EĞİTİMDE PROGRAM GELİŞTİRME

1. EĞİTİMDE PROGRAM GELİŞTİRME A.CEVAT OSMANÇELEBİOĞLU EĞİTİM UZMANI-PSİKOLOJİK DANIŞMAN

2. Eğitim ve Öğretim Kavramları Eğitim, en genel anlamda bireyde davranış değiştirme sürecidir. Eğitim sürecinden geçen bireyin davranışlarında bir değişme olması beklenir. Varış; eğitim yoluyla kişinin amaçları, bilgileri, davranışları, tavırları ve aklâk ölçülerinin değiştiğini ifade etmektedir. Eğitim sürecine giren kişilerde bu değişmenin istenen yönde olması beklenir. Ertürk; eğitimi bireylerin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak istendik değişme meydana getirme süreci olarak ifade eder.

3. Eğitim ve Öğretim Kavramları Öğretim:İnsan yaşamının belli kesimlerinde kazandırılan, plânlı, programlı, destekli, genellikle bir belge ile sonuçlanan bir süreçtir Eğitim Öğretim

4. ÖĞRETİM : Bireyin davranışlarında istenilen değişiklikler oluşturmak için Belli Bir mekan ve Zamanda sürdürülen planlı etkinliklerin tümü Öğretme Öğrenme

5. EĞİTİMİN İKİ BOYUTU • PLANLI EĞİTİM (FORMAL) • Okul (örgün eğitim) • Okul öncesi • İlköğretim • Ortaöğretim • Yükseköğretim • Yaygın eğitim • Hizmet öncesi eğitim • Hizmetiçi eğitim • Halk eğitimi FORMAL EĞİTİMİ İNFORMAL EĞİTİMDEN AYIRAN EN ÖNEMLİ FARK PLANLI VE PROGRAMLI OLMASIDIR…. İnformal eğitim (yapılandırılmamış) eğitim Planlı Eğitim ( Formal Eğitim)Yapılandırılmış eğitim

7. EĞİTİMİN TEMEL İŞLEVİ BİREYİN MUTLU OLMASINI SAĞLAMAKTIR • TOPLUMSAL İŞLEVLER • Kültürleme • Kültürün devamı • Toplumsal sorunların çözümüne katkı • SİYASAL İŞLEVLER • İyi insan, iyi vatandaşın niteliklerini belirlemek • İyi insan, iyi vatandaş yetiştirmek • Lider yetiştirmek • Bilinçli seçmen yetiştirmek Temel İşlevler • EKONOMİK İŞLEVLER • Bireyin kendine uygun meslek seçmesi • İyi üretici ve tüketici yetiştirmek • Nitelikli insan gücü yetiştirmek • GİZİL İŞLEVLER • Eş seçimi • Tanıdık sağlama • Statü sağlama • BİREYSEL İŞLEVLER • Kendini gerçekleştime

8. EĞİTİM PROGRAMI Formal Eğitim süreci İŞLEM GİRDİ (ÖĞRETME-ÖĞRENME SÜRECİ) ÇIKTI (Ürün) ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME EĞİTİM DURUMLARI • HEDEFLER • (İSTENDİK DAVRANIŞLAR) • İÇERİK

9. PROGRAM : Belli bir hedefe ulaşmak için yapılan düzenek. Niçin ? Ne ile ? Nasıl ? Ne kadar ?

10. Eğitimde Program Hiyerarşisi Eğitim programı Öğretim programı Ders programı Ünite planı Günlük plan

11. Eğitim Programı: • Öğrenene okulda ve okul dışında planlanmış etkinlikler yoluyla sağlanan öğrenme yaşantıları düzeneğidir. • Öğretim Programı : Okulda ya da okul dışında bireye kazandırılması planlanan derslerin öğretimiyle ilgili tüm etkinlikleri kapsayan yaşantılar düzeneğidir. (Öğrenmeyi kılavuzlama)

