MIR Ë SE VINI!

1. MIRË SE VINI! Riorganizimi dhe Likuidimi i Shoqërive Tregtare në Falimentim USAID

2. MODULI 1 NJOHURITË THEMELORE PËR FALIMENTIMIN, LIKUIDIMIN DHE RIORGANIZIMIN Moduli 1 - Njohuritë Themelore

3. Njohuritë Themelore • Hyrje dhe Objektivat • Përshkruani në përgjithësi se çka do të thotë falimentimi, likuidimi dhe riorganizimi; • Tregoni se si trajtohet falimentimi, likuidimi dhe riorganizimi në shtetet tjera. Moduli 1 - Njohuritë Themelore

4. Njohuritë Themelore • Falimentimi, Likuidimi dhe Riorganizimi • Falimentimi  definicioni? • Falimentimi: përfitimet • Mënjanimi i detyrimit ligjor për të paguar shumicën e borxheve ose tërë borxhet, së paku për një kohë. • Parandalimi i rimarrjes në posedim të aseteve; • Ndalimi i veprimeve të kreditorëve për marrjen e parave (p.sh. ngacmimi për mbledhjen e borxhit); • Dhënia e mundësisë për negocimin e borxhit; • Ofrimi i mundësisë për të riorganizuar ndërmarrjen dhe ta çuar në këmbë atë; etj. Moduli 1 - Njohuritë Themelore

5. Njohuritë Themelore • Falimentimi, Likuidimi dhe Riorganizimi • Riorganizimi  definicioni • Likuidimi  definicioni Moduli 1 - Njohuritë Themelore

6. Njohuritë Themelore • Falimentimi, Likuidimi dhe Riorganizimi: • BE  trajtohet në nivel qendror • Mbretëria e Bashkuar  • Individët dhe Ortakëritë = falimentim • Shoqëritë tjera tregtare = likuidimi dhe administrimi (urdhri i administrimit dhe administratori i kontrolluar) Moduli 1 - Njohuritë Themelore

7. Njohuritë Themelore • Falimentimi, Likuidimi dhe Riorganizimi: • SHBA  ligj federal • Kapitulli 7 – që njihet edhe si falimentim ose likuidim i drejtpërdrejtë dhe kërkon nga debitori të shet pronën në mënyrë që të paguhen kreditorët; • Kapitulli 9 – njihet edhe si falimentim komunal; • Kapitulli 11 – njihet edhe si riorganizim, i cili përdoret nga bizneset dhe disa individë me borxhe të mëdha; • Kapitulli 12 – i rezervuar për fermerët familjarë; dhe • Kapitulli 13 – që njihet si përshtatje e borxhit dhe kërkon nga debitori të dorëzojë planin e pagesës së borxheve të tij nga të hyrat ekzistuese. Moduli 1 - Njohuritë Themelore

8. Zhvillimi i Shoqërive Tregtare • Përmbledhje • Keni mësuar të: • Përshkruani në përgjithësi se çka do të thotë falimentimi, likuidimi dhe riorganizimi; • Tregoni se si trajtohet falimentimi, likuidimi dhe riorganizimi në shtetet tjera. Moduli 1 - Njohuritë Themelore

9. MODULI 2 HYRJE NËLIGJIN PËR LIKUIDIMIN DHE RIORGANIZIMIN E PERSONAVE JURIDIK NË FALIMENTIM Moduli 2 - Hyrje në Ligjin për Falimentim

10. Hyrje në Ligjin për Falimentim • Hyrje dhe Objektivat • Përshkruani qëllimin e Ligjit për Likuidimin dhe Riorganizimin e Personave Juridik në Falimentim (“Ligji për Falimentim”); • Formuloni qëllimet kryesore dhe fushëveprimin e ligjit; • Të dini listën e llojeve të shoqërive tregtare të mbuluara nga ky ligj; dhe • Përshkruani konceptet kryesore të këtij ligji Moduli 2 - Hyrje në Ligjin për Falimentim

11. Hyrje në Ligjin për Falimentim • Fushëveprimi: • Vlen për: • Personat juridik? • Të gjitha shoqëritë tregtare? • Nuk vlen për: • Ndërmarrje private (ndoshta ndërmarrjet individuale?) • Kompanitë e Sigurimit; • Institucionet financiare (p.sh. bankat); • Ofruesit e pensioneve; dhe • Ndërmarrjet publike dhe shoqërore, të cilat akoma nuk janë shndërruar në subjekte ligjore. Moduli 2 - Hyrje në Ligjin për Falimentim

