Chöông 4 Caùc cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa neàn haønh chính

Chöông 4 Caùc cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa neàn haønh chính • Cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc chung cuûa neàn haønh chính nhaø nöôùc. • Cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc trung öông (Boä, cô quan ngang Boä, cô quan thuoäc Chính phuû)

Cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa caùc cô quan quaûn lyù haønh chính nhaø nöôùc ôû ñòa phöông (tænh, huyeän, xaõ)

Cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc chung cuûa neàn haønh chính nhaø nöôùc. • (xem saùch) • Teân goïi caùc cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc chung. • Toå chöùc cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc chung • Chöùc naêng, nhieäm vuï vaø quyeàn haïn cuûa caùc cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân lực (xem saùch)

Ban toå chöùc trung öông Chính phuû Ban toå chöùc caùn boä chính phuû Ban toå chöùc tænh uûy Uyû ban nhaân daân tænh Ban toå chöùc chính quyeàn tænh Ban toå chöùc huyeän uûy Uyû ban nhaân daân huyeän Ban toå chöùc chính quyeàn huyeän Uyû ban nhaân daân xaõ • Söï phaân caáp quaûn lyù trong hoaït ñoäng quaûn lyù nhaân söï giöõa caùc caáp cô quan haønh chính

2) - 3) xem saùch p.101-108

Cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc trung öông (Boä, cô quan ngang Boä, cô quan thuoäc Chính phuû) • Chöùc naêng, nhieäm vuï cuûa caùc cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa Boä • Cô caáu toå chöùc cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa Boä

Trong heä thoáng caùc cô quan quaûn lyù haønh chính nhaø nöôùc, caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc trung öông bao goàm nhieàu loaïi khaùc nhau ( nhö ñaõ nghieân cöùu trong moân “toå chöùc boä maùy haønh chính nhaø nöôùc”. Nguoàn nhaân löïc chung cho caû heä thoáng caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc ñöôïc quaûn lyù vaø ñieàu tieát bôûi chính saùch nhaân söï vó moâ do nhieàu cô quan nhaø nöôùc vaø cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc chung ban haønh.

Do hoaït ñoäng quaûn lyù cuûa moãi cô quan haønh chính coù nhöõng neùt khaùc bieät neân vieäc quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa chuùng vöøa coù nhöõng neùt chung vöøa coù nhöõng neùt cuï theå rieâng. • Söï hình thaønh caùc cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc gaén lieàn vôùi lòch söû phaùt trieån cuûa caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc ñoù (boä, cô quan ngang boä, vaø caùc loaïi cô quan khaùc) Tuyø thuoäc vaøo töøng giai ñoaïn cuï theå, coù theå hình thaønh caùc boä phaän ôû caùc caáp ñoä khaùc nhau trong cô caáu toå chöùc chung cuûa Boä. Coù theå laø moät vuï-thoâng thöôøng laø vuï toå chöùc - caùn boä.

Teân goïi cuûa vuï naày cuõng coù theå khaùc nhau: vuï toå chöùc - caùn boä laø teân goïi töông ñoái phoå bieán; cuõng coù theå goïi laø Vuï lao ñoäng - tieàn löông – caùn boä hay Vuï toå chöùc – caùn boä vaø ñaøo taïo.

Chöùc naêng, nhieäm vuï cuûa caùc cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa Boä • Döïa treân quy ñònh chung cuûa heä thoáng vaên baûn phaùp luaät cuûa cô quan nhaân söï trung öông (quaûn lyù nhaân söï mang tính thoáng nhaát). • Döïa treân moät soá quy ñònh cuï theå (rieâng) theo quy cheá hoaït ñoäng vaø toå chöùc cuûa cô quan. • Nghieân cöùu, tham möu, tö vaán cho ngöôøi ñöùng ñaàu ñôn vò veà coâng taùc nhaân söï vaø toå chöùc.

