TUŻ PO WYSTĄPIENIU NA TERENIE GMINY/MIASTA NIEKORZYSTNEGO ZJAWISKA ATMOSFERYCZNEGO

1. PROCEDURA SZACOWANIA SZKÓD W GOSPODARSTWACH ROLNYCH I DZIAŁACH SPECJALNYCH PRODUKCJI ROLNEJ SPOWODOWANYCH WYSTĄPIENIEM NIEKORZYSTNEGO ZJAWISKA ATMOSFERYCZNEGO

2. TUŻ PO WYSTĄPIENIU NA TERENIE GMINY/MIASTA NIEKORZYSTNEGO ZJAWISKA ATMOSFERYCZNEGO generującego straty jednak nie później niż w ciągu 48 godzin Wójt/Burmistrz/Prezydent powiadamia bezpośrednio Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego o charakterze i dacie jego wystąpienia. Następnie po przeprowadzeniu wizji lokalnej w ciągu 7 dni należy poinformować Pełnomocnika ds. usuwania skutków klęsk żywiołowych o wstępnym rozmiarze strat wysyłając zawiadomienie o wystąpieniu niekorzystnego zjawiska atmosferycznego, które stanowić będzie informację o tym, że samorząd zgodnie z procedurami przystępuje do szacowania strat. Każde zawiadomienie będzie formalnie weryfikowane przez pracowników Świętokrzyskiego Urzędu Wojewódzkiego z możliwością kontroli w terenie.

3. ZAWIADOMIENIE O WYSTĄPIENIU NIEKORZYSTNEGO ZJAWISKA ATMOSFERYCZNEGO

4. Niekorzystnym zjawiskiem atmosferycznym musi być dotknięty pewien obszar /najmniej sołectwo/, na którym znajdują się poszkodowane gospodarstwa, w rozmiarach stanowiących zagrożenie funkcjonowania.

5. Wyjątek stanowią pojedyncze gospodarstwa, w których • szkody powstały w wyniku pioruna oraz przypadków gdy uprawa prowadzona jest na użytkach rolnych położonych na obszarach narażonych na możliwość powstawania szkód wskutek miejscowych wymarznięć lub przymrozków wiosennych, • szkody przekraczają 30% średniej rocznej produkcji rolnej w tych gospodarstwach rolnych lub działach specjalnych produkcji rolnej z 3 lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody lub średniej z trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym wystąpiły szkody z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości produkcji lub powyżej 1050 zł w odniesieniu do pojedynczego środka trwałego.

6. Wójt/Burmistrz/Prezydent w zwyczajowo przyjęty sposób informuje rolników o możliwości przeprowadzenia szacunków strat oraz terminie ich przeprowadzenia. Szacowanie strat możliwe jest tylko i wyłącznie nawniosek poszkodowanego rolnika.

7. Wypełniony formularzwniosku rolnik winien złożyć niezwłocznie nie później niż 10 dni od daty wystąpienia niekorzystnego zjawiska atmosferycznego (z wyłączeniem ujemnych skutków przezimowania, suszy) do urzędu gminy/miasta właściwego ze względu na miejsce wystąpienia strat lub w inne miejsce ustalone przez gminę np. u sołtysa.

10. Powierzchnia upraw – zgodna z wnioskiem o dopłaty ARiMR

13. Straty w kilku gminach W przypadku gospodarstwa rolnego położonego na obszarze co najmniej dwóch gmin, w których wystąpiły szkody, wnioski składa się do każdej gminy oddzielnie, wpisując do nich tylko uprawy znajdujące się na terenie danej gminy. Po sporządzeniu indywidualnych protokołów cząstkowych należy je przekazać do gminy, na terenie której znajduje się siedziba gospodarstwa (tzn. miejsce zamieszkania rolnika). Komisja w tej gminie sporządza protokół całościowy, wpisując do niego wszystkie straty z protokołów cząstkowych oraz uprawy w których strat nie było i przelicza % poziom szkód w skali całego gospodarstwa rolnego.

14. Straty w kilku gminach Jeżeli w miejscu zamieszkania rolnik nie posiada żadnych upraw bądź nie wystąpiło niekorzystne zjawisko atmosferyczne - wniosku w tej gminie nie składa. Protokół całościowy sporządza komisja w gminie w której poniósł on największe straty. UWAGA ! Sprawna wymiana informacji miedzy gminami oraz sprawne przekazywanie protokołów strat pozwoli komisjom w ustawowym terminie zakończyć prace.

