Kwaliteitscultuur

1. Kwaliteitscultuur Bolognaseminarie Brussel | 3 juni 2009 Dries Berings

2. Kwaliteitscultuur Op zoek naar kwaliteitscultuur in 14 Vlaamse instellingen voor hoger onderwijs Dries Berings

3. Wat bekijken we samen? • Kwaliteit + cultuur = kwaliteitscultuur? • “Zes spiegels” als vertrekpunt voor onderzoek en reflectie • Het pilootproject: opzet en resultaten • Perspectieven voor verder onderzoek • Mogelijkheden tot reflectie in de praktijk van de kwaliteitszorg

4. Kwaliteitscultuur • Sceptici en pleitbezorgers van integrale kwaliteitszorg zijn het over één ding eens: “Kwaliteitscultuur is belangrijk”

5. “Hard” en “soft” (7S -McKinsey)

6. Kwaliteitscultuur: werkdefinitie “Kwaliteitscultuur is een organisatiecultuur die bijdraagt tot de ontwikkeling van een effectieve en efficiënte zorg voor kwaliteit”

7. Zorg voor kwaliteit Organisatie- cultuur Zorg voor kwaliteit effectiviteit Performantie efficiëntie Intern- en extern kwaliteitssysteem

8. Organisatiecultuur Organisatiecultuur is het niet steeds bewuste en beperkt communiceerbaar geheel van waarden en normen over het werk in ruime zin, zoals dat door de organisatieleden gedeeld wordt en waardoor hun gedrag gekleurd wordt (Houtveen et al., 1996).

9. Organisatiecultuur • Gelaagd • Onderscheidend • Gedeeld • Gefragmenteerd • Sociaal-geconstrueerd • Dialectisch

10. Performantie • Effectiviteit = doeltreffendheid De mate waarin de organisatie haar vooropgestelde doelen bereikt. • Efficiëntie = doelmatigheid Een maatstaf voor de kosten van de resources die zijn gekoppeld aan het bereiken van een doel (Daft, 2007; Schermerhorn, 2002)

11. Meervoudige doelbepaling • Competieontwikkeling • Studierendement • Tewerkstellingskansen • Didactische kwaliteit • Tevredenheid stakeholders • Wetenschappelijke output • Maatschappelijke bijdrage • …

12. Visies op kwaliteit • Productgericht • Ontwerpgericht • Klantgericht • Waardegericht • Transcendente benadering

13. Visies op zorg voor kwaliteit • IKZ (EFQM, Proza, Tris) • Procesbenadering (ISO) • CIPO-model • Output-gerichte kwaliteitbewaking • Individueel professionalisme • De Lerende Organisatie • …

14. IKZ: principes • centraal stellen van de klant • engagement van de top • betrokkenheid van het personeel • collectieve visie • stroomlijnen van processen • systeembenadering • continu verbeteren • werken aan een kwaliteitscultuur • werken op basis van feiten en cijfers

15. IKZ: tools • Bevraging/evaluatie door stakeholders • Functioneringsgesprekken • Kwaliteitsstuurgroep • Kwaliteitsverbeteringsteams • Interne en externe evaluatie • PDCA-cirkel • Kwaliteitshandboek • Kwaliteitsindicatoren • Sensibilisering en vorming

16. IKZ: core values • A Innovatie • B Collectieve gerichtheid • C Systematiek

17. Concurrerende waarden: • A Innovatie vs. traditie • B Collectief vs individuele professionaliteit • C Systematiek vs intrinsieke motivatie

18. Concurrerende waarden

19. Concurrerende waarden Waarden die tegelijk belangrijk zijn, maar moeilijk tegelijk te realiseren vallen.

20. Wat bekijken we samen? • Kwaliteit + cultuur = kwaliteitscultuur? • “Zes spiegels” als vertrekpunt voor onderzoek en reflectie • Het pilootproject: opzet en resultaten • Perspectieven voor verder onderzoek • Mogelijkheden tot reflectie in de praktijk van de kwaliteitszorg

21. VERANDERING innovatie COLLECTIVISME collectief ZELF-BEPALING mens PLANMATIGHEID systeem INDIVIDUALISME specialisatie BESTENDIGING traditie Cultuurbeelden

22. Innovatie - Traditie

23. Mens - Systeem

24. Specialisatie - Collectief

25. DE TRADITIONELE IHO

26. DE IKZ-IHO

27. DE IHO ALS TEAM

28. DE ONBESTEMDE IHO

29. Wat bekijken we samen? • Kwaliteit + cultuur = kwaliteitscultuur? • “Zes spiegels” als vertrekpunt voor onderzoek en reflectie • Het pilootproject: opzet, resultaten en perspectieven voor verder onderzoek • Mogelijkheden tot reflectie in de praktijk van de kwaliteitszorg

30. Doelstellingen pilootproject • Uitbreiding meetinstrument • Toepassingsgebied • Items • Psycho-metrische kwaliteiten • Exploratie van mogelijkheden voor reflectie en onderzoek

31. Quota-steekproef • Per IHO: 2 (deel)organisaties • Per (deel)organisatie (N=28; n=270): • 6 docenten (3 met onderzoeksopdracht) • 2 ondersteunend • 2 management

32. Deelnemende IHO’s

33. Verdeling over functies

34. Personalia

35. Globaal cultuurprofiel

36. Globaal cultuurprofiel: perceptie

37. Globaal cultuurprofiel: perceptie

38. Globaal cultuurprofiel: wens

39. Globaal cultuurprofiel: wens

40. Cultuurwenshogeschool versus universiteit

41. Cultuurwenslesopdracht of niet?

42. Cultuurwens : opdracht

43. CultuurperceptieIHO of deelorganisatie?

44. Wat bekijken we samen? • Kwaliteit + cultuur = kwaliteitscultuur? • “Zes spiegels” als vertrekpunt voor onderzoek en reflectie • Het pilootproject: opzet en resultaten • Perspectieven voor verder onderzoek • Mogelijkheden tot reflectie in de praktijk van de kwaliteitszorg

45. Plannen • Optimaliseren van meetinstrument • Opzetten breedschalig onderzoek • Koppeling aan performantie

46. Validiteit en betrouwbaarheidVerklarend vermogen (Eta²)

47. Validiteit en betrouwbaarheidVerklarend vermogen (Eta²)

48. Uitbreiding meetinstrument • Correlaties: items – spiegels • Constructie zes betrouwbare schalen

49. Cultuurbeelden en performantie

50. Cultuurclusters en performantie