Cô caáu toå chöùc cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa Boä Caùc cô quan quaûn lyù nhaân söï cuûa caùc boä tröôùc ñaây thöôøng ñöôïc toå chöùc thaønh caùc boä phaän chöùc naêng thöïc hieän caùc chöùc naêng nhaân söï rieâng leû nhö ñaõ neâu treân. Caùc ñôn vò chöùc naêng nhaân söï cuï theå goïi chung laø phoøng. Trong quaù trình caûi caùch heä thoáng toå chöùc noùi chung vaø caùc cô quan nhaân söï noùi rieâng, caùc chuyeân vieân (caùn boä quaûn lyù nhaân söï) tröïc tieáp thöïc hieän chöùc naêng nhaân söï döôùi söï laõnh ñaïo chung cuûa moät ngöôøi.

Toå chöùc thoâng thöôøng cuûa moät ñôn vò quaûn lyù nhaân söï moâ taû theo sô ñoà sau: Laõnh ñaïo Vuï toå chöùc-caùn boä Phoøng tuyeån duïng Phoøng boá trí caùn boä Phoøng ñaøo taïo Phoøng quan heä lao ñoäng Phoøng löu tröõ Caùn boä laøm vieäc trong vuï toå chöùc – caùn boä Caùn boä laøm vieäc trong vuï toå chöùc – aùn boä

Caùc cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc (coù theå goïi laø boä phaän) cuûa cô quan haønh chính nhaø nöôùc thöôøng ñöôïc theo nguyeân taùc chöùc naêng. Nhieàu chöùc naêng cuûa quaûn lyù nguoàn nhaân löïc ñöôïc giao cho caùc ñôn vò chöùc naêng trong moät cô quan phuï thuoäc vaøo chöùc naêng trao cho cô quan naày. Nhieàu boä thaønh laäp ñôn vò ñaøo taïo, boài döôõng ngöôøi lao ñoäng cuûa Boä mình döôùi hình thöùc caùc ñôn vò ñaøo taïo ( tröôøng hay trung taâm ñaøo taïo, boài döôõng caùc boä).

Nhöõng ñôn vò naày treân thöïc teá khoâng thöïc hieän chöùc naêng quaûn lyù nhaân söï cuûa boä; ñoù chæ laø cô quan söï nghieäp ñaøo taïo, boài döôõng kyõ naêng, chuyeân moân cho ngöôøi lao ñoäng laøm vieäc trong caùc cô quan nhaø nöôùc noùi chung vaø caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc noùi rieâng. Ôû nhieàu nöôùc, caùc trung taâm, tröôøng naày khoâng thuoäc cô caáu toå chöùc cuûa Boä.

Cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa caùc cô quan quaûn lyù haønh chính nhaø nöôùc ôû ñòa phöông (tænh, huyeän, xaõ) • Caùc cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc ôû ñòa phöông • Moái quan heä giöõa caùc cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc trong heä thoáng caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc.

Caùc cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc ôû ñòa phöông Chính quyeàn ñòa phöông caùc caáp coù nhaân söï rieâng cuûa mình. Tuyø thuoäc vaøo söï phaân caáp quaûn lyù nhaân söï trong caùc cô quan nhaø nöôùc maø chính quyeàn ñòa phöông ñöôïc quaûn lyù nhaân söï ñeán möùc ñoä naøo. Ñoù chính laø söï phaân caáp quaûn lyù nhaân söï caùc cô quan nhaø nöôùc noùi chung vaø caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc noùi rieâng.

Heä thoáng chính quyeàn ñòa phöông cuûa moãi nöôùc ñöôïc toå chöùc theo nhieàu moâ hình khaùc nhau. Tuyø thuoäc vaøo möùc ñoä phaân chia quyeàn löïc giöõa caùc caáp chính tuyeàn ñòa phöông maø vaán ñeà nhaân söï cuûa caùc caáp chính quyeàn ñòa phöông cuõng seõ khaùc nhau. • Nhöõng nöôùc theo moâ hình heä thoáng thöù baäc trong vieäc toå chöùc chính quyeàn ñòa phöông, vaán ñeà nhaân söï cuûa caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc taïi caùc ñòa phöông thöôøng do cô quan nhaân söï chung quyeát ñònh.