15. Straty w kilku województwach W przypadku, gdy gospodarstwo rolne położone jest na terenie dwóch lub więcej województw i szkody powstały na terenie więcej niż jednego województwa protokół jest sporządzony przez komisję powołaną przez wojewodę właściwego ze względu na wystąpienie szkód. Następnie protokół przekazywany jest wojewodzie właściwemu ze względu na położenie największej części gospodarstwa, który potwierdza straty dla całego gospodarstwa.

16. Protokół z oszacowania szkód Komisja gminna przeprowadza lustrację na miejscu wystąpienia szkód i dokonuje szacunków zakresu i wysokości strat na podstawie której sporządza protokoły szkód - indywidualne lub całościowe w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach (jeden dla producenta rolnego, drugi pozostaje w siedzibie urzędu). Protokoły winny zostać podpisane przez komisje i poszkodowanego lub upoważnionego członka rodziny. W przypadku odmowy podpisania protokołu przez rolnika fakt ten powinien zostać uwidoczniony w protokole. Należy sporządzić dokumentację fotograficzną oraz przyjąć pisemne wyjaśnienia od rolnika lub sporządzić notatkę służbową zawierającą ustne wyjaśnienia poszkodowanego. Notatka winna być odczytana.

17. Protokół z oszacowania szkód W protokołach należy uwzględnić szkody powstałe tylko w wyniku zjawisk atmosferycznych wyszczególnionych w wytycznych opracowanych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wszelkie zmiany obowiązujących nazw zjawisk atmosferycznych (np. intensywne opady deszczu) będą skutkować nie uwzględnieniem protokołu w przypadku uruchomiania wszelkich form pomocy dla poszkodowanych gospodarstw rolnych.

18. Należy dopytać o to producenta rolnego, ponieważ jest to potrzebne do właściwego wyliczenia% poziomu szkód w gospodarstwie

19. Należy wypełnić gdy inna jednostka samorządu terytorialnego przysłała protokół z tej samej klęski(nazwa i data wystąpienia)

20. Wpisujemy wszystkie uprawy (prawidłowe nazwy upraw) – te w których są szkody i nie ma szkód –również z innych gmin jeżeli rolnik poinformuje, że na terenie innych gmin nie miał strat.

21. Należy wpisać w przypadku stwierdzenia, że uprawy są przeznaczone do likwidacji. Jeśli nie – zaznaczyć „nie dotyczy”

22. Wartości należy przepisać z właściwych załączników

23. Koszty zakupu np.: • sadzonek roślin uprawianych mniej niż 5 lat np. truskawki, Należy niewłaściwe przekreślić

24. Wpisujemy żywiec wieprzowy, żywiec wołowy, żywiec barani, żywiec koński, żywiec drobiowy, mleko, jaja, prosięta, maciory, tuczniki, warchlaki

25. Ilości faktyczne z danego gospodarstwa – zwłaszcza zwierzęta, które są zarejestrowane w ARiMR Wartości należy przepisać z załącznika

26. % poziom szkód należy przenieść z załącznika nr 1 lub 1a do protokołu. Uwzględniamy produkcję roślinną i zwierzęcą

27. Należy wpisywać nazwy budynków np. stodoła, wiata, szklarnia, tunel foliowy

29. CZYTELNE PODPISY!!! Wszystkich członków komisji oraz producenta rolnego

30. Podpis rolnika po otrzymaniu protokołu z wszystkimi przeliczeniami.

31. Najczęściej występujące błędy w protokołach: • Brak czytelnych podpisów komisji i rolnika • Błędne nazewnictwo niekorzystnego zjawiska atmosferycznego • Brak daty przeprowadzenia lustracji • Pomijanie upraw w których nie ma szkód • Nieuwzględnianie produkcji zwierzęcej w protokołach • Nieuwzględnianie całej powierzchni upraw w gospodarstwie • Nieuzupełnienie protokołu o wyliczony % poziom szkód • Brak potwierdzenia zgodności kserokopii dokumentów z oryginałem • Nieprecyzyjne nazwy upraw

32. Każdy protokół powinien być wypełniony z największą starannością (czytelnie). Niewłaściwy zapis powinien być przekreślony i podpisany a nad nim należy dokonać właściwego zapisu. Nie wolno natomiast poprawiać na wcześniej dokonanym zapisie, tipeksować. • Każda tabela musi być wypełniona nawet jeżeli w danym gospodarstwie coś nie występuje. Wtedy powinny znajdować się odpowiednie zapisy: „nie występuje”, ”zero”,” nie dotyczy”.

