Özel gereksinimli öğrencilerin eğitsel gereksinimlerinin en üst düzeyde

1. BEP NEDİR ? Özel gereksinimli öğrencilerin eğitsel gereksinimlerinin en üst düzeyde karşılanmasını sağlayan yazılı dokümandır. BİREYSEL EĞİTİM PROGRAMI NEDEN GEREKLİDİR *Eğitsel gereksinimlerini en üst düzeyde karşılamak için, *Yasa (yönetmelikler) gerektirdiği için, *En uygun eğitimi vermemizi sağladığı için,

2. (573 SAYILI KANUN )YÖNETMELİK BİREYSEL EĞİTİM PROGRAMI HAKKINDA NE SÖYLÜYOR KHK F ilkesi ; Özel eğitim gerektiren bireyler için Bireysel Eğitim Programı geliştirilmesi ve eğitim programlarının bireyselleştirilerek uygulanması esastır . ÖZEL EĞİTİM HAKKINDA YÖNETMELİĞİN 62. MADDESİNDE BİREYSEL EĞİTİM PROGRAMI ; Özel eğitim gerektiren birey için geliştirilen ve ailesi tarafından onaylanan bireyin ailenin, öğretmenin, gereksinimleri doğrultusunda hazırlanan ve hedeflenen amaçlarda destek eğitim hizmetlerini içeren özel eğitim programıdır . ÖZEL EĞİTİM HAKKINDA YÖNETMELİĞİN 63. MADDESİNDE BİREYSEL EĞİTİM PROGRAMI ; Özel eğitim gerektiren ve kaynaştırma uygulamaları yapılan okul ve kurumlarda özel eğitim gerektiren bireyler için, Bireysel Eğitim Programının geliştirilmesi, uygulanması, izlenmesi, ve değerlendirmesi amacıyla Bireysel Eğitim Programı geliştirme birimi oluşturulur. ÖZEL EĞİTİM HAKKINDA YÖNETMELİĞİN 64. MADDESİNDE BİREYSEL EĞİTİM PROGRAMI ; Bu madde de Bireysel Eğitim Programı geliştirme birimi başkanı ve üyelerinin görevleri belirtilmiştir .

3. BİREYSEL EĞİTİM PROGRAMININ AMAÇLARI • Bireysel eğitim programı iki amacın gerçekleşmesine yardım eder. Bireysel Eğitim Programı özel gereksinimli çocuklarla en çok ilgilenen Bireysel Eğitim Programı yada çoklu disiplinler takımı olarak adlandırılan kişileri bir araya getirir. Bireysel Eğitim Programı takımı, özel gereksinimli her öğrencinin gereksinimlerinin öğrenilmesi için uygun yönergeleri ortaklaşa kararlaştırmak için bir araya gelirler ve koordineli çalışırlar . • Bireysel Eğitim Programı her öğrencinin eğitimsel gereksinimlerini karşılamak için takımın planlarını tamamlayan bir dokümandır. Bireysel Eğitim Programı öğrencinin ilerlemesini değerlendirmek için formal bir referanstır. Aynı zamanda özel gereksinimleri karşılamak için gerekli kaynakların neler olduğunun belirlenmesidir .

4. HANGİ ALANLARDA BİREYSEL EĞİTİM PROGRAMI HAZIRLANIR ; Bireysel Eğitim Programının genel amacı, öğrencinin yetersizliğinden kaynaklanan sorunları en aza indirgemek ve eğitsel performansı etkileyen sorunları azaltmaktır. • İletişim becerileri • Sosyal gelişim • Duygusal gelişim • Bilişsel gelişim • Motor ( kaba ve ince ) gelişim • Öz bakım becerileri • Günlük yaşam becerileri • İş ve melsek becerileri