Nhöõng nöôùc theo moâ hình chính quyeàn ñòa phöông töï quûan thì möùc ñoä töï quyeát veà vaán ñeà nhaân söï tuyø thuoäc vaøo möùc ñoä quyeà töï trò ñöôïc trao. • Moät soá nöôùc nhaân söï baàu cöû do hoäi ñoàng baàu cöû quyeát ñònh; trong khi ñoù, moät soá nöôùc, keát quaû baàu cöû thöôøng do caáp chính quyeàn cao hôn pheâ duyeät.

Ban toå chöùc trung öông Chính phuû Ban toå chöùc caùn boä chính phuû Ban toå chöùc tænh uûy Uyû ban nhaân daân tænh Ban toå chöùc chính quyeàn tænh Ban toå chöùc huyeän uûy Uyû ban nhaân daân huyeän Ban toå chöùc chính quyeàn huyeän Uyû ban nhaân daân xaõ • Söï phaân caáp quaûn lyù trong hoaït ñoäng quaûn lyù nhaân söï giöõa caùc caáp cô quan haønh chính

Ngöôøi lao ñoäng laøm vieäc trong caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc ôû nhieàu nöôùc ñöôïc quaûn lyù thoáng nhaát. Trong khi ñoù ôû moät soá nöôùc, nhaân söï laøm vieäc cho caùc cô quan haønh chính trung öông ñöôïc quaûn lyù baèng nhöõng vaên baûn quy phaïm phaùp luaät rieâng; nhaân söï laøm vieäc taïi caùc caáp chính quyeàn ñòa phöông do ñòa phöông quy ñònh. • Trong heä thoáng caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc ôû ñòa phöông, cô quan (boä phaän) quaûn lyù nguoàn nhaân löïc laø moät yeáu toá caáu thaønh cuûa heä thoáng ñoù.

ví duï: trong ñieàu kieän cuï theå cuûa Vieät Nam, caáp tænh coù cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa tænh laø Ban toå chöùc chính quyeàn tænh. Caùc vaán ñeà nhaân söï trong caùc cô quan quaûn lyù haønh chính nhaø nöôùc do Ban naày tröïc tieáp tham möu cho Uyû ban nhaân daân tænh ñeå thöïc hieän. Beân caïnh ñoù, do theå cheá chính trò ôû nöôùc ta, ôû tænh coøn coù Ban toå chöùc tænh uyû, laø cô quan quaûn lyù nhaân söï chung nhaát ñoái vôùi taát caû nhöõng ngöôøi lao ñoâïng laøm vieäc trong caùc cô quan nhaø nöôùc noùi chung vaø cô quan haønh chính noùi rieâng.

Ôû caáp huyeän cuõng coù cô caáu töông töï. Phoøng toå chöùc chính quyeàn huyeän coù traùch nhieäm quaûn lyù nhöõng ngöôøi lao ñoäng laøm vieäc trong heä thoáng caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc treân ñòa baøn huyeän. Phoøng toå chöùc huyeän uyû thöïc hieän chöùc naêng quaûn lyù nguoàn nhaân löïc noùi chung cuûa caû heä thoáng caùc cô quan nhaø nöôùc treân ñòa baøn huyeän. Nhaân söï laøm vieäc ôû chính quyeàn ñòa phöông caáp xaõ ôû Vieät nam coù nhöõng neùt ñaëc tröng rieâng (vaán ñeà naày ñöôïc nghieân cöùu rieâng).

