790 likes | 1.02k Views
Sınav Kaygısız Gençler Okulda Savaş ve Barış. Dr Taner Güvenir Dokuz Eylül Üniversitesi Çocuk & Ergen Ruh Sağlığı ve Hast. AD Öğretim Üyesi. Sunum Planı. Saldırganlık ve şiddet Çocuk ve ergen gelişimi ve saldırganlık Çocuk ve ergen gelişimi ve akran grubu
E N D
Sınav Kaygısız GençlerOkulda Savaş ve Barış Dr Taner Güvenir Dokuz Eylül Üniversitesi Çocuk & Ergen Ruh Sağlığı ve Hast. AD Öğretim Üyesi
Sunum Planı • Saldırganlık ve şiddet • Çocuk ve ergen gelişimi ve saldırganlık • Çocuk ve ergen gelişimi ve akran grubu • Okul içi bir şiddet türü: Akran istismarı • Tartışma
Doğu Asya Maba, Çin 126,000 yıl önce. Saldırganlığın Tarihçesi
Saldırganlık • Tanımı, doğası ve kökeni ???. • Psikanalitik kuram • Sosyal öğrenme kuramı
Saldırganlık Saldırgan mı doğarız yoksa yaşayarak mı öğreniriz? • Doğuştan:saldırganlığa kaçınılmaz biyolojik yatkınlık • Öğrenilmiş: deneyim ve taklit ile öğrenilen
Psikanaliz; • “Acıdan kaçınmaya ya da arzunun doyumuna yönelik her engellenme saldırganlığı doğurur..” Freud 1915 • İçsel gerçeklik,zihnin subjektif algıları, fantaziler ve örtülü davranışlar. • Babaya yönelik gösterilemeyen saldırganlık • Günah keçisi arama Büyük çoğunlukla içselleştirilen saldırganlık süperegonun oluşumunda görev alır
Psikanaliz; M. Klein Erken bebeklik dönemi Anne memesine öfke. Sadece doyuran değil, aynı zamanda aç bırakan meme.
Soyal Öğrenme Kuramı • Odak noktası saldırganlığı tetikleyen olaylar • Saldırganlık doğuştan var olan ve engellenmeye karşı biyolojik dürtüsel tepki değil canlının deneyimlerle öğrendiği bir yanıttır. • Bandura’nın BOBO Deneyi
‘Engellenme – saldırganlık hipotezi’ “Engellenme canlıyı bir tür yanıt için kışkırtır. Saldırganlık bu yanıtlardan sadece biridir.”Miller(1941)
Agresyonun çeşitleri İyi huylusaldırganlık ya da Kötü huylusaldırganlık (sıcak veya soğuk, Steiner 2011)
Saldırganlığın şekil değiştirmesi Yer değiştirme Sınırlama Birleşmiş Sublimasyon
Engellenme aynı zamanda… “Engellenme zihinsel gelişimi sağlar” Freud “Düşüncenin gelişmesi için belli bir engellenme toleransı gerekir.” “Engellenmelerle yüzleşmekten kaçınan ve fantezi yoluyla onlardan kurtulan kişi düşünmeyi zorlaştırıcı yöntemler uyguluyor demektir” W. Bion
Saldırganlığın kökleri… • Tek bir etkene bağlı değil • “ne sadece doğuştan ne sadece sonradan” • “hem gen hem çevre” • Saldırganlık ile nasıl baş edeceğimiz egomuzun gücü, sağlamlığı ve sınırları ile yakından ilişkili.