5. BİREYSEL EĞİTİM PROGRAMI TAKIM ÜYELERİ *Öğrencinin Ailesi Bir çok aileye çocuklarının eğitimine dikkat etmesini ve katılımını sağlamak için çok az fırsat verilir . Fakat güçlüğü olan öğrenciler için aile yada vasisi planlama sürecinin temelini oluşturur. Aile, bireysel eğitim programında her zaman planlama sürecinin temelini oluşturur. Aile, bireysel eğitim programına her zaman katılmalıdır. *Normal Sınıf Öğretmeni Öğrencinin akademik becerilerini değerlendirir. Bu konuda gereksinimlerini, amaçlarını ve yöntemlerini önerir . *Değerlendirme sonuçlarını yorumlayacak bir kişi ( rehber öğretmen ) *Uygun olursa öğrenci *Okulun yada ailenin çağırabileceği bilgi alınabilecek diğer kişiler okul yöneticisi

6. EKİP ÇALIŞMASININ BAŞARISINI ETKİLEYEN ETMENLER *Ekip üyelerinin rollerinin belirsizliği *Ekip üyeleri arasında rol dağılımında değersizlik *Ailenin ve ekip üyelerinin, ailenin ekipteki rolünü bilmemeleri (aileyi ekibin bir parçası olarak görmemeleri ) *Liderlik özelliği ve iletişim becerilerinin eksikliği *Anlaşılır dil kullanmama *Toplantı kurallarının belirsizliği *Toplantılara katılımda aksaklıklar gösterme

7. BAŞARILI BİR TAKIM ÇALIŞMASINDA ; *Kararlar ortak alınır . *Sorumluluk paylaşımı esastır . *Uygulanacak plan birlikte karalaştırılır . *Ekipteki her birey gerektiğinde bilgi ve becerilerini paylaşır .

8. BİREYSEL EĞİTİM PROGRAMI TAKIMININ GÖREVLERİ Bireysel Eğitim Programı takımı, öğrencinin güçlükleri ve gereksinimlerine ilişkin tüm bilgileri inceler . Daha sonra bir form üzerinde öğrencinin Bireysel Eğitim Programını yazar ve geliştirir . Takım ayrıca öğrencinin öncelikli gereksinimlerini belirler .

9. BİREYSEL EĞİTİM PROGRAMI İÇİN HANGİ ADIMLAR İZLENMELİ? *Öğrenciyi tanımlama *Öğrencinin yıllık amaç ve kısa dönemli amaçlarını yazma *Öğrencinin şu anki eğitimsel performans düzeyini belirleme *Amaçları başarmak için gerekli özel eğitim hizmetleri ve ilgili hizmetleri tanımlama *Genel programa katılabilecek öğrencileri tanımlama *Okul yada ulusal düzeyde değerlendirmelere katılabilecek mi *Amaçlardaki ilerlemeler hakkında öğrencinin ailesinin düzenli şekilde değerlendirilmesi

10. BİREYSEL EĞİTİM PROGRAMININ HER ADIMINI GÖRMEK İÇİN • Her bir adımı uygulayarak • Pratik yaparak • Uygunluğunu kontrol ederek • Önerilerini görerek süreci anlarız.

11. *ÖĞRENCİYİ TANIMLAMA Bireysel Eğitim Programı öğrencisinin en kolay birinci adımıdır. Bireysel Eğitim Programı formlarının çoğu kimlik bilgilerini içeren bölümden oluşur . Adı : Soyadı : Doğum Tarihi : Okulu : Güçlüğü : Yaşı : Dili : Vb. (Eğer aile evde Türkçe’den farklı bir dil konuşuyorsa okul Bireysel Eğitim Programı takımı önlem almak zorundadır. Bu nedenle formda kullanılan dilin belirtilmesinde yarar vardır.) Öğrencilerin bazıları ek bir güçlüğe sahip olabilirler .(Hem görme hem de bedensel ) Bunu öğrenci kimlik bilgilerine eklemek yararlı olacaktır .

12. *PERFORMANS DÜZEYİNİ TANIMLAMA • Öğrencinin eğitimsel güçlükleri ve zayıflıkları nelerdir ? • Gelişimsel ve ilerlemesi için gereksinim duyduğu öğrenme alanları ve becerileri nelerdir ? • Bu bilgileri formal ve informal araçlardan aile görüşmelerinden öğrenci • hakkında bilgiye sahip olan okul personelinden toplayabilir. • Örneğin; test sonuçları, öğrencinin okuma akıcılığı, kavrama sorunları, yanıtlama, diğer test sonuçları, matematik yada yazma becerileri hakkında bilgi verebilir.