Caáp xaõ khoâng coù toå chöùc thöïc hieän quaûn lyù nhaân söï caâùp xaõ. Ñaây cuõng laø moät vaán ñeà quan taâm hieän nay. Theo thoáng keâ, trung bình moãi xaõ coù khoaûng 150 ngöôøi höôûng caùc cheá ñoä phuï caáp nhaø nöôùc. Hoï khoâng chính thöùc thuoäc bieân cheá vaø khoâng ñöôïc xem nhö ngöôøi cuûa nhaø nöôùc (bieân cheá) nhöng treân thöïc teá coù vai troø raát quan troïng trong hoaït ñoäng quaûn lyù nhaø nöôùc taïi xaõ cuõng nhö caùc hoaït ñoäng phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi noùi chung. Neáu khoâng quaûn lyù (caû vieäc ñaøo taïo, boài döôõng hoï) thì seõ haïn cheá söï ñoùng goùp cuûa ñoäi nguõ naày).

Moái quan heä giöõa caùc cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc trong heä thoáng caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc. Moái quan heä giöõa caùc cô quan quûan lyù nguoàn nhaân löïc trong heä thoáng caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc ñöôïc thieát laäp treân cô sôû phaân caáp hoaït ñoäng quaûn lyù nguoàn nhaân löïc trong toång theå neàn chính. Moái quan heä naày coù theå ñöôïc xem xeùt döôùi nhieàu goùc ñoä khaùc nhau.

Moái quan heä giöõa cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc chung (trung öông) vôùi caùc ñôn vò quaûn lyù nhaân söï cuûa caùc boä, ngaønh vaø chính quyeàn ñòa phöông. Moái quan heä naày ñöôïc xaùc laäp treân cô sôû phaân caáp quaûn lyù nhö ñaõ neâu treân. Luaät toå chöùc Chính phuû quy ñònh moái quan heä naày. • Moái quan heä giöõa caùc cô quan quaûn lyù nhaân söï cuûa caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc trung öông. Ñoù laø: moái quan heä giöõa Ban toå chöùc caùn boä chính phuû vôùi caùc Vuï toå chöùc caùn boä cuûa caùc Boä , ngaønh ôû trung öông.

Moái quan heä giöõa ban toå chöùc chính quyeàn tænh vôùi caùc boä phaän (phoøng toå chöùc caùn boä) cuûa caùc sôû, ban ngaønh taïi tænh. • Moái quan heä giöõa Phoøng toå chöùc chính quyeàn huyeän vôùi caùc ñôn vò thuoäc huyeän. • Moái quan heä cuûa caùc boä phaän quaûn lyù nhaân söï vôùi nhau trong söï hôïp taùc, trao ñoåi kinh nghieäm quaûn lyù vaø coù theå taïo cô hoäi ñeå thuyeân chuyeån coâng taùc trong caùc boä, ngaønh. • Moái quan heä giöõa caùc ñôn vò taûn quyeàn trung öông vôùi ñòa phöông trong phaùt trieån vaø khai thaùc, söû duïng nguoàn nhaân löïc.

Moái quan heä giöõa caùc cô quan nhaân söï cuûa Ñaûng, caùc cô quan nhaø nöôùc vaø caùc toå chöùc chính trò – xaõ hoäi khaùc. • Moái quan heä giöõa quaûn lyù vaø phaùt trieån nguoàn nhaân löïc xaõ hoäi – thöøông do moät cô quan quaûn lyù haønh chính nhaø nöôùc thöïc hieän ( Boä Lao ñoäng- Thöông binh vaø Xaõ hoäi) vôùi caùc cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa caùc cô quan haønh chính khaùc.