33. Terminy ustalania wysokości szkód Ustalenia wysokości szkody dokonuje sięw terminie 2 miesięcy od dnia zgłoszenia przez producenta rolnego wystąpienia szkód, nie później jednak niż: • do czasu zbioru plonu głównego danej uprawy albo jej likwidacji lub • w terminie 12 miesięcy od ustąpienia wody umożliwiającego komisji rozpoczęcie szacowania szkód - w przypadku szacowania szkód w budynkach lub drzewach owocowych spowodowanych przez powódź, lub • do dnia 31 października danego roku, jeżeli ujemne skutki przezimowania wystąpiły do dnia 30 kwietnia tego roku albo do dnia 31 października roku następującego po roku, w którym w grudniu wystąpiły ujemne skutki przezimowania – w przypadku szacowania szkód w drzewach owocowych spowodowanych przez ujemne skutki przezimowania,

34. Szacowanie szkód w uprawach ozimych W celu prawidłowego oszacowania szkód w uprawach ozimych spowodowanych przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne w roku siewu, mając na uwadze fazę rozwojową roślin komisja powołana przez Wojewodę powinna niezwłocznie potwierdzić wystąpienie skutków działania niekorzystnego zjawiska np. w formie notatki lub protokołu. Natomiast szkody, w tym również szkody powstałe w wyniku ujemnych skutków przezimowania, powinny zostać oszacowane w następnym roku, niezwłocznie po ruszeniu wegetacji, jednak nie później niż w lipcu. W przypadku szkód w uprawach ozimych spowodowanych przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne w terminie do 20 maja wymagających zaorania, ustala się uwzględniając utratę plonów danej uprawy na poziomie nie wyżej niż 50%.

35. Szacowanie szkód w łąkach i pastwiskach • Szacując straty w łąkach należy wziąć pod uwagę okres, w którym klęska dotknęła łąki oraz ilość pokosów na łąkach. W przypadku łąk dwukośnych plon dzielimy następująco: • I pokos – 60% • II pokos – 40 % W przypadku łąk trójkośnych: • I pokos – 60% • II pokos – 30 % • III pokos – 10 %. • W przypadku pastwisk struktura plonów w okresie wegetacji jest następująca: • I rotacja (maj, czerwiec) – 50% • II rotacja (lipiec, sierpień) – 30% • III rotacja ( wrzesień, październik ) – 20% Zatem, szacując straty w łąkach i pastwiskach w lipcu nie można wpisać 100% bo 100% dotyczy plonu całkowitego (rocznego).

36. Terminy ustalania wysokości szkód w drzewach owocowych Uwzględniając opinię Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach szacowanie szkód mrozowych na drzewach owocowych po surowej zimie powinno być przeprowadzone co najmniej dwukrotnie. Pierwszego oszacowania szkód po surowej zimie należy dokonać wiosną, jednak nie później niż w lipcu. W drugim półroczu powinno być dokonane powtórne szacowanie strat, w celu stwierdzenia, czy uszkodzone drzewa zregenerowały częściowo uszkodzenia, czy tez straty pogłębiły się. Według opinii Instytutu Sadownictwa zdarza s i ę także, iż w czasie pierwszej oceny przeprowadzonej w pierwszej połowie sezonu wegetacyjnego, oceniający stwierdzają, że uszkodzenia drzew są bardzo silne, które następnie w drugim półroczu się zregenerowały. Drugiego szacowania strat można dokonać do końca października, zanim w sposób naturalny spadną liście. Protokół zbiorczy szkód w drzewach owocowych powinien być złożony po powtórnym szacowaniu szkód.

37. Wystąpienie kilku zjawisk atmosferycznych W razie kilkakrotnego uszkodzenia tej samej uprawy, wysokość każdej następnej szkody ustala się z uwzględnieniem wysokości poprzednio ustalonych szkód w skali całego gospodarstwa rolnego w odniesieniu do średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej z trzech lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody, albo z trzech lat w okresie pięcioletnim, z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości produkcji. W takim przypadku w kolejnym protokole wysokość szkód powinna zostać pomniejszona o szkody wykazane w poprzednich protokołach w odniesieniu do tej samej uprawy rolnej (łączny % strat w danej uprawie w roku klęski nie może przekroczyć 100%).

