810 likes | 1.46k Views
PALİNOLOJİ. SPOR - POLEN BİLİMİ. Kavuşan JEM408 1/78. PALİNOLOJİ. PHYTOPALEONTOLOJİ: Geçmiş dönemde yaşamış bitkileri inceleyen bilim dalıdır. MAKROPHYTOPALEONTOLOJİ: Bitkilere ait fosilleşmiş parçaları inceler. Örneğin yaprak ve gövde fosilleri gibi.
E N D
PALİNOLOJİ SPOR - POLEN BİLİMİ Kavuşan JEM408 1/78
PALİNOLOJİ • PHYTOPALEONTOLOJİ: Geçmiş dönemde yaşamış bitkileri inceleyen bilim dalıdır. • MAKROPHYTOPALEONTOLOJİ: Bitkilere ait fosilleşmiş parçaları inceler. Örneğin yaprak ve gövde fosilleri gibi. • MİKROPHYTOPALEONTOLOJİ: Bitkilerin mikro boyutlu fosillerini inceler. Palinoloji, Mikrofitopaleontoloji bilim dalı içinde kabul edilmektedir. Kavuşan JEM408 2/78
PALİNOLOJİ • Karbonifer Bataklık rekonstrüksiyon resimlerinden Kavuşan JEM408 3/78
PALİNOLOJİ • Karbonifer Bataklık rekonstrüksiyon resimlerinden Kavuşan JEM408 4/78
PALİNOLOJİ • Atkuyruğu • (Equisitales) Kavuşan JEM408 5/78
PALİNOLOJİ • Lepidodendron Fosilleşmiş Kabuğu Kavuşan JEM408 6/78
PALİNOLOJİ Lepidodendron Sigillaria Kavuşan JEM408 7/78
PALİNOLOJİ • Palinoloji: Bitkilerin üreme organları olan spor ve polenleri inceleyen bilim dalıdır. • Güncel Palinoloji: Günümüzde yaşayan bitkilerin spor ve polenlerini inceler. • Paleopalinoloji: Geçmiş dönemlerde yaşayan ve üreme yeteneğini yitirmiş spor ve polenleri inceleyen, bunların botanik aidiyetlerini ortaya çıkartan bilim dalıdır. Kavuşan JEM408 8/78
PALİNOLOJİ Spor ve pollenler XVII. yüzyılın ortalarından başlayarak birçok araştırmacının dikkatini çekmiştir. GREV 1671’de MALPIGHI ise 1687 yıllarında her bitki türünün kendine has bir spor ve pollen şekli olacağını saptamışlardır. XIX yüzyılda, MIRBEL, MOHL, PURKINJE ve FRITZSCHE palinoloji ile ilgilenmiş, PURKINJE 1830'da bu gün bile kullanılan, spor ve pollenlerin morfolojik niteliklerini, tanımlamış, spor ve pollenlerin mikroskop incelemesine hazırlanması için bir yöntem saptamıştır. MOHL (1834) tarafından hazırlanan bir sınıflandırma sistemi günümüzde bile geçerlidir. 1837 yılında FRITZSCHE, palinomorfların iç yapışı ve mikroskop incelemeleri üzerinde çalışmıştır. XX. Yüzyılda ZERNDT (1930), POTONIE, (1931), IBRAHIM (1932) ve LOOSE (1932)'un çalışmaları île sistematik palinoloji bugünkü modem şeklini ve önemini kazanmaya başlamıştır. 1930 yıllarını izleyen dönemde bu yeni bilim dalma olan ilgi gitgide artmış, araştırmacıların sayısı da buna paralel olarak çoğalmıştır. Kavuşan JEM408 9/78