Ñaây laø vaán ñeà caàn ñöôïc quan taâm. Quaûn lyù nguoàn lao ñoäng xaõ hoäi laø moät trong nhöõng noäi dung cô baûn cuûa quaûn lyù nhaø nöôùc. Ñoù laø phöông thöùc, caùch thöùc taùc ñoäng cuûa nhaø nöôùc ñeán nguoàn lao ñoäng xaõ hoäi nhaèm laøm cho noù phaùt trieån phuø hôïp vôùi ñoøi hoûi chung cuûa xaõ hoäi veà lao ñoäng. Luaät phaùp cuûa caùc nöôùc ñeàu ñöa ra nhöõng quy ñònh veà quaûn lyù nhaø nöôùc nguoàn lao ñoäng xaõ hoäi.

Boä Luaät Lao ñoäng nöôùc ta quy ñònh: quaûn lyù nhaø nöôùc veà lao ñoäng bao goàm nhöõng noäi dung chuû yeáu sau ñaây:

Naém cung caàu vaø söï bieán ñoäng cung caàu lao ñoäng laøm cô sôû ñeå quyeát ñònh chính saùch quoác gia, quy hoaïch, keá hoaïch veà nguoàn nhaân löïc, phaân boá vaø söû duïng lao ñoäng toaøn xaõ hoäi; • Ban haønh vaø höôùng daãn thi haønh caùc vaên baûn phaùp luaät lao ñoäng; • Xaây döïng vaø toå chöùc thöïc hieän caùc chöông trình quoác gia veà vieäc laøm, di daân xaây döïng caùc vuøng kinh teá môùi; ñöa ngöôøi ñi laøm vieäc ôû nöôùc ngoaøi;

Quyeát ñònh caùc chính saùch tieàn löông, baûo hieåm xaõ hoäi, an toaøn lao ñoäng, veä sinh lao ñoäng vaø caùc chính saùch khaùc veà lao ñoäng xaõ hoäi; veà xaây döïng moái quan heä lao ñoäng trong cac doanh nghieäp; • Toå chöùc vaø tieán haønh nghieân cöùu khoa hoïc veâø lao ñoäng, thoáng keâ, thoâng tin veà lao ñoäng vaø thò tröôøng lao ñoäng, veà möùc soáng, thu nhaäp cuûa ngöôøi lao ñoäng; • Thanh tra, kieåm tra vieäc thi haønh phaùp luaät lao ñoäng vaø xöû lyù caùc vi phaïm phaùp luaät lao ñoäng, giaûi quyeát caùc tranh chaáp lao ñoäng theo quy ñònh cuûa boä luaät naày;

Môû roäng quan heä hôïp taùc quoác teá vôùi nöôùc ngoaøi vaø toå chöùc quoác teá trong lóng vöïc lao ñoäng; • Chính phuû thoáng nhaát quaûn lyù nhaø nöôùc veà lao ñoäng trong phaïm vi caû nöôùc. • Boä Lao ñoäng-Thöông binh vaø Xaõ hoäi thöïc hieän quaûn lyù nhaø nöôùc veà lao ñoäng ñoái vôùi caùc ngaønh vaø caùc ñòa phöông trong caû nöôùc.

Uyû ban nhaân daân caùc caáp thöïc hieän quaûn lyù nhaø nöôùc veà lao ñoäng trong phaïm vi ñòa phöông mình. Cô quan lao ñoäng ñòa phöông giuùp Uyû ban nhaân daân cuøng caáp quaûn lyù nhaø nöôùc veà lao ñoäng theo söï phaân caáp cuûa Boä Lao ñoäng – Thöông binh vaø Xaõ hoäi.

Toång lieân ñoaøn lao ñoäng Vieät Nam vaø Coâng ñoaøn caùc caáp tham gia giaùm saùt vieäc quaûn lyù Nhaø nöôùc veà lao ñoäng theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. • Nhaø nöôùc taïo ñieàu kieän cho ngöôøi lao ñoäng söû duïng lao ñoäng ñöôïc tham gia yù kieán vôùi caùc cô quan nhaø nöôùc veà caùc vaán ñeà quaûn lyù vaø söû duïng lao ñoäng.

Chöông 4 Caùc cô quan quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa neàn haønh chính