38. Wystąpienie kilku zjawisk atmosferycznych Jeżeli w gospodarstwie po wystawieniu 1-szej klęski oszacowane przez komisje szkody były niższe niż 30%, to komisja po spisaniu szkód z kolejnej klęski powinna podąć łączny % poziom szkód w skali gospodarstwa w odniesieniu do wszystkich niekorzystnych zjawisk atmosferycznych (zbiorczy załącznik nr 1a do protokołów szacowania szkód).

39. Niezależnie od tego czy szkody wystąpiły wyłącznie w uprawach, czy wyłącznie w zwierzętach czy też uprawach i zwierzętach, % poziom szkód musi być wyliczony w skali całego gospodarstwa. (wyliczenie % poziomu szkód – załącznik nr 1 lub 1a do protokołu szkód).

40. % poziom szkód w gospodarstwie rolnym Ujmujemy wszystkie uprawy bez względu na powierzchnię i procent strat (0%-100%) oraz wszystkie zwierzęta/produkty

41. % łączny poziom szkód w skali gospodarstwa w odniesieniu do wszystkich klęsk Nanosząc straty z kilku protokołów sumujemy tylko procenty strat natomiast powierzchnie nie

42. Kwota obniżenia dochodu Wpisujemy tylko uprawy zniszczone – bez 0% strat. Minimalna powierzchnia uprawy 0,1 ha z wyłączeniem upraw pod folią

43. Kwota obniżenia dochodu Uzupełniamy w przypadku wystąpienia szkód

44. Określenie zakresu i wysokości szkody w środkach trwałych • w przypadku szacowania szkód pod kątem ubiegania się o kredyt inwestycyjny przyjmuje się minimalny poziom strat w odniesieniu do pojedynczego środka trwałego w wysokości powyżej 1050 zł oraz wartość ponoszonych rzeczowych nakładów niezbędnych na: • przywrócenie funkcji użytkowych: - zniszczonych lub uszkodzonych budynków inwentarskich, magazynowo - składowych, szklarni, tuneli foliowych i innych budynków i budowli służących do produkcji rolniczej, poprzez ich odbudowę lub wykonanie niezbędnych remontów kapitalnych, (w przypadku szkód spowodowanych piorunem, należy dołączyć dokument Policji lub Straży Pożarnej potwierdzający powstanie tych szkód wskutek uderzenia pioruna), - uszkodzonych ciągników, maszyn i urządzeń rolniczych poprzez przeprowadzenie remontów kapitalnych, • przywrócenie produkcyjności poprzez zakup stada podstawowego zwierząt gospodarskich,

45. Określenie zakresu i wysokości szkody w środkach trwałych 2.w przypadku szacowania szkód pod kątem ubiegania się o kredyt inwestycyjny na odtworzenie sadu, lub innej plantacji roślin wieloletnich, których okres użytkowania jest dłuższy niż 5 lat, z wyłączeniem plantacji truskawek, plantacji choinek oraz roślin na cele energetyczne uwzględnia się wartość bieżącą roślin (tj. w zależności od wieku) oraz współczynnik oceny bonitacyjnej wartości bieżącej (bez utraconych korzyści); do wykorzystania na stronie internetowej MRiRW w zakładce ujemne skutki przezimowania – pomoc opracowanie Krzysztofa Zmarlickiego – Określanie wartości plantacji kultur wieloletnich udostępnione nieodpłatnie przez Polską Federację Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych. OKREŚLENIE ZAKRESU I WYSOKOŚCI SZKODY W ŚRODKACH TRWAŁYCH

47. Protokół zbiorczy Po przeprowadzonych szacunkach strat Komisja Gminna niezwłocznie sporządza protokół zbiorczy strat z terenu danej gminy, odrębny dla każdej klęski i przekazuje do Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Świętokrzyskiego Urzędu Wojewódzkiego. WAŻNE! ZMIANA TERMINU PRZEKAZANIA PROTOKOŁU ZBIORCZEGO

48. Protokół zbiorczy

49. Protokół zbiorczy

50. Protokół zbiorczy