12. Hyrje në Ligjin për Falimentim • Konceptet Kryesore • Përkufizimet • Gjykata • Person Juridik • Kreditor i Siguruar • Rregullat e Përmbarimit • Debitor Moduli 2 - Hyrje në Ligjin për Falimentim

13. Hyrje në Ligjin për Falimentim • Jurisdikcioni • Gjykata Ekonomike e Qarkut • Ankesat • Vetëm për vendimet fuqiplotë të gjykatës të cilat kanë të bëjnë me çështjet që janë thelbësore për administrimin e rastit të falimentimit • Vazhdon rasti pavarësisht nga ankesa, përveq nëse rasti pezullohet nga Gjykata Supreme Moduli 2 - Hyrje në Ligjin për Falimentim

14. Hyrje në Ligjin për Falimentim • Përmbledhje • Keni mësuar të: • Përshkruani qëllimin e Ligjit për Likuidimin dhe Riorganizimin e Personave Juridik në Falimentim; • Formuloni qëllimet kryesore dhe fushëveprimin e këtij ligji; • Tregoni llojet e shoqërive tregtare të mbuluara nga ky ligj; dhe • Përshkruani konceptet kryesore të ligjit. Moduli 2 - Hyrje në Ligjin për Falimentim

15. MODULI 3 PARASHTRIMI I KËRKESËS PËR FALIMENTIM Moduli 3 - Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim

16. Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim • Hyrje dhe Objektivat • Përshkruani procedurat e falimentimit; • Parashtroni kërkesën për falimentim; • Sqaroni pasojat e parashtrimit të kërkesës së palejuar. Moduli 3 - Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim

17. Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim • Procedura: • Si bëhet parashtrimi i kërkesës për falimentim? • Gjykata Ekonomike e Qarkut • Kush mund të parashtrojë kërkesën për falimentim? • Debitori ose • Kreditori(ët) Moduli 3 - Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim

18. Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim • Procedura (vazhdim): • Kur mundet debitori të parashtrojë kërkesën për falimentim? • E merr miratimin nga Bordi i Drejtorëve • I plotëson kushtet e poshtëshënuara • Dështon të paguajë borxhin kur afati i pagesës së tij i ka kaluar së paku 60 ditë; • Shuma e përgjithshme detyruar është më shumë se €5,000, dhe • Në përgjithësi nuk i paguan borxhet në kohën e caktuar. Moduli 3 - Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim

19. Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim • Procedura (vazhdim): • Kur mund të parashtrojë kërkesën për falimentim një kreditor? • Debitori në fjalë ka bërë pagesë të pakënaqshme të borxhit ndaj kreditorit për së paku 60 ditë; • Vlera e përgjithshme e borxhit që është dashur të paguhet është së paku €2,000. • Borxhi me të vërtetë nuk mund të kontestohet; • Debitori në përgjithësi nuk i paguan borxhet e tij në kohën e caktuar. • Kur mund të tërheqin kreditorët kërkesën e tyre? • Pajtimi i të gjith kreditorëve • Para se pranohet rasti dhe nëse nuk dëmton pasurinë Moduli 3 - Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim

20. Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim • Procedura (vazhdim): • Cilat dokumente mund të parashtrohen në gjykatë? • Kërkesat; • Kundërshtimi i Kërkesës; • Deklarimi i Debitorit për Qëllimin e Riorganizimit; • Kundërshtimi i Deklaratës së Debitorit për Qëllimin e Riorganizimit. • Si është procedura hap pas hapi? • Shih faqet 3-4 të Doracakut Moduli 3 - Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim

21. Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim • Procedura (vazhdim): • Kur mund të kundërshtojë gjykata kërkesën? • Nuk e ka juridiksionin • Nuk janë përmbushur kërkesat e nenit 4 ose nenit 7 • Nuk janë përmbushur rregullat përmbaruese të nenit 8 ose 9; • Debitori tashmë ka falimentuar; • Debitori i ka përmbushur kërkesat e kreditorit para seancës • Parashtruesit të kërkesës i mungon kapaciteti për të vepruar; ose • Parashtruesi i kërkesës nuk i ka paguar taksat e parashtrimit të kërkesës. Moduli 3 - Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim

22. Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim • Procedura (vazhdim): • Çka ndodh nëse parashtrohet kërkesë e palejuar? • Kreditori – paguan dëme debitorit • Debitori – gjobitet (Kapitulli 11) • Çka ndodh nëse gjykata e pranon kërkesën? • Cakton administratorin; • Cakton takimin e parë të kreditorëve brenda 15 ditësh pas pranimit të rastit; • Jep njoftimin për emërimin e administratorit dhe për takimin e caktuar të kreditorëve (akoma nuk janë bërë rregullat përmbaruese për mënyrën e dhënies së njoftimit) • Mund të caktojë seancën paraprake brenda 10 ditësh pas takimit të kreditorit (përcakton statusin dhe shqyrton rezultatet e takimit të kreditorëve). Moduli 3 - Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim

23. Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim • Procedura (vazhdim): • Çka nëse debitori dëshiron të riorganizohet? • Debitori parashtron Deklarimin e Qëllimit të Riorganizimit (“DQR”) • Kreditori(ët) parashtrojnë Kundërshtimin e Deklarimit të Debitorit për Qëllimin e Riorganizimit (“KDQR”) Moduli 3 - Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim

24. Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim • Ushtrim: Përgjigju në rastet hipotetike • Ushtrim Grupor (3 pjesmarrës); • Përgjigju në pyetjen e parashtruar; • Shqyrtojmë së bashku përgjegjjet. Moduli 3 - Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim

25. Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim • Përmbledhje • Keni mësuar të: • Përshkruani procedurat e falimentimit; • Parashtroni kërkesën për falimentim; • Sqaroni pasojat e parashtrimit të kërkesës së palejuar. Moduli 3 - Parashtrimi i Kërkesës për Falimentim

26. MODULI 4 ADMINISTRATORI DHE BORDI I KREDITORËVE Moduli 4 - Administratori dhe Bordi i Kreditorëve

27. Administratori dhe Bordi i Kreditorëve • Hyrje dhe Objektivat • Përshkruani rolin dhe autorizimet e administratorit; • Shqyrtoni rolin e Bordit të Kreditorëve. Moduli 4 - Administratori dhe Bordi i Kreditorëve

28. Administratori dhe Bordi i Kreditorëve • Administratori • Emrimi • Brenda 2 ditësh • Urgjent • Mbrojtja e aseteve • Tjera raste • Kualifikimet, Shpërblimet dhe Shpenzimet • Kualifikimet  minimale  person kompetent, i ndershëm dhe pa konflikt të interesit • Shpërblimi dhe Shpenzimet  paga dhe shpenzimet e tij paguhen me paratë e gatshme të debitorit ose nga shitjet e pronës së tij Moduli 4 - Administratori dhe Bordi i Kreditorëve

29. Administratori dhe Bordi i Kreditorëve • Administratori (vazhdim) • Autorizimet • Të merr menjëherë në posedim pasurinë e debitorit; • Të thërret takimet e kreditorit dhe të udhëheq ato; • Të fillojë dhe vazhdojë procedurat administrative që kanë të bëjnë me realizimin e të drejtave të debitorit; • Të shërbej si përfaqësuesi i autorizuar zyrtarisht i pasurisë së debitorit; • Me miratimin e gjykatës, punëson dhe mbikëqyr punën e punonjësve, vartësve dhe ekspertëve të nevojshëm për administrimin e duhur të rastit; • Të mbyll llogarinë bankare të debitorit dhe të hap llogarinë e veçantë të falimentimin në një gjykatë që është e lejuar nga banka; • Të bëjë pagesën e kreditorëve në llogari të kërkesave të aprovuara; dhe • Të detyrojë debitorin apo përfaqësuesin e caktuar të menaxhmentit të • debitorëve të paraqitet dhe të ndihmoj në marrjen e inventarit të pasurisë së debitorit • Detyrimet  ta rrisë vlerën e pasurisë, të mirëmbajë dhe mbrojëpasurinë, të kryejë shpejt dhe në mënyrë të bindshme zgjidhjen e rastit, dhe, kur ështëe duhur, të udhëheqë me biznesin e pasurisë. Moduli 4 - Administratori dhe Bordi i Kreditorëve

