370 likes | 552 Views
Het ontbrekende hoofdstuk in het boek over Cradle to Cradle. 1. Transitie naar een duurzame economie. Noord-Nederland. New Scientist May 2007. Chrome. Copper. Aluminum. Germanium. Gallium. Antimony. Gold. Zinc. Hafnium. Indium. Uranium. Lead. Tin. Nickel. Tantalium. Silver.
E N D
Het ontbrekende hoofdstuk in het boek over Cradle to Cradle 1
Transitie naar een duurzame economie Noord-Nederland
New Scientist May 2007 Chrome Copper Aluminum Germanium Gallium Antimony Gold Zinc Hafnium Indium Uranium Lead Tin Nickel Tantalium Silver Rhodium Platinum Phosphorus Mineral resource exhaustion (New Scientist May 2007) 3
World food production must increase by 70 percent by 2050, to nourish the human population. FAO is cautiously optimistic about the world’s potential to feed itself by 2050. The UN Food and Agriculture Organization
Food production requires fertilizers containing phosphorus, nitrogen and potassium. However modern agriculture is dependent on phosphorus derived from phosphate rock, which is a non-renewable resource and current global reserves may be depleted in 50–100 years. Swedish/Australian academic research 2009
Urgentie • Biodiversiteit • Klimaat • Drinkwater • Energie • Mineralen • Vervuiling • Overbevolking • Sociaal onrecht • Landbouwgrond Biologist E. O. Wilson estimated [6] in 2002 that if current rates of human destruction of the biosphere continue, one-half of all species of life on earth will be extinct in 100 years.[34] More significantly the rate of species extinctions at present is estimated at 100 to 1000 times "background" or average extinction rates in the evolutionary time scale of planet Earth.[35]
11 november 2011 Als de wereld op de huidige manier doorgaat met zijn energieverbruik, zal de temperatuur op aarde met 6 graden stijgen. Er is nog maar een paar jaar tijd om de opwarming tot 2 graden te beperken, zoals vorig jaar voorgenomen op de klimaat conferentie in Cancun.
Transitie naar een duurzame economie (brainstorm) EFFECT Statiegeld op grondstoffen Retourinstructies Stabilisatie Onderzoek verbindings-technologie Management seminars duurzame innovatie Regionale certificatie duurzame innovatie NEN norm innovatie-management C2C Cadeaucultuur Accelleratie C2C demonstratie-projecten Hou wortol?! Open Source publicatie DIA 2.0 O2 Noord Ontwikkeling DIA 1.0 Keten-transparantie Take off Voorontwikkeling Periodiek advies duurzaam inkopen Website Initiatief Hunesus C2C tentoonstelling Vandaag TIJD Workshops, Database good practices Duurzaam huishouden 8 CODIN
Transitieaanpak – brute kracht Retourinstructies Onderzoek verbindings-technologie C2C demonstratie-projecten Statiegeld op grondstoffen Duurzaam huishouden Management seminars duurzame innovatie Regionale certificatie duurzame innovatie CODIN NEN norm innovatie-management O2 Noord Hou wortol?! C2C Cadeaucultuur Lokaal Ketenoverleg C2C tentoonstelling Periodiek advies duurzaam inkopen Workshops, Database good practices Website € 9 9
€ X Transitieaanpak – zelforganisatie • Proefprojecten • Kennis bundelen in een handleiding • Open source verspreiden • Gebruikers community faciliteren Lokaal Ketenoverleg • Multidisciplinair • Specifiek • Kleinschalig + schaalbaar • Goedkoop • Relevant voor alle deelnemers 10
Transitieaanpak - niveaus Klimaatbeleid Regelgeving Macro Meso Micro Internationale samenwerking Stimuleringsbeleid Politiek en overheid Meerderheid Transition arena Samenwerkende wegwijzers Transition towns Lokaal Ketenoverleg Wij willen zon Eco Schools Collectieve initiatieven Slim Makkinga Ik spring over Visie, beweging Duurzaam huishouden Solar power Hybrid cars Fair trade Bio cotton Individuele consumenten en bedrijven Bio food Markt Wind power Bio food LED lighting
Transitieaanpak - mesoniveau Noord-Nederland Mobiliseren–We hebben iedereen nodig! Motiveren – Die kant op!