13. Performans Düzeyi Etmenleri *Öğrencinin güçlüğünün onun genel programına katılımı ve ilerlemesini ne ölçüde etkilediği *Öğrencinin yetersizliğinin etkilediği beceri alanlarında performans düzeyi belirleme *Öğrenci belirlemesi için amaçların düzenlenmesi *Genel programda ilerlemesini engelleyen güçlüklerin ifade edilmesi *Güçlüğün etkilediği beceri alanları

14. ÖĞRENCİNİN UZUN DÖNEM AMAÇLARININ VE KISA DÖNEM AMAÇLARININ YAZILMASI Amaçlar eğitilecek bireyde bulunması istenilen eğitim yoluyla kazandırılabilir özelliklerdir. Yıllık Amaç : Öğrencinin bir yıl içinde başarabileceklerinin Bireysel Eğitim Programı takımı tarafından en iyi şekilde kestirilmesidir . *Yıllık amaç olmazsa öğretimin yönü belli olmaz . *Nereye gidilebileceği bilinmediği gibi umulmadık bir yere gidebilir .

15. Yıllık Amaç Seçilirken Şu Ölçütlere Dikkat Edilmelidir ; *Öğrencinin önceki başarısı *Öğrencinin var olan performansı *Öğrencinin tercihleri *Öncelikli gereksinimleri *Seçilen amaçların uygulanabilirliği *Amaçların kazanımı için ayrılan süre *Ölçülebilir olması *Öğrencinin bir yıl içindeki başarabileceği mantıksal ifadeleri içermeleri *Öğrencinin genel programın içinde olması veya yetersizliğinden kaynaklanan problemlerin eğitimsel gereksinimlerinin karşılanmasına yardımcı olmayla bağlantılı ifadeyi içermeli. *Kısa dönemli hedefleri kapsamalı

16. Can (1. sınıf öğrencisi) Can; tüm heceleri, sesli ve sessiz harfleri okur. Fişlerden de dakikada 18 sözcük okur. Can; yıl sonunda 45 dakikalık derste 5 gün art arda sınıf kurallarına uyar. Can ; matematikte 1. sınıf düzeyine ilerler . Can ; bağımsız olarak verilen ödevleri yapar . Can ; bağımsız olarak tırnağını keser . Can ; kendisine söylenen kısa bir metni yazar .

17. KISA DÖNEMLİ HEDEFLER (KDH) NASIL YAZILMALIDIR? *KDH öğrencinin var olan performans düzeyi ile yıllık amaçlar arasındaki ölçülebilir ara basamaklardır. * Daha kısa sürede gerçekleşen alt amaçlardır . * KDH hazırlanırken, bireyin şu an ki performans düzeyinden uzun dönemli amaçlara ulaşılabilmesi için hangi aşamaları yerine getirmelidir? sorusuna yanıt aranmalıdır. * KDH belirlemesinde amacımız performans ile yıllık amaçlar arasındaki ölçülebilir, gözlenebilir adımları planlamaktır. * KDH’lerin her biri çeşitli eğitimsel amaçları içerir.

18. KDH YAZIMINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER *Hedef öğrenci ile ilgili olmalıdır. (Bazen hedefler hiç ulaşılamayacak düzeyde olabiliyor.) *Amaçlar öğretmenin ne yapacağını değil, öğrencinin ne yapacağını açıklamalıdır . *Bireysel Eğitim Programında kısa dönemli hedefler özel gereksinimli öğrenci için ismi ile ifade edilmeli. *İstenen yada beklenen davranışlar gözlenebilir olmalı. *Öğrencinin ne yapacağı açıklanmalı. *Herkes tarafından aynı şekilde yorumlanmalıdır. Örneğin; *Sınıftaki araç - gereçleri bilir. *Trafik kurallarını bilir. *Okuduğunu anlar. Gibi amaçların ölçülmesi ve gözlenmesi güçtür. Bu amaçlar açık değildir.