12. Program Tanımları Öğretim programı: Eğitim programı içinde ağırlık taşıyan bu kesim, genellikle belli bilgi kategorilerinin bir sistem dahilinde düzenlenmesiyle oluşmaktadır. Örneğin: 9.,10.,11. Sınıflar matematik programı, fen programı, sosyal bilgiler programı. Ders programı: Konunun özel amaçlarını gerçekleştirmek üzere, belli bir süreye göre planlanmış üniteler, öğretmen-öğrenci etkileşimi, konunun özüne uygun öğretim ilke ve yöntemlerinin uygulanması, programlarda içerik ögesini destekleyen ve zenginleştiren ders kitapları ve diğer materyallerin geliştirilmesi esastır. Konu planı: Her bir derse girmeden, öğretmenin o derse ilişkin bir plan hazırlaması ise doğaldır.

13. Eğitim programı,belirlenen hedefler doğrultusunda planlanan tüm etkinlikleri kapsamaktadır. • Öğretim programı ise; bir eğitim basamağında çeşitli sınıf ve derslerdeele alınacak konularla ilgili tüm öğretim etkinliklerini belirler ….

14. Müfredat Programı Çoğu zaman öğretim programı yerine kullanılan bir kavramdır. Oysa müfredat programı bir dersin bir yıl boyunca çerçevesinin çizilmesidir • Türkçe dersi 2005-2006 müfredat programı • Matematik dersi 2005-2006 müfredat programı v.b

15. POSNER’E GÖRE RESMİ PROGRAM UYGULAMADAKİ PROGRAM ÖRTÜK PROGRAM EKSTRA (FAZLADAN) PROGRAM İHMAL EDİLEN PROGRAM

16. Eğitim Programlarının Milli Eğitim Sistemindeki Yeri ve Önemi Eğitim Programları Milli Eğitim Teori Ve Politikaları Eğitim Uygulayıcıları “Yönetici, öğretmen, öğrenci, Çevre, diğer ilgililer”

17. EĞİTİM PROGRAMININ ÖĞELERİ Niçin öğreteceğiz? HEDEFLERİN Ne öğreteceğiz? İÇERİĞİN EĞİTİM DURUMLARININ Nasıl öğreteceğiz? Ne kadar öğrettik? ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖĞELERİNİN KARŞILIKLARIDIR…

18. Eğitim (Öğretim) Programının Özellikleri İyi (etkili) bir eğitim programı aşağıdaki Özelliklere sahip olmalıdır: • Görevsel (işlevsel) olmalıdır; Konuların toplumun ve bireylerin ihtiyaçlarına cevap verebilmesi Özelliğidir (yaşama dönüklük). • Çerçeve Program özelliği: Öğrenme-öğretme etkinliklerine ilişkin konuların genel hatlarıyla belirlenmesi ve ayrıntılara girmemesi durumudur. Konular, üniteler ve genel başlıklar şeklinde belirlenir.

19. Esnek Olmalıdır. Öğretmen eğitim programındaki konulan ve etkinlikleri görev yaptığı yörenin ekonomik, sosyal Özellikleri ile Öğrencilerin İlgi, ihtiyaç, beklenti ve seviyelerine göre düzenlenmesidir. • Değişmez ve genel olma Özelliği: Belli konuların ülkemizdeki bütün okullarda işlenmesi zorunluluğu bulunmaktadır. Örnek : 10 Kasım'ın olduğu haftada ülkemizdeki bütün okullarda Atatürk'ü anma etkinliklerinin yapılması zorunluluğu bulunmaktadır.UygulayıcıIara yardımcı olmalıdır. • Toplumun değer görüş ve isteklerine uygun olmalıdır. • Bilimsel olmalıdır: • Bir amaca yönelik olmalıdır:

20. PROGRAM GELİŞTİRME KAVRAMI Tanım: “Gerek okul içinde gerekse okul dışında Millî Eğitimin ve okulun amaçlarını etkinlikle geliştirmek ve gerçekleştirmek üzere düzenlenen muhteva ve faaliyetlerin; uygun yöntem, teknik, araç ve gereçlerle Geliştirilmesine yönelmiş koordine çabaların tümüdür.”