30. Administratori dhe Bordi i Kreditorëve • Bordi i Kreditorëve: • Definicioni? • 3-5 anëtarë • Drejtat/Detyrat: • të marrë kopjen e raportit mujor nga administratori në të njëjtën kohë si dhe nga gjykata • të pranoj njoftimet për propozimet dhe kërkesat për veprimet e gjykatës që ndikojnë në mënyrë thelbësore në të drejtat e kreditorëve; • të thërras debitorin ose përfaqësuesin e tij që t’ju përgjigjet pyetjeve që kanë të bëjnë me debitorin • të ndërmerr veprimin për anulimin e transaksioneve sipas nenit 50 të këtij ligji; • t’ju shpërndaj informacionet e pranuara kreditorëve tjerë që nuk janë anëtarë të bordit; dhe • të drejtat dhe detyrat tjera të parapara qoftë shprehimisht apo në mënyrë të nënkuptuar me këtë ligj ose legjislacion të nxjerra në përputhje me të. Moduli 4 - Administratori dhe Bordi i Kreditorëve

31. Administratori dhe Bordi i Kreditorëve • Përmbledhje • Keni mësuar: • Përshkruani rolin dhe autorizimet e administratorit; • Përshkruani rolin e Bordit të Drejtorëve Moduli 4 - Administratori dhe Bordi i Kreditorëve

32. MODULI 5 PASURIA E FALIMENTIMIT Moduli 5 - Pasuria e Falimentimit

33. Pasuria e Falimentimit • Hyrje dhe Objektivat • Sqaroni atë që quhet pasuri e falimentimit; • Përcaktoni kufizimet në bartjen e pasurisë së falimentimit; • Vlerësoni çështjet tjera që kanë të bëjnë me pasurinë e falimentimit. Moduli 5 - Pasuria e Falimentimit

34. Pasuria e Falimentimit • Pasuria e Falimentimit • Përfshinë: • gjithë pasurinë e luajtshme, të paluajtshme, materiale dhe jomateriale, kudo që gjendet, qoftë në administrim të debitorit ose të personave të tretë • kërkesat dhe veprimet juridike të debitorit kundër personave të tretë; • fitimet nga veprimet që përfshijnë të ardhurat që arkëtohen prej transfereve të pandershme apo të privilegjuara; • trashëgimet dhe fondet tjera të pranuara brenda gjashtë (6) muajve nga data e paraqitjes së kërkesës; • qiradhënien, të ardhurat dhe fitimet që dalin prej përdorimit të pronësisë së pasurisë ose nga veprimet e biznesit të debitorit; dhe • të drejtat kontraktuese, liçencat, ose të drejtat tjera të përcaktuara me dispozitat në fuqi. Moduli 5 - Pasuria e Falimentimit

35. Pasuria e Falimentimit • Përmbledhje • Keni mësuar: • Përshkruani se çka paraqet pasuria në falimentim; • Përcaktoni kufizimet e bartjes së pasurisë; • Vlerësoni çështjet tjera që kanë të bëjnë me pasurinë në falimentim Moduli 5 - Pasuria e Falimentimit

36. MODULI 7 PARAQITJA E KËRKESAVE Moduli 7 - Paraqitja e Kërkesave

37. Paraqitja e Kërkesave • Hyrje dhe Objektivat • Paraqitni Kërkesën. • Llogaritni Kërkesën. • Të bëni dallimin ndërmjet kërkesave të kushtëzuara, siguruara dhe pasiguruara. • Vlerësoni dhe përfundoni kërkesat. • Kërkoni anulimin e bartjeve. Moduli 7 - Paraqitja e Kërkesave

38. Paraqitja e Kërkesave • Këkesa: • Kreditori/Debitori • Si Regjistrohet një Kërkesë? • Brenda 60 ditësh pas paraqitjes së rastit, kreditorët duhet ti paraqesin kërkesat • Si llogaritet një kërkesë? • Kërkesa = Borxhi kryesor + Grumbullimi i Interesit të Kontraktuar + Shpenzimet e Kërkesës + Dëmtimet e Kontraktuara Moduli 7 - Paraqitja e Kërkesave

39. Paraqitja e Kërkesave • Kërkesa • Si funksionon interesi dhe maturiteti? • Kërkesat e Siguruara: Interesat e kontraktuar për kërkesat e siguruara vazhdojnë të grumbullohen deri në masën e vlerës së pasurisë së siguruar • Kërkesat e Pasiguruara: Kur paraqitet kërkesa, të gjitha interesat, interesat ndëshkuese dhe ngarkesat e ngjashme pushojnë së grumbulluari për të gjithë kërkesat e pasiguruara. Moduli 7 - Paraqitja e Kërkesave