19. Uygun eylemler : Gösterir, çizer, sayar, yazar, eşler, açıklar, ister vb. • KDH yazarken koşulların tanımlanması gerekir. Davranışın nerede, ne zaman, nasıl gerçekleşmesi beklenir. • KDH yada öğretimsel amacı okuyan kişi, hangi koşullar altında olursa olsun, o performans ve gereksinim hakkında bilgi sahibi olur. • Kabul edilebilir davranış için ölçüt belirleme, davranışın yeterliliği hakkında karar verebilmemiz için başvurduğumuz standartlardır. • Öğretmen, öğrenim süreci sonunda öğrenciden istenilen performansı göstermesini bekler. Ancak; öğrencinin gösterdiği davranışın başarılı olup olmadığına karar verebilmesi için elinde ölçüt olması gerekir.

20. Ölçütler: Davranışın niteliğini, hızını ve oluşunu ortaya koyar. Bireysel Eğitim Programı ekibi ölçütün uygunluğuna karar vermelidir. Kısaca; KDH’lerinin yazımında davranışı İzle, Listele, Tanımla, Hangi koşullarda olduğunu belirle, Ölçütünü belirle,

21. Örnek; Uzun dönemli Amaçlarda: Can; bağımsız olarak üç veya daha fazla kelimelik cümlelerle deneyimlerini anlatır. Kısa dönemli Amaçlarda: Can; bağımsız olarak olay kartlarındaki resimlere bakar. Can; bağımsız olarak olay kartlarını sıraya koyar. Can; bağımsız olarak olay kartlarındaki sorulara cevap verir. Uzun dönemli Amaçlarda: Can; kendisine söylenen kısa bir metni yazar. Can; çizgileri oluşturulan örnekleri boyar. Can; sembollerden örüntü oluşturur. Can; temel çizgileri harfleri çizer. Can; söylendiğinde fişleri yazar. Can; söylendiğinde kelimeleri yazar. Can; söylendiğinde heceleri yazar. Can; söylendiğinde sesleri yazar. Can; söylenen kısa metni yazar.

22. Amaçları Başarmak İçin Gereksinim Duyulan Özel Eğitimle İlgili Hizmetler Nelerdir? Bireysel Eğitim Programı yazımının bu aşamasında amaçların kazanılmasında öğrenciye yardımcı olacak özel eğitim ve ilgili Bireysel Eğitim Programı formunda belirtilmesi gerekir. Tıbbi hizmetler, Aile eğitimi, Danışmanlık hizmetleri, Dil-konuşma hizmetleri, Uğraşı terapisi vb. İlgili hizmetler, öğrencinin eğitimsel gereksinimlerini karşılamak için ilgili hizmet personelini bulundurmak, Odyoloji, Fizyoterapi, İş uğraşı, Özel eğitim, Ulaşım, Boş zaman, Psikoloji hizmetleri, Barınma, vb. • Öğrencinin neye ihtiyacı varsa. Bu hizmetlerin; • Tarihi, • Sıklığı, • Zamanı, • Süreyi, • Yeri, • Hizmetin tipi vb. belirlenmesi gerekir.

23. GEÇİŞ HİZMETLERİ Öğrenci 14 yaş ve üzerinde iseBireysel Eğitim Programa geçiş planlarının da yer alması gerekir . Örneğin: öğrencinin yetişkin dünyasında bir işi olması için hazırlanması amacıyla mesleki eğitim kursları vb. belirlenmesi gerekir. Öğretim süreci, İlgili hizmetler, İş becerileri, Toplum deneyimleri, Gereksinim duyduğu alanlar olabilir.