Prefrontal Defisitler • Sosyal ipuçlarını okuyamama • Olumsuz duyguların egemenliğine izin verme • Davranışların sonuçlarını kestirememe • Dürtüsellik ve dikkatsizlik
Puberte ile başlayan dengesizlik • Ani fiziksel, hormonal ve sosyal değişimlerin yarattığı erken duygusal yoğunluk ve zorluklar • Takiben, duygusal regülasyonun ve bilişsel/kendilikkontrol becerilerininolgunlaşması Bilişsel Kapasite Planlama, mantıksal düşünme, inhibisyon kapasitesi, problem çözme becerisi, davranışların uzun dönemli sonuçlarını öngörebilme Duygusal kapasite Pubertal dürtüler ve coşkular; risk alma, ödüle koşullanma, düşük kendilik kontrolü
Ergenlerde kimlik oluşumu • Geleceğe projeksiyonlar • Bu sayede şimdiki zamana ait engellenmelere katlanabilme ve doyumu erteleyebilme • Geleceği garantileme
Ergenlerde kimlik oluşumu Hızla akıp giden zamanda arzular, gereksinimler şimdiki zamanda şekillenir. “iyi hayat” ve “iyi kimlik-insan” artık uzun dönemli uğraşlar ve çalışmalar sonucu gelecekte var olacak bir hayal olmaktan çıkmıştır, Artık… DÜRTÜLERİ KONTROL ETMEYE VE USLU DURMAYA DAHA DA ÖNEMLİSİ DÜŞÜNMEYE GEREK YOK
Soğuk Biliş/Kognisyon (Cold Cognition) Hırsızlık yapmak yanlıştır Silah taşımak yasadışıdır Güvenli olamayan seks tehlikelidir (gebelik/CYBH) Sıcak Biliş/Kognisyon (Hot Cognition) Popüler gruba girmek için marketten bira aşır Okul reisinin üzerinde tabanca var Arabanın arkasında Ceren’le yalnız kalsak!.. Ergenlerin düşünme süreci
Ergen ve akran grubu Çocuklar arkadaşlık kurarak; • Oyun oynayarak mutlu olmayı eğlenmeyi • Beraber çalışmayı • Duygularını ifade ve kontrol etmeyi • Dayanışmayı • Birbirini memnun etmeyi • Tartışmayı • Barışmayı • İşler kötüye gittiğinde birbirine destek olmayı öğrenirler
Çocukluk Ergenlik Gençlik SONUÇLAR 1. Duygu ve davranışların kontrolünde zayıflık, 2. Düşük eğitim düzeyi 3. Sağlıksız ilişkiler 4. Düşük akademik performans Suç işleme Madde kötüye Kullanımı Şiddet Yıkıcı Davranışlar Madde kullanımı Cinsel deneyim Yıkıcı davranışlar Akran baskısı Akran Baskısı
Akran şiddeti… Kaygı verici şekilde artıyor mu? İlginçtir ama doğru değil.
Medyanın yer vermesi “Kan çıkmazsa para yok” • Saptırılmış, abartılmış ve yanlış yorumlanmış Perrone, 1997 (Havaii), Males, 2000 (US), Body-Gendrot, 2005 (France) “Aşırı yırtıcı/yok edici gençlik” “Kayıp gençlik”
Ahlaki Panik Parçalanmış ya da parçalanmakta olan toplumları tanımlanmış ya da sonradan oluşturulmuş, görece savunmasız hedeflere karşı bir arada tutmaya hizmet eder. Sosyal kontrol.
Ergen: “içinde yaşadığı toplumun durumunu gösteren en önemli göstergedir” Christine Griffin “sosyal değişime katkısı oldukça sınırlı olsa da bu değişimi gösteren barometre olarak tanımlanabilir.”
“Sosyal problemlerin özünde yoksulluk değil, eşitsizlik ve adaletsizlik yatar..”(Wilkinson & Pickett 2009)
Toplumlarda yaşanan şiddet ve eşitsizlik arasında kuvvetli ve doğrudan bir ilişki vardır (UNICEF 2007)
Yetişkinler çocuk gibi kavga ettiği sürece çocuklardan yapıcı davranmalarını eklemek en büyük haksızlıktır.
Tanım Olumsuz eylem “Negative Action” 4 temel tanımlama kriteri; • Bir grubun/bireyin bir bireye yönelik, • Belli bir süre devam eden, • Gücün sistemik olarak kötüye kullanılmasını içeren • Agresif davranışı
Fiziksel akran zorbalığı • İlişkisel/duygusal akran zorbalığı • Sözlü akran zorbalığı • Cinsel akran zorbalığı • Siber akran zorbalığı • Etnik akran zorbalığı