40. Paraqitja e Kërkesave • Kërkesa: • Çfarë lloj Kërkesash mund të paraqet Kreditori? • Kërkesat e siguruara: Këto janë kërkesa borxhi i të cilave është i siguruar me kolateral. • Kërkesat e Pasiguruara: Këto janë kërkesat borxhi i të cilave nuk është i siguruar me ndonjë kolateral. Moduli 7 - Paraqitja e Kërkesave

41. Paraqitja e Kërkesave • Anulimi i Bartjeve • Bëhet nga Gjykata në këto raste: • Janë bërë në vlerë më të vogël se vlera e tyre e drejtë; • Kanë zvogëluar astetet e përgjithshme në pasurinë e debitorit; • Janë bërë me qëllim të dëmtimit të interesave të kreditorëve; ose • Kanë ndodhur pas datës së paraqitjes së kërkesës por para emërimit të administratorit. Moduli 7 - Paraqitja e Kërkesave

42. Paraqitja e Kërkesave • Përmbledhje • Keni mësuar: • Paraqitni Kërkesën. • Llogaritni Kërkesën. • Të bëni dallimin ndërmjet kërkesave të kushtëzuara, siguruara dhe pasiguruara. • Vlerësoni dhe përfundoni kërkesat. • Kërkoni anulimin e bartjeve Moduli 7 - Paraqitja e Kërkesave

43. MODULI 8 RIORGANIZIMI Moduli 8 - Riorganizimi

44. Riorganizimi • Hyrje dhe Objektivat • Hartoni planin e riorganizimit dhe dorëzoni atë në mënyrën e duhur; • Përshkruani procesin e votimit të riorganizimin dhe konfirmimin e të njëjtit; • Shkruani pasojat e konfirmimit të riorganizimit; • Shndërrimin riorganizimit në likuidim. Moduli 8 - Riorganizimi

45. Riorganizimi • Riorganizimi • Prezantim për Riorganizimin; • Plani i Riorganizimit (“PR”); • Dorëzohet nga debitori, kreditori (30% të kërkesave), administratori • 60 ditë për ta dorëzuar • Metodat e Riorganizimit • Nuk përcaktohen me ligj • Zbulimet • PR duhet ta ketë informacionin e mjaftueshëm për të lejuar një njeri të zakonshëm të ketë njohuri për zgjedhjen që do ta bëjë nëse do të votojë për ose kundër PR-së Moduli 8 - Riorganizimi

46. Riorganizimi • Plani i Riorganizimit përmban • Paraqitja • Metodat dhe Mjetet • Likuideti Ekzistues në Dispozicion • Përmbushja e kërkesave • Procedurat për Shitjen e Aseteve • Periudha Kohore e Riorganizimit • Menaxhmenti dhe Kompensimi • Ekspertët dhe Kompensimi • Data e Riorganizimit Moduli 8 - Riorganizimi

47. Riorganizimi • Gjykata mund të urdhëron LIKUIDIM kur: • Nuk dorëzohet PR-ja; • Në përfundim të seancës nuk konfirmohet asnjë PR; • Debitori shkel PR dhe nuk përmbush mjetin ligjor të urdhëruar nga gjykata; • Debitori nuk paraqet brenda afatit deklarimin e qëllimit për riorganizim; ose • Debitori kërkon që likuidimi të filloj dhe asnjëra palë nuk e dorëzon PR-në. Moduli 8 - Riorganizimi

48. Riorganizimi • Përmbledhje • Keni mësuar: • Hartoni planin e riorganizimit dhe dorëzoni atë në mënyrën e duhur; • Përshkruani procesin e votimit për riorganizimit dhe konfirmimin e të njëjtit; • Shkruani pasojat e konfirmimit të riorganizimit; • Shndërrimin riorganizimit në likuidim. Moduli 8 - Riorganizimi

49. MODULI 9 LIKUIDIMI DHE MBYLLJA E RASTIT Moduli 9 - Likuidimi dhe Mbyllja e Rastit

50. Likuidimi dhe Mbyllja e Rastit • Hyrje dhe Objektivat • Shisni pasurinë e falimentimit; • Shpërndani të hyrat nga shitjet në bazë të prioriteteve të kërkesave; • Hartoni raportin përfundimtar; • Mbyllni rastin. Moduli 9 - Likuidimi dhe Mbyllja e Rastit