24. GENEL PROGRAM KATILMA PLANLARINI TANIMLAMA Özel eğitim hizmeti olan öğrencilerin çoğunluğu değişik derecedeki uyarlama ve düzenlemelerle destek ve yardımcı hizmetlerle genel programa katılabilirler. Genel programa katılımda beklenen maksimum uzunluğu belirlemek gerekir. Genel Program Alanları: Matematik, Beden Eğitimi, Müzik, Türkçe, Fen bilgisi, Sosyal vb. Ekstra Program Alanları : Basketbol, Halk Oyunları, Su sporları, Okul kulüpleri, Voleybol, Dans vb.

25. Akademik olmayan aktivitelere katılabilirler. • Öğle yemekleri • Okul - sınıf partileri • Toplantılar • Piknikler • Partiler vb. *Bunlar yapılırken öğrencinin genel programa katılamayacağı zamanın planlanması gerekir. • Hangi saat • Hangi aktivite • Süresi • Amacı vb. belirlenmesi.

26. DEĞERLENDİRME Bireysel Eğitim Programı takımının öğrencileri değerlendirmelere katılabilmesi için gerekli düzenlemelerinin Bireysel Eğitim Programında belirtmesi gerekir. Ne Tür Düzenlemeler Yapılabilir Zamanlama Programlama • Öğrenciye verilen zaman arttırılabilir. • Test sırasında sık sık ara verilebilir. • Farklı zamanlara değerlendirme yapılabilir. Değerlendirme Oturumları Farklı odada test, küçük grupla test, sınav formatları, iri puntolu yazı, basitleştirilmiş cevap formatları vb. Değerlendirme basamağından sonra öğrencinin amaçlarındaki ilerlemeyi düzenli olarak aileyi bilgilendirme yollarını tanımlamak gerekiyor. Bunlar: Karşılanan kısa dönemli hedef sayısı, Kısa sınavlar, Test sonuçları, *Ön test – son test sonuçları hakkında aile bilgilendirilmelidir.

27. Bireysel çalışma kağıtları değildir.

28. Basamaklandırılmış eğitim değildir.

29. Yalnızca öğretmeni ilgilendiren bir çalışma programı değildir.

30. Sınıfta problem olarak görülen öğrenciden kurtulma aracı değildir.

31. Bireyi özel olarak etiketleyen bir karar dosyası değildir.

32. Öğrencinin yalnız akademik performansıyla ilgilenen bir gelişim yada kayıt tablosu değildir.

33. Öğretmene ve aileye ek yükler getiren bir ekonomi programı değildir.

34. Öğrenciye yapabildiklerinden daha fazla ödev-çalışmayı zorunlu hale getiren bir ev ödevi-çalışma programı değildir.

35. BEP’İN İŞLEVİ

36. BEP toplantıları,aile ve okul personeli arasındaki iletişim aracıdır. 1 .

37. BEP,öğrencinin gereksinimi olan destek hizmetlerin öğrenciye sunulacağına dair yazılı bir taahhüttür. 2

38. BEP, ailenin,okulun ve ilişkili tüm birimlerin çalışmalarını ve bunların öğrenciye katkılarını izleme-değerlendirme aracıdır 3

39. BEP Toplantısı Öğrencinin; Tarih: Adı Soyadı : Yaşı : Cinsiyeti : Toplantı No: Sınıfı : Numarası : BEP toplantısına katılanlar GÜNDEM :Adı/soyadıimza Öğrenci ……… …… Anne-Baba ……… ……...   KARARLAR: Sınıf öğretmeni …………… ……… Özel Eğitim Öğretmeni …………… ……… Rehber öğretmen …………… ……… Birimi Başkanı …………… ……… Diğer katılımcılar Adı Soyadı Konumu ............... ............... ............... ............... ............... ............... Bir sonraki BEP toplantı tarihi:

44. Bu çalışma , İlkokuma Yazma Öğretimi Çalışmalarına örnek olarak hazırlamıştır. Ders:İlkokuma Yazma Öğretimi Konu: 1-Öğrenilen tümceleri pekiştirme 2-Öğrenilen tümcelerden metin oluşturma

45. Ali bak.

46. Bu kapı, sıra, masa .

47. Ali ata bak .

48. Şu dolap .

49. İki pencere .

50. Emel eve gel .