Missie Missie Missie Herkenning Herkenning Missie Regio Provincie Gemeente Wijk Bedrijf Huishouden Instelling Missie Missie Onderzoek Zaken doen Missie Zaken doen Missie Doelen Duurzaam huishouden: inspiratie + cyclus = effect Visies Urgentie JAN MRT MEI JUN Resultaten OKT FEB Projecten DOORLOPEND
Mobilise and motivate • General information • sector/branche • products/services • contact data Business • Intention • Mission statement • Associations Mission • Effort • Research • Objectives • Projects Research Objectives Projects • Results • Products/services • Certificates • Reporting • Publicity Results
Motiveren: richting = C2C 1. Use local materials 2. Closed biological and technological loops 3. Use energy from renewable sources 4. Saveguard social justice 5. Apply this upstream and downstream Waste equals food Consumption becomes temporary use Economical growth is sensible Cradle to Cradle rather than Cradle to Grave + Remaking the way we make things 15
Motiveren: richting = C2C 1. Gebruik lokale materialen 2. Sluit biologische en technologische kringlopen 3. Gebruik hernieuwbare energie 4. Bewaak sociale rechtvaardigheid Pas deze principes in de hele keten toe Afval wordt voedsel Consumptie wordt tijdelijk gebruik Economische groei is zinvol Cradle to Cradle in plaats van Cradle to Grave + Uitdaging van de eeuw Vereist herontwerp van alle producten 16
Groeten uit Delfzijl Cradle to Cradle Anno 1850 Groeten uit Winsum Groeten uit Bellingwolde 17
C2C: Urgentie > Visie > Voorbeelden > StappenplanCradle to Cradle voorbeelden 18
Motiveren: richting = C2C Duurzame innovatie = innovatie richting Cradle to Cradle Grote sporngen en kleine stappen Stip aan de horizon Circulaire economie
Transitieaanpak - mesoniveau Noord-Nederland Mobiliseren – We hebben iedereen nodig! Motiveren – Die kant op! Opstellen – Krachten verdelen! Synchroniseren – 1-2-3! M 20
Voorbeeld: Betonketenoverleg Mixer Cement X X Zand Schip voert grind aan X Lossen Afvoer betonmortel naar bouwprojecten Grind Betonmortel centrale Groningen Vrachtauto voert betonpuin aan Afvoer betongranulaat naar ... Betonpuin Wind shifter Breker Zeef 21 Recycling Maatschappij Groningen
Voorbeeld: Betonketenoverleg Gemeente Beton-makers Grondstoffen Gemengde grondstoffen Mengen Mortel Bouwers Betonproducten 40 – 200 jaar Uitvoer Invoer Beton in gebouwen, wegen, bruggen, viaducten, rioolbuizen en andere toepassingen in de gemeente Groningen Recycling Bedrijven Kennis-instellingen Afval Breker Achterlaten in de bodem Wegen-bouwers Afval Fundament voor wegen en viaducten Zeef Recycling Downcycling >50% beton >90% beton Menggranulaat Hydraulisch Menggranulaat Mengen Betongranulaat Hoogovenslakken Betongranulaat
Regiegroep granulaatbeton: kan dit ook in Eindhoven? AgentschapNL: wij gaan reclame maken voor ketenoverleg HBO: dat kunnen wij onderzoeken Bouwend Nederland: wij informeren onze leden Gemeente: wij gaan experimenteren met andere wegfundatie Architect: dan zetten wij granulaatbeton in de bestekken Mortelcentrale: dan geven wij granulaatadvies aan aannemers Recyclingbedrijf: dan geven wij voorrang aan mortelcentrales Cementproductie veroorzaakt 5% van de CO2 uitstoot wereldwijd Voorbeeld: Betonketenoverleg • Agenda 2e ketenoverleg • Welkom • Wat is in de lokale betonketen het grootste duurzaamheidsprobleem? We storten beton op een manier dat het niet te recyclen is Hergebruik van beton in de wegenbouw is downcycling • Wat kan iedereen die hier is doen om dat probleem op te lossen, voor eigen rekening en zonder subsidie • Rondvraag • Sluiting