PALİNOLOJİ Türkiyede ise 1965’li yıllarda Bülent Ağralı, Eran Nakoman, Erol Akyol çalışmaya başlamışlardır. Ruhşen Arslan, Nesrin Tulu, Necati Akdeniz ikinci kuşak palinologlardır. Volkan Ediger, Zühtü Batı, Funda Akgün üçüncü kuşak palinologlardır. Günümüzde sadece 9 Eylülüniversitesi (lisans) ve Ankara üniversitesinde (yl-doktora) palinoloji dersleri okutulmaktadır. Türkiyede ayrıca 1968-1975 arası yıllarda Leopold Benda çalışmış ve Türkiye Neojen stratigrafisine önemli katkı koymuştur. Kavuşan JEM408 10/78
PALİNOLOJİ • Canlılar Alemi Taksonomisi Kavuşan JEM408 11/78
PALİNOLOJİ BİTKİLER ALEMİ SINIFLANDIRMASI Kavuşan JEM408 12/78
PALİNOLOJİ • Canlılar Aleminin Taksonomisi Kavuşan JEM408 13/78
Çoğalma aşamalarının kromozom sayısı açısından değerlendirilmesi: genel bakış Kavuşan JEM408 14/78
PALİNOLOJİ Kavuşan JEM408 15/78
PALİNOLOJİ • Canlılar Aleminin Taksonomisi Kavuşan JEM408 16/78
PALİNOLOJİ SPOR OLUŞUMU DAMARSIZ BİTKİLER: BRYOPHYTA Kavuşan JEM408 17/78
Bryophyta Kavuşan JEM408 18/78
PALİNOLOJİ Cryptogamea (Tohumsuz) Spor oluşumu Bryophytalarda çoğalma Örnek: Moos (Yosunlar) Kavuşan JEM408 19/78
PALİNOLOJİ • Canlılar Aleminin Taksonomisi Kavuşan JEM408 20/78
PALİNOLOJİ SPOR OLUŞUMU DAMARLI BİTKİLER PTERIDOPHYTA Kavuşan JEM408 21/78
PALİNOLOJİ EQUISITALES (ATKUYRUĞU) Kavuşan JEM408 22/78
Eğrelti Otu(Filicales) PALİNOLOJİ Kavuşan JEM408 23/78
PALİNOLOJİ • Spor Keseleri (sporangium) Kavuşan JEM408 24/78
PALİNOLOJİ SPOR OLUŞUMU DAMARLI BİTKİLERDE ÇOĞALMA Filicales Örnek: Eğrelti Otları Kavuşan JEM408 25/78
PALİNOLOJİ karbonifer bataklığının paleontolojik verilere göre yağlıboya resmi Kavuşan JEM408 26/78
PALİNOLOJİ • Canlılar Aleminin Taksonomisi Kavuşan JEM408 27/78
PALİNOLOJİ SPOR OLUŞUMU GYMNOSPERMEA ÇIPLAK TOHUMLU BİTKİLER Kavuşan JEM408 28/78
PALİNOLOJİ Botanik Taksonomi TOHUMLU BİTKİLER Gymnospermea Angiospermea Kavuşan JEM408 29/78
PALİNOLOJİ SPOR OLUŞUMU Çamlarda (Conifera-Pinus) çoğalma GYMNOSPERMEA ÇIPLAK TOHUMLU BİTKİLER Kavuşan JEM408 30/78
PALİNOLOJİ Spor oluşumu Gymnospermea Örnek Pinus sp. Çamgiller Kavuşan JEM408 31/78
PALİNOLOJİ • Canlılar Aleminin Taksonomisi Kavuşan JEM408 32/78
PALİNOLOJİ Botanik Taksonomi Angiospermea ÇİÇEKLİ BİTKİLER Kavuşan JEM408 33/78
PALİNOLOJİ • Angiospermea Kavuşan JEM408 34/78
PALİNOLOJİ POLEN OLUŞUMU ANGIOSPERMEA ÇİÇEKLİ BİTKİLER Kavuşan JEM408 35/78
PALİNOLOJİ POLEN OLUŞUMU Çiçekli bitkilerde çoğalma ANGIOSPERMEA ÇİÇEKLİ BİTKİLER Kavuşan JEM408 36/78
PALİNOLOJİ • Spor şekli Kavuşan JEM408 37/78
PALİNOLOJİ • Spor Şekli Kavuşan JEM408 38/78
PALİNOLOJİ • SPORODERM (spor duvar kesiti) (Erdtman,1958) Kavuşan JEM408 32978