21. PROGRAM GELİŞTİRME (CURRICULUM DEVELOPMENT) HEDEFLERİN İÇERİĞİN EĞİTİM DURUMLARININ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DÖNÜK KOORDİNELİ FAALİYETLERİN TAMAMIDIR… İHTİYAÇ

22. PROGRAM GELİŞTİRME ÇALIŞMALARININ KAPSAMI Okulun öğrenme koşullarının geliştirilmesi Öğrencilerin yaşantılarının geliştirilmesi Öğretim imkânlarının “zaman”, “mekan”, “araçlar” ve “gereçler” yönünden geliştirilmesi Öğretmenlerin ve diğer ilgililerin bilgi yapısı, öğrenme, öğretim, değerlendirme vb. konularda sürekli biçimde bilgilendirilmesi Eğitim amaçlarının en üst düzeyde gerçekleşmesi için ilgililerin istekli hâle getirilmesi vb.

23. PROGRAM GELİŞTİRME SÜRECİ Düzeltilmiş program Eğitim Durumları Değerlendirme Hedefler DEĞERLENDİRME HAZIRLIK UYGULAMA

24. Program geliştirme sürecinin başlıca ilkeleri • Uygulanmakta olan programlar,araştırma geliştirme faaliyetleri ile değerlendirilerek geliştirilir • Program geliştirme dinamik (Dirik) ve devamlılığı olan bir süreçtir • Program geliştirme süreci uygulanmakta olan eğitimin kalite kontrolünü yapar • Program geliştirme süreci,eğitim programının öğelerini sistem bütünlüğü yaklaşımıyla inceler • Operasyonel (İşlemsel) bir süreçtir.

25. PROGRAM GELİŞTİRMENİN ÖZELLİKLERİ Hazırlanmış olan bir programın araştırmacı bir yaklaşımla uygulamada geliştirilmesidir. Masa başında yapılan bir çalışma değildir. Program Geliştirme merkezden okula, okuldan merkeze doğru haberleşme gerektiren bir süreçtir. Program Geliştirme devamlı, kapsamlı ve uygulamalı bir süreçtir. Program Geliştirmede, değerlendirme önemli ve sürekli bir yer tutar. Program Geliştirme ekip çalışmasını gerektirir.

26. PROGRAM GELİŞTİRMENİN TEMELLERİ FELSEFİ TEMELLER (HEDEFLER) SOSYAL TEMELLER (TOPLUMUN İHTİYAÇLARI..) PSİKOLOJİK TEMELLER (ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ, GELİŞİM PSİKOLOJİSİ, HEDEFLERİN ULAŞILABİLİRLİĞİ) EKONOMİK TEMELLER (Maliyet) TARİHİ TEMELLER (HİÇ İBRET ALINSAYDI TEKERRÜR EDERMİYDİ?) BİREYSEL TEMEL

27. Hedeflerin ve içeriğin düzenlenmesinde bireylerin bedensel ve zihinsel gelişim özellikleri; öğrenme öğretme sürecinde ise çok büyük oranda öğrenme modelleri ile öğrenme kuramları kullanılır. Yukarıdaki süreçler program geliştirme çalışmalarının hangi temeli ile ilgilidir? Psikolojik temel

28. psikoloji psikoloji • I. Varsayımlarda açıklığa varmada • II. Hedeflerin öğrenci düzeyine uygunluğunu belirlemede • III. Hedefleri önem sırasına koymada • IV. Kullanılacak yöntem ve teknikleri belirlemede • Yukarıdakilerden hangileri hedeflerin oluşturulması aşamasında felsefeden yararlanılan konular arasında yer alır?

29. Program geliştirme çalışmalarında felsefeden yararlanılır. Aşağıdakilerden hangisi felsefenin etkilediği aşama ve süreçlerden biri değildir? A- İçeriğin seçilmesi ve örgütlenmesi B- Hedeflerin belirlenmesi C- Hangi konuların değerli olduğunun belirlenmesi D- Öğretme yöntem ve tekniklerinin belirlenmesi E- Öğretim maliyetinin çıkarılması E

30. PROGRAM GELİŞTİRMEDE FELSEFİ TEMELLER Felsefe ; • Biz kimiz? • İnanç ve değerlerimiz neler? • Var olma nedenimiz nedir? • Ne olmak istiyoruz? • Nereye gideceğiz? • Gerçek nedir? • Doğru nedir? Sorularının yanıtını arama çabasıdır.

