ortak yargıyla sonuçlandı:- Atatürk Devrimleri bütün ülkelere uygulanabilecek evrensel bir reçetedir... • Zira din ve etnik ayrım temellerine dayanmayan çağdaş devlet modeli ne kadar çok ülkede uygulanırsa, dünya o kadar daha huzur ve barış içinde bir yer olacaktır... Nevin OKTAY

26. 30.05.2002DÜZ ÇIZGI  - ÜMIT ZILELI • Genç adam gecenin sessizliğinde yürürken büyük bir iç sızısıyla bugünü düşündü. • Sonra büyük bir heyecan ve coşkuyla yaşlı Norveçli’nin sunduğu o müthiş formülü anımsadı: Mustafa Kemal gibi düşünmek!.. Nevin OKTAY

27. Seni anmak yetmiyor;Sesini duymak istiyoruz…Sesini duymak yetmiyor;Seni görmek istiyoruz…

28. Atam Seni Özlüyoruz… Türk Milleti Nevin OKTAY