1.55k likes | 2.78k Views
Principles in Bovine surgery. Chaiwat Jarassaeng Dept. Surgery and Theriogenology. วัตถุประสงค์การเรียนการสอน. นักศึกษามีความรู้พื้นฐานทั่วไปก่อนการทำศัลยกรรมในสัตว์เคี้ยวเอื้อง
E N D
Principles in Bovine surgery Chaiwat Jarassaeng Dept. Surgery and Theriogenology
วัตถุประสงค์การเรียนการสอนวัตถุประสงค์การเรียนการสอน • นักศึกษามีความรู้พื้นฐานทั่วไปก่อนการทำศัลยกรรมในสัตว์เคี้ยวเอื้อง • นักศึกษามีความรู้ทางด้านเวชปฏิบัติทั่วไปทางด้าน ศัลยกรรมสัตว์เคี้ยวเอื้อง เช่น การประเมินสภาพสัตว์ก่อนผ่าตัด, การเตรียมตัวสัตว์ก่อนผ่าตัด, การเย็บแผลและวัสดุผูกเย็บ, การจัดการบาดแผล, สารน้ำบำบัดทางศัลยกรรม การจัดการภาวะต่างๆ ที่เกิดขึ้นขณะหรือหลังการทำศัลยกรรม 3. นักศึกษามีความรู้ทางด้านวิสัญญีวิทยาในสัตว์เคี้ยวเอื้อง
References 1. Techniques in Large animal Surgery Turner, A,S. and Mcilwraith, C,W. 1982 2. Food Animal Surgery. Noordsy, L.J. 1994. 3. การตรวจรักษาโคด้านศัลยศาสตร์ สมพงษ์ วัฒกนารา
Principles in Bovine Surgery 1. Restraints and preoperative evaluation 2. Anesthesia 3. Surgical Instruments 4. Medication 5. Diagnostic instruments 5. Postoperative care
Animal restraint and Preoperative evaluation Restraints - depend on surgical method - nose lead ----> wounds dressing - rope --> hoof care - local anesthesia --> mammary gland - Region anesthesia --> Rumenotomy - General anesthesia
การล้มโค ล้มด้วยมือ
Preoperative Evaluation Emergency or elective surgery ?? 1. History 2. Physical examination 3. Clinical examination 4. Laboratory tests 5. Patient and owner 6. Surgeon and Teamwork
Evaluation of the patient (preoperation) 1. History data 2. Physical examination • vital sign • Temp. • HR. • RR. • RCR. • MM. • CRT 101.5 +/- 1.0 oF 48 - 84 tpm 20 - 30 bpm 3 time/ 5min pink < 2 sec.
Physical examination (cont.) - % dehydration, jugular pulse, Heart sound lung sound, ping sound, pinching test, metallic detector 3. Laboratory test - CBC - total protein - electrolyte
ภาวะที่พบได้บ่อยก่อนการทำศัลยกรรมสัตว์เคี้ยวเอื้องภาวะที่พบได้บ่อยก่อนการทำศัลยกรรมสัตว์เคี้ยวเอื้อง • Dehydration • - ตรวจร่างกายจะพบ หนังขาดความยืดหยุ่น, เบ้าตาจมลึก
Dehydration (cont.) • - ภาวะที่สัตว์ป่วยไม่อยากอาหาร, เครียด, หายใจหอบ • - ภาวะ heat stroke จากการเดินทาง • การแก้ไข • - fluid therapy crystalloid isotonic osmollarity • (hypertonic ในระยะแรก ดึงน้ำเข้าหลอดเลือด • เพิ่ม blood volume กระตุ้นให้สัตว์กินน้ำได้เอง • - ตรวจ electrolyte เพื่อปรับ pH, electrolyte balance
Anemia • - physical exam. MM. pale, increase HR. RR., • haemoglobinuria, icterus • - สาเหตุ การเสียเลือด, internal bleeding, • - platelet decrease or clotting cofactor deficit, • - blood parasite • - haemolysis
Anemia (cont.) • การแก้ไข • - เลื่อนการทำศัลยกรรม ถ้าไม่ใช่ภาวะศัลยกรรมฉุกเฉิน • - ทำการรักษาที่ต้นเหตุ บำรุงร่างกาย • - blood transfusion • - fluid therapy avoid haemodilute
3.Shock - increase HR and fibrillation, increaseRR and decrease to unconsciousness, pupil dilate, spasm seizure, pale MM, temp - Emergency, hypovolemic shock, septic shock - Dystocia bleeding, hypoglycemia, dehydration - bloat apnea, venous return down
3.Shock (cont.) • Abomasal displace acute alkalosis • Lactic acidosis acute acidosis, rumen enlargement • Press diaphragm apnea, venous return การแก้ไข • Monitoring vital sign, fluid therapy, steroid, oxygen • Therapy, blood transfusion
4.Septicemia - temp , dehydration, HR , RR , panting - tetanus spasm, pupil dilation การแก้ไข - ปรับสภาพร่างกาย, ป้องกันการช๊อค, ABO IV - ตรวจเลือดก่อนผ่าตัด พิจารณาค่าเม็ดเลือดขาวถ้า ขึ้นสูงมาก อาจให้ ABO ก่อนและนัดผ่าตัดภายหลัง
การเตรียมตัวสัตว์เคี้ยวเอื้องก่อนการผ่าตัดการเตรียมตัวสัตว์เคี้ยวเอื้องก่อนการผ่าตัด การอดอาหารก่อนทำการผ่าตัด - ส่วนมากไม่จำเป็น เพราะไม่ได้ทำ general anesthesia - อดอาหาร 8 – 16 ชั่วโมงก่อนการผ่าตัด ลดการสำรอก content จาก rumenและท้องอืดในกรณีที่ต้องบังคับให้ โคอยู่ในท่านอน ขณะทำการศัลยกรรม หรือเพื่อลด ขนาดของ rumen เพื่อไม่กีดขวางขณะทำศัลยกรรมในช่องท้อง