31. EPİSTEMOLOJİ (BİLGİ SORUNU)BİLGİ NEDİR? BİLGİNİN KAYNAĞI NEDİR? BİLGİNİN DOĞRULUĞUNA VE YANLIŞLIĞINA NASIL KARAR VERİLİR? DOĞRU BİLGİ NEDİR? …. AKSİYOLOJİ (DEĞER BİLİMİ) (ETİK – ESTETİK) AHLAK-AHLAKSIZLIK, İYİ-KÖTÜ, ÖZGÜRLÜK-TUTSAKLIK, ERDEERDEMSİZLİK, GÜZELLİK-ÇİRKİNLİK, MUTLULUK-MUTSUZLUK…. NEDİR? ONTOLOJİ (VARLIK BİLGİSİ) İLK NEDİR? GERÇEK NEDİR? İNSAN, RUH, TANRI NEDİR? VARLIK VE YOKLUK NEDİR? TANRI VAR MIDIR, YOK MUDUR? EVREN AKILLICA BİR DÜZENB İÇİNDEMİDİR? MANTIK (AKIL YÜRÜTME) AKIL NEDİR? AKLIN KURALLARI VAR MIDIR? VARSA NELERDİR? DOĞRU DÜŞÜNME NEDİR? DOĞRU DÜŞÜNMENİN KURALLARI NELERDİR?

32. Eğitim Felsefesi • Okulların ne için olduğunu,(iş görüsünü) • Hangi konuların öğretilmesi gerektiğini • Öğrencilerin nasıl öğrendiğini • Eğitimin hedeflerini • İçeriğin seçilmesi ve örgütlenmesini • Öğrenme-öğretme sürecini belirlemede • kısaca program geliştirmenin her öğesi felsefeye dayanır.

33. İDEALİZM GERÇEĞİ RUHSAL SAYAN BİR FELSEFE ÖĞRETİSİDİR. GERÇEK, MADDİ VE FİZİKSEL OLMAKTAN ÇOK METAFİZİK VE RUHSAL MAHİYETTEDİR. GERÇEĞE GİDEN YOL SADECE BİLİMSEL YÖNTEMLE OLMAYIP (GÖZLEM VE DENEY) SEZGİSEL DÜŞÜNMEDE ÖNEMLİDİR. BİLGİNİN KAYNAĞI AKIL VE DÜŞÜNCELERDİR. İYİ, DOĞRU VE GÜZEL EVRENSELDİR. TÜM İNSANLAR İÇİN DEĞERLER MUTLAKTIR VE DEĞİŞMEZ. OKULDA KÜLTÜREL MİRASIN AKTARILMASINA VE DEĞERLERİN ÖĞRETİLMESİNE ÖNEM VERİLMELİDİR. EĞİTİM, İNSAN AKLI VE ZİHİNSEL SÜREÇLERİNİN GELİŞTİRİLMESİDİR. FELSEFE, MANTIK, AHLAK GİBİ DERSLER EĞİTİMİN TEMELİDİR. EFLATUN (PLATON)’UN GÖRÜŞLERİNE DAYANIR. LİBERAL EĞİTİM ÖNEMLİDİR.

34. REALİZM TEMELDE İDEALİZME KARŞIT OLARAK DOĞMUŞTUR VAROLAN HERŞEY GERÇEKTİR. DIŞ DÜNYA İNSANIN ALGILAMASINDAN BAĞIMSIZDIR BİLGİ; DUYGU VE ARZULARDAN ÖTE AKLA BAĞIMLIDIR. BU DÜŞÜNCE NESNELLİĞİ DOĞURMUŞTUR.

