Informatiebijeenkomst concept Jeugdwet n.a.v. de consultatiefase 31 januari 2013 Den Haag

1. Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Ministerie van Veiligheid en Justitie Informatiebijeenkomst concept Jeugdwet n.a.v. de consultatiefase 31 januari 2013 Den Haag Programma Stelselwijziging Jeugd

2. Programma Informatiebijeenkomst concept Jeugdwet • Aftrap: DGV, dhr. Paul Huijts • Informatieronde 1: Verantwoordelijkheid gemeenten • Informatieronde 2: Toegang • Informatieronde 3: Kwaliteit/Certificering en Toezicht (incl. pauze) • Informatieronde 4: Financiering • Informatieronde 5: Jeugd-GGZ en AWBZ • Vragenronde (overige vragen) • Werkstructuur programma & betrokkenheid van de koepelorganisaties • Afsluiting: DGJS, mvr. Dineke Ten Hoorn Boer • Borrel

3. Informatieronde 1: Verantwoordelijkheid gemeenteSignalen uit de consultatie Standpunt VNG en individuele gemeenten: • Onvoldoende beleidsvrijheid. Te weinig sturingsmogelijkheden om efficiencykorting en transformatiedoelen te verwezenlijken • Uitgangspunt eigen kracht komt onvoldoende terug • Wettekst is teveel gericht op voorzieningen en te weinig op resultaten Standpunt professionals • Eigen kracht te weinig verankerd in de wet • Principe van 1 gezin, 1 plan te weinig verankerd in de wet • Leeftijdsgrens optrekken naar 23 jaar

4. Wijzigingen n.a.v. consultatie Uitgangspunten artikel: gemeente baseert beleid op volgende uitgangspunten: • preventie en vroege signalering van opgroei- en opvoedproblematiek; • demedicaliseren, ontzorgen en normaliseren door het opvoedkundig klimaat te versterken in gezinnen, wijken, buurten, scholen en voorzieningen als kinderopvang en peuterspeelzalen; • bevorderen van de opvoedcapaciteiten van de ouders; • het inschakelen, herstellen en versterken van het eigen probleemoplossend vermogen van de jeugdige, zijn ouders en zijn sociale omgeving (eigen kracht); • waarborgen van de veiligheid van de jeugdige in de opvoedsituatie waarin hij opgroeit; • integrale hulp aan gezinnen volgens het uitgangspunt ‘één gezin, één plan, één regisseur’. • Meer beleidsvrijheid voor gemeenten (minder “hoe”, meer “wat”) • - Aanpassing van het begrip jeugdhulp

5. Hoofdlijnen conceptwet Gemeente verantwoordelijk voor het opstellen van: • Beleidsplan voor preventie, ondersteuning, hulp en zorg bij opgroei- opvoeding – en psychische problemen • Voorzieningenplicht jeugdhulp • Uitvoering kinderbeschermingsmaatregel en jeugdreclassering • Bestrijden kindermishandeling • Afstemming met zorg, onderwijs, maatschappelijke ondersteuning, werk en inkomen. • Leeftijdsgrens 18 jaar, met mogelijke doorloop tot 23 jaar.

6. Informatieronde 2: Toegang Signalen uit de consultatie • VNG/Gemeenten: • Positie huisarts geeft gemeenten onvoldoende sturingsmogelijkheden • Professionals: • Teveel vrijheid voor gemeenten bij invulling toegangsfunctie • Toegang tot jeugdhulp breder beleggen • Zorgen over scheiding basistakenpakket en maatwerkdeel JGZ • Adviesfunctie en medische expertise AMK borgen • Positionering MHK • Cliënten • Zorgen over de laagdrempeligheid CJG’s

7. Wijzigingen n.a.v. consultatie Deskundigheid toegang • Nadere regels over deskundigheid toegang Positie huisarts • Doorverwijzing naar alle soorten jeugdhulp • Afspraken tussen gemeenten,zorgverzekeraars en huisartsen (landelijk / lokaal) over inzet jeugdhulp door huisarts AMHK • Adviesfunctie in naam verwerkt • Wettelijke verankering in WMO

8. Hoofdlijnen conceptwet – 1 Gemeenten zijn verantwoordelijk voor: • Herkenbare en laagdrempelige toegang tot jeugdhulp • Tijdige inzet passende hulp en benodigde expertise beschikbaar • Consultatiefunctie voor professionals die werken met jeugdigen • Directe interventies bij crisissituaties • Wanneer veiligheid van het kind in het geding is, gespecialiseerde hulp inzetten of melding bij de RvdK • Kosteloos en anoniem advies voor jongeren