2. การเตรียมบริเวณที่จะทำการผ่าตัด กำจัดขนบริเวณที่จะทำการผ่าตัด และ บริเวณที่ทำ local anesthesia เตรียมบริเวณผ่าตัดด้วยวิธี sterile technique อาทิ เช่น Protocol 3-3-3 step1 - scrubbing to remove debris, dirt and dead skin cell - soft brush & disinfectant soap - 3 – 5 minutes in non – sterile scrubbing
Step 2 - sponge or brush sterile & disinfectant solution - start in the least contaminated area toward the most contaminated area - sterile scrubbing 3 – 5 minuted - rinse with alcohol or sterile saline solution Step 3 - disinfectant three time in area - alcohol, chlorhexidine or iodine, alcohol
วิธีที่ใช้ในโรงพยาบาลสัตว์ VET.KKU - โกนขน - water Or water + disinfectant ถ้าบริเวณที่เตรียมสกปรกมาก อาจจะขัดด้วยแปรง - disinfectant three time in areaby alcohol, Tincture iodine, alcohol * อาจใช้ povidone iodine อีกครั้งก่อนผ่าตัด ถ้าพิจารณาว่าบริเวณ ที่จะทำการผ่าตัดเสี่ยงต่อการสกปรกมาก
วิธีที่ใช้ในกรณี บริเวณที่เตรียมมีความสกปรกน้อยหรือบริเวณเนื้อเยื่อที่อ่อนนุ่ม - เนื้อเยื่อที่ง่ายต่อการระคายเคืองจาก disinfectant พวก alcohol หรือ Tincture iodine เช่น ที่เปลือกตา, prepuce - หลังจากโกนขนเสร็จ (บางบริเวณอาจไม่ต้องโกนขนออก) ใช้ povidoneiodine dilute water เช็ดเตรียมบริเวณที่จะผ่าตัด
Disinfectants • Povidone iodine • disruption of cell wall, oxidation of cell contents • broad spectrum • less cutaneous reaction • no contamination, concentration 0.75 – 3%combined with detergent • Chlorhexidine gluconate • Effective against Gram+,- bacteria fungi • no cutaneous absorption • possible contamination of low concentration solution (0.02 – 0.1%) • Alcohol • damages lipid in the cell membrane • use in 70% • irritation
Suture technique and suture materials 1. Skin - horizontral mattress, horizontral mattress (half skin) - continuous lock stitch - simple interrupted 2. Muscular and subcutaneous - simple continuous - continuous lock stitch - subcuticular pattern
3.Visceral organ continuous lembert cushing suture
4. Hernia ring - Mayo overlap technique
5.teat laceration - mucosa and submucosa = simple continuous - skin = vertical mattress
Suture materials 1. Absorbable suture chromic catgut - absorption by cell and tissue proteases - strength 7 – 14 days - rapid breakdown when infection - capillary and allergic reaction
Vicryl® (polyglactin 910) - hydrolyzed at 60 – 90 days - strength 75% at 14 days, 50% at 21 days, 8% at 28 days, 0% at 35 days - little reaction - traumatic tissue
2. Non absorbable suture - silk - nylon - umbilical cotton tape - supramid® - vetafil ®
ข้อควรคำนึงในการดูแลสัตว์หลังจากการผ่าตัดข้อควรคำนึงในการดูแลสัตว์หลังจากการผ่าตัด • Recovery area • - ห้องพักฟื้นโดยเฉพาะที่มีผนังและพื้นห้องซึ่งบุด้วย • เบาะฟองน้ำหรือวัสดุรองรับแรงกระแทก • - คอกที่ปูด้วยวัสดุรองนอน และผนังคอกไม่ควร • มีวัสดุแหลมคม • - อาจมีระบบทีวีวงจรปิดเพื่อสังเกตุเวลาสัตว์ฟื้น
2. Antibiotic - broad spectrum - anaerobes sensitivity - gram negative sensitivity - s.i.d, b.i.d, q.o.d, dose recommend
3. Analgesic or anti-inflammation drug Narcotic Analgesic - morphine, oxymorphone, hydromorphone, fentanyl, buprenorphine, etorphine,butorphanol - tranquilizers/sedative + opioid Neuroleptanalgesia - post operative administration
Non narcotic Analgesic NSAIDs - aspirin, carprofen, ketoprofen, vedaprofen, phenylbutazone, dipyrone, flunixin meglumine Steroidal anti-inflammatory drugs -prenisolone, methylprednisolone, dexamethasone triamcinolone
4.Fluidstherapy • Dehydration • pH or electrolyte imbalance • ยากลุ่ม alpha-2 agonists ทำให้เกิด insulin inhibition เพื่อป้องกัน • ภาวะ hypoglycemia หลังผ่าตัด อาจให้สารน้ำที่มี dextrose ผสม • ( ให้หลังจากหมดฤทธิ์ยาสลบแล้ว) • ในรายที่เสียเลือดมาก anemia, PCV down, pale MM, อาจพิจารณา • blood transfusion