35. PRAGMATİZM ÖNYARGILARIN YERİ YOKTUR, SONUÇLAR DEĞERLENDİRİLİR. SONUÇLARA BAKILIR; BİR ŞEYİN YARARI ZARARINDAN FAZLAYSA O ŞEY İYİDİR, DOĞRUDUR. İNSAN DENEYİMİNE DAYANDIĞINDAN EĞİTİMDE AMAÇ VE YÖNTEMLERE SÜREKLİ DÜZELTME VE ESNEKLİK İMKANI VERİR. EĞİTİMDE ÇIKIŞ NOKTASI KONU DEĞİL ÖĞRENCİDİR. EĞİTİM HAYATIN KENDİSİDİR. BİR DÜŞÜNCENİN DOĞRULUĞU ONUN BAŞARISINA BAĞLIDIR. DEĞİŞİM GERÇEĞİN ESASIDIR.

36. VAROLUŞÇULUK (EGZİSTANSİYALİZM) İNSANI MERKEZE ALIR. İNSAN HAYATTA ANLAM ARAYAN ÖZGÜR BİR VARLIKTIR. İNSAN BİRİCİKTİR, HERŞEYİN ÜSTÜNDEDİR, HİÇKİMSE BAŞKASINA KARIŞMAMALIDIR. EĞİTİMİN AMACI ÖZGÜRLÜKLERİN ARTMASIDIR. HER ÖĞRENCİ KENDİ DEĞER SİSTEMİNİ KENDİ OLUŞTURMALIDIR.YETİŞKİNLERİN GÖREVİ ONLARI ZORLAMADAN YARDIMCI OLMAKTIR. ÖĞRETMEN BİLGİ VEREN, SORUN ÇÖZEN OLMAMALI; ÖĞRENCİLERİN KİŞİLİĞİNİ GELİŞTİREN BİRİ OLMALI. EĞİTİMDE UYGULANABİLİRLİĞİ ZORDUR.

37. 2009 KPSS B İyinin, doğrunun ve güzelin evrenselliğini, değerlerin mutlak olduğunu ve değişmezliğini, tutarlılık kavramının önemli olduğunu savunan bir öğretmen, öğrencilerine seçme özgürlüğü tanımakta, onların seçme ve karar verme becerilerini geliştirmek istemektedir. Bu öğretmen için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Gerçekçi B) İdealist C) Yararcı D) Varoluşçu E) İlerlemeci

38. DAİMİCİLİK Gerçek bir entellektüel olan Öğretmen Deniz, akıllı öğrencilerini hayata hazırlamak ve karakterli insanlar yetiştirmek için onlara klasik eserler okutmaktadır. Değişmeyen değerlerden ve evrensel eğitimden yanadır ve öğrencilerine sabit bir eğitim uygular.

39. Geleneksel eğitimin işleyişi Öğrenciler okula değişik bilgi ve becerilerle gelirler Her öğrenci aynı yolu izler Şimdiki durum Yol (eğitim) UlaşılacakHedef

40. Eğitim Felsefeleri • Daimicilik :( Prenializm) • Eğitim evrensel nitelikteki belli gerçeklere göre şekillenmelidir.insanın doğası ve ahlaki ilkeleri değişmez.İnsanların bu değişmez gerçeklere göre yetiştirilmesi gerekir.Eğitim sağlam ve doğru karakterli insan yetiştirmeli ve zihinsel eğitime önem verilmelidir. • İlkeleri: • Konuların öğretilmesi önemlidir • Değişmeyen evrensel bir eğitim • Entelektüel eğitim • Eğitim hayatın kopyası değil, ona hazırlıktır • Kültürü yeni kuşaklara aktarma • Maddi ve manevi eğitim • Klasik eserler eğitimi

41. Eğitim Felsefeleri • Esasicilik (Essentializm) • Öğrencilere bütün insanların sahip olması gereken temel esaslar, geçmiş tecrübe ve değerler öğretilmelidir. İnsanın iradesinin eğitilmesi için manevi eğitim ağırlıklı olmalıdır.Zamanın tecrübesinden geçmiş kalıcı temel konuların ve değerlerin öğretilmesi esastır. • İlkeleri: • Öğrenmenin doğasında çok sıkı çalışma ve çoğu zaman zorlanma vardır.Disipline önem verilmelidir. • Eğitim öğretmen merkezli olmalıdır. • Eğitim sürecinin özünü konu alanının çok iyi özümlenmesi oluşturur. • Okulda zihinsel disiplin yaklaşımının geleneksel yöntemleri kullanılmalıdır. • Soyut düşünme, alıştırma ve ezberleme yöntemleri kullanılmalıdır.

