HAYIR DİYEBİLME BECERİSİ

1. HAYIR DİYEBİLME BECERİSİ

2. NEDEN ‘HAYIR’ DİYEBİLME BECERİSİ • Kişisel dayanıklılık ve gelişimi arttırmak, • Kişilerin kendi yaşantılarını daha kolay yönetmesine yardımcı olmak, • Makul ve mantıklı bir şekilde hayır diyebilme becerisi kazandırmak, • Doğru zamanda hayır diyebilme becerisi kazandırmak.

3. Neden Zordur Hayır Diyebilmek? • Sürekli Hayır Diyememenin Tehlikeli Tarafları • Hayır Diyebilmenin Önemi • Ne Zaman Hayır Denmeli? • Muhatabı İncitmeden Hayır Diyebilmenin Yolları

4. " HAYIR " DİYEBİLMEK Anne babamızdan öğrendiklerimiz, yetiştirilme tarzımız kendi ihtiyaçlarımızdan çok başkaları tarafından sevilmek ve önemsenmek ihtiyacı ile onları memnun etmeye yönelik davranmamıza sebep olmuştur. Çevremizdeki ilişkide olduğumuz kişilerle çatışırsak; onların fikirlerine karşı çıkarsak bize kızacaklarına, bizden uzaklaşacaklarına inanırız ki bu durum bazen gerçekleşir. Kimi zaman risk altına girmek yerine duygularımız, seçimlerimiz, haklarımız konusunda diğerleriyle uyum içinde olmak daha kolay bir yol olarak görülür. Eğer insanlarla iyi geçinirsek, uyumlu olursak, değer verileceğimizi, sevileceğimizi düşünürüz. Ancak kendimizi, insanları devamlı memnun etmeye çalışan, davranışlarıyla onları doğru-yanlış sürekli onaylayan konumda bulduğumuzda da, taşıdığımız yüklerden şikayet etmeye başlarız. Kendimiz için talepte bulunmamak bu yaşamda değersiz olduğumuzu hissetmemize ve haklarımızı, duygularımızı, düşüncelerimizi savunamaz hale gelmemize yol açar.

5. Öncelikle;*Bu kadar iyi olmayı bırakın. *Gerçekte ne hissediyorsanız ve ne düşünüyorsanız söyleyin. *Gerçek, açık ve dürüst olmak diğer insanların sizden beklediklerini düşünüp ona uygun davranmaktan çok daha basit ve kolaydır. *Diğer insanların da aynı sizin gibi karşı fikirlere sahip olmaya ve bunları açıkça ifade etmeye hakları vardır*Kendinize, katılmadığınız bir fikre ve bunu açıklıkla söylemeye, kendiniz için gerektiğinde karşı çıkmaya izin verin. Ve aynı hakkı karşınızdakine de tanıyın. Bu var olmanın, gerçek ve sağlıklı bir ilişkinin altın kurallarındandır.

6. Eğer kendinizi seviyorsanız ve saygı duyuyorsanız, bir diğer anlamda “ben” diyebiliyorsanız; bu ilişkilerinizin sağlıklı devam etmesinde de yeterli olacaktır. Sizi seven insanlar, sizi gerçekten tanıyan ve kabul eden insanlardır. Bu ilişkilerde çok büyük çatışmalar yaşanmaz, yaşansa da çözümlenebilir. Çünkü ancak gerçek kişilikler gerçek çözümlere yol alabilir.

7. Hayır diyemeyen insanların ihtiyaçları ve yapmalarının gerekli olduğunu düşündükleri şeylerle ilgili kafaları çok karışıktır. Bu tür insanlar için “Hayır” kötü, çirkin bir kelimedir. Eğer hayır derlerse diğer insanların onları sevmeyeceklerine, reddedeceklerine inanırlar. Oysa ki hayır diyebilmek kendimize duyduğumuz saygının net bir ifadesidir. Bunu yapabilmek kendi ihtiyaçlarımızı göz önüne alabildiğimizi gösterir.

8. Hayır diyemeyen kişiler diğerlerinin komutuyla dans etmektedirler; müziği kendi içlerinde duymaz, hissetmezler. Figürleri başkalarının istediği figürlerdir. Başkalarının çizdiği sınırlı alanda dans etmeye çalışırlar. Hayır diyemeyen kişiler de diğerlerinin kendi kafalarından geçen müzikle dans etmelerini beklerler. Ancak bu mümkün değildir. Kendi ihtiyaçlarımızı ancak biz belirleyebilir, biz talep edebilir ve biz karşılayabiliriz.

9. “Hayır” diyemeyenler saygı görmezler. Diğerleri bu kişilere önemsiz, değersiz davranırlar. İnsanlar kimi zaman “Hayır” kimi zaman da “Evet” cevabı aldıklarında “Hayır”’ı saygıyla karşılar ve bu cevapları gerçek istekler olarak algılarlar.