Werkwijze • Specifiek doel • Actiepakket • Consultatie • Intentieverklaring • Evenement • Effectmeting Lokaal Ketenoverleg VRAAG M AAN- BOD RECY- CLING Kern- team OVER- HEID KENNIS Principes van Lokaal Ketenoverleg • Communicatie • Website • Free publicity • Via netwerken • Doel • Ketenverduurzaming • Sneeuwbaleffect • Productketen • Voeding • Beton • Bitumen, • Kunststoffen • Verf • Hout • Drukwerk • etc. • Werkgebied • Gemeente(n) • Provincie(s) • Rijk • Deelnemers • Aanbieders • Afnemers • Recycling • Kennis • Overheid • Organisatie • Plenair - jaarlijks • Kernteam - 2 maand • Werkgroepen • Sponsor • Voorzitter • Secretaris • Procesbegeleider • Criteria • Duurzame missie • Zakelijk betrokken • Achterban 24
Stappenplan opstarten lokaal ketenoverleg • Introductiegesprek • Interne besluitvorming • Planninggesprek • Bijeenkomst met 5 opinieleiders • Kwartiermaker • Vooronderzoek • Voorzitter en secretaris vinden • Presentatie en initiatief (besloten) • Startbijeenkomst (met pers) • 2e ketenoverleg • 3e ketenoverleg OVER- HEID GO/NO-GO VRAAG RECY- CLING AAN- BOD OVER- HEID KENNIS GO/NO-GO VRAAG RECY- CLING AAN- BOD Kern- team OVER- HEID KENNIS GO/NO-GO Lokaal Ketenoverleg VRAAG RECY- CLING AAN- BOD Kern- team OVER- HEID KENNIS
Onderwijsopdracht Ketenoverleg Tekstmateriaal tbv opstellen studentopdrachten Overlegvorm voor verduurzamen van een productketen assisteren van de kwartiermaker Inlezen Workshop volgen Logboek bijhouden Kengetallen verzamelen
Materialen en Faciliteiten • Materialen • Handleiding Lokaal Ketenoverleg • Sjabloon voor projectplan • Voorbeeld rapport vooronderzoek • Voorbeeld opdracht HBO-stage • Formats voor uitnodiging, agenda en verslag • Powerpoint en Prezi presentaties • Voorbeelden actiepakketten • Model intentieverklaring/convenant • Propositie voor bedrijven • Faciliteiten • Digitaleledenlijsten, ook voor toepassing op website gemeente • Groupware voor deelnemers ketenoverleg: discussie, filesharing, etc. • Workshop voor kwartiermakers • Indicatorenproject • Communicatie Open Source
Lokaal Ketenoverleg Lokaal Ketenoverleg Lokaal Ketenoverleg VRAAG VRAAG VRAAG RECY- CLING RECY- CLING RECY- CLING AAN- BOD AAN- BOD AAN- BOD Kern- team Kern- team Kern- team OVER- HEID OVER- HEID OVER- HEID KENNIS KENNIS KENNIS Kosten en opbrengsten • Kosten • Tijdsbesteding • Vrijwilligersvergoeding voorzitter/secretaris • Vergaderfaciliteiten • Digitale ledenlijst (CODIN/gemeente) • Conceptontwikkeling (CODIN/LvDO) • Procesbegeleiding (CODIN/gemeente) • Opbrengsten • Subsidievrije initiatiefruimte • Aantrekkelijk voor vijf geledingen • Doorgaande verduurzaming lokale verfketen • Werkvorm ook inzetbaar voor andere ketens • Profilering op duurzaamheid • Lage kosten, groot bereik, permanent effect
Lokaal Ketenoverleg VRAAG AAN- BOD RECY- CLING Kern- team OVER- HEID KENNIS Ketenoverleg - sneeuwbaleffect Andere Product-stromen Andere werkgebieden Eindhoven Grind Beton Groningen Cement Emmen Langs de keten Betonwaren Bouwwerken Bitumen Verf Interieur Kunststoffen Apparaten Drukwerk Voeding Auto’s Drachten Tilburg 30
Foodketen in Fryslân Industrieel Lokaal Lokaal Consumenten- netwerken Afvalinzameling en lokale compostering Voeding- bedrijven en winkels
Wat kun je doen in eenFoodketenoverleg? • Lokaal/regionaal statiegeld op blikjes/flesjes (initiatief Jumbo) • “Soerendonk afvalloos” – reductie restafval (NRVD, mei 2011) • Verhuur schapruimte aan lokale producenten (‘Marqt A’dam’) • Duurzaam dineren (diverse pizzagroottes/op menu: keuze ‘meer of minder’/ Wok Emmeloord: weggooien=bijbetalen) • Ziekenhuis Eindhoven: van 40% naar 2% voedselafval door portiegroottekeuze patienten • Verwerken van onverkocht fruit/groente van supermarkt + verkoop verwerkt product, evt. in dezelfde supermarkt • Terugdringen marktaandeel overbodige verpakkingen
Wat kun je doen in eenVerfketenoverleg? 4.1 Eisen aan verfsystemen 4.2 Grondstoffen voor verf 4.3 Productie van verf 4.4 Bedrijfsprocessen rond applicatie 4.5 Applicatie van verfsystemen 4.6 Verpakkingen 4.7 Reststofverwerking 4.8 Levensduurverlenging 4.9 Verwijdering 4.10 Grondstofterugwinning 4.11 Standaardisatie 4.12 Bedrijfsvoering algemeen
Dank voor uw aandacht Bedankt! Vragen? www.codin.nl/ketenoverleg