42. Eğitim Felsefeleri • İlerlemecilik : Progressivizm) • Pragmatik felsefenin eğitime uygulanışıdır.Eğitimciler yeni bilgi ve çevredeki değişmeler ışığında politika ve yöntemlerini seçmeye hazır olmalılar.Eğitimin özü topluma uyumda değil tecrübelerin sürekli yeniden inşa edilmesindedir.Böylece geçmişteki yaşantılar,gelecekteki davranışları daha doğru,daha iyi,daha güzele yönlendirilmesine yardım eder. • İlkeleri: • Eğitim aktif ve çocuğun ilgilerine göre olmalıdır. • Öğretimde problem çözme yöntemi esas alınmalıdır. • Okul yaşama hazırlık değil yaşamın kendisi olmalıdır. • Öğretmenin görevi yönetmek değil rehberliktir • Okul öğrencileri yarıştırmaktan çok, işbirliğini sağlamalıdır. • Demokratik eğitim ortamı

43. Eğitim Felsefeleri • Yeniden Kurmacılık (Reconstructionism) • İlerlemeciliğin devamıdır. eğitimin amacı toplumu yeniden düzenlemek ve toplumda gerçek demokrasiyi yerleştirmektir.Eğitim sosyal reform hareketi oluşturmada önemli araçlardan biridir. • İlkeleri: • Eğitim yeni bir toplumsal düzen yaratmalıdır • Toplumun yapılandırılmasında, yeni düzenin oluşturulmasında temel sorumluluk okullardadır • Esas güç öğretmenlerdedir.Öğretmen yeniden eğitimin merkezindedir. • Eğitim davranış bilimlerinin bulgularına dayalı olarak toplumu yeniden inşa etmelidir. (john dewey)

44. Yeni eğitimin işleyişi Öğrenciler okula değişik bilgi ve becerilerle gelirler Her öğrenci farklı bir yol izler Şimdiki durum Yol (eğitim) UlaşılacakHedef

45. Evrende sabit bir düzenin varolduğu ve evreni yöneten yasaların değişmediği anlayışını savunan ve dünyanın maddi ve manevi değerlerinin öğretilmesinde klasik eserlerin önemini vurgulayan eğitim felsefesi aşağıdakilerden hangisidir? Daimicilik

46. Eğitimin amacı; insanlara kültürel birikimi aktarmak, akıllarını kullanma yollarını geliştirmek ve mutlak doğrulara ulaştırarak onları mutlu etmektir. İnsan aklını merkeze aldıklarından, konu alanının sistematik disiplinlere ayrılarak organize edilmesinin düşünmeyi kolaylaştırdığını kabul ederler. Bu anlayışın yer aldığı eğitim felsefesi aşağıdakilerden hangisidir? Daimicilik

47. Eğitim programının odağını, klasik konuların ve edebi çözümlemelerin oluşturduğu, katı program anlayışının yer aldığı eğitim felsefesi hangisidir? İlerlemecilik Yeniden kurmacılık Esasicilik Daimicilik Gerçekçilik

48. ESASİCİLİK Gerçek bir idealist olan Esin öğretmen, geleneksel öğretimden yanadır, konuları ezberlemeleri için öğrencileri zorlamakta, cezalandırmaktadır. Kültürel değerleri aktarır. (tabularasa)

49. İLERLEMECİLİK Okulunu hayatın kendisi olarak gören öğrenci İbrahim, rehber öğretmeni Dewey’le birlikte problem çözmekte, yaparak öğrenmektedir. İkiside demokrasinin faydasına ve toplumun gelişmesi gerektiğine inanır.

50. Eleştirel düşünmeyi öğrencilerinde geliştirmeyi amaçlayan bir öğretmenin eğitim felsefesi aşağıdakilerden hangisidir? Daimicilik Esasicilik İlerlemecilik Realizm Varoluşçuluk