9. Hoofdlijnen conceptwet – 2 • Gemeenten bepalen vormgeving toegang. • Inzet eigen kracht, deskundigheid inschakelen, zorg op maat • Nadere regels deskundigheidseisen toegangsfunctie • Gemeente bepaalt wat vrij toegankelijk is • Bevoegdheid huisarts voor het inzetten van jeugdhulp • Landelijke en lokale afspraken tussen gemeente huisarts en zorgverzekeraar • Gemeente schakelt indien nodig RvdK in • Gecertificeerde instelling bepaalt inzet jeugdhulp vanuit JB/JR • Samenvoeging AMK/SHG tot AMHK verankerd in de WMO

10. Informatieronde 3: Kwaliteit/Certificering en ToezichtSignalen uit de consultatie • Alle partijen: Gelaagd systeem • VNG/gemeenten: meer vrijheid • Cliënten, beroepsgroepen, branches: meer waarborgen, één kwaliteitsregime

11. Kwaliteit: wijzigingen n.a.v. consultatie Vereenvoudiging en uniformering kwaliteitsregime door: • schrappen onderscheid algemene en extra kwaliteitseisen • gemeenten krijgen opdracht invulling te geven aan vertrouwenswerk • Geen opdracht aan gemeenten om kwaliteitseisen te stellen • Schrappen certificering JZ+

12. Hoofdlijnen conceptwet – 1 Bepalingen ter versterking van de positie van ouders en jeugdigen. 1 Eisen aan instellingen: a. informatieverplichting; b. het toestemmingsvereiste; c. klachtenbehandeling; • medezeggenschap. • Opdracht aan gemeenten: a. onafhankelijke vertrouwenspersoon; b. gezindheid, levensovertuiging en culturele achtergrond; c. keuzevrijheid; d. ingezetenen betrokken bij beleidsvoorbereiding.

13. Hoofdlijnen conceptwet – 2 Kwaliteitseisen voor alle vormen van jeugdhulp: • de norm van verantwoorde hulp, inclusief de verplichting om altijd,geregistreerde professionals in te zetten, tenzij; • verklaring omtrent het gedrag (VOG); • gebruik van een hulpverleningsplan als onderdeel van verantwoorde hulp; • de verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling en de meldplicht calamiteiten en geweld; • systematische kwaliteitsbewaking; • verplichting aan de jeugdhulpaanbieders om de vertrouwenspersoon in de gelegenheid te stellen zijn taak uit te oefenen

14. Hoofdlijnen conceptwet - 3 Certificering JB/JR • Een kinderbeschermingsmaatregel en jeugdreclassering wordt uitsluitend uitgevoerd door een gecertificeerde instelling. • Een aangewezen certificerende instelling beslist over de afgifte, weigering, intrekking, schorsing certificaat. • Een certificaat voor een periode van vier jaar en een voorlopig certificaat voor een periode van twee jaar. • Rijk stelt in overleg met veldpartijen, gemeenten en provincies kaders op. • Nieuw is dat het normenkader van certificering per ministeriële regeling wordt vastgesteld.

15. Toezicht: signalen uit de consultatie Partijen, incl. VNG/gemeenten: Het toezicht is via twee lijnen geregeld; • enerzijds Rijkstoezicht op de wettelijke kwaliteitseisen, anderzijds gemeentelijk toezicht op de algemene wettelijke kwaliteitseisen en op de gemeentelijke kwaliteitseisen • daardoor te ingewikkeld

16. Toezicht: wijzigingen n.a.v. de consultatie • Toezicht volgt op gestelde kwaliteitseisen • Aansluiten bij het vereenvoudigde kwaliteitsregime maakt het logisch om daarop integraal toezicht te houden en het toezicht bij een landelijke inspectie te beleggen (IJZ en IGZ)

17. Toezicht: hoofdlijnen conceptwet • De landelijk werkende Rijksinspectie (IJZ en IGZ) houdt toezicht op de kwaliteit in algemene zin en op alle wettelijke kwaliteitseisen aan instellingen en professionals; • De landelijk werkende Rijksinspectie wordt belast met handhaving op een vergelijkbare wijze als thans de IGZ handhaaft; • De handhavingsinstrumenten van de IJZ worden uitgebreid en meer in overeenstemming gebracht met de handhavingsinstrumenten van de IGZ, zoals bijvoorbeeld de bestuurlijke boete

18. Informatieronde 4: Financiering • Vijf sectoren komen bij elkaar bij de gemeente • Gemeente ontvangt een vrij besteedbaar budget voor de uitvoering van de Jeugdwet • Budget gemeente is gebaseerd op: • Huidige kosten (historisch budget) • Toekomstige behoefte (objectieve kenmerken jeugdigen) • Verwachte opbrengst via eigen bijdragen • Inkopen of subsidiëren is aan de gemeente, waar nodig uniformering tbv bekostiging vastleggen • PGB en eigen bijdrage conform Wmo