PALİNOLOJİ • POLEN DUVAR KESİTİ Kavuşan JEM408 40/78
PALİNOLOJİ • SPOR VE POLEN ADLAMALARI: • ADLAMALARDA ÖZELLİKLER VURGULANIR. • ÖZELLİKLER ; • PORUS • COLPUS • SÜS(TEYZİNAT) Kavuşan JEM408 41/78
PALİNOLOJİ Kavuşan JEM408 42/78
PALİNOLOJİ • PORUS (por) : Spor veya polenlerin üzerinde bulunan pollinik tüpün çıkmasına yarayan açıklıktır. Kavuşan JEM408 43/78
PALİNOLOJİ • PORUSLARIN GENEL GÖRÜNÜŞLERİ Kavuşan JEM408 4478
PALİNOLOJİ • COLPUS-COLPEA(colpa): Spor veya polenin exininin katlanması veya buruşmasıyla oluşan, uzun süre uçmaya yardımcı olduğu kabul edilen exin kanatçıklardır. Kavuşan JEM408 45/78
PALİNOLOJİ • Teyzinat (Süs): Spor veya polenlerin exinleri üzerindeki girinti, çıkıntı vb yapılardır. Kavuşan JEM408 46/78
PALİNOLOJİ Süslerin yüzeysel ve kesit olarak görünüşleri Kavuşan JEM408 47/78
PALİNOLOJİ • Charles Linne • Botanik taksonominin ve paleontolojik taksonominin kurucusu Kavuşan JEM408 48/78
PALİNOLOJİ Spor ve polenler, bitkilerin üreme organlarıdır. Uluslararası kongrede spor ve polen için bazı tanımlamalar kabul edilmiştir(ICPC). Buna göre spor bitki gövdesinden ayrılabilen ve türün devamını ve türünün korunmasını sağlayan tek hücreli veya çok az sayıda hücrelerden meydana gelmiş bir organdır. Bu tanım içerisinde Phanerogamae'ların yani şu anda yaygın olan çiçekli bitkilerin üreme organı olan polenleride içine alır. Sporomorf deyimi sporları ve spor benzeri bütün türleri kapsar. Polenomorf ise polenleri kapsar. Kavuşan JEM408 49/78
PALİNOLOJİ Spor ve Pollenler arasındaki farklar Sporların genel.görünüşü, genellikle, pollenlerinkinden tamamen farklı olmakla birlikte bazen bunları birbirinden ayırt etmek oldukça zordur. 1.Yapı farkı Pollen zarı intin ye eksin olarak adlandırılan birbirine yapışık, eşmerkezli iki tabakadan oluşmuştur. Buna karşılık sporlarda gerçek anlamda bir intin yoktur. 2.Fonksiyonel fark Sporlarda, döllenme, dolaylı olarak, gametofit bir önçim (protal) aracılığıyla olmaktadır. Pollenlerde ise dolaysız.bir üreme vardır; Tozlaşma ile dişicik başına konan pollen orada nemle şişer ve intin ile birlikte hücre içeriği eksin'in. yarık, çatlak, delik vb gibi bir aralığından dışarı çıkar. Sporlarda dehisans yarığı proksimal yüzdedir ve tetrad içindeki dört yavru hücrenin yapışma izine tekabül eden tetrad markası ile birdir. Pollenlerde ise bu tetrad markası her zaman görülmez ve görülse bile bu markanın çimlenmede hiç bir rolü yoktur; burada üremeyi sağlayan çiçektozu borusu çok daha gelişmiş bir aygıt tarafından ortaya çıkarılır. Kavuşan JEM408 50/78