10. Hayır demenin faydaları • “Hayır” dediğinizde size daha fazla enerji ve vakit kaldığını, kendinize olan güven ve saygınızın arttığını, tüm kontrolün ve eğlenceli vaktin sizin elinizde olduğunu biliyor muydunuz? • Etrafımızda durmaksızın talepler ve beklentiler uçuşuyor. Biz de bu uçuşmaların arasında kimi zaman bilincimizi doğru kullanamadan yanlış kararlar veriyoruz. Ya da pes edip ve belki de geçiştirmek için her şeye “tamam, evet” diyoruz. Halbuki “hayır” diyerek hem kendi enerjimizin, hem de yaptığımız işin sağlıklı olmasını sağlamış oluruz. Elbette herkese “hayır” demenizi söylemiyoruz. Ama belli süzgeçleri devreye geçirmenizi öneriyor.Eğer “hayır” diyememek gibi bir karakteriniz varsa size birkaç önerimiz var; Ama asıl “hayır” demenin neden bu kadar önemli olduğunu göreceksiniz.

11. Daha fazla enerji • “Hayır” dediğinizde, yani işlerinizi eleyerek bazılarını üzerinize aldığınızda, nasıl bir enerji ve güç kazanacağınızı tahmin edemezsiniz. Kazanmak diyoruz; çünkü normal şartlarda her şeye evet deseydiniz sahip olacağınız enerjinin tümünü, bu kez az ve öz işe odaklanarak harcayacaksınız. Böylece hem daha sağlıklı, kuvvetli, motive, enerjik ve verimli olacaksınız

12. Daha fazla zaman Özellikle son yıllarda hepimizin en büyük şikayeti: 24 saat hiçbir şeye yetmiyor! Maalesef hepimiz zamanla yarışıyoruz; bir sürü işimiz var ve bunları bir güne sıkıştırmak zorunda kalıyoruz. Halbuki “hayır” diyerek ve mesuliyetlerinizi eleme yöntemiyle azaltarak zamandan oldukça fazla kazanmış olursunuz. Hatta kendinizi bir de iyi planlarsınız kendinize bu 24 saatten bolca vakit ayırmış olursunuz.

13. Daha fazla özgüven Hayır diyememenin en büyük nedenlerinden biri de özgüven eksikliğidir. Eğer her şeye evet diyorsanız – üstelik tersine inanıyor olsanız bile – onaylanmama, beğenilmeme korkunuz var demektir. Halbuki şöyle düşünün; başka birine hayır dediğinizde, kendinize evet demiş olursunuz. Dolayısıyla başkasına dediğiniz “hayır”ı kendinize yaptığınız bir iltifata dönüştürün ve özgüveninizi yeniden kazanın.

14. Daha fazla saygı Siz kimseyi kırmamak adına her şeye “evet” diyerek saygı gördüğünüzü düşünüyorsunuz ya; tamamen yanılıyorsunuz. Asıl –istediğinizde- “hayır” dediğinizde, yani kendi kararlarınızı kendiniz verdiğinizde karşınızdaki kişinin gözünde çok daha saygın bir konuma yerleşirsiniz. Belki bu “hayır” tavrınıza sinir olurlar, pek sevimli bulmazlar; ama emin olun içten içe saygı duyarlar. Daha da önemlisi; siz “hayır” dediğinizde, kendinize başkalarından daha fazla saygı duymuş olursunuz. Zaten siz kendinize saygı duyduğunuzda etrafınızdakilerin saygısı otomatik olarak oluşur.

15. Daha fazla eğlence Tabii ki da daha fazla eğleneceksiniz. Her şeye “evet” dediğinizde size hiçbir vakit kalmıyor ki. Bırakın eğlenceyi, dinlenceye bile… Halbuki az önce bahsettiğimiz gibi daha fazla vakit demek, kendinize daha fazla zaman ayırmanız demek. Bu zamanlarda da daha fazla eğlenceye vakit bulmak demek. Bırakın başkaları için bu kadar çabalamayı; biraz da kendiniz için çalışın ve eğlenceye vakit ayırın!

16. Her Durumda Kullanılabilecek Hayır Cevapları Bazen kişinin sadece "hayır" demeye, kendinden bekleneni geri çevirmeye ihtiyacı vardır. Hayır demek gerektiğinde şu cümleler işinize yarayabilir: ·    Bunu tercih etmiyorum. ·    Bu benim sorumluluğum değil. ·    Ben bu şekilde çalışmıyorum. ·    Programım dolu. ·    Bu benim başımı belaya sokar. ·    Bunun uygun olduğunu düşünmüyorum. ·    Bu durum beni rahatsız ediyor. ·    Konumuzdan uzaklaşıyoruz, konumuza dönelim. ·    Seni bir başkasına yönlendirebilirim. ·    Hayır.

17. Duygularınızı net ve açıkça ifade edin. Açık ve net bir “Hayır”a insanların ne denli saygı göstereceğine şaşıracaksınız ve kendinizi çok daha değerli ve iyi hissedeceksiniz.

18. TEŞEKKÜR EDERİZ… YAHYA KEMAL BEYATLI ANADOLU LİSESİ REHBERLİK SERVİSİ