Eline Colyn 1BaSW b

1. Spraak,taal en leren Hoofdstuk 4 :Problemen met voorbereidende schoolse vaardigheden bij kleuters Eline Colyn 1BaSW b

2. Inhoudstafel • Leerproblemen • Leren op school • Oorzaken • Diagnose • Prognose • Preventie • Bronnen

3. Leerproblemen • Beperking cognitieve vaardigheden • Vb. Taalbeheersing, telvaardigheid,… • Indicatie aanwezigheid : • Weinig zelfontdekking( passief zijn) • Moeilijk verwoorden gedachten • Niet begrijpen opdrachten • Niet volgen van regels • Geen verband leggen oorzaak-gevolg • Weinig fantasie spel • Vaak licht motorische problemen • Psychosociale Aspecten

4. Leren op school • Spelen is leren • Voorwaarden om zelfstandig te leren • School zelf initiatief nemen • Psychosociale voorwaarden • Vb. nieuwsgierig zijn, ondernemen • Niet beschikking psychosociale voorwaarden= leerproblemen • Pijlers ontwikkeling • Taal en denken • Motoriek • Voorbereidende leeractiviteiten

5. Oorzaken • Kleuter leert(speelt) met plezier • Sommige zijn bang -> minder leren • Oorzaken: • Bij het kind: • Cognitieve capaciteit • Executieve functies -> uitvoeren complexe vaardigheden • Sociaal-emotionele ontwikkeling achterstand • Lichamelijke en zintuiglijke achterstand • De omgeving: • School • Gezinssituatie • Combinatie Kind en omgeving

6. Diagnose • Afgeleid niveau: • Oorzaak van leerprobleem • Observatie kind • Vragenlijst ouder/leerkracht • Aanpak problemen • Taakniveau van schoolse vaardigheden • In kaart brengen leerprobleem • Bepalen geschikte leersituatie • Orthopedagoog of psycholoog

7. Interventie • Kleuter te speels • Jaar langer kleuteronderwijs • Taal • Motoriek • Nederland -> lespakket met toetsen • Stimuleren via individuele programma’s • Specifieke programma’s • Interactie school – thuis

8. Prognose • Kleuter leerproblemen • Meestal een slechte vooruitzichten schoolloopbaan • Uitzonderingen • Geen goede aanpak -> ernstiger • Negatief gedrag

9. Preventie • Vroeg ontdekken leerproblemen • Taak ouders en school • Stimuleren ouders en school • Bespreken capaciteiten van kind • Aanpakken

10. Bronnen • Bronnenlijst boek: Spraak,Taal en Leren • Broeck, W. van den (1997). De rol van fonologische verwerking bij het automatiseren van de leesvaardigheid. Leiden: Rijksuniversiteit Leiden (dissertatie). • Bruyn, E.E.J. de, Ruijssenaars, A.J.J.M., Pameijer, N.K. & Aarle, E.J.M. van (2003). De diagnostische cyclus: Een praktijkleer. Leuven/Leusden: Acco. • Ghesquière, P. & Leij, A. van der (2007). Technisch lezen en spellen. In K. • Verschueren & H. Koomen (eds), Handboek diagnostiek in de leerlingbegeleiding (pp. 57-72). Antwerpen/Apeldoorn: Garant. • Hell, J.G. van, Klerk, A. de, Strauss, D.E.M. & Torremans, T. (2002). Taalontwikkeling en taalstoornissen: Theorie, diagnostiek en behandeling . Leuven: Garant. • Kievit, Th., Tak, J.A. & Bosch, J.D. (2008). Handboek psychodiagnostiek voor de hulpverlening aan kinderen. Utrecht: De Tijdstroom.