19. Informatieronde 5: Jeugd-GGZ en AWBZ Signalen uit de consultatie • VNG/gemeenten Belang alle jeugd- ggz overhevelen voor integrale zorg • GGZ- sector Bezwaren/ risico’s overheveling: - ‘Knip’ met Zorgverzekeringswet • Aanbod gespecialiseerde zorg • Meer wettelijke waarborgen Kans: betere samenwerking andere vormen jeugdhulp

20. Wijzigingen n.a.v. de consultatie • Definitie jeugdhulp: • Opvoed- opgroei- en psychische problemen • Geen verwijzing naar bepaalde professionals • Verder geen wijzigingen specifiek voor jeugd-ggz, maar breder (toegang, kwaliteit, toezicht etc.) • Maatregelen rapport overheveling jeugd-ggz : • Doorontwikkelen kwaliteit: gemeenten verantwoordelijk+ op landelijk niveau afspraken hierover maken • Landelijke inkoop: minimaal voor specialistische jeugd-ggz • Medisch specialist: rechtstreeks doorverwijzen naar jeugd-ggz • Landelijke afspraken zorgverzekeraars -gemeenten over rol huisarts bij doorverwijzen naar jeugd-ggz en doorstroom naar volwassen-ggz • Wetten gezondheidszorg blijven gelden voor de j-ggz (oa Wet BIG, Wgbo,Wkcz, Wmcz, Kwaliteitswet Zorginstellingen en in de toekomst mogelijk de Wcz) • De IGZ moet toezicht blijven houden op de jeugd-ggz

21. Hoofdlijnen conceptwet • Alle jeugd-ggz wordt overgeheveld naar gemeenten • Ook: enkelvoudige ernstige dyslexiezorg voor kinderen tussen de 7-12 jaar • Psychofarmaca: Intramuraal> Jeugdwet, extramuraal: Zvw

22. AWBZ: signalen uit de consultatie • Afbakening jeugd-lvb op basis van IQ niet wenselijk en praktisch niet goed uitvoerbaar • Aandachtspunten: - ‘Knip’ met andere wetten (zoals AWBZ, Wmo) • Aanbod gespecialiseerde zorg borgen • Leeftijdsgrens 23 jaar in verband met tragere ontwikkeling verstandelijke beperking • Kans: integrale aanpak, maatwerk, vroegtijdige signalering beperking

23. AWBZ: wijzigingen n.a.v. de consultatie • Alle zorg voor jeugdigen met een verstandelijke beperking overhevelen uit AWBZ naar Jeugdwet. Reden: niet wenselijk en niet haalbaar om alleen de zorg voor lvb- jeugdigen (IQ>50) over te hevelen. Mogelijk blijft een deel van de verblijfszorg voor vb- jeugdigen dit levenslang nodig hebben in de AWBZ. • De functies begeleiding, persoonlijke verzorging en het bijbehorende kortdurende verblijf voor alle grondslagen voor jeugdigen overhevelen uit AWBZ naar Jeugdwet. Reden: gemeenten worden in principe al verantwoordelijk voor deze functies. Door deze geheel naar de Jeugdwet over te hevelen ontstaat er geen ‘knip’ binnen 1 functie.

24. AWBZ: hoofdlijnen conceptwet Gemeenten zijn verantwoordelijk voor: • Het leveren van jeugdhulp aan onder andere jongeren met een verstandelijke beperking • Het bieden van begeleiding, persoonlijke verzorging en het bijbehorende kortdurende verblijf waar nodig aan jeugdigen

25. Vragenronde

26. Werkstructuur programma & betrokkenheid van de koepelorganisaties

27. Programma Overheden Veld Bestuurlijk overleg Rijk, VNG, IPO Regiegroep jeugdstelsel (Veldpartijen/Sts) Transitiecommissie Stuurgroep stelselwijziging Rijk, VNG, IPO (DJ) Ambtelijke werkgroep jeugdstelsel (DGV) Programmamanager Stelselwijziging VNG Transitiebureau Rijk/VNG Werkgroepen Werkgroepen Uitvoering van projecten Aansturing Advies, verslag, signalering

28. Werkstructuur programma & betrokkenheid van de koepelorganisaties Werkgroepen (gedeeld opdrachtgeverschap Rijk – VNG): Beleidsinformatie Toegang / Jeugdbescherming & Jeugdreclassering AMHK Kwaliteit / Certificering & Toezicht Overgangsmaatregelen Jeugd-GGZ Jeugd-vb Landelijke functies / bovenlokale samenwerking De positie cliënt, professionalisering en specifieke vormen van jeugdzorg (pleegzorg, Jeugdzorg Plus) zijn onderwerpen binnen de wg Kwaliteit 28