11. Bronnen • Leij, A. van der (2003). Leesproblemen en dyslexie. Rotterdam: Lemniscaat. • Leseman, P.P.M., Mayo, A.Y., Messer, M.E., Scheele, A.F. & Heyden, K.M. van der (2009). De vroege ontwikkeling van schooltaal: Het DASH-project. Tijdschrift voor Orthopedagogiek, 48 , 271-287. • Luit, J.E.H. van & Rijt, B.A.M. van de (2009). Utrechtse Getalbegrip Toets Revised. Doetinchem: Graviant. • Luit, J.E.H. van & Schopman, E.A.M. (1998). Als speciale kleuter tel je ook mee! Doetinchem: Graviant. • Luit, J.E.H. van (1997). Kinderen en vroege (leer)problemen . Doetinchem: Graviant. • Luit, J.E.H. van (2004). Ontluikende rekenvaardigheid. Verloop, problemen en interventies. In P. Leseman & A. van der Leij (red.), Educatie in de voor- en vroegschoolse periode (pp. 106-118). Baarn: HBuitgevers. • Meihuizen- de Regt, M.J., Moor, J.H.M. de & Mulders, A.H.M. (2009). Kinderrevalidatie. Assen: van Gorcum. • Ruijssenaars, A.J.J.M. & Luit, J.E.H. van (2007). Rekenen. In K. Verschueren & H. Koomen (red.), Handboek diagnostiek in de leerlingbegeleiding (pp. 4356). Antwerpen/Apeldoorn: Garant.

12. Bronnen • Ruijssenaars, A.J.J.M., Luit, J.E.H. van & Lieshout, E.C.D.M. van (2006 ). Rekenproblemen en dyscalculie. Rotterdam: Lemniscaat. • Smeets, G., Bos, A.E.R., Molen, H.T. van der & Muris, P. (2009). Klinische psychologie: Diagnostiek en therapie . Groningen: Noordhoff. • Struiksma, A.J.C., Leij, A. van der & Vieijra, J.P.M. (2004). Diagnostiek van technisch lezen en aanvankelijk spellen. Amsterdam: VU Uitgeverij. • Verschueren, K. & Koomen, H. (2007). Handboek diagnostiek in de leerlingbegeleiding. Antwerpen/Apeldoorn: Garant.

13. Bronnen • Illustratie materiaal • http://www.google.be/imgres?q=spelende+kleuters&um=1&hl=nl&sa=X&biw=1280&bih=695&tbm=isch&tbnid=frl19Ye2l4AaeM:&imgrefurl=http://www.peuterspelletjes.net/letters.htm&docid=DQUrKxJFsD-FVM&imgurl=http://peuterspelletjes.net/alfa.JPG&w=286&h=158&ei=QuLDTv__DPD34QS93aTCDQ&zoom=1&iact=rc&dur=223&sig=103336545316059016507&page=1&tbnh=126&tbnw=228&start=0&ndsp=15&ved=1t:429,r:9,s:0&tx=140&ty=43 • http://www.google.be/imgres?q=spelende+peuters&um=1&hl=nl&sa=X&biw=1280&bih=695&tbm=isch&tbnid=DZxN7fiSksorKM:&imgrefurl=http://www.reddie-teddy.be/opvoeding/kleuter/vrijetijd&docid=Fh8XlYA9qmsq3M&imgurl=http://www.reddie-teddy.be/SiteCollectionImages/kleuter/spelende-kleuter.jpg&w=300&h=200&ei=3uLDTs2KBObY4QT59a2IDQ&zoom=1&iact=hc&vpx=754&vpy=203&dur=1493&hovh=160&hovw=240&tx=94&ty=104&sig=103336545316059016507&page=1&tbnh=118&tbnw=177&start=0&ndsp=18&ved=1t:429,r:3,s:0 • http://www.google.be/imgres?q=preventie&um=1&hl=nl&biw=1280&bih=695&tbm=isch&tbnid=UkBYH04C3ESZGM:&imgrefurl=http://www.safestart.be/nl/prevention_policy/front-page&docid=SwyN17S3hhr1dM&imgurl=http://www.safestart.be/safestart/fr/prevention_policy/front-page/preventiebeleid_fr.jpg&w=191&h=152&ei=fOTDToqNA6PY4QTB5-2zDQ&zoom=1&iact=hc&vpx=503&vpy=458&dur=863&hovh=121&hovw=152&tx=89&ty=92&sig=103336545316059016507&page=1&tbnh=121&tbnw=152&start=0&ndsp=19&ved=1